Преспа и Галичица

Под Галичица има огромно подземно езеро

Огромниот резервоар што се полни со дождовница и вода од Преспанско се влева во Охридско Езеро Под планината Галичица има езеро кое изобилува со речиси двојно повеќе вода од Преспанското. Во базенот кој се создал под Галичица не може да се плови со чамец, бидејќи станува збор за карст со големи и пространи шуплини кои се полнат со вода. Но, во горниот дел на планината, кој е исто ниво со Преспанско Езеро, природната создава неверојатна убавина и мали проточни езерца низ кои може и со чамец да се помине. Огромниот резервоар се полни со дождовница, но и со вода од Преспанско Езеро, која со години наназад на повеќе места понира низ варовничката планина и се влева во Охридско Езеро. Околу пет милијарди кубни метри вода се претпоставува дека има во резервоарот под Галичица, кој ги храни сите околни извори. Со толку вода располагало и Преспанско Езеро во своите најбујни денови во 1963 година, за време на големите поплави во земјава. Сега нивото на водата во езерото е преполовена речиси на половина и се претпоставува дека има околу 3,5 милијарди кубици вода. Оваа вода, која во одредени делови на карстот се задржува и по седум години, би значела спас за Охридско Езеро, на кое ниту долгите сушни години не би можеле да му наштетат. Ова се најновите сознанија на експертите кои се делот од тимот кој го спроведува проектот на НАТО „Одржливо управување со меѓународните води на Преспанско Езеро”, под раководство на Виктор Попов од Институтот за технологија Васекс од Саутемптон, чија цел е спроведување обемни истражувања за спас на Преспанското Езеро. Станува збор за проект кој е започнат во 2005 година, а веќе е влезен во завршната фаза. Резултатите од досегашните теренски истражувања кои беа спроведувани паралелно во Македонија, Албанија и Грција треба да финализираат до ноември годинава. Тие треба да дадат одговор колку вода понира од Преспанско Езеро преку Галичица, кои фактори најмногу влијаат за намалувањето на нивото на водата во езерото, која рапидно опаѓа во изминатите 15 години, но и да понуди решенија за спас на езерото. Координаторот на НАТО-проектот, професорот на Технолошко-металуршкиот факултет во Скопје професор Тодор Ановски, вели дека според претпоставките и сознанијата до кои дошол тимот научници во изминатите три години, Галичица е буквално изрешетана со шуплини кои се полнат со вода, а сите тие заедно даваат еден резервоар кој по својот капацитет е поголем од езерото во Преспа. Заедно со неговите колеги од земјава кои учествуваат во проектот, тој успеал да влезе во некои од карстните шуплини во планината Галичица, кои изгледале пространи и големи како сали. „При самиот врв тие можат да бидат многу пространи и големи, а како што се оди во длабочината се смалуваат. Затоа не може да се весла во резервоарот кој е под Галичица. Но, во горниот дел, кој е на ниво на Преспанско Езеро, има мали проточни езерца низ кои може и со чамец да се весла. Станува збор за пространства кои се полнат со вода и може да се плови по нив. Ако има голем прилив на вода, тие се полнат, во спротивно – пресушуваат“, вели професор Ановски. Оваа вода, која во одредени делови на карстот, се задржува и по седум години, би значела спас за Охридско Езеро, на кое ниту долгите сушни години не би можеле да му наштетат, вели професор Тодор Ановски Досегашните истражувања покажале дека на одредени места водата во карстот се задржувала и по седум години. „Ако водата во резервоарот просечно се задржува по седум години, тоа би значело дека количеството на водата во карстот е седум пати поголема отколку што се околните извори. Ако се направи пресметка, тогаш може да се утврди дека има еден огромен резервоар под Галичица кој ги храни овие извори“, вели Ановски. Во рамките на НАТО-проектот во изминатите три години е следен приливот и одливот на вода во езерото, метеоролошките податоци од трите земји во текот на една година, направен е трасерски експеримент за утврдување на тоа колку брзо протекуваат водите низ варовничката Галичица од едното во другото езеро, а во план е и изготвување на препораки за одржливо искористување на водата. „Факт е дека Преспанско Езеро во последните 15-ина години бележи рапидно снижување на нивото на водата, во споредба со една референтна кота од 1962 година кога имаше големи врнежи во земјава. Споредувајќи ја тогашната кота со денешната, се донесува заклучок дека повеќе од осум метри е намалено нивото на водата во езерото. Се разбира дека хидролошките прилики имаат значење, но нашите напори и активности се токму во насока точно да се дефинираат причините за намалување на нивото на водата – дали се тоа само хидролошките прилики и