Грчки PPC и кинески CWE со понуди за ХЕЦ Чебрен и Галиште. Кој ќе победи во трката?

Катерина Попоска

Грчкото електростопанство и сопственикот на најголемата хидроцентрала во светот, која се наоѓа во Кина, се во трка за изградба на најзначајните хидроцентрали во земјава

Од деветте потенцијални инвеститори за хидроцентралите Чебрен и Галиште, само грчката PPC (Public Power Corporation) и кинеската CWE (China International Water&Electric) вчера доставија понуди за изградба на електраните. Владата одлучи прво да се гради електраната Чебрен. Дури откако ќе се изгради оваа брана, Владата ќе одлучува дали изградбата и на ХЕЦ Галиште ќе биде исплатлива за земјава, дознава „Капитал“. Изградбата на ХЕЦ Чебрен засега се проценува на околу 400 милиони евра.

„Ги отворивме понудите, начелно ги погледнавме само основните документи, формата, банкарските гаранции и овластувањето на компаниите. Грчката *PPC понуди 28% учество на Електрани на Македонија во проектот, а кинеската CWE 40,5%. Токму учеството на ЕЛЕМ ќе биде единствен критериум за селекција на компанија која ќе го гради објектот, но прво мора да се провери целата документација. Пред Нова година очекуваме да ја завршиме евалуацијата“, изјави Јасна Иванова-Давидовиќ, претседател на тендерска комисија, која е директор за развој и инвестиции во ЕЛЕМ.

Таа додава дека најрано за година ипол од потпишувањето на договорот меѓу Владата, ЕЛЕМ и потенцијалниот инвеститор, треба да почнат градежните активности. Вкупната инсталирана моќност на Чебрен и Галиште се проценува на 530 мегавати.

Претставници на грчката компанија PPC и на кинеската корпорација CWE, летово го испитуваа теренот во Мариово каде што треба да се градат Чебрен и Галиште

Според тендерската документација, инвеститорот добива концесија над Црна Река кај Мариово на 57 години. Откако ќе ја изгради Чебрен, за што се потребни најмногу осум години, државата ќе му ја даде на користење постоечката хидроцентрала Тиквеш. По 57 години, за кои инвеститорот треба да си ја поврати инвестицијата и да направи профит од продажбата на струја, државата ќе ги добие хидроцентралите во своја сопственост.

Од Владата не сакаат да зборуваат за тоа кој е фаворит меѓу двете компании. Но, додаваат дека изградбата на Чебрен е од суштинско значење за електроенергетскиот систем на Македонија.

„Иако е прерано да се носат конечни заклучоци, сепак добро е што имаме две понуди за Чебрен и Галиште во време кога должничката криза во Европа се продлабочува и несигурноста станува сè поголема. Дури откако ќе се разгледа тендерската документација, Владата ќе заземе став дали понудите, прво, се технички исправни и дали воопшто ќе се додели концесијата. Очекувањата се дека ако почне реализацијата на Чебрен и Галиште, во време на градба нето-ефектот врз БДП ќе биде 2% на годишно ниво“, изјави вицепремиерот за економски прашања, Владимир Пешевски.

Кои се PPC и CWE?

Кинеската компанија CWE не ѝ е непозната на македонската јавност. Таа три години го контролираше техничкото работење на ХЕЦ Козјак и на крајот на 2009 година целосно ја предаде оваа хидроцентрала во надлежност на ЕЛЕМ. Во април годинава, Владата и CWE потпишаа меморандум за соработка за изградба на проектот Вардарска долина. Изградбата на 12 мали и средни хидроцентрали по течението на Вардар ќе чини 1,5 милијарди евра. Владата како инвеститор во Вардарска долина ќе учествува со 15%, а за останатите 85% ќе се позајми кај Кинеската развојна банка. И министрите и кинеските инвеститори тогаш уверуваа дека за период од 10 до 15 години хидроцентралите ќе бидат функционални.

Претставници на грчкото електростопанство PPC, пак, уште летово признаа дека за проектот сè уште гледаат спорни моменти, но не сакаа да откријат што не им се допаѓа во државниот тендер.

„Сакам да потенцирам дека сме многу сериозна компанија, која има сериозни намери за овој проект. Тука сме да ги истражиме сите проблеми за проектот. Но, не би сакала да коментирам кои се проблемите, бидејќи сме на средина на проектот. Ќе видиме што ќе се случи во иднина“, изјави тогаш Ана Сиганукамилери, дел од тимот на PPC.

