16:27 Амбиенталната архитектура ќе се обновува со проекти

Нашата асоцијација е формирана под покровителство на Француската асоцијација на градови со амбиентална архитектура.Тие како партнери ќе не посетат на крајот на месецот, каде заеднички треба да презентираме програма за нашите активности на локално и државно ниво. Со тие проекти ќе аплицираме во Европските фондови- вели Горан Митевски, член на асоцијацијата од Куманово.

Куманово во своите активности планира инвентаризација на амбиентално-архитектонското наследство,или скенирање на постојната состојба во која се наоѓаат објектите. Со преокти ќе се заштитат неколку индивидуални стари објекти кои се во распаѓање, како и заштита на Занатскиот дом, Соколана, Стар мерак и други.

На работниот состанок присуствуваа претставници од Берово, Велес, Кочани и Штип, како и професори од Архитектонскиот факултет.

Ранковце облекува урбано руво

Оваа општина со 5.000 жители забрзано се развива и го има решено поголемиот дел од приоритетните потреби на жителите, има обезбедено услови за инвеститорите и стандарди за поквалитетен и урбан живот

Ранковце е една од најуспешните рурални локални самоуправи, забрзано прераснува во урбана средина и има најповолен локален економски развој. Таа е меѓу ретките општини што немаат долгови, меѓу првите рурални општини што влегоа во втората фаза на децентрализација, ги има изготвено сите стратегиски документи, успешно се справува со пренесените надлежности и инвестира во обезбедувањето стандарди со градски одлики. Во некои области, на Ранковце, општина со околу 5.000 жители, можат да му позавидат и многу поразвиени и поголеми општини.

- Пред 6 години почнавме буквално од нула. Локалната самоуправа имаше само двајца вработени, не постоеше речиси никаква инфраструктура, најголем дел од селата беа без патишта, а повеќе најгусто населени места се снабдуваа со вода за пиење од цистерни. По неколкугодишна работа, денес може да се пофалиме со изградени административни, институционални и инфраструктурни капацитети. Локалната самоуправа сега има 20 вработени, како и служби на Центарот за социјални работи, УЈП, Агенцијата за вработување и други - вели градоначалникот Орце Тодоровски, кој го одработува својот втор мандат.

Само во изградба на патишта се инвестирани околу 40 милиони денари, а околу 70 отсто од селските населби веќе имаат изградени системи за водоснабдување и за канализација. Ранковце пред 4 години изгради и пречистителна станица за отпадни води, горлив проблем кој многу поголеми општини долги години не можат да го решат.

- Преку Владата и ЕБОР обезбедени се и нови 500.000 евра за водоводи и канализација и 360.000 евра за патишта, кои треба да ги реализираме во наредниот период. Формиравме и јавно комунално претпријатие, го решивме проблемот со одлагањето на сметот преку изградба на депонија, а сме и единствена општина во државата која од општинскиот буџет ја финансира Противпожарна служба - вели Тодоровски.

Ранковце има голем напредок и во урбанизацијата.

- Донесовме урбанистички план за индустриска зона од 5 хектари, на која се планирани 25 локации за малото стопанство, кои со јавно наддавање ќе бидат доделени годинава. Интересот е голем затоа што општината обезбеди поволности за инвеститорите преку ниски цени за градежното земјиште и комуналиите. Една сме и од 6-те општини во државата во кои ќе се гради индустриско-технолошка развојна зона. Таа опфаќа 40 хектари на подрачјето на селата Петралица и Псача, а локацијата е атрактивна затоа што се наоѓа на Коридорот 8, има обезбедена инфраструктура и блиску е до големите центри. Во постапка е и изградба на бензинска станица со придружни објекти, издавање концесија за фабрика за пакување вода и други инвестициони проекти. Во завршна фаза е и урбанизацијата на викенд-зоната во селото Пклиште, за која постои голем интерес - објаснуваат Моме Крстевски и Славица Ѓоргиевска од одделението за урбанизам, комунални работи и животна средина.

Неодамна е отворен нов погон за заштитна опрема во кој се вработени 50 лица, а се очекуваат уште 100 нови вработувања. Голем дел од населението се занимава со земјоделство, кое се осовременува.

Покрај с` поголемиот број повратници и нови доселеници, оваа рурална општина успева да ги задржи и младите кои наместо да се иселуваат, овде ја планираат иднината. Веќе се обезбедени средства за изградба на спортско-рекреативни комплекси, тениски игралишта и спортска сала.

