Kilowat?!

Сончевите централи неисплатливи во Македонија

Катерина Попоска

Владата крои нова, најверојатно пониска повластена тарифа за откуп на струја од сончеви централи. Но, правилникот за повластени, односно фидинг-тарифи, кој го изготви Министерството за економија, сè уште не е усвоен од Владата.

Последната фидинг-тарифа по која инвеститорите можеа да добијат субвенција од државата изнесуваше 26 евроценти за киловат-час за електраните до 50 киловати и 30 евроценти до еден мегават. Лани важеа други, повисоки повластени тарифи од 40 до 34 евроценти. Во септември 2008 година пак, повластената тарифа до 50 киловати изнесуваше 46 евроценти за киловат-час предадена струја, а до еден мегават 41 евроцент.

 Од Агенцијата за енергетика велат дека честото намалување на повластената тарифа за производство на струја од сонце ќе значи и крај на влегувањето на нови инвеститори во обновливите извори на енергија

Потенцијалните инвеститори се сомневаат дека новата повластена тарифа ќе биде доволно атрактивна за да ги вложат парите во производство на струја од сонце. Негодуваат дека поради ниската откупна цена на енергијата од обновливи извори (сонце, ветер, вода и биомаса) и поради тоа што не се донесени подзаконски акти, веќе девет месеци ниту можат, ниту сакаат да инвестираат во соларни електрани.

“Ако Владата, односно Регулаторната комисија повторно ја спушти фидинг-тарифата, никој нема да биде заинтересиран да вложува во фотоволтаични централи. Атрактивно беше да се гради со повластена тарифа од 40 евроценти, па и од 34. Но, со последните 26 евроценти за киловат-час не е поволно. До 34 евроценти требаше да заврши намалувањето на повластената тарифа. Секој инвеститор си ги планира парите и секако, профитот. Планираме според едни цени, вадиме документи, се молиме да не заглавиме во административните лавиринти за побрзо да ја реализираме инвестицијата и пред самата цел добиваме уште една сопка - пониска тарифа за откуп на струјата“, велат за “Капитал“ потенцијални инвеститори во сончеви централи.

И од Агенцијата за енергетика, од каде што досега се издаваа употребните дозволи за инвеститорите, врз основа на кои Регулаторната комисија издаваше лиценца за повластен производител на струја, велат дека со намалувањето на фидинг-тарифите производството на струја од сончеви централи веќе не е исплатливо.

“Со новата уредба на Владата можно е новите повластени тарифи да овозможуваат поврат на инвестицијата за 11-13 години, а самиот период од 15 години, на колку што се дава лиценца за повластен производител, покажува дека инвеститорот веќе е на прагот на рентабилност. Ова ќе значи и крај на влегувањето на нови инвеститори во обновливи извори на енергија”, вели директорот на Агенцијата, Лазар Гечевски.

Државата ограничи дека ќе ја субвенционира цената на струјата од сончева енергија до вкупен капацитет од 10 мегавати. Во периодот 2007-2011 година се изградени само осум соларни централи со вкупен капацитет од само 1,4 мегавати. Регионот има различна политика од нашата. Инвеститорите велат дека Бугарија и Грција нудат најповолни услови за инвестирање.

“Со Србија и со Грција дојдовме на исто ниво. Но, едно е да се изедначиш кога имаш инсталиран капацитет од еден мегават, а друго е кога имаш меѓу 50 и 100 мегавати, како што е примерот со Бугарија. Австрија пак, до лани немаше ограничување на вкупниот капацитет за фидинг-тарифа, која изнесуваше 40 евроценти. Германија ја укина фидинг-тарифата, но има производство на струја од 12 гигават-часови од обновливи извори на енергија“, велат потенцијални инвеститори.

Од Соларната асоцијација на Македонија признаваат дека фидинг-тарифата е првата мамка, односно пречка за инвеститорот.

“Целта на фидинг-тарифата е да се стимулира производството на соларни централи, оти вложените пари не можат да се вратат при продажба на струјата по пазарни цени“, вели претседателот на асоцијацијата, Илија Насов.

Експертите коментираат дека со честото намалување на фидинг-тарифите државата само декларативно се залага за производство на струја од обновливи извори. Европската регулатива наложува до 2020 година 20% од вкупното производство на струја да биде токму од обновливи извори.

http://www.kapital.com.mk/mk/dneven_vesnik.aspx/75965/sonchevite_centrali_neisplatlivi_vo_makedonija.aspx?iId=2441

Ако се сака, може да се измисли и топла вода!

