Расадник

https://reklama5.mk

РАСАДНИКОТ како последно упориште во битката за СКОПЈЕ



Расадникот е последниот слободен простор во Општината Кисела Вода. Изминатите 5 години се реактуелизира неговото урбанизирање, преку предлог-планови што предизвикуваат негодување и страв од урбанистичко фијаско за општината и за градот.

Поради „транспарентноста“ на урбанистичките процеси во Македонија, ќе се обидеме детално да ве запознаеме со локацијата, што содржеа последните два предлози на општината и кон што би требало да се стремиме како заедница и професија.
Местоположба

Расадникот е позициониран среде општината и претставува клучен простор за меѓусебно поврзување на урбаните делови на Кисела Вода.

На североисточната страна тој е распослан долж булеварот „Борис Трајковски“ , на југоисток допира до населбата Цементарница, на југ до маалото попознато како „Последна 24-ка“, додека веќе на запад границата ја дефинира истоимената населба Расадник.

Планскиот опфат за градска четврт Ј14 е многу поголем, но центарот на нашето внимание е слободниот простор за којшто треба да се избориме како општество.

Дејноста на овој простор, по земјотресното урбанизирање на Скопје, била планирана за градски парк на долг рок, а сѐ до пред 15-ина години функционираше како овоштарник. Во него се одгледуваа вишни, урми, шипинки, ореви итн. Некои од насадите беа отстранети, додека по процесот на денационализација настапува целосно запуштање на просторот и спонтан развој на флората.

Денационализација

По менувањето на општественото уредување во самостојна Република Македонија и движењето кон капитализмот, во 1998 година за првпат беше донесен Законот за денационализација, со којшто државата требаше да го врати имотот национализиран во текот на Поранешна Југославија. Покрај ова, како мерка се даваа и државни обврзници или, пак, одреден вид компензации, доколку постапката за враќање на конкретниот имот е невозможна од различни причини.



Со овие процеси, битката за Расадникот од страна на некогашните сопственици започна. Нема ништо спорно во враќањето на имотите, но желботеката наречена Детален урбанистички план брзо беше разбрана од потенцијалните нови корисници.



Со пропаѓањето на ваквиот тип расадници и нивното запоставување, како и со развојот на градот и неговите потреби, урбанизацијата на овие простори беше неминовна. Во меѓувреме, општеството се стекна со лоши навики и бајат менталитет во којшто процесите во развојот на просторот се препуштија на желбите на поединци, инвеститори, бизнисмени, политичари, додека професионалците имаа улога единствено на коментатори по весниците.

Предлог урбанистички план 2016





Општината Кисела Вода, во текот на изминатите 5 години, предложи 2 плана за урбанизација на Расадникот. Првиот се случи 2016 година, додека вториот во 2019 година.

Предлог-планот од 2016 година го третираше слободниот простор на Расадникот доминатно за станбено домување.

Подреденоста на дел од објектите беше во правилна ориентација во поглед на осончувањето и проветрувањето што доаѓа од падините на Припор и Водно. Но, помеѓу нив, неразумно следеа долги „штангли“ кои истите позитивни можности ги блокираа.

Планот воопшто не го третираше овој простор како градски простор во поглед на неговите функции, а просторот не ги задоволуваше ниту своите локални. Во општина во која недостасуваат безброј јавни функции, не се предвидуваше ништо дополнително. Уште во тој период реагиравме со објави и со писма до тогашната локална власт, коишто во процесот на јавното анкетирање беа одбиени.

Реагиравме на недостигот на голема зелена површина во облик на градски парк, јавни образовни институции, полиција, поликлиника, трговски содржини, спортско- рекреативен центар (за фудбал, тенис, ракомет, кошарка), можеби стадион, плоштад и шеталиште.

Поради големата густина на објектите и неусогласеноста со бројките што произлегуваат од ГУП, како и големиот број реакции на јавноста, предлог-планот беше вратен од страна на Министертвото за транспорт и врски.