Како што неодамна објави „Капитал“, според неофицијални информации, познатиот грчки бизнисмен Димитрис Кондаминас сериозно размислувал да влезе во проектот Чебрен и Галиште. Дека тој сака да ги гради стратешките хидроцентрали потврда стигна и од грчките медиуми, кои пишуваа дека Кондаминас се сретнал со менаџментот на PPC и понудил да учествува во проектот со 65%. Можната финансиска инјекција на Кондаминас дојде во време кога PPC тоне во загуби и е пред приватизација.

Енерегетски експерти во земјава алармираа дека според меѓународното право и прописите за задржување на вода, Чебрен, Галиште и Црна Река во иднина може да бидат „трн во око“ на Грција. Тие предупредуваа дека лошите проценки за Чебрен и Галиште и водотекот на Црна Река, како најголема притока на Вардар, може дополнително да ги влошат односите со Грција.

http://www.kapital.com.mk/mk/dneven_vesnik.aspx/77742/grchki_ppc_i_kineski_cwe_so_ponudi_za_hec_chebren_i_galishte__koj_kje_pobedi_vo_trkata_.aspx?iId=2513

Ова стрелкиве беа за Урбан. 

Македонија ќе му плати пенали на Рико од 10 милиони евра за ХЕЦ Света Петка!

Катерина Попоска

Словенечката компанија ќе добие отштета од Електрани на Македонија затоа што поскапеле градежните материјали, се сменил Законот за градење и договорната спогодба стапила на сила четири месеци по потпишувањето, дознава „Капитал“

Македонија ќе ѝ плати пенали на словенечката компанија Рико од 9,7 милиони евра за хидроцентралата Света Петка, со што овој објект автоматски поскапува за толку пари. „Капитал“ дознава дека Рико ќе добие отштета затоа што поскапеле градежните материјали, се сменил Законот за градење и договорната спогодба со ЕЛЕМ стапила на сила четири месеци по потпишувањето.

Всушност, и ЕЛЕМ и Рико барале пенали, но експертскиот тим што ја правел анализата на терен и во документацијата утврдил дека отштетата за Рико треба да биде поголема. ЕЛЕМ барала 14 милиони евра отштета, а добила пет милиони евра. Рико пак, барал 20,04 милиони евра, а му признале 14,99 милиони евра. Уште во јануари 2009 година Рико побарал да се промени договорната цена за дополнителни 20,04 милиони евра и да се продолжи рокот за изградба за две години. ЕЛЕМ пак, барала од Рико надомест од вкупно 14,02 милиони евра поради пречекорување на рокот за завршување на изградбата на ХЕЦ Света Петка.

Бидејќи ЕЛЕМ и Рико не можеле сами да го решат спорот, проблемите веќе една година ги „пеглаше“ Комисијата за разрешување спорови (Dispute Adjudication Board – DAB), составена од тројца арбитри. Таа работела по правилата на Хрватската трговска арбитража, а го применувала материјалното право и Законот за облигации на Македонија.

„Барањето на Рико беше поднесено со образложение дека се променети условите во однос на датумот на потпишување на договорната спогодба, 06.02.2006 година, а договорот стапи на сила 120 дена по потпишувањето на спогодбата, како и енормното зголемување на цените на светскиот пазар на суровинските материјали за електроопрема и градежни работи, промената на Законот за градење и индиректните трошоци кои ги има изведувачот поради пролонгираниот период за завршување на работите“, велат за „Капитал“ од ЕЛЕМ.

Комисијата оценила дека Рико имал право да доцни со изградбата само една година, а не две, како што барала компанијата.

„Според одлуката на ДАБ, вкупните инвестициски трошоци потребни за целосно заокружување на проектот ХЕЦ Света Петка ќе бидат зголемени за 9,76 милиони евра, кои ќе ги плати а.д. ЕЛЕМ“, објаснуваат од државните електрани.

ХЕЦ Света Петка доцни речиси три години

Со ова, ХЕЦ Света Петка (Матка 2) ги пробива првично најавените 50 милиони евра потребни за изградба. Сега вредноста на оваа хидроцентрала достигнува 70 милиони евра, сума ни малку мала за еден ваков објект. Официјален коментар не добивме од Рико.

Нејасно е зошто државата се нашла во позиција да му плаќа пенали на Рико ако се земе предвид дека инвеститор е државна компанија, чиј интерес треба да биде брза и квалитетна изградба на електраната и што поскоро пуштање во употреба. Менувањето на Законот за градење е само еден „камен на сопнување“ меѓу словенечки Рико и Македонија.