Викторија Милановска

ЕУРОТЕРМ ПРИЛЕП

ПРОИЗВОДИТЕЛ НА СОЧЕВИ КОЛЕКТОРИ

 

Aко за некој во земјава може да се каже дека “измислил топла вода“, тоа дефинитивно е компанијата за производство на соларни колектори, Еуротерм од Прилеп. Со искуство кое влече корени уште од далечната 1986 година, денес триесетина вработени произведуваат, како што велат, македонска топла вода, од македонско сонце, во македонски сончеви колектори. Паралелно со напредокот на Еуротерм, низ годините растел и бројот на вработени, па почетниот тим од тројца луѓе, пред неколку години добил уште една нула од десно.

Предок на Еуротерм е првата приватна фирма во Прилеп, Гром, од каде што сопственикот Горан Спиркоски извлекол непроценливо искуство.

“Корен на Еуротерм е татко ми, кој до 1986 година работеше во фабриката за парни котли Димче Бањарот. Потоа започна приватен бизнис и новата фирма Гром беше прва и најголема приватна фирма за проектирање и монтажа на системи за греење и климатизација. Тимот на фирмата Гром која беше инженеринг-компанија без оддел трговија имаше огромно искуство во оваа област. По 2000 година ние почнавме одново, како Еуротерм. Знаејќи колкав недостаток е немањето оддел за трговија, уште на самиот почеток воведовме отсек за опрема за парно греење на мало и на големо. Секоја година напредувавме, стекнувавме сериозни клиенти, како Витаминка, хотел Дрим, Метропол, Белви и други. Паралелно ја зголемувавме и трговијата и во 2004 година се вселивме во свој објект“, раскажува Спиркоски.

Иако инженерингот функционирал добро низ годините, а трговијата неприкосновено напредувала, уште од самиот почеток неостварен предизвик на тимот на Еуротерм било производството. По неколкумесечно двоумење што да произведуваат, веќе во 2007 година, оваа компанија почнува со производство на соларни колектори.

“Направивме многу брза акција за што порано да почнеме да ја развиваме производната дејност. За кратко време знаевме и кој тип колектори ќе ги произведуваме и за шест месеци излеговме на саем со прототип. После тоа, со напорна работа успеавме за уште шест месеци да го завршиме оформувањето на машините и на технологијата. Интересно е што дури и самите машини се со македонско потекло. Направени се во погоните на фабриката Микросан и иако ниту тие не ја познаваа оваа технологија, сепак храбро влеговме во проектот, а од оваа дистанца можеме да кажеме дека ризикот ни се исплати“, објаснуваат од компанијата.

Вкупната инвестиција во технологијата, чинела околу 600.000 евра, иако велат дека ваквите машини произведени надвор од Макеоднија би чинеле околу два милиони евра. Од Еуротерм велат дека развивањето на овој бизнис и усовршувањето на машините се напорна работа и големи трошоци, па затоа првите месеци работеле по 20 часа дневно.

Колку повеќе конкуренција, толку поквалитетни производи

Според сопственикот Спиркоски, конкуренцијата дефинитивно е поттик во работата, а поголемиот бројот производители, значи и повисоко ниво на квалитет кај производите. Тој раскажува дека неодамна амбасадата на Австрија ги поканила фирмите за соларни колектори од Македонија да посетат неколку австриски производители. Тогаш сфатиле дека Македонија полека станува сериозна земја за производство на соларни колектори во регионот. Доказ за тоа им е што ниту Србија, ниту Хрватска и Словенија имаат т.н. “фул плејт“ технологија за производство.

Од Еуротерм велат дека во моментов се први и единствени производители со ваква технологија на територијата на бивша Југославија и иако Грција е многу развиена во делот на соларната енергија, сепак, таму тешко може да се најде спој на квалитет и естетика како македонскиот. Еуротерм во 2009 година доби сертификат од реномираниот СПФ институт во Швајцарија, што значи дека нивните сончевите колектори можат да продаваат во која било европска земја и пошироко.

