te-to uste li ne raboti

Гасификацијата продолжува

Свето Николовски

Ќе се гасифицираат повеќе јавни установи во Куманово

Три училишта, градинка и библиотека, сите во центаралниот дел на Куманово, се следните јавни установи кои ќе се гасифицираат. Екипите на јавното претпријатие Куманово гас, интензивно работат на поставување гасоводна мрежа до објектите. Најавуваат дека во септември овие објекти ќе бидат приклучени на мрежата и новата грејна сезона ќе ја почнат со затоплување на гас.

“Дадовме предност во приклучувањето на овие два објекти, бидејќи се работи за големи потрошувачи на гас и се надеваме дека се ќе биде реализирано според предвидената динамика. Во септември се очекува да бидат приклучени и првите домаќинства, затоа во август, преку кампања, ќе ги информираме граѓаните за предностите на гасот и за можностите за приклучување на гасот“, вели Олгица Димитриевска, раководител во Ј.П Куманово гас.

Досега јавното претпријатие изгради околу 13 километри секундарна мрежа, а инвестирани се близу 2,7 милони евра од буџетот на општината.

Гасот се приближува до домовите на скопјани

Градската гасоводна мрежа во Скопје е изградена во должина од четириесетина километри, а се доградуваат преостанатите 6,5 километри

Снежана Калабакова


Не е далеку денот кога конечно гас ќе може да добијат и домаќинствата во Скопје. Уште наредната година ако се појави дистрибутер на гас има можност скопјани да се греат на гас, да готват и да добиваат топла вода.

Градската гасоводна мрежа во Скопје е изградена во должина од четириесетина километри, а АД ГА-МА интензивно работи на доизградба на преостанатите 6,5 километри на потегот од Топланата „11 Октомври“ до „Топлана запад“ во населбата Тафталиџе. Со тоа до 2012 година ќе се затвори гасоводниот прстен од мрежата во Скопје. За што побрза гасификација на населбите можат да се заложат и локалните самоуправи, односно општинските градоначалници.

Засега овој еколошки енергенс во Скопје го користат најголем број фирми што се приклучени на веќе изградениот дел од мрежата, или како што велат од ГА-МА на веќе изградениот полупрстен, кој почнува од „Топлана исток“, преку Автокоманда и Железарница до „Топлана Скопје север“. Од претпријатието информираа дека за гасификација на Скопје се потребни околу 160 милиони евра. Бидејќи станува збор за огромни пари, гасифицирањето се прави чекор по чекор. Досега се изградени сто километри мрежа од Деве Баир до Скопје. Тоа е приклучното место на македонскиот систем со бугарскиот. Како што е познато, системот за пренос на природен гас во Република Македонија е дел од рускиот транзитен гасовод што поминува низ Украина, Романија и Бугарија, а е наменет и за Турција, Грција, Србија и за Црна Гора. Градски мрежи веќе има, освен во Скопје и во Крива Паланка, Кратово и Куманово.

„ГА-МА е фирма, која заедно со Владата учествува 50:50 во изградбата на мрежата за гасификација на земјава. Наша основна дејност е транспортирање на природен гас и управување и развој на системот. Со поврзувањето на мрежата со „Топлана запад“ еднаш засекогаш ќе го решиме проблемот што го имаа граѓаните со загадувањето на животната средина, бидејќи гасот не само што е конкурентен на другите горива, туку е познат во светот како екоенергенс. Нашата инвестиција во овој дел од мрежата изнесува 4,5 милиони евра. Значајно е да се спомене дека досега се нема појавено дистрибутер на гас, а би можел да биде секој кој има пари и кој е подготвен да чека вложеното да му се врати за 7 до 10 години. Задача на дистрибутерот е да изгради постројки, односно котларници за гасот да дојде до домовите, вели Радко Манов, извршен директор на ГА-МА.

Користењето гас во домовите на скопјани би значело заштеда на пари од домашниот буџет кои во голем дел се одлеваат за плаќање сметки за потрошена електрична енергија. Пресметките на стручњаците покажуваат дека заштедата би била во размер 3:1. Според нив на четиричлено семејство со стан од 80 до 100 квадратни метри годишно му се потребни 1.200 кубни метри гас за греење, топла вода, за готвење и секако семејството преку системот ќе добива и техничка вода. Претворено во пари по сегашната цена на гасот тоа би значело дека ќе треба да потроши 550 долари годишно.

Антонио Јовановски, исто така еден од извршните директори на ГА-МА објасни дека за да може гасот да го користат градинките, училиштата и на крајот и домаќинствата треба да се заложат локалните самоуправи, па дури и општинските јавни претпријатија.

СТРУМИЦА ПОЧНА ДА СЕ ГАСИФИЦИРА! Заев го стартува мегапроектот

Интересот остана, гасификацијата никаде ја нема

Руската федерација одамна покажува интерес за учество во изградбата на гасоводен систем, и вчера го потврди истото

Маја Томиќ


Гасификација во земјава никако да мрдне од мртвата точка во која стои со години. А, Владата и натаму повторува дека проектот е особено значаен за земјата и дека најавите, како и досега остварените разговори со претставници на компании на државно ниво, отвораат нови можности за реализација на гасификацијата.