Предлог урбанистички план 2019



По три години, Општина Кисела Вода предложи нов план за усвојување, којшто видно имаше подобрување во смисла на дополнување со некои од јавните функции.

Се отворија неколку позиции за локални форми на парк, пешачки продори меѓу станбените објекти, зелени коридори. Во овој план се предвидуваат и повеќе објекти од општествен карактер. Со тоа е извојувана еден дел од битката за јавниот интерес.
Но, да не се залажуваме, ова е далеку од добар план. Во него е подигната свеста за потребата од одредени функции на просторот, но станбената мегаломанија е сѐ уште присутна до граници на задушување.

Нехумани услови за домување







Креирањето површини на градба во втората димензија е совршена графичка манипулација за обичниот граѓанин кој не умее добро да го чита планот. Така, во балансот на боите, окото перципира зелена боја – зеленило и портокалова – објект. Но кога ќе ги погледнеме височините на објектите, умножувањето на таа површина оди некаде и до 14 пати.
Вака поставените објекти ја одземаат светлината, ја намалуваат приватноста, креираат зони без проветрување и темни улични кањони, што е неразумна „визија“ за толку слободен простор во којшто предизвикот за меѓусебно врзување и игра на функциите треба да е прилично инспиративен процес.

Хаотична архитектура на повидок



Организацијата на просторот подразбира креирање композиција која, пред сѐ, треба да е функционална, а потоа и естетска, нудејќи слики што произведуваат доживување и личен впечаток за просторот. Обликувањето на објектите, т.е. предвидувањето на нивниот габарит е вовед во архитектурата. Без вакво нешто, создавањето квалитетна архитектура е невозможно.
Овој предлог-план нуди максимум и проектански офсет, според лошата организација на дел од парцелите. Па така, долж продорот предвиден за минувањето на далноводот, се случува невкусно отсекување на габаритите. Знаејќи ги инвеститорските апетити за максимум заработка, можеме само да замислиме под каков притисок ќе се најдат идните проектанти на овие објекти, додека градот може да очекува неквалитетен градски пејсаж.

Слепи пред можностите



Во ХХI век, да се претстави сопствената визија на ваков начин е неброен пораз во редицата лоши планови кои го прекроија Скопје. Загрижувачка е лежерноста на неразбраната лекција и особено, недостојноста да стоите пред толку слободна површина нудејќи урбанистички хаос. Во ерата на интернетот и достапноста на информација во делови од секундата, да дозволите ваква безидејност е само уште еден доказ за македонската летаргичност. Одлучуваме да бидеме неми набљудувачи на светските движења, стоејќи во калта и кревајќи раменици.



Закони, правилници, урбанистички планови и тивка политички коректна интелигенција е совршената равенка за нашето хибернирање.



Јавноста веќе одамна реагира, веќе и медиумите почесто известуваат за проблемите во градот, но политиката успешно го игнорира проблемот бидејќи нема доволно капацитет да го перципира како проблем. Изгледот на нашите градови е вистинска слика за нашето културно уназадување.

повеќе на

https://marh.mk/rasadnikot-kako-posledno-uporishte-vo-bitkata-za-skopje/

Поглед од зградата на Трим Љум кон расадникот...колку просторов нуди можности и жално е да се нареди со разни кутивчиња како што се почнало во делот десно