СОНЧЕВИТЕ КОЛЕКТОРИ БРЗО СЕ ИСПЛАТУВААТ

Заштедите со сончевите колектори се различни во зависност од објектот и самата намена. Според есапот на Еуротерм, за домашна употреба со нивен колектор, на годишно ниво се добива околу 85% санитарна топла вода со бојлер. Една ваква инвестиција адаптирана на потребите на едно семејство, чини од 600 евра до 1.000 евра.

“На пример, во луксузниот хотелски и спа-комплекс Аурора во Берово, загревањето на санитарната вода се реализира со колектори. Сега работиме и на проект за загревање на базенската вода со колекторите. Околу 60% од топлата вода се добива со колетори, а само 40% со дополнителни извори на енергија“, објаснува Спиркоски.

Сепак, во домовите заштедите се поголеми, затоа што количината на потрошувачка на вода во хотелите е многу голема, а за да се направи правилен извор на експлоатациони и инвестициони трошоци, мора инвестицијата да се заокружи на одредена сума, советуваат од Еуротерм. За да не се претера со вложувањето се оди на оптимално ниво, кое ќе им ги врати средствата за три до пет години на помалите хотели, а на поголемите хотелски комплекси од пет до седум години.

Како кризата може да биде и шанса

Иако Еуротерм најмногу продава во Македонија, извезува и во Србија и во Бугарија, а веќе три години како компанија е присутна на најголемиот светски саем за соларни колектори, Интерсолар. Од компанијата велат дека иако звучи неверојатно, сепак кризата им помогнала да останат единствени со ваква технологија во регионот долго време.

“Останатите компании немаа храброст во кризно време да влезат во инвестиции, а ние го фативме токму предкризниот период. Сега засега не сме презадоволни од извозот, но нè бодри тоа што на пазарите се пробиваме со квалитет. За големите компании сме ситна риба, па немаме некоја остварена соработка. На пример, најголемата компанија за производство на термални колектори во светски рамки, лоцирана во Австрија, има капацитет за производство до 3.000 колектори дневно. Тоа се осум или девет роботизирани, автоматизирани линии. Големите компании купуваат од такви фирми. Да не се залажуваме, ние направивме добар квалитет, во голем дел имаме автоматизирано производство, но не можеме да се споредуваме со тие компании. Сепак, во однос на регионот сме солидно конкурентни“, велат од Еуротерм.

Компанијата во моментов се бори да влезе во Хрватска, Словенија, Црна Гора и во Романија. Велат, овие четири земји им се предизвик кој планираат да го реализирааат наредната година.

Нареден предизвик на Еуротерм е да инвестира и во други технологии на соларни колектори, како, на пример, ласерско заварување и производство на професионални бојлери за соларни системи во комбинација со систем за греење.

ДА ИМАМЕ ДОМАШНИ РЕПРОМАТЕРИЈАЛИ, ПРОИЗВОДИТЕ ЌЕ НИ БИДАТ 20% ПОЕВТИНИ

Од Еуротерм објаснуваат дека целиот репроматеријал им е увозен, затоа што во Македонија реално нема што да се купи.

“На времето Македонија имаше фабрика за алуминиумски профили, но веќе ја нема. Стакло воопшто немаме, изолација, бакарна фолија и силикон исто така. Единствено нешто што може да се купи од Македонија се пластичните и гумените делови. Ако ги имавме сите овие ресурси во земјава, на пазарот ќе настапувавме со 20% пониски цени. Работиме со термално стакло кое има многу мала содржина на олово и железо, го увезуваме од Германија и е калено, што пет до шест пати ја зголемува цврстината“, објаснуваат од компанијата.

http://www.kapital.com.mk/mk/magazin/76081/ako_se_saka,_mozhe_da_se_izmisli_i_topla_voda!.aspx

Првите македонски фотоволтаици


Цената на струјата и останатите енергенси секојдневно расте во светски рамки. И во Македонија оваа година веќе поскапи, а се најавува ново поскапување од Нова година. Тоа е причина повеќе за луѓето да се свртат кон обновливите извори на енергија.

Во Република Македонија од поодамна се продаваат соларни панели, односно фотоволтаици, кои сончевата енергија ја претвораат во електрична. Меѓутоа, тие се сите увeзeни бидејќи ние немавме домашно производство на соларни фотонапонски панели. Сè до неодамна, кога фирмата МФЦ-93 од Прилеп не се зафати со предизвикот „први македонски соларни панели“. По тој повод разговараме со г-динот Звонко Димески, сопственик и управител на фирмата и дизајнер на соларните панели.

