Одморишта на патните правци

Туристите ни бегаат со полн гас

И варењето ракија може да биде атракција за странските туристи

Годишно низ Македонија транзитираат од 3 до 5 милиони луѓе, а се случува некогаш дневно да минат и по 500 автобуси кои воопшто не застануваат на патот од 200 километри од северната до јужната граница

Странските туристи ја претрчуваат Македонија сакајќи што побрзо да ја поминат. Некогаш дневно поминуваат и по 500 автобуси кои воопшто не застануваат на патот од 200 километри од северната до јужната граница. Ова беше истакнато на еден неодамнешен форум за винските патишта. Како главна причина за таквото нешто беше посочено немањето прописен тоалет покрај автопатот од Куманово до Гевгелија.

- Знаете ли дека Турците кога одат по нашите патишта ги паркираат возилата во ниви за да спијат. Тоа се оние кои ја пропатуваат Македонија патувајќи за Турција. Ако би се изградиле попатни објекти, паркинзи, ресторани, чешми, тоалети, сервиси за коли.., би било поинаку - истакна сопственик на туристичка агенција од Кавадарци.

Само за илустрација, беше кажано дека во бивша СФРЈ во еден наврат само за осум часа во хотелот „Парк“ кај Неготино биле услужени туристи од 35 автобуси. Тогаш во Тиквешко имало само две винарници, а сега има педесетина.

НЕМА НИ ТОАЛЕТИ

Туристичките агенции од Србија истакнаа сериозни забелешки.

- Транзитниот туризам ви е катастрофално лош. Можеби сте земја која во Европа најлошо го користи транзитниот туризам - констатираа гостите на форумот.

Владата, беше речено, не може да ги менаџира сите проблеми.

- Може да се интервенира, по забелешките дека нема тоалети. Но, не може Владата да ги држи тие тоалети, да поставува вработен кој ќе седи и ќе ги чисти. Тие би се дале под концесија - рече Зоран Николовски од Министерството за економија.

Владата е свесна дека грешиме со транзитниот туризам.

- Годишно 3 до 5 милиони луѓе поминуваат низ Македонија. Порано имаше милионски суми од транзитниот туризам. Државата е тука да направи инфраструктура и да помогне во маркетингот, но локалната самоуправа треба да помогне, а да се ангажира и приватниот сектор - потенцира претставникот на Министерството за економија.

Надлежните размислуваат како да се менаџираат работите со транзитниот туризам. Владата в година ќе дава паркинзи на концесија, а можеби и локации за сервиси. Потребен бил и маркетинг, зашто на нашиот Коридор 10 освен две табли за Стоби не постои ништо друго. Затоа сега се поставувале знаци за винските патишта.

На форумот, на кој учествуваа претставници на централната и на локалната власт, домашни туристички агенции, винарници и угостителски објекти, беше потенцирано дека странците што доаѓаат се жалат дека не можат да купат сувенири и разгледници од регионот на виното. Посебна приказна бил проблемот што луѓето што ги имаат клучевите од некој верски објект, кој сакаат да го посетат туристи, понекогаш морале да ги бараат по нивите.

- Имаме многу работи кои не знаеме да ги искористиме, за разлика од нашиот јужен сосед кој од секој камен прави легенда и пари - беше кажано.

РОСОМАН ЧЕКА ДАНЦИ

Општина Росоман имала што да им понуди на туристите, но жителите на општината немале чувство за туризам, се пожали градоначалникот Стојанче Лазов. Росоманскиот крај бил омилена дестинација, особено за туристи од Турција чии предци се родени тука.

- Имаме неколку винарници и можеме да организираме дегустации на вино. Од старата џамија правиме музеј. Дански туристи се заинтересирани да доаѓаат напролет за да го гледаат цутењето на праските, како атракција во регионот со најмногу праски во Македонија. Но, немаме доволно сместувачки капацитети за туристите. Фали интерес кај росоманци да го курдисаат овој бизнис. Најверојатно луѓето многу работат земјоделство, па немаат време да се бават со туризам. А некои од туристите сакаат да преспијат токму во локални автентични куќи - рече градоначалникот Лазов.

Тој смета дека Росоман има предуслови за развој на туризам. Но, како што рече, земјоделците треба да сфатат дека во тоа има пари. Засега повеќе сакале да работат по нивите одошто да пречекуваат туристи.

- Не знаат дека кога ќе ги спојат земјоделството и туризмот ќе им биде подобро и ќе имаат поголема добивка - рече Лазов.

Тој потсети дека туризмот може да биде многу доходна гранка, но во внатрешноста многу малку и' се посветува внимание.

- Во светот цели села живеат од туризам. Зошто да не може и Росоман -праша тој.