Originally posted by stef4o ПЛАНОТ ЗА РАСАДНИК Е СПРОТИВЕН НА ГУП-ОТ, ЧЕТИРИКРАТНО Е ЗГОЛЕМЕНА ПОВРШИНАТА ЗА ЗГРАДИ И БРОЈОТ НА ЖИТЕЛИ, ВЕЛАТ ОД ИНИЦИЈАТИВАТА „ЗА РАСАДНИК НА МОЖНОСТИ“ Со новиот Детален урбанистички план (ДУП) за Расадник на скопската Општина Кисела Вода предвидената површина за домување е 943.771 метри квадратни, што е спротивно од Генералниот урбанистички план (ГУП), каде стои дека површината за домување треба да е 260.000 метри квадратни. Ова го покажува анализата направена од стручни лица, архитекти, урбанисти и правници, пријатели и припадници на иницијативата „За Расадник на можности“, кои новиот Детален урбанистички план за Расадник го сметаат за штетен и мегаломански, кој неколкукратно ги надминува сите параметри на хумано живеење, односно има надминување на параметрите од ГУП-от за 683.771 метри квадратни.

Вистинска штета е што од целиот тој спектар на професионалци , не разбравме ниту едно име и презиме ....се разбира ако претпоставиме дека навистина постојат ....

Originally posted by stef4o „Согласно параметрите од ГУП-от, минималната површина под јавно зеленило е 1.56 хектари додека со деталниот план се предвидени 0,47 хектари што е под долната граница на ДУП-от за 1,09 хектари.

На јавната презентација урбанистот дури кажа дека не само што се запазени законските нормативи за јавно зеленило но тие се и надминати ....ова се две дијаметрално спротивставени гледишта ....но тој за разлика од овие погоре (ако претпоставиме дека навистина постојат ) се претстави со име и презиме .

Originally posted by stef4o Делот на Расадникот кој не е изграден е со вкупна површина од 32 хектари од кои 60% или 18.000 метри квадратни се во приватна сопственост додека 14.000 метри квадратни се во државна сопственост.

Овде веќе ќе станам досаден.

   

Погледнете ја парцелата КП 2943/27 во долниот десен дел ...

Ако отворите Катастар , пребарување по катастарска парцела ќе видите дека само фамилија Тодоровци со една парцела , КП 2943/27 имаат 18.868 м2 , ....или вкупно на имотен лист имаат колку што " Расадник на можности " тврди дека е целиот дел на Расадник што не е изграден .. ..

Најверојатно "правникот" или "пријателот" од Иницијативата ја правел анализава ...

Originally posted by stef4o Интересен е фактот што конкретно во градска четврт Ј14 Расадник имаме земјиште во сопственост на Република Македонија 40% и земјиште во приватна сопственост 60%. Зошто покрај толку голем процент на земјиште во сопственост на Република Македонија не се предвидат повеќе зелени површини или поточно класа на намена Д – Зеленило, спорт, рекреација и меморијални простори?“, велат од Иницијативата „За Расадник на можности“.

Не знам , колку ви е познато ...но според стариот ГУП во овој дел на Расадник беше предвидена огромна зона за спорт и рекреација и тоа со години .....и ниту централна власт ниту локална власт (од сите можни партиски опции ) , ниту грагански , невладини , спортски и какви се уште не здруженија , ниту домашен ниту странски инвеститор , не пројавија ни најмал интерес кон таква реализација ...
Не е само тоа , ајде ќе бараат класа на намена Д – Зеленило, спорт, рекреација и меморијални простори? ... а во реалноста единствениот објект што веќе постои - спортската сала - ќе продолжиме да го гледаме во сите фази на распаѓање ...

PS. Статијава на СДК што гледам ја превземаат и други информативни портали ... и ниту еден од нив не се потрудил да ја провери вистинитоста на барем основните податоци што се наведени...каде извор на информации им е фантомско здружение без личност со име и презиме ..без да побараат мислење или одговор од изработувачот на планот ....е уште еден показател до кое дно се спушта македонското " новинарство "...
   

