Од регионот (општо)

Изградбата на нови трговски центри во Европа, лани значително се намалила, па малку е веројатно, дека до поголем развој ќе дојде пред 2012 година. Во најновиот извештај на реномираната англиска консултантска куќа за недвижности „Кушман енд Вејкфилд“, Турција, Бугарија и Романија се на листата на десетте земји со најголем број трговски центри во изградба, кои би требало да бидат готови или годинава или идната година. Според податоците на агенцијата, во 2009 година е забележан најостар пад кај изградбата на нови трговски центри во изминативе 15 години.

Или, околу 7,4 милиони метри квадрати завршен деловен простор. Годинава се очекува да бидат завршени околу 6,1 милион квадрати деловен простор, а во 2011 година, според предвидувањата, развојот на шопинг центрите би требало да го достигне најниското ниво во изминатите седум години. Со само пет милиони метри квадратни. Ова ќе значи пад од цели 46 проценти во споредба со изградените 9,3 милиони квадрати во 2008 година.

Но, како што се зајакнува европската економија, така се очекува добар дел од стопираните проекти за изградба на трговски центри - да продолжат со работа. Откако се симна од првата позиција, Турција минатата година се најде на второто место од листата, веднаш зад Русија, со трговски центри во изградба со вкупна површина од 1,3 милиони метри кадратни. Нашиот источен сосед – Бугарија, е на петтото место, што претставува скок во однос на 2008-та за четири места.

Во Бугарија, во тек е изградба на трговски центри со вкупна површина од 609.000 метри квадратни. Романија го зазема последното место на топ-10 листата, со 418.000 метри квадратни трговски центри во изградба. Минатата година, пак, оваа држава го заземаше седмото место на таа листа. Ранг листата на деловен простор во делот на Западна Европа ја држат Италија, Франција и Шпанија. Посебно добар бил италијанскиот пазар на недвижности, со пораст од 20 проценти.

Експертите за недвижности сугерираат дека новите трговски центри ќе „никнуваат“ во сооднос со брзината на заздравувањето од кризата ширум Европа, а ќе зависат и од апетитите и желбата за ризик на инвеститорите. Пазарите во развој, како Русија, Турција и Полска, најверојатно и годинава ќе бидат атрактивни за трговците, кои се во потрага по атрактивен простор за нивните производи. Но, според експертите, на пазарот и натаму ќе се води жестока битка по локации на ударни места. Во Европа, во моментот, има многу стопирани градилишта.

Поради кризата, инвеститорите си заминаа, но тие лесно можат да се вратат. Кризата со несигурните работни места во 2009 година, како и владините мерки, во многу земји не помогнаа да се решат проблемите со достапност до свеж капитал и тоа се рефлектираше врз изградбата на нови трговски центри. Во Македонија има вкупно 23 илјади продавници, покажа пописот на продажни капацитети во трговијата на мало, спроведен во 2008 година. Ако се споредат бројките од сегашниот и од трговскиот попис реализиран во 2003 година, излегува дека во изминатите шест години згаснале 2.000 продавници.

Во 2003 година, во Македонија имаше над 25.000 продажни објекти. Од нив 35 беа стоковни куќи, кои во овие шест години згаснаа. Нивното место го заземаа трговските центри. „Рамстор“, „Меркатор“, „Енерготуш“, „Веро“... – се само дел од реномираните странски трговски брендови, од кои дел се веќе тука и изградија, или преговараа за да градат трговски центри. Но, според европските параметри, Македонија не влегува во трговските статистики, според кои, речиси половина од прометот во малопродажбата се остварува во трговски центри. Според проценките, ваквите трговски центри чинат од 25 до 30 милиони евра.
С.К.                                                                                                                                                                                                                                                                                            http://www.biznis24.com.mk/node/6969