Генералниот директор на ЕЛЕМ, Влатко Чингоски, пред една година за „Капитал” јавно призна дека има проблеми со Рико, но не прецизираше зошто државата сама си создава пречки за реализација на проектот.

„Знаете дека изведувачот никогаш во живот не направил брана. Не навлегувам во тоа како е избран, но ние таа компанија ја наследивме. Од гледна точка на Рико, се работеше за неискуство со работа на ваков проект. Градежните фирми пак, на среде работа им побараа повисоки цени. И сите тие работи доведоа до доцнење на проектот. На крајот, најголем проблем беше квалитетот на работите. Ние во ниту еден момент не можевме, ниту сакавме да отстапиме од предвидениот квалитет”, објасни Чингоски.

Директорот на ЕЛЕМ последно на премиерот јавно му најави дека очекува ХЕЦ Света Петка да почне да ги произведува првите киловати во мај следната година, иако најавите беа дека до крајот на 2011 година електраната да проработи.

http://www.kapital.com.mk/mk/dneven_vesnik.aspx/77976/makedonija_kje_mu_plati_penali_na_riko_od_10_milioni_evra_za_hec_sveta_petka!.aspx?iId=2520

Чебрен и Галишта заминаа во историјата?!

Историските Чебрен и Галиште заминуват во историјата. Според неофицијални информации на Алфа, понудите на двете компании, грчката PPC и кинеската CWE, биле неприфатливи за Владата. Грците давале мал процент учество на државната ЕЛЕМ во хидроцентралите, додека пак Кинезите барале ослободување од ДДВ, високи гаранции за откуп на произведената електрична енергија од страна на државата, како и вклучување на хидроцентралата Тиквеш. Вицепремиерот Пешевски ниту ги потврдува, ниту ги демантира информациите дека не ги прифатиле дополнителните барања.

Доколку се потврди пропаѓањето и на овој шести обид да се најде инвеститор за изградба на двете хидроцентрали на Црна река, министерството за економија ќе се откаже од проектот стар неколку децении и ќе го препушта на ресорот животна средина. Владини извори за Алфа не ја исклучуваат можноста во иднина двете хидроцентрали да ги гради државата.

Христијан Стојчевски

http://vesti.alfa.mk/default.aspx?mId=37&eventId=44060

А еве сосема спротивна инфомација...

Тендерот за Чебрен и Галиште не е пропаднат

Свето Николовски

Тендерот за Чебрен и Галиште не е пропаднат. Тендерската комисија интензивно работи на евалуација на двете понуди и најрано за 1 недела ќе го подготви извештајот. Вицепремиерот Пешевски и министерот Сараќини не сакаат да коментираат шпекулации пред да го видат дефинитивниот извештај на Комисијата.

“Таа се уште работи и во овој момент не би се бавеле со шпекулации, дали нешто е или не е прифатливо. За да одлучи Владата треба да го добие извештајот на тендерската комисија. До тој момент се би било шпекулирање”, изјави Владимир Пешевски вицепремиер за економски прашања.

Неофицијално од ресорот економија брифираат дека во понудата кинеската корпорација ЦВЕ барала одредени предуслови за реализација на проектот. Се барало ослободување од обврската за плаќање на ДДВ за увезената опрема, што го барале и други компании при тендерирање на други енергетски проекти. Да се договори користењето на ХЕЦ Тиквеш во сушните години поради нејзините обврски да чува вода за наводнување на Тиквешкото поле.

Истотака се бара вклучување на Тиквеш по истекот на 1,5 година од потпишување на договорот, иако во тендерските правила е дефинирано тоа да се случи по завршувањето на ХЕЦ Чебрен. Се инсистирало да се допрецизира и количеството струја што ќе го преземаат македонските потрошувачи. При отворањето на двете понуди претседателката на Тендерската комисија Јасна Давидовиќ изјави дека грчката ППС понудила 28 % од акциите во идните електрани на ЕЛЕМ, додека кинеската корпорација ЦВЕ излезе со понуда од 40,5%.

Тендерската комисија и консултантот ИФЦ се уште не го кажале дефинитивниот став. За кинеската корпорација ова се шпекулации. Енергетските експерти напоменуваат дека ова наликува и на конкурентска битка за подобра позиција пред дефинитивна оценка на понудите.

http://www.mtv.com.mk/mk/vesti/makedonija/34743/tenderot_za_chebren_i_galishte_ne_e_propadnat.aspx



Има добра визуелизација од браната и езерото на видеото од МТВ.

