Реконструкција на Собранието

 Впечатливиот објект во центарот на Скопје, во кој денес е сместено Собранието на Република Македонија, отсекогаш го привлекувал вниманието на минувачите и туристите. Сепак, малкумина знаат кога е изграден и кој бил негов идеен творец. Оваа импозантна градба, од периодот меѓу двете светски војни, всушност, претставувала Банска палата. Со добивањето на функцијата главен економски, општествено-политички и културен центар, во Скопје во тоа време почнала интензивна градба, а биле распишани и низа конкурси за јавни и административни згради. Во 1930 година бил распишан и конкурсот за изградба на "Банска палата" на просторот кој бил познат како "Плоштад на ослободувањето". Бидејќи наклонетоста на тогашните државни структури била насочена кон руските архитекти, како најдобар бил избран трудот на Иван Рик и Виктор Лукомски. Тие создале интересно, но неинвентивно академско решение, со вградени елементи од средновековното градителско наследство, односно ќе се повикаат на византиската црковна архитектура. Изградбата, сепак, се одвивала според друго решение речиси една деценија подоцна, во 1938 година, според проектот на чешкиот архитект Вјечислав Ј. Худак, кој во овој период работи во Кралската банска управа за Вардарската бановина. Неговото решение има евидентна сличност со проектот на Рик и Лукомски, но од него се отстранети сите "традиционалистички" елементи со назнаки на историска алузија, со што, очигледно, е направен напор за "модернизирање" на архитектурата. Обработката на кабинетите и ентериерот се можеби најинтересниот дел од вградената орнаментална содржина во објектот, бидејќи биле изведени во резба. Една од поинтересните простории, т.е. "соба во резба" била направена според нацртите на Драгутин Инкиостри-Медењак, во периодот од 1935 до 1937 година за канцеларијата на банот на тогашната Банска управа. Изведбата му била доверена на Глиша Костовски, столар и резбар од Тетово. Со текот на времето се извршени повеќе интервенции во внатрешноста, додека надворешноста на објектот го зачувал првобитниот изглед.

Вечер - Даниела Трајковска - 05.09.2006