врнежите или, пак, има и друг момент“, објаснува Ановски. НАТО-проектот кој е во тек, всушност, е продолжување на истражувањата кои беа спроведени од 1999 до 2002 година, потпомогнати од Меѓународната агенција за атомска енергија. Тогашните истражувања укажале на брзата „комуникација“ меѓу Преспанско и Охридско Езеро, односно дека на одредени места водата за помалку од еден ден го поминува патот од Преспанско кон Охридско Езеро, понирајќи низ Галичица. Овој огромен резервоар на вода за кој се претпоставува дека години наназад се полнел под планината, значи спас за снабдување со вода на Охридско Езеро. „Осцилациите на врнежите кои можат да се случат поради сушните години не би можеле многу да влијаат на Охридско Езеро. Поради присуството на овој голем резервоар со вода и доколку нема врнежи во наредните неколку години, на изворите кај Свети Наум, сепак, ќе можеме да уживаме во изобилство на вода“, се оптимистичките прогнози на професорот Ановски. Токму кај Свети Наум е и најбујното и највидливо понирањето на водата преку варовничката Галичица. Според професорот Ановски, има серија на извори кои почнуваат во албанскиот дел на крајниот југ од езерото во Поградец, а кои се видливи за голо око и сведочат за понирањето на водата од Преспанско Езеро. Станува збор за изворите кај Тушемиште во Албанија, на кои потоа се надоврзуваат изворите кај Свети Наум и кај Свети Заум, па се' до потегот на Билјанини Извори во Охрид. Станува збор за поголем број извори, но претпоставките се дека е уште поголем бројот на подземни извори кои воопшто не можат да се забележат и регистрираат, а кои се влеваат во Охридско Езеро. „На пример, кај Трпејица има еден извор кој е 15 метри под водата, така што такви извори има многу и не може со точност да се каже за колкав број станува збор“, укажува професорот Ановски. Jосиф Милевски, раководител на хидролошкиот сектор при УХМР, кој е дел од НАТО-проектот за заштита на Преспанско Езеро, вели дека за да се докаже оваа теза за постоењето на уште едно езеро под планината Галичица, потребно е прецизно да се утврди колку вода влегува или излегува од Преспанско Езеро, за што е неопходно да се направи биланс на водите во езерото, за да се утврдат хидролошките карактеристики за влезот на површинските води во езерото, врнежите и испарувањето. „Треба да се утврдат влезните води по целиот слив на Преспанско Езеро на површина од 1.360 квадратни километри, како и да се изготви изохитска карта за врнежите за период од најмалку 40 години, за кои има валидни податоци. За тоа се потребни да се направат мерења и на околните планини, како што се Галичица, Пелистер, Плаќенска Планина и Сува Гора. Поставивме дождомерни станици – тотализатори на Галичица, но треба да се постават и на Баба Планина каде што е главниот доток на вода во Преспанско Езеро, а неопходно е да се утврди и колку подземни води дотекуваат во езерото“, укажува Милевски. Кога ќе се направи билансот на водите, според нашиот соговорник, дури тогаш ќе може да се докаже тезата дали има резервоар со вода кој се задржува под Галичица. Според Милевски, врнежите имаат најголеми влијание на нивото на водата во езерото. „Има мерења кои покажуваат дека во јуни 1963 година е највисоката кота на езерото кога за време на поплавите е забележана кота од 851,83 метри надморска височина. Најниската кота, пак, е забележана во 2002 година, а се повтори и во февруари годинава. Сега сме блиску до котата од 843,14 метри надморска височина, со што разликата меѓу нив е 8.70 метри“, вели Милевски. Тоа значи дека нивото на Преспанско Езеро од 1963 година досега е намалено за речиси девет метри, иако споед научниците, постојат сознанија дека во минатото имало периоди кога езерото имало далеку помало ниво на вода од сегашното. „Меѓу Преспанско и Охридско Езеро има 150 метри висинска разлика, што значи дека секоја вода истекува кон Охридско Езеро. Резервоарот со вода за кој се претпоставува дека постои треба да биде подлабок од 150 метри или барем на ниво на Охридско Езеро и да функционира како систем на врзани садови. Но, тоа треба да се докаже, за што е неопходно истражувањата да продолжат“, вели Јосиф Милевски од Управата за хидрометеоролошки работи. Резултатите од овој проект ќе бидат дистрибуирани до сите заинтересирани, а пред се' до локалните самоуправи кои гравитираат кон езерото во Македонија, Грција и Албанија, за да се изградат одредени ставови за рационалната употреба на водите од Преспанско Езеро. „Најверојатно, ќе се сугерира рационална употреба и заштита на водите, по што ќе се знае дали трите земји се подготвени да преземат некои хидротехнички решенија за истекувањето на водата од езерото во Преспа“, заклучуваат експертите.