Edited by Auric.Goldfinger - 01-Oct-2020 at 00:31

Originally posted by stef4o Со предлог ДУП-от за Расадник се руши еден Генисов рекорд за број на бензиски пумпи на 500 метри должни. https://www.facebook.com/101461728384363/photos/a.101957668334769/105788541285015/

   Со едноставна проверка во табелата може да се види дека објектот 3.03 Е2 е со намена катна гаража , ако го мрзело да гледа во табели како што го мрзело погоре да го провери вистинскиот однос на приватна / државна сопственост на неизграденото земјиште ...авторот на ова сликовито писание можел барем да претпостави директно од планот дека објект со H= 21 m малку е веројатен да биде бензинска пумпа...     




Edited by Auric.Goldfinger - 23-Sep-2020 at 15:12

Во предлог ДУП-от за расадник се планира изградба на Училишта под два далноводи едниот од 110 кв а другиот од 10 кв. Израдба на училиште под два толку силни извори на
техничкото зрачење според сите научни студии доведува до разните заболувања: леукемија, тумори, изливи, алергии, дијабетес, намален вид, мигрени, стерилитет и сл.



https://www.facebook.com/101461728384363/photos/a.101957668334769/104287011435168/

Општина Кисела Вода не се откажува од намерата да се донесе урабистичкиот план за Расадник



https://kanal5.com.mk/opshtina-kisela-voda-ne-se-otkazhuva-od-namerata-da-se-donese-urabistichkiot-plan-za-rasadnik/a439883

Може за секакви глупости да се трошат милиони и милиони, а за вакви работи не може државата да се вклучи за да откупи земјиште со цел да стане парк и сл.

Скопје ја живее агресивната урбанистичка политика

Проектите како Расадник во Кисела Вода, изградбата на висококатници во Ѓорче Петров и постојаното намалување на зелените површини ќе направат главен град во кој нема да може да се живее, предупредуваат архитектите.

Во време на урбана пренатрупаност во Скопје кога секојдневниот живот на граѓаните го одразува голем број возила по улиците и се поголемиот број станбени објекти, намалување на зелените површини и се поголемо загадување на животната средина, архитектите алармираат дека последниот предлог Детален Урбанистички План за градска четврт Расадник, претставува „кулминација на урбанистичкиот помор во Македонија и план кој го дефинира поразот на Скопје како град кој многу внимателно се планираше до 90-тите години на XX век".

Покрај агресивната урбанистичка политика во која струката е тргната на страна поради приватни финансиски интереси, доведено е во прашање основното функционирање на главниот град во кој секојдневно никнуваат згради, се намалуваат зелените површини а сообраќајот е се погуст, вели архитектот Филип Конески.

Со најновиот ДУП за Расадник во Кисела вода кој деновиве беше обелоденет во јавноста се планира на простор од стотина хектари да се изградат станбени објектите со височина од 6 до 15 ката во кои би требало да се населат околу осум илјади граѓани.

"Расадник е само резултат на сето она што се случува последните 30 години. Не е ниту прв но за жал, очигледно е последно нешто што може да се случи во Кисела вода затоа што тоа е последниот слободен простор во општината и тоа катастрофално", вели архитектот Филип Конески.

Тој укажува дека денес во Скопје сите ја гледаме и ја живееме таа политика која во суштина е профитерска приватизација на јавниот простор и дека се гази јавниот интерес, се уништува и визуелниот и урбаниот идентитет на градот , и оставаат штетни траги.

"Имаме локални велможи зашто секој си тера своја политика зависно од политичката партија зависно од етничката припданост. Никој не размислува за никакво обединетост во делувањето", вели тој и додава дека проблемот е слоевит. Според него патрон на проблемот е државата и законите.

"Денешните луѓе кои се на власт наследуваат од она што се случувало претходно, но не може да се правдаме постојано на одредени правилници и закони. Кога сме на позиција ние треба да генерираме политика на промени" вели Конески.