- Решавајќи ги приоритетните потреби на жителите за обезбедување основни услови за живеење, сега може да се посветиме и на други развојни проекти. Оваа година ќе се работи и на уредување на улиците и на уличното осветлување во повеќе населени места, а планираме и урбанизација на државно земјиште за социјални плацови, како и изградба на дом за стари лица на регионално ниво. Работиме и на прекугранични проекти со Бугарија за развој на туризмот, кој е еден од најголемите потенцијали на општината - вели Тодоровски.

Автопатот го промени Полог

Градоначалникот на општина Врапчиште, Бајрам Кадрија, вели дека во Горни Полог се очекува економски бум бидејќи има се` поголем интерес за изградба на стопански објекти крај автопатот

Нови темели и објекти с` почесто растат на плодната полошка почва по должината на автопатот Скопје - Гостивар. Сред ниви, лево и десно од главната сообраќајна артерија, која минува низ Полошката Котлина, може да се видат табли со натписи дека нивата се продава, рекламни паноа на фирми, разни стопански објекти... Последниве пет-шест години се изградени повеќе фабрички хали, стоваришта за градежни материјали, ресторани со базени за рекреација, погони за обработка на мермер, отпади на стари возила, магацини и куќи.

Впечатокот дека тука е зголемена градежната активност го потврдуваат и од локалната самоуправа на Општина Врапчиште, на чија територија е речиси половината од дваесете километри од автопатот.

Од Општината објаснуваат дека тоа се должи на близината на автопатот и на пругата, поради што ја отвораат можноста за инвестиции во лесната индустријата и во производството на храна.

Градоначалникот на Врапчиште, Бајрам Кадрија, вели дека во Горни Полог се очекува економски бум, каде што пораснала и цената на земјата, па сопствениците не брзаат со одлуките да продадат дел од имотот.

- Врапчиште е на праг од рурална да прерасне во индустриска општина. Ние му сме посветени на развојот на општината и во изминатите две години презедовме значајни чекори. На тоа бевме принудени поради големиот интерес, како на месното население, така и од бизнисмени од други градови кои сакаат да ја прошират својата дејност. Тоа би ја намалило невработеноста, а значајно би ја полнела и општинската каса од даноци - вели градоначалникот Кадрија.

За да се одговори на барањата на заинтересираните инвеститори, потребно е да се исполнат и предуслови. Тие, пред с`, се однесуваат на законските одредби со кои овој дел од Полог треба да се урбанизира, а процедурите се прикрај.

- Советот на Општината донесе одлука со која во должина од 12 километри, по приближно 500 метри, лево и десно од автопатот може да се гради. Станува збор за површина од 420 хектари која од земјоделско ќе се пренамени во градежно. Ова е неопходно, а на тој начин ќе се воведе и ред во градењето - потврдува Бесим Рамадани од секторот за урбанизам и сообраќај.

Проектот, кој овој дел од Полог ќе го направи индустриска зона, наишол на поддршка и одобрение од државните институции. Откако се исполниле условите и биле добиени согласностите од ресорните министерства, на ред е и изработката на катастарските подлоги. Тоа е обемна работа и чини многу, појаснува градоначалникот Кадрија.

- Со проектот за урбанизација конкуриравме и во Центарот за плански развој на Полошкиот регион. Добивме позитивен одговор и поддршка. Првичните процени се дека изработката на катастарските подлоги и плановите ќе чини 2,5 милиона денари (околу 40.000 евра). Очекувам до почетокот на летото да се почне со реализација.

Сериозни намери за вложување во измината година пројавиле и домашни и странски фирми што се занимаваат со лесна индустрија. Еден од таквите примери е и мини-индустриската зона во селото Зубовце, каде што лани гостиварски бизнисмени откупија државно земјиште и почнаа да градат производствени капацитети. Реализација чекаат и плановите на уште десетина фирми кои веќе поднеле барања за откуп на државно земјиште.

Се води грижа и за аграрот

Иако владее голем интерес за градење во Горни Полог, локалната власт води сметка и за унапредување на земјоделството и на сточарството, кои традиционално се присутни на овие простори.

- Свесни сме и за потребите на земјоделците. Работиме и на создавање поблагопријатни услови за производство на храна. Земјата е плодна и заедно со климата е основа за добар род. Токму затоа инсистиравме на нашата територија да се изгради и агроберза, која е влезена во програмата на Владата. Локацијата со површина од 3 хектари е во близина на селото Неготино-Полошко. Ова ќе значи и побрз пласман на производите и развој на земјоделството во овој регион - вели градоначалникот Бајрам Кадрија.

Конче ја подготвува Сончевата езерска населба