Скопје, 3 февруари 2011 (МИА) - Раст на БДП во првиот квартал годинава од 4,5 отсто, а за цела 2011. од три проценти, е најновата проекција на Народната банка на Република Македонија што денеска ја соопшти гувернерот Петар Гошев.

- Главни фактори на кои базираат ваквите оценки се натамошното подобрување на извозната побарувачка, натамошен раст на инвестициите и оцените за натамошен раст на вработеноста, рече Гошев.

Тој додаде дека се очекува поинтензивен раст на инфлацијата во однос на проектираниот што би се одразило на очекувањата и побарувачката за девизи. Сепак, додава, согласно релативно умерениот пренесен ефект од светските пазари врз домашните цени во досегашниот период, како и фактот што не се очекуваат притисоци од домашната побарувачка оценува дека инфлацијата ќе се задржи во контролирани рамки.

- Дополнителсно, со оглед на реалтивно бавното темпо на опоравување на глобалната економија, што е мошне значаен фактор за движењето на светските цени, засега сметаме дека нема опасност од повторување на епизоцата на високиот раст на светските цени на храната и нафатата од предкризниот период, бидејќи светската економија тогаш беше во фаза на експанзија, истакна Гошев, додавајќи дека НБРМ продолжува со континуирано следење на ризиците и по потреба ќе презема соодветни мерки со цел остварување на целите на монетарната политика.

Дефицитот на тековната сметка за 2011 година согласно проекцијата изнесува 4,5 отсто од БДП, растот на девизните резерви се очекува да продолжи и годинава. Нивното ниво сега е 1,730 милијарди евра, што според Гошев е солидно и доколку се реализираат проекциите, догодина може да достигне до 1,9 милијарди евра.  

Гошев истакна дека 2010 година според најновата проекција треба да заврши со раст на БДП од околу еден отсто, а стапката на инфлација 1,6 отсто.

Од средината на овој месец НБРМ воведува нов инструмент Запис за штестмесечен депозит кај НБРМ чија цел е постигнување и одржување на ценовната стабилност и да се придонесе кон одржување стабилен, конкурентен и пазарно ориентиран финансиски систем.

Банките со новиот инструмент ќе може да депонираат денарски средства на посебна сметка кај НБРМ со рочност од шест месеци, на кои ќе добиваат камата еднаква на шестмесечен Еуролибор зголемена за 0,5 проценти. Доколку имаат потреба, појасни гувернерот, банките ќе можат да го разрочат и да го употребат за друга намена пред првично запишаниот рок,  но во тој случај каматата што ќе им се исплати ќе биде пониска. Со инструментот банките нема да можат да тргуваат меѓу себе.

Средствата вложени во овој краткорочен инструмент на банките ќе им се признаваат во износите за исполнување на коефициентите за денарска и девизна ликвидност, согласно Одлуката за упрауввање со ликвидносен ризичик, а благајничките записи и задолжителната резерва во денари банките ќе можат да ги пресметуваат само за исполнување на обврските за обезбедување на регулаторното ниво на денарска ликвидност, а не како досега за исполнување на регулаторните обврски за девизна ликвидност.

Новиот инструмент, како што рече Гошев ќе има неутрален ефект врз вкупната ликвидност на банкарскиот систем.

Докколку им биде доволно атрактивен во НБРМ очекуваат банките дел од благајничките записи да пренасочат во овој инструмент и на тој начин останатиот дел од благајничките записи ќе добие почиста функција на инструмент за стерилизација на вишокот ликвидност или при нивно распишување за вбризгување ликвидност во системот согласно потребите на монетарната пчолитика.

Гошев истакна дека во наредните 40-тина дена ќе биде познато како ќе делува новиот инструмент.