Како најголем проблем во јавноста се посочува тоа дека земјиштето кое го опфаќа овој ДУП е што поголемиот дел е во приватна сопственост кое на сопственикот му е вратен со денационализација. Општината излегува со оправдувања дека има „заврзани раце“ за поголема интервенција

Во меѓувреме, во изминатите денови јавноста е сведок на бројни раекции на граѓани кои живеат во згради во Расадник кои велат дека со новиот проект ќе се наруши хуманото живеење, ќе се оптовари постоечката инфраструктура и ќе се направи сообраќаен хаос, особено во периодите кога луѓето одат и се враќаат од работа. Покрај тоа, тие бараат и повеќе зелени површини.

Државното земјиште пак, според градоначалникот Филип Темелковски е предвидено за зелени површини, за изградба на паркиралишта, а на него ќе се градат и училиште и градинка.

Коневски вели дека кога се планирале основните параметри на инфраструктурата на проктот за него како и за многу други што се направени во Скопје воопшто не биле предвидени пропорциите на растојание меѓу зградите ниту тоа дека ќе дојде до масовна флуктуација на патници кои доаѓаат и се враѓаат од работа и оти има низа други пропусти кои се недозволиви.

"Tоа може да се види од првиот дел од Расaдникот кој претходно е реализиран. Нема ни едно дрво по улиците, паркинзите се преполнети и улиците се преполнети. Доаѓаме до тоа дека нема закон кој ве обврзува доколку сте сопственик на стан да имате задолжително паркинг место во објектот. Тоа е недозволиво. Затоа имате зграда во која 10 проценти се купени паркинг местата, а 50 проценти паркираат по улица. Сега ,пак, во новиот проект за Расадник на централната структура каде е најслободен простор се предвидени згради од 31 метар до 49 метри што значи приземје мезанин и 15 ката и тоа густо наредени. Има една локација каде се шет петнаесет - катници на растојание од 10 до 25 метри. А висината на објектот треба да е еднаква на растојанието со соседниот објект. Ако е 50 метри објектот треба да е најмалку 50 метри одалечен од соседниот објект за да имате доволно осончување" вели Конески

Прашина и загаден воздух како дел од проблемот

Како и да инфраструктрата во градот освен што е загушена со динамиката на жители и сообраќај често тоа се претвора и во крупни еколошки проблеми. Скопје денес е соочено со проблемот на загадување на воздухот. Во зима непрестано вдишуваме загаден воздух, во лето трпиме жештини и поради се помалку зеленило пред зградите , при секое одење и доаѓање на работа сте изложени на прашина од новите згради кои се градат и загадување од издувните гасови од густиот сообраќај на улиците.

Во урбанизмот мора да се планира треба локацијата да се поврзе сообраќајно морате да ги задоволите основните потреби, а потоа да планирате, вели Конески

"Пример Кисела вода е деградирана општина, нема јавна површина нема тротоар, нема дефиниран парк. А што с е случува со Скопје? Му недостасуваат градски паркови со зелена површина, не зборуваме за мали паркичиња од типот. Жена парк или пред зграда. Во балансот на Скопје на таа површина недостасуваат поголеми површини со паркови. А особено паркови се неопходни кога постојано трубиме за негативни влијанија на Цемнтарница. Независно што користат филтри, постојано мириса, живеам таму" вели Конески.

Колку пати сме се обиделе да промениме нешто во нашата зграда?

Архитектите велат дека проектите како расадник во Кисела Вода, како и плановите за изградбата на висококатници во Ѓорче Петров, кои се актуелни деновиве, но и конинуираното никнување на градби во Дебар маало и Тафталиџе ќе направат главен град во која нема да може да се живее и поради тоа е неопходно и граѓаните да се едуцираат и органзиираат за да се запре урбанистичкиот хаос во кој Скопје забразано се движи.

Со блокирање на главната улица во Ѓорче Петров жителите на оваа општина деновиве го изразија својот револт за најавената изградбата на 60 метарски згради и населување на 3000 жители во месноста Јурија.

Тие носеа пароли на кои пишуваше „Правете градинки, а не ѕидови“, „Сакаме паркови, не сакаме згради“, „Ѓорче не го даваме“.

