Споменици и скулптури (општо)

ОПШТИНА ЦЕНТАР ЌЕ ПОДИГА УШТЕ ДВЕ спомен-ОБЕЛЕЖЈА

Карпош и гемиџиите ќе го красат центарот

Спомен-обележјето на Карпош ќе биде лоцирано на плоштадот Карпошово востание, а тоа на гемиџиите ќе биде поставено на јавна пешачка површина во централното подрачје

Споменикот на цар Самоил ќе биде поставен пред ресторанот „Дал мет фу“

Скулптури на ајдутскиот водач Карпош и на гемиџиите се две нови спомен-обележја кои годинава треба да бидат подигнати во Општина Центар. Предлог-одлуките за нивно подигање денеска треба да бидат усвоени на седница на Советот.Обележјето на Карпош ќе биде поставено на плоштадот Карпошово востание, од левата страна на реката Вардар, покрај Камениот мост. Споменикот на гемиџиите, односно на претставниците на македонската интелигенција заслужни за афирмација на идејата за формирање на македонска држава, ќе биде лоциран на јавна пешачка површина во централното градско подрачје, но точното место не е се' уште утврдено. За подигањето на спомениците, како и за нивното управување, заштита и одржување ќе биде одговорна Општина Центар, а иницијативата е на Министерството за култура. За спроведување на постапката за подигање на спомен-обележјата ќе биде именуван одбор, кој ќе распише јавен конкурс за изработка идејните решенија.

Споменикот на Карпош ќе биде трето обележје што ќе се подига во околината на Камениот мост. Од десната страна на Вардар, од обете страни на мостот, на плоштадот Македонија ќе бидат поставени скулптури на револуционерите Гоце Делчев и Даме Груев, а на другата страна на плоштадот, кај локалите „Дал мет фу“ и „Тренд“ ќе бидат поставени обележја на цар Самуил и на Методија Андонов-Ченто.Веќе се избрани идејните решенија за обележјата на Делчев и на Груев, а деновиве беа избрани и победниците на конкурсот за проектите за спомениците на цар Самуил и на Ченто. Споменикот на Самуил ќе се подигне според проектот на скулпторот Димитар Филиповски, а на Ченто според идејата на скулпторот Александар Ивановски-Карадаре. Авторите на скулптурите ќе бидат наградени со по 300.000 денари.Според извештајот на Одборот, авторот Филиповски комплетно одговорил на нормите за високоаналитичко скулптурско и ликовно решение. Скулптурата е единствена по својата едноставност и монументалност, но и по ликовно-естетските содржини. Позицијата на седечката фигура ги покажува грациозноста, кралската мудрост и храброста, а софистицирано одбраните декоративни елементи го зголемуваат чувството на продлабочени и диференцирани психолошки ефекти - се вели во извештајот на одборот. Првонаградениот проект за обележјето на Ченто, според одборот, се издвојува со вонреден иновативен и скулпторски пристап.

- Делото е врвно решение во однос на развиениот ликовен ракопис, но и во однос на чувството за форма и нејзината стилизираност и минимализираност. Примената на ликовно-скулпторските содржини е многу сериозна и упатува на високо познавање на ликовноста и занаетот. Поставката е едноставна, монументална и комплетна и многу сугестивна со пласираните психолошки моменти. Држењето на Ченто е типично за водач - се потенцира во извештајот.Втората награда за обележјето на Цар Самуил во износ од 200.000 денари ја доби скулпторот Ангел Коруновски од Велес, а третата, во износ од 100.000 денари, му припадна на скулпторот Дамјан Ѓуров од Гевгелија. Втората награда за споменикот на Ченто му е доделена на Димитар Филиповски, а третата на Ангел Димовски-Чауш.

Анела Петрова

Жири комисијата за избор на идејни решенија, изработка и поставување на скулптури во централното градско подрачје на Скопје, вчера ги објави идејните решенија. Добитници на конкурсот се 28 апликанти, меѓу кои и Антони Мазневски, Александар Ивановски Карадаре, Наташа Божарова, Ангел Димовски, Сашо Саздовски, Димитар Филиповски, Нина Ниневска, Симеон Арнадудов...

Општина Центар распиша конкурси за монументални скулптури на Ченто и на цар Самуил

Општина Центар вчера ги објави конкурсите за изработка на идејни проекти за спомен-обележја на Методија Андонов-Ченто и на цар Самуил. Обележјата ќе бидат монументални скулптури на постамент, изведени во траен материјал, кои треба да се вклопат во зададениот архитектонски простор. Скулптурата на Ченто ќе биде поставена на аголот меѓу улицата Македонија и пешачкиот дел од улицата 11 Октомври, односно пред ресторанот „Дал мет фу“. Скулпурата на цар Самуил ќе стои на аголот меѓу улиците Максим Горки и Никола Вапцаров, односно пред кафулето „Тренд“. Двата споменика ќе гледаат кон плоштадот Македонија. Секој од нив ќе чини по четири милиони денари, односно по 65.000 евра.Двата конкурса се јавни и анонимни и на нив може да учествуваат домашни и странски физички и правни лица. Доколку пристигнатите трудови ги задоволуваат пропозициите, ќе бидат доделени неколку награди и тоа: прва, во износ од 300.000 денари, втора - 200.000 денари, трета во износ од 100.000 денари, како и два откупа од по 80.000 денари Изборот на идејниот проект ќе го изврши Одборот за подигање на спомен-обележјата. Конкурсните трудови треба да се предадат во архивата на Општина Центар, најдоцна до 30 мај.

Општината веќе распиша конкурси и за други споменици, како на револуционерите Гоце Делчев, Даме Груев и Никола Карев и за четири лавови што ќе бидат поставени на Мостот „Гоце Делчев“. Лани беше завршен и конкурсот за меморијален споменик на Александар Македонски, на местото на кое е предвидена фонтана на градскиот плоштад, но општинарите се' уште не сакаат да ги објават резултатите.Општината ќе ги подига овие споменици, иако нема донесено петгодишна програма за обележување на значајни личности и настани. Според Законот за меморијалните споменици и спомен-обележја, општината мора да има таква програма за да подигне какво и да е обележје.

(А.П.)