Даниела Трпчевска  - утрински 01 август 2008


Edited by beTon - 09-Aug-2008 at 14:36

Ramsar report for Lake PrespaCountry: Macedonia
Region: Europe
Ramsar Site No.: 726
Wetlands International Site Reference No.: 3MK001

General and Geographical site information: Subregion: Southern Europe Designation Date: 03-05-1995 Coordinates of site center (degrees): 40°56'N 021°01'E Coordinates of site center (decimal lat long):40,93 21,02 Total site area: 18920 hectares Minimum elevation: 844 meters Maximum elevation: 856 meters Transboundary: yes Boundary changes: no Number of separate units: 1 Administrative region: Resen Information on Conservational Issues: Management plan status: No site-specific plan exists at present International conservation designation: no other international designation besides Ramsar National conservation designation: ornithological reserve, partially(P) Ramsar criteria:1 3 6 Uses and Threats: Current land use: Within the site's surroundings/catchment: Non-urbanized settlements Aquaculture (unspecified) Orchard (generally small holdings) Horticulture Hay meadows Permanent pastoral agriculture Within the Ramsar site: Research Education site Tourism (unspecified) Fishing (unspecified) Threats: Within the site's surroundings/catchment: No adverse factors reported Within the Ramsar site: No adverse factors reported Social and cultural values: Tourism Current scientific research Conservation education Land tenure/ownership: Site's surroundings: Private owner(s) National/federal Within the Ramsar site: National/federal Ecological Changes: No negative changes have occurred, are occurring or are likely to occur in the foreseeable future Physical Data: Salinity: Fresh Permanence: Usually seasonal/intermittent Usually permanent Ecological Data: Wetland Category: Man-made wetlands Inland wetlands Wetland Type (dominant type in bold): Ponds; includes farm ponds, stock ponds, small tanks; (generally below 8 ha) (2) Freshwater, tree-dominated wetlands; includes freshwater swamp forest, seasonally flooded forest, wooded swamps; on inorganic soils (Xf) Seasonal/intermittent freshwater marshes/pools on inorganic soil; includes sloughs, potholes, seasonally flooded meadows, sedge marshes (Ts) Permanent freshwater marshes/pools; ponds (below 8 ha), marshes and swamps on inorganic soils; with emergent vegetation water-logged for at least most of the growing season (Tp) Permanent freshwater lakes (over 8 ha); includes large oxbow lakes (O) Biological Values: Fauna type:             -      waterbird wintering/non-breeding/dry season area             -      staging area for migratory waterbird species             -      supports rare/endangered species             -      breeding area for waterbirds             -      outstanding variety of species present Flora type:             -      supports endemic species             -      outstanding example of a particular plant community Soil type: Predominantly mineral Hydrological values: Flow regulation

endangered brown bear is found around the Prespa basin


















Edited by beTon - 15-Aug-2008 at 16:17

Инаку голем град е едно од местата во Македонија кои што имам посебна желба да ги посетам. Може да се организираме да отидеме а?!

ЕЗЕРАНИ

Great White Egret (Egretta alba)


STRICT NATURAL RESERVES (I CATEGORY ACCORDING TO THE IUNC)

BIRDS WATCHING IN RESERVE EZERANI

Орнитолошки резерват Езерани се протега на површина од 2080 хектари и се наоѓа на Рамсарската листа на заштитени подрачја, ова е еден од исклучитените простори со сочувани природни вредности во светот. За таков статус се заслужни околу 270 видови птици од којшто околу 105 отпаѓаат на водните видови. Процентот на птици во резерватот е навистина голем, ако се знае дека во Македонија, вкупниот број се движи меѓу 320 и 330 видови.

Строг природен резерват ЕЗЕРАНИ
Го зафаќа северниот крајбрежен дел на Преспанското Езеро чија надморска височина изнесува 855 метри. Површината на заштитениот простор изнесува 2080 хектари. Тука гнездат, се исхрануваат, одмараат и наоѓаат засолниште главно сите видови птици, коишто се среќаваат на Преспанското Езеро. Тоа се околу 200 видови птици, од кои 104 се водни птици. Од овој број, 62 вида се наоѓаат на Списокот на заштитени видови според Бернската конвенција, додека три видови се на Европската црвена листа на глобално загрозени видови

