Скупи ...

Локалитетот се наоѓа пет километри северозападно од центарот на Скопје, во близина на населбите Злокуќани и Бардовци, под Зајчев Рид. Населбата датира од пред римскиот период, а во регионален центар прераснува со развојот на римскиот воен камп (Каструм) во административно седиште на новата провинција Горна Мезија. Поради конфигурацијата на теренот, населбата (која покрива област од 40 хектари) има невообичаена квадратна форма од 738 на 590 метри, со заштитен бедем. Надвор од ѕидините, имало некролопи. Според генералните урбанистички карактеристики, градот ја следи матрицата на типичниот римски Каструм, со две комуникациски оски (улици), свртени кон север-југ (кардо) и исток-запад (декуманус) и форум во средината, како центар на јавниот и духовниот живот. За четвртиот век е карактеристична зголемената градежна активност. Ова е период кога е изградено и едно импресивно здание - базиликата. Кон средината на 5 век, површината на градот се намалува на четири-пет хектари, позиционирајќи се на југозападната страна од Зајчев Рид, околу акрополата. И токму кога Скупи архитектонски се развива во една урбана населба, успешно одолевајќи им на нападите на Варварите, во 518 година се случува разорен земјотрес, кој го срамнува со земја. Градот постои како населба сé до 546 година, иако поголемиот дел од населението се сели околу Горниот град (на Калето), каде што во 535 е создаден нов град.