ФОНТАНА СО ВИНО

На форумот беше предложено на алтернативните туристи да им се понуди да видат како се калемат или кројат и изнесуваат лозови прачки, како се сади лозје и се бере грозје. Туристите да може, ако посакаат, сами да пробаат да варат ракија или да прават вино.

- Не смејте се. Ако некој оди во Тунис, на пример, за да се слика на камила за едно евро, зошто кај нас не би можел да се слика во лозјето - беше коментарот на некои од присутните на дебатата.

Падна и предлог за тиквешкиот гроздобер и за свети Трифун да се направи фонтана од која ќе тече вино, а посетителите да може бесплатно да пијат. Беше дадена и идеја за отворање мини-пазар до хотелот во Неготино, како оној во Росоман, со цел да се привлечат туристите да застанат и да купат земјоделски производи. Присутните се согласија дека треба да ги здружат силите за да можат да ја продадат македонската винска приказна.

Во таа приказна, беше речено, многу успешно би можеле да се вклопат и ски-центарот „Кожуф“, Тиквешкото Езеро со Полошкиот манастир, до кој се стигнува по воден пат, необичните фигури создадени од природата во Конопиште, Музејот на виното и многубројни други убавини кои се испреплетуваат со винските патишта во Македонија.

- Во светот за пет евра ти продаваат камен, но имаат приказна за него. Некои земји дваесет проценти од буџетите ги полнат од туризмот. Бог ни дарил богатство, кое ние само треба да му го покажеме на светот - беше заклучено на дебатата што ја организира фондацијата „Тиквешки вински пат“.

Светлана Дарудова

Царински арач

Не можеме да влеземе во Македонија и да излеземе ако не платиме рекет, се пожалија српски туристички агенции. Според нивните тврдења, 5 евра од автобус ги чинел влезот во Македонија, а 15 излезот.

- Полицијата, исто така им наплатува рекет од 10 до 20 евра на српските автобуси. А така не можете да развивате транзитен туризам - рекоа гостите од Србија.

Претставникот од Владата рече дека слушнал „прикаски оти се земал рекет“.

- Ако е некаква утеха, сто души вработени на границата се во „ќорка“ во моментов - рече Николовски.

Велешкото езеро Младост и ова лето беше мека за туристите. За прв пат после десетина па и повеќе години, со изградбата на хотелот Романтик, реновирањето на мотелот на некогашниот агрокомбинат Лозар и уредувањето на дел од плажите, покрај големиот број на домашни туристи на бреговите на ова езеро се одмараа и поголем број странски гости. Патувајќи кон соседна Грција, транзитните туристи не го одминуваа ни Велешкото Езеро изградено во далечната 1963 година и кое е единствено пријатно катче за одмор по автопатот од Куманово до Гевгелија. И додека транзитните туристи отседнуваа во новоизградениот хотел Романтик, кој за добрата услуга и квалитетна храна и годинава, како и лани, освои златен медал на меѓународниот саем за туризам во Нови Сад, Србија, велешани, скопјани и туристи од други градови на Македонија престојуваа во другите угостителски објекти и на бреговите од езерото под прекрасната борова шума. Според некои анализи, ова лето Велешкото Езеро го посетиле неколку илјади домашни и странски туристи.

Ако пристапниот пат од езерото до автопатот Скопје-Велес, кај клучката кај Новачани, беше целосно асфалтиран и ако беше поврзан со пат со автопатот Велес-Скопје, бројот на туристите, според хотелиерите, ќе беше значително поголем. Ветувањата на општината Велес дека целосно ќе го уреди просторот за кампирање, ќе донесе вода и ќе изгради санитарни објекти и ова лето не се оствари. Токму поради тоа и бројот на камперите беше мал.

Со ангажирањето на Министерството за транспорт и врски за продажба на државно земјиште на кое ќе бидат изградени шест хотели, десетина мотели и поголем број помали угостителски објекти и спортски терени се верува дека езерото Младост ќе прерасне во вистински туристички центар.
Пуштањето во работа на Академијата на Прокредит банка е само еден чекор напред за привлекувањето на поголем број инвеститори за изградба на угостителски објекти на бреговите на езерото. Во општината Велес, а посебно во Министерството за транспорт и врски веруваат дека покрај хотелот Романтик, на бреговите на езерото Младост во најскоро време ќе никнат уште десетина нови угостителски објекти, кои ќе го привлечат вниманието на домашните и на странските туристи.

Отворен нов мотел во Велес

Нов мотел вчеравечер беше отворен во Велес. Мотелот „Монтенегро ривиера“, сопственост на Зоран Тодоровски, има девет дво и трокреветни соби и два апартмана, со 22 легла, ресторан за 100 гости, летна тераса и конференциска сала и опфаќа корисна површина од 450 квадратни метри. Мотелот се наоѓа на влезот во градот, непосредно до автопатот Скопје - Гевгелија, кај клучката кај Башино Село и е наменет за одмор и на транзитните туристи.