Повеќе...

Edited by accipiter82 - 16-Nov-2011 at 10:59

Поздрав од мене , како нов член
Малку фалба , ако е дозволено ( се надевам дека ми е дозволено , а ќе видите и зошто)
Во Македонија СЕ ПОЧНА СО ПРОИЗВОДСТВО на сончеви фотонапонски панели !!! Мојата фирма , односно јас почнав со нивно производство. Првичната идеја беше да се направи соларна фотонапонска централа во Прилеп со сопствено произведени панели .Но по неколку месечно талкање во потрага по локација за централата , пропратено со непремостливи бирократски пречки , јас сум на прагот да се откажам !!! А сега кога и повластената тарифа се симнува ( или е веќе симната ) , изгледа дека ќе се откажам потполно. Но сепак се надевам дека производството ќе продолжи , зошто ќе бидам  поефтин од увезените панели .Повеќе инфо на мојата страна ( која се' уште е во доработка ) www.mfc-solar.webs.com

Димески добредошол, почестени сме од твоето присуствона форумов! Деновиве се врти и реклама во ударни термини на ЕЛЕМ за овие обновливи еколошки извори на енергија, но праксата преку директен пример знае да покаже и вакво искуство. 

На 13-12-2011 Министерството за економија на својот сајт ја објави старо-новата вест за повластената цена за откуп на ел.струја произведеа од соалрни фотонапоснки панели ..
За централи до 50 Квати  е останата 0.3 евра/KWh  , а за централа над 50 Квати , цената е 0,26евра/KWh .

Во Илинден ќе се гради соларна електрана

Во селото Ајватовци, во општина Илинден на парцела со површина од 20.000 метри квадратни ќе се гради соларна електрана со сила од еден мегават.
„Илинден и натаму продолжува со реализација на еден од своите приоритети, а тоа е создавање на услови за примена на алтернативни и обновливи извори на енергија“, пишува во соопштението од Општината.
Во тој контекст, во делот на образованието и културата се применуваат модели на енергетско ефикасни системи за греење и ладење со користење обновливи извори на енергија, кои придонесуваат за заштеда на енергијата, а со тоа и на парите.

http://www.plusinfo.mk/vest/30010/Vo-Ilinden-kje-se-gradi-solarna-elektrana-

Одличните предуслови со кои располага нашата држава, географската положба, економските услови и вечниот извор Сонцето, ја донесоа словенечката компанија за изградба на фотонапонски електроцентрали „М-ЛАН“ од Словенија во Македонија. 

„Имате огромен потенцијал, но и потреба, како земја да изградите фотонапонски електроцентрали и да произведувате струја од природен ресурс. За разлика од Словенија, вашата земја има многу поголем број сончеви часови во текот на годината. Затоа, основавме ќерка-фирма во Македонија вели Андреј Мласко,

сопственик на компанијата М-ЛАН.

Огромниот потенцијал за кој зборуваат Мласко и институциите веќе е утврден како процент за учество на обновливите извори на енергија во вкупната потрошувачка на струја во 2020 година. Македонската влада одлучи тој процент на учество да е 21 отсто, објаснува Наташа Вељановска, стручен советник во техничко-енергетскиот сектор за електрична енергија во Регулаторната комисија за енергетика на Република Македонија. Со ова како земја членка на Енергетската заедница и идна земја членка на Европската унија ќе ги исполниме обврските кои произлегуваат од ЕУ директивата. Вкупното годишно сончево зрачење во Македонија варира од минимум 1250 kWh/m² во северниот дел до максимум 1530 kWh/m² во југозападниот дел, што доведува до просечно годишно сончево зрачење од 1385 kWh/m², објаснуваат од Регулаторна комисија за енергетика. Ова го потврдуваат и од Агенцијата за енергетика, додавајќи дека Македонија има квалитетно сонце за производство и на топлинска и на електрична енергија.

Инвеститорот е задоволен од тимот со кој веќе работи на неколку актуелни проекти во Македонија, како и од огромната заинтересираност на луѓето да инвестираат или да разберат за придобивките од соларната енергија.