Езерани 2004
Во периодот од 6-21 јули 2004 год. во организација на Друштвото за проучување и заштита на птиците на Македонија ( ДПЗПМ) се одржа првата официјална прстенувачка акција ЕЗЕРАНИ 2004.
На акцијата земаа учество 36 учесници од ПМФ во Скопје-главно од Институтот за биологија, а сите членови на ДПЗПМ. Акцијата се одржа во три смени по 12 учесници кои беа сместени во истражувачкиот центар на ДПЗПМ во с. Асамати.
За време на акцијата се снимаше и документарен филм по повод 15 год. од постоењето на ДПЗПМ, филм за самата акција и филм за резерватотот ЕЗЕРАНИ- првиот строг природен резерват во Македонија ( на хартија).
Акцијата беше посетена од странски новинари - од Франција, кои се интересираа за акцијата и самиот резерват- за што оставивме самите да прибеарт податоци од терен односно да видат до кое ниво се врши заштитата на резерватот, срцето на трансграничниот парк Преспа и рамсарското место Преспанско Езеро ( односно водно станиште од светско значење).
За време на акцијата се работеше со вкупно 12 мрежи при што беа уловени близу 200 единки од 35 видови. Најбројна птица беше блатната или мустаклестата сипка ( Panurus biarmicus).
До овој момент не сме добиле никаква финансиска подршка за реализација на оваа акција која е во склад со препораките на советото на Бонската конвенција ( конвенција за миграторните животни).
Акцијата се планира да се одржи и во наредната 2005 година со уште поголемо и меѓународно учество.
















Edited by beTon - 17-Aug-2008 at 13:06

Originally posted by Cloverstack Не се отвараат сите слики

културно фото преоптеретување, еве ги одвоив птиците па сигурно сега сите се на видело, а во случај повторно да не се отвораат тогаш неколку 7up освежувања дај и на странава и мислам дека ќе се припитоми...


ЕЗЕРАНИ ФАУНА

Tufted Duck (Aythya fuligula)


Squacco Heron (Ardeola ralloides)


Dalmatian Pelican (Pelecanus crispus)


Pygmy Cormorant (Phalacrocorax pygmeus)


Yellow Wagtail (Feldegg)


Red Backed Shrike


Linnet - Carduelis cannabina


Great Cormorant (Phalacrocorax carbo)


Common Hoopoe (Upupa epo)




Buzzard (Buteo buteo)


Marsh Harrier (Circus aeruginosus)


Short Toed Eagle (Circaetus gallicus)


Kestrel (Falco tinnunculus)


Bee-Eater (Merops apiaster)


Yellow Legged Gull (Larus michahellis)





Edited by beTon - 19-Aug-2008 at 15:15

21    
22    
23    
24    
25    
26    
27    
28    
29    
30    
31    
32    
33    
34    
35    
36    
37    
38    
39    
40      


Edited by lslcrew - 13-Feb-2009 at 09:47

61    
62    
63    
64    
65    
66    
67    
68    
69    
70    
71    
72    
73    
74    
75    
76    
77    
78    
79    
80      


Edited by lslcrew - 13-Feb-2009 at 09:48

101    
102    
103    
104    
105    
106    
107    
108    
109    
110    
111    
112    
113    
114    
115    
116    
117    
118    
119    
120    

Што мислите колку овој остров може да се ревитализира?! Што се донесува до мене ја би ги истребил тие змии доколку е можно, без разлика колку тоа може да утиче на природниот ланец. Па ионака немало одсекогаш тука змии. Змиите се тука последните век два. Колку што ми е познато змии се чистат со мунгоси?! Зашто не се направи обид да се изчисти островот?!

Жално е да се гледаат сите цркви и ѕидини во ваква запуштена состојба. Тука може да се направат и патеки. На некоја поголема ливада може и да се постават неколку трафики кои би вршеле минимална угостителска дејност. Треба поставување и урбана опрема како клупи, спроведување на струја и вода. Ваков остров бара и поголемо ниво на грижа освен сувопарна "заштита" која носи добро исто колку што носи и лошо. За овој остров треба темелна анализа и проект за реконструкција на црквите и телемно археолошко истражување. Може исто така да се направи и мини-музеј на островот во кој ќе се сместат артефакти од евентуални истражувања. Овој остров има многу да каже за времето на Цар Самуил! Ај ваљда некогаш ќе се актуелизира и овој остров со заживување на Преспа како што се планира.

пристапот до објектите мора да го средат, не секој е авантурист низ џунгла да поминува
некои од објектите нормално треба да се реставрираат, пред да се распаднат
знам дека иако не се отровни морничаво е змиите да ти поминуваат по патеката по која одиш, змиите јас не би ги истребил, можеби би било добро да се стават во затворен резерват и нема да се шетаат по островот, а туристите ако се заинтересирани ќе можат да ги видат на едно место
во врка со музејот што го спомна лсл, чудно ми е зошто никој не се интересира да ја истражи таа насселба детално, верувам дека и малку да копнат, ќе најдат многу работи