„Со потпишувањето на договорот за намирување на клириншкиот долг со Руската Федерација, направен е значаен чекор во поврзувањето на нашите земји во енергетиката. Најавата за влез на ’Гаспром‘ во гасификацијата е исто така од особено значење, а соработката со овој енергетски гигант отвора можности и за вклучување во гасоводот ’Јужен тек‘. Лани со ’Гаспром‘ беше постигнато разбирање за пристапување на земјава кон гасоводот“, изјави министерот за финансии Зоран Ставрески, на вчерашната деловна средба на македонско-руската стопанска комора.

И амбасадорот на Русија, Олег Николаевич Шчербак, повтори дека Руската Федерација е заинтересирана за изградбата на гасоводен систем, при што е вклучена пресметката за гаснењето на клириншкиот долг.

„Се надеваме дека наскоро ќе започнат и двострани консултации околу прашањето за реализацијата на првата фаза за од проектот за гасификација, за што е веќе позната маршрутата, Клечовце-Битола, со крак до Струмица. А, исто така, ќе се разговара и за приклучувањето на Македонија кон ’Јужен тек‘. Уште оваа година двете страни се должни да најдат конкретно решение за овие прашања“, рече Шчербак.

Во исто време, нема никаков одговор од Европската инвестициска банка и од Европската банка за обнова и развој, кои два пати во текот на минатата година, пролетта и есента, најавија дека ќе преговараат со Владата за финансирање на повеќе капитални проекти, како и за гасификацијата. Неофицијално се зборуваше дека двете банки се спремни да дадат по 120 милиони евра. Од Министерство за транспорт и врски велат дека е изработена физибилити студијата за Национален гасификационен систем, а во тек е изработка на проектна документација на ниво на основен и на изведбен проект за делниците за гасификација, кои ќе бидат завршени до крајот на 2011 година. Од Министерството за финансии, пак, рекоа дека оваа студија е испратена до европските банки од кои се чека одговорот за евентуално одобрување на средства.

„ЕБОР веќе искажа спремност за финансиска поддршка. Со добра волја, оние кои се задолжени за гасификацијата, треба да најдат некое решение и почетно да се стартува со проектот, фаза по фаза. Но, во сегашнава политичка ситуација, не верувам дека премногу ќе се експлоатира ова прашање. Сега има некои други приоритети. Од друга страна, иако Скопје веќе можеше брзо да се гасифицира, поради спорот со ’Макпетрол‘ околу сопственоста на гасоводот, ниту еден заинтересиран инвеститор не се нафати да го стори тоа“, вели професорот Константин Димитров.

Начелно е пресметано дека за гасификацијата ќе бидат потребни околу 300 милиони евра, а засега со сигурност се смета на 60-те милиони евра од рускиот клириншки долг, кои ни оддалеку не се доволни.

Според студијата на Министерството за транспорт и врски утврдени се два магистрални правца за гасоводот. Едниот е Клечовце - Битола, со крак до Струмица, при што овој град ќе се поврзе со гасоводот до македонско-грчката граница. Вториот правец е Скопје - Тетово - Гостивар, со можност да се поврзе и Кичево. Должината на овој гасовод изнесува околу 720 километри. Македонија троши околу 800 метри кубни гас годишно. Гасифицирани се само одреден број на фирми во Скопје и Куманово, преку гасот што влегува од македонско-бугарската граница кај Деве Баир.

Инаку, на вчерашната македонско-руска средба беше речено дека Русија спаѓа во првите десет трговски партнери на Македонија, но во трговската размена имаме висок дефицит. Покриеноста на увозот со извоз не надминува ни 5 отсто, а тоа главно се должи на увозот на енергенсите. Македонските компании имаат простор за пробив на рускиот пазар, најмногу со лекови, прехранбени и земјоделски производи, а државата, како што рече Ставрески, е спремна да им помогне и да им ја олесни деловната соработка. Тој рече дека треба да се подобри соработката во градежништвото, кое поради двојното оданочување и непризнатите банкарски гаранции, бележи надолен тренд.

„Доколку се воспостави директна авиолинија, би се поттикнале бизнис-врските, а исто така, актуелна е железницата на Коридорот 8, со чие поврзување би се намалиле трошоците при тргувањето за околу 35 отсто“, посочи Ставрески, додавајќи дека Владата веќе испратила економски промотор во Русија.

Амбасадорот Шчербак потсети на големата активност на руски фирми во Македонија, набројувајќи ги инвестиции од 35 милиони долари на „Лукоил“ во изминатите 5 години, 50 милиони евра на „Солвеј“ во рудниците „Саса“ и „Бучим“, 166 милиони евра на „Синтез груп“ во изградбата на гасната електрана ТЕ-ТО, како и реконструкцијата и модернизација на трите блока на РЕК „Битола“, што ги извршува фирмата „Силви машини“.