„М-ЛАН Солар во своите развојни концепти за Македонија подеднакво се концентрира на проектирање на фотонапонски системи кои генерираат и ја предаваат електричната енергија во дистрибутивниот систем на операторот ЕВН и на фотонапонски системи кои генерираат електрична енергија која корисникот ја користи за сопствена потрошувачка (автономен систем)“, објаснува Цветанка Велкоска, дипломиран машински инжењер, технички консултант во компанијата.

Од неколку месечното присуство и работа со заинтересирани потенцијални инвеститори од компанијата велат дека има интерес за поставување на фотонапонски системи на веќе постоечки објекти (кровови), како и за поставување на фотонапонски системи на земја со соодветна носечка конструкција. Станува збор за инвеститори кои сакаат да добијат статус на повластени производители на електрична енергија, со гарантиран откуп од Операторот на пазарот на електричната енергија.

„Особено, изненадува фактот, што покрај интересот, општата јавност има доволно познавање за овој вид обновлив извор на енергија и придобивките од неговата употреба, што оди во прилог на зголемување на меѓусебната посветеност за користење на овој вид енергија, императив за земја со далеку повеќе сончево зрачење за разлика од Словенија“, објаснува Велкоска.

При изведба на фотонапонски електроцентрали, ќе се користат модули со голема ефикасност особено за подрачја со повисоки температури како што е нашето поднебје, а постигнувајќи го тоа со ќелии од кристален силициум. Инверторите и останатата електро опрема е со познат и проверен eвропски квалитет, поткрепена со сертификати и гаранции за квалитет.

http://www.time.mk/read/NONE/a870f35d44/index.html

Соларно дрво ќе никне до Јустинијан Први

Дрвото ќе работи со помош на фотонапонски панели и од него граѓаните бесплатно ќе може да ги полнат батериите на сите видови мобилни телефони



Најдоцна до крајот на месецов ќе се постави енергетското стебло
Нов проект во центарот на градот
Граѓаните веќе не треба да се грижат додека шетаат да останат без сигнал на мобилниот телефон поради празна батерија. Најдоцна до крајот на месецов, или почетокот на јуни, до споменикот на Јустинијан Први на кејот ќе се постави таканаречено енергетско стебло на кое граѓаните бесплатно ќе може да ги дополнат батериите на своите мобилни телефони. Носител на проектот е Агенцијата за енергетика во соработка со мобилниот оператор ВИП. Дрвото ќе работи со помош на фотонапонски панели и од него ќе може да се полнат батериите на сите видови мобилни телефони.

- Објектот ќе биде во форма на печурка и во долниот дел ќе има клупи за 5-6 луѓе да може да седнат и да ги полнат мобилните телефони. Енергетското стебло ќе работи како фотоволтаик, односно ќе се напојува од сонцето, но ќе има и батерии како дополнителен извор на енергија - ни изјави Лазар Гечевски, директор на Агенцијата за енергетика.

Тој вели дека со овој проект ќе избиеме меѓу првите во овој простор на регионот и Европа што имаат вакви инсталации во функција на граѓаните.

Од агенцијата додаваат дека иницијатива ќе придонесе и за едукација и зголемување на јавната свест за начините на користење на обновливите извори во секојдневниот живот, а градот Скопје ќе покаже дека се грижи за своите еколошки свесни корисници во урбаните средини. Освен стеблото за мобилни телефони, дознаваме дека општината Центар и ЈП “Паркинзи&рдљуо; се во преговори со Агенцијата за енергетика и за поставување полнач за електрични возила и велосипеди на пет локации во центарот на градот. Меѓу првите локации на која ќе биде поставен полнач за електрични возила и велосипеди ќе биде монтажниот паркинг во Капиштец. Во моментов на територијата на градот Скопје има многу малку таканаречени еко или хибридни возила (околу 15 автомобили) што не ја загадуваат животната средина и се движат на електричен погон.

Сепак, како што истакнуваат од Агенцијата за енергетика, мора да се размислува развојно и за странците што доаѓаат и го посетуваат градот. Оттаму додаваат дека почнале постапка за набавка на трицикл на електричен погон што ќе се користи за правење мали тури низ градот и за промоција на користење на новите технологии за намалување на емисијата на штетни издувни гасови.

http://www.novamakedonija.com.mk/NewsDetal.asp?vest=51812918267&id=14&prilog=0&setIzdanie=22583