Има хиперпродукција на станови, се купуваат како инвестиција во недвижнини

Но, во меѓувреме во Скопје иако јавноста е сведок на реакции на граѓани кои бараат да се престане со намалување на зелените површини и да се стопираат градбите, официјалните податоци покажуваат дека трендот на градење продолжува, но и на купување.

Ова се случува во ситуација иако во основните параметри на градската инфраструктура кои биле планирани и правени во време на Југославија не било предвидено дека дека жителите на Скопје толку бргу ќе нараснат до денешните пропорции ниту дека ќе дојде до толку масовна флуктуација во сообраќајот на патници кои доаѓаат и се враќат од работа.

Никола Велковски од Групацијата за градежништво вели дека во ова време кога луѓето се соочуваат со страв од новиот вирус интересот за купување станови и натаму е голем и оти тоа пред се се должи на купување на луѓе од внатрешноста.

"Во целата оваа ситуација со пандемијата за среќа или за жал станови се уште се купуваат. Но, претпоставувам најмногу ги купуваат од внатрешноста затоа што голем дел од луѓето имаат слободни пари најсигурно им е вложувањето во недвижнини. Значи не станува збор за купување од млади брачни парови на станови за домување зошто им требаат кредити, туку за инвестиции на оние кои имаат слободни пари."вели Велковски.

Тој дополнува дека во Скопје има хиперпродукција на станови и оти проблемот со немање паркинзи, густиот сообраќај и намалување на јавните зелени површини е реален, но оти решението треба да се бара во децентрализација на локалната самоуправа.

"Крајно време е да има фискална децентарлизација. Да не мора секој да доаѓа во Скопје. А Скопје нема потреба од толкав број жители и стана нехумано место за живеење. И сите ресурси з а идните генерации ги потрошивме и за работа и за спорт и за градење итн. И идните генерации ќе имаат желба да градат, но им ги потрошивме на брзина сите ресурси" вели Велковски.

Според податоците на Агенцијата за катастер во второто тримесечије од годината најмногу недвижности се продале во Аеродром, каде се продале 343 станови, потоа следуваат Карпош со 167, Центар со 160 продадени станови. Во скопските општини Аеродром, Карпош и Центар се половина од сите продадени станови во Македонија во вториот квартал.

Нема обединето стратегиско делување на ниво на Скопје

Во меѓувреме, како резултат на градежната експанизија особено поновите општини во Скопје во последниве неколку години претрпуваат огромни измени и градот станува непрепознатлив. Општината Аеродром секоја година е прв на листата во скопскиот регион по завршени станови. Веднаш зад Аеродром се наоѓа Карпош.

Радио Слободна Европа пишуваше за градежната експанзија во Аеродром каде во радиус од 500 метри и тогаш избројавме околу 29 нови згради на местото каде се наоѓаа старите воени бараки. Таму и највидлив е новиот лик кој го добива општината, која во изминатите 5 години пак се збогатила за дополнителни 351 објект.

Архитектите проблемите со градежната непланска експанзија ги гледаат во законите како и во поделбата на општините која не фукционира добро. Тие наведуваат дека поради несоработка на општините може да се случи во една општина една улица да се работат со еден материјал а другата општина да продолжи да гради со друг. Како еден од проблемите тие го посочуваат и начинот на буџетирање на општините . Општините добиваат пари од комуналии, а тоа значи дека притисокот за градба на нови објекти е постојан. Тие прашуваат што ќе се случи кога сите површини ќе ги изгради општината и кога ќе остане без сретства.

Според нашите соговорници, мора да се менуваат и законите но и територијалната организација на Скопје зошто тоа е сериозен проблем кој произведува дисфункционалност.

https://www.slobodnaevropa.mk/a/урбана-мафија-скопје-хаос/

video od noemvri 2019 a1on.mk