Edited by Superman - 22-Dec-2011 at 21:42

Едно не ми е јасно. Кинезиве наводно се откажуваат дека државата не гарантирала откуп. Е сеа, денес на дебата на факултет баш малце лаички разглабавме за енергијава, затоа што прилично голем дефицит се прави токму при увоз на електрична енергија од странство. По некоја логика, по изградба на бранава, па и по секоја економска теорија, струјата реално би била поефтина да се купи од Чебрен и Галиште наместо од странство. Затоа следи и едно логично прашање за одговорните, дали и Кинезите немаат пари, што е тотално неверојатно, или пак некој побарал да биде фино "спонзориран" или пак се барало струјата да биде во иднина продавана по некоја поефтина цена, што од денешен аспект е тешко да се предвиди со оглед на релативната стабилност на цената на електричната енергија.

А што знам, може и треба да се обидат со тендер во пакет со можноста за изградба на нуклеарка, зашто и така нели овие се предуслов за ладење, па може како пакет да биде физибилно. Наместо фиксен рок да се отстапат акции како сегашниов модел или разни сличности како да се засмета државниот интерес. Или па Чебред да иде на тендер со Тиквеш како пофизибилна опција, има комбинации.

Се согласувам со ЛСЛ со тоа што го кажа, и за либерализацијата и за цената на произведената струја (преку поговорката )

Но има еден битен момент. 

Во случај да прифатат ваква обврска, може и да не испадне толу лошо.

Со оглед на тоа дека државата би имала 40,5% од компанијата, со што би имала дел и од профитот... Што значи дека средствата некако ни се враќаат, но за возврат ќе ги имаме овие две хидроцентрали изградени.

Не сум експерт. Но би предложил да размислат за ова добро, да направат процени.. и ако е доволно исплатливо и издржано да го прифатат предлогот, договорот или што и да е...



Стрежево гради нова Хидроелектрична централа

Петок, 23 Декември 2011 11:24

Според јавното претпријатие Стрежево 2011 година била мошне успешна. Наплатата која во претходните години била 8-10% годинава се подигнала на ниво од дури 90%, што во праксата значи стабилност и одржлив развој на работењето на претпријатието. „ Ставивме во функција наша механизација која беше од изградбата на системот новиот менаџерски тим со раководењето најдовме начин купивме нови и машините кога ен беа во функција најдовме начин да ги пуштиме на работа во РЕК."- вели Љупчо Бошевски директор на ЈП Стрежево.

Доброто економско работење на Стрежево може да се види и од фактот што работниците немаат повеќе побарувања по основ плати од претходниот период.

„ Исказот беше дека по 25 години и ланската и оваа година ги завршивме со апсолутна нула."- вели Бошевски.

Презеле и инвестициони вложувања.

„ После 30г прва покрупна инвестиција од областа на енергијата е во 2011 година изградбата на ХЕЦ."- додаде директорот.

Проектот очекуваат да финишира во февруари со производство на првите киловат часови.Ја градат од сопствени средтсва. Стрежево го прошири и рибникот од 35 на 100 тона со 7 полиестерски кади и изгради нов цевковод кон Лисолај во должина од 650 метра прво проширување на системот по 35 год

http://daily.mk/cluster3/4a46417d4d1b9ed3e5b5198d7e31b7cd/1062317/strezhevo-gradi-nova-hidroelektrichna-centrala

PPC: НЕ СЕ ОТКАЖУВА ОД ЧЕБРЕН И ГАЛИШТЕ! ЗОШТО ОД ВЛАДАТА ИЗЛЕГУВААТ ИНФОРМАЦИИ ДЕКА ТЕНДЕРОТ ПРОПАДНА?

Катерина Попоска


Последните информации од Министерството за економија се дека тендерот за изградба на ХЕЦ Чебрен е пропаднат, но од грчкото електростопанство PPC ексклузивно за „Капитал“ изјавија дека засега не се откажуваат од тендерот
Ден откако извори од Министерството за економија информираа дека тендерот за клучните хидроцентрали Чебрен и Галиште ќе пропадне, правните застапници на грчката компанија PPC, KLC Law Firm од Атина, за „Капитал“ ексклузивно изјавија дека нивиот клиент не се повлекува од тендерот. Од Атина ги отфрлаат неофицијалните информации дека PPC пред време се повлекува од трката за изградба на хидроцентралите на Црна Река кај Мариово.
„Би можеле да потврдиме дека PPC не се повлекуваат од проектот Чебрен и Галиште“, тврдат за „