Браќата Миладиновци главни на Мостот на уметноста

Меѓу 29 скулптури ќе се наоѓа и бронзен двометарски лик на Тоше Проески

Деспина Трајковска

Двометарски бронзени скулптури на Тоше Проески, на Петре Прличко, на албанските културни дејци Неџати Зекирија, Муртези Пеза и Адем Гајтани се дел од 29 скулптури што ќе се постават на Мостот на уметноста, кој треба да го премостува Вардар од ГТЦ кон МОБ. Од двете страни на мостот ќе има симетрично распоредени по 14 скулптури, а честа да биде централна и' припадна на скулптурата на браќата Миладиновци, која ќе биде висока три метри.

Ова е исходот од неколкумесечниот избор по објавениот повик на Општина Центар, која им ја остави одлуката на визиите на авторите за тоа кои личности ќе се преточат во скулптури. Уметниците единствено беа условени да предложат истакнати културни дејци од поновата македонска историја. Така, освен овие, мостот на уметноста ќе го красат и скулптурите на сликарите Лазар Личеноски, Никола Мартиновски, Димитар Кондовски и Петар Мазев, потоа на Григор Прличев, Стале Попов, Крсте Петков Мисирков, Кочо Рацин и на Јордан Хаџи Константинов-Џинот. Место на мостот ќе има и за скулптури на Блаже Конески, Ацо Шопов, Славко Јаневски, Васил Иљоски и на Ванчо Николески. Рамо до рамо со нив ќе стојат и двометарски скулптури со ликовите на Тодор Скаловски, Живко Чинго, Ристо Шишков, како и на Војдан Чернодрински, Димитар Пандилов, Никола Вапцаров, Властимир Николовски, Трајко Прокопиев и на Стефан Гајдов.

Од општината Центар информираат дека скулптурите се дело на 18 автори, односно еден автор се јавува како потписник на неколку идејни решенија. Според објаснувањето на општинарите, изборот на скулптурите е првата фаза до нивното конечно поставување.

„Со авторите неодамна е потпишан договор за изработка на идејни проекти на идејните решенија на скулптурите. По изработката на проектите, општината ќе направи избор на леарница каде што скулптурите ќе се преточат во бронза“, велат од општината.

Оттаму информираат дека во меѓувреме ќе дефинираат како ќе се затвори финансиската конструкција за изградба на мостот. Единствено, како што најавуваат, утврдено е дека мостот ќе почне да се гради во текот на оваа година. И за овој објект, како и за соседниот мостот „Око“, не е исклучена можноста свое финансиско учество да има и Владата.

Објектот ќе се гради според идејното решение на Коста и Викторија Мангаровски.

Роза Петкова

Иако се уште не се ставени ни темели за изградба на мостот на уметноста, кој треба да биде веднаш до мостот „Око“, Општина Центар веќе бара идејни решенија за изгледот на 28 скулптури, кои ќе го красат овој објект. Во објавениот конкурс стои дека треба да се изработи изгледот на скулптури на истакнати преродбеници, основоположници и современици на македонската култура, и тоа: писатели, кодификатори на македонскиот јазик, уметници сликари, композитори и актери. Точните имиња на личностите властите не ги објавиле. На презентацијата на видеоанимацијата за проектот „Скопје 2014“ беше кажано дека меѓу 28. бронзени фигури, високи по два метра, ќе се најдат Тоше Проески, браќата Миладиновци, Кочо Рацин, Глигор Прличев, Никола Јонков-Вапцаров, Ацо Шопов, како и уметници од различни етнички заедници. Општината бара од авторите да бидат со високо образование од областа на ликовните уметности, а право да учествуваат имаат домашни и странски уметници. Секој од нив може да достави еден или повеќе трудови за скулптурите, но најмногу за пет од нив. Пристигнатите решенија ќе ги оценува жири-комисија чиишто членови, исто така, општината не ги објавува. Општинарите бараат од авторите да понудат традиционалност, оригиналност и иновативност во своите трудови, како и тие да се вклопат во амбиентот на мостот на уметноста. За секое избрано решение, Општината ќе плати по 650 евра. Во Центар вчера немаа подетални информации за имињата на сите 28 личности, кои ќе се постават, ниту за тоа кога ќе почне изградбата на мостот и дали се веќе обезбедени пари за тоа бидејќи одговорното лице за проектот не било во Општината. Пред неколку месеци властите избраа и идејно решение за изгледот на мостот на уметноста што ќе се протега од ГТЦ до МОБ, односно до новата кружна зграда за Јавното обвинителство и финансиската полиција што ќе се гради на просторот пред зградата на операта. Прва награда не беше избрана, а втората, според која ќе се гради објектот, им припадна на авторите Коста и Викторија Мангаровски. Професорот Мангаровски од Архитектонскиот факултет е автор на неколку проекти од „Скопје 2014“.

Мостот на уметноста- место за почит на познатите дејци

Мостот на уметноста предвиден да се изгради помеѓу мостот „Око“ и оној кај хотелот „Холидеј ин“, во очите на архитектот Коста Мангаровски, авторот на идејниот проект, претставува место каде што ќе може да им се оддаде почит на познатите уметници и дејци, кои направиле нешто за нашата држава
Мостот ќе има уникатна форма и ќе биде поразличен од сите останати вакви градби во градот. Според авторот, мостот ќе го красат 28 бронзени скулптури, поставени по 14 од двете негови страни. Меѓу бронзените скулптури ќе се најдат и ликовите на познатите пејачи Тоше Проевски, Александар Сариевски и Никола Бадев. Скулптурите ќе бидат поставени на шест метри оддалеченост една од друга, а ќе бидат високи по два метри. Архитектот Коста Мангаровски кажа дека е пресреќен што токму неговиот идеен проект е избран на конкурсот на општината Центар. - Имам една чудна и нова замисла за изгледот на мостот. Тој нема да биде со стандарден и класичен облик, туку ќе биде со сосема нов облик, каков што досега не се изградил во нашиот град. На мостот нема да има фонтани, ниту пак клупи, туку целиот ќе биде направен од проѕирни делови, преку кои ќе може да се гледа како тече Вардар - објасни професорот од Архитектонскиот факултет, Мангаровски. Мостот на уметноста, што според првичната замисла на поранешната градоначалничка Виолета Аларова, требаше да биде мост на цвеќето, ќе ги спојува Градскиот трговски центар и новата кружна зграда на Јавното обвинителство и финансиската полиција. Комисијата за избор на идејно решение за Мостот на уметноста одлучи да не додели прва награда, туку само втора и трета. Втората награда ја добија Коста и Викторија Мангаровски, а третата, група архитекти од „Студиоколектив“ - Иван Марковски, Бојана Димитровска, Александар Петров, Нена Џутоска и Иван Павловиќ.

Знам дека малку ќе бидам офтопик и дека во оваа тема не треба да се наметнува Скопје 2014 колку и да е поврзан мостот со неа (пред Скопје 2014 не се ни планираше мостот ). Мостот треба да се вклопи со амфитеатар на брегот од страната на МОБ, треба да е вклопи со ''барокни'' згради и за крај треба да се вклопи во цела таа глетка на Скопје во која спаѓа и МОБ и наскоро Филхармонијата. Затоа и сакам да ви претставам една визија на група на архитекти од Шведска и Данска за уредување на сличен ваков простор. Немаше да го постирам тука ако толку не ме потсетуваше на она што го планираат со мостот и кејот. Со единствена разлика што ова е 100 пати по вкусно и естетски направено.