Значајни археолошки објекти откриени кај Љубаништа

Остатоци од средновековна црква, изградена од камен и варов малтер, како и уште еден објект на ранохристијанска базилика се откриени на локалитетот "Рајца Манастирите" во атарот на охридското село Љубаништа.

Како што појаснуваат од Заводот за заштита на спомениците на културата Охрид, остатоците ги пронашле стручни екипи на Заводот, при последните археолошки истражувања на локалитетот во Љубанишко Поле.

Станува збор за знајачни наоди, делови од градежните структури на два објекти, меѓу кои и остатоци од средновековна црква, со димензии 12 метри должина и 7 метри широчина.

Во близина на остатоците од првата градба констатиран е уште еден објект на ранохристијанска базилика изграден од камен, малтер и редови тули. Објектот е со широчина од 13 метри, а во тек е истражувањето на должината за која се претпоставува дека е над 17 метри. За време на сондирањето, констатирано е добро зачуван мозаичен под кој е високо технички и уметнички изведен, со фитоморфна орнаментика. Исто така на самите ѕидови откриени се и фрески.

Истовремено, во текот на истражувањето пронајдени се и повеќе елементи од камена пластика, а во моментов се работи на откривање на западниот ѕид.

На втората локација за време на истражувањата откриен е дел од еден поголем, комплексен објект, кој според претпоставките на археолозите, е од профан карактер. Според одредени показатели, објектот временски припаѓа на доцната антика и најверојатно станува збор за цивилна градба.

Планирано е археолошките активности за 2013 година да завршат до почетокот на декември, со што ќе бидат утврдени границите на локалитетот за да се изготват заштитно конзерваторските основи. За наредната година предвидено е доистражување, конзервација и финална презентација.

Локалитетот Рајцаа се наоѓа во Љубанишко Поле, во западното подножје од ридот на кој се наоѓа селото, веднаш до патот за авто кампот "Љубаништа"

http://vecer.com.mk/default.asp?ItemID=D3EE3C3EC27CA84B9414C17865D2A174

Локалитетот „Трештена стена“ се смета за уникатен во Македонија. Откриен е во 1998 година, а истражувања во шест наврати досега се вршени од 2001 година со средства од Министерството за култура. Се очекува истражувањата да продолжат и в година.

http://www.sitel.com.mk/mk/zavrshija-godinashnite-istrazhuvanja-na-lokalitetot-treshtena-stena

Груевски: Реставрацијата на стариот римски театар кај Скупи од големо културно и туристичко значење

Ископувањата на стариот римски театар на археолошкиот локалитет Скупи ќе траат наредните две-три години по што ќе следи негова конзервација и реставрација и објектот ќе може да се користи како сцена за културни случувања, изјави денеска премиерот Никола Груевски кој го посети археолошкиот локалитет крај Скопје.

Посочувајќи на археолошките сознанија, тој рече дека Скупи бил најголем град во римскиот период на територијата на денешна Република Македонија, дури двапати поголем од Стоби. Се простирал на површина од околу 44 хектари и во тој дел влегуваат објектите што биле во тврдината, а објекти имало и надвор од неа. Исто така, додаде, има наоди дека тука постоел и стар римски театар со капацитет за публика од девет илјади лица.

- Министерството за култура и институциите што се занимаваат со овој проект се посветени на завршување на истражувањата кои ќе продолжат во наредните две до три години. Владата тоа го поддржува. Верувам дека ќе се заврши успешно, како и конзервацијата со реставрација. Кога сето тоа ќе заврши, тоа ќе биде објект кој ќе има големо културно, меѓутоа и туристичко значење, како место на кое ќе се одржуваат различни фестивали, музички настани и други културни манифестации, рече Груевски.

“Големо Градиште“ нова туристичка атракција?

“Големо Градиште“ во селото Коњух, кое се ноаѓа на тромеѓе меѓу општините Куманово, Старо Нагоричане и Кратово, претставува многу значаен археолошкиот локалитет, кој кај нас сеуште не доволно промовирано а за неговото значење пишуваат познати странски часописи.

“Големо Градиште“ датира од 6 век и се наоѓа по течението на Крива Река. Населбата е уникатна бидејќи има кружна црква што е реткост на Балканот и архитектура во карпи.

Таму има една карпа во која се наоѓаат куќи, простории со позната и непозната намена. Тоа е една мини Кападокија за овој дел од Македонија. Тоа предизвика интерес кај американските истражувачи. За локалитетот се пишува во најугледниот светски часопис за ранохристијанство и рана Византија воопшто кој го издаваат на Универзитетот Хардвард во Вашингтон. Ова е минимално истражено, а веќе добива светски публицитет - изјави Дејан Георѓиевски, археолог во Народен Музеј Куманово.

Во Коњух откриена е ранохристијанска црква со должина од 33 метри и широчина од 15 метри, а од другата страна е лоцирана кружната црква и плус има уште една помала црква од времето на Јустинијан. Големиот број на цркви укажува дека населбата порано била епископско седиште во овој дел на Балканот. Имало и ранохристијанска крстилница што значи дека во неа се вршело масовно крштевање, не само на бебиња туку и на возрасни. Археолозите велат дека по значењето, после Скупи во североисточна Македонија доаѓа овој засега безимен град во Коњух.

До локалитетот нема никава инфраструктура нитуту пристапни патишта,па тоа ги одвраќа посетителите.

Од Кратово се прави пат кон локалитетот за да биде попристапен, а од страната на Куманово сеуште нема ништо. Се оди до селото Бељаковце, а од таму без џип тешко дека ќе се стигне до самото место. Тоа ги предомислува луѓето да го посетат.- додава Георѓиевски.

“Големо Градиште“ се протега на површина од 17 хектари, а во негова близина се откриени раноримски гробови.

Во Коњух ископувања се вршат десетина години. Локалитетот го истражуваат екипа од Музеј на Македонија на чело со Горан Танев и Каролина Снајвли од Гетисбург Колеџ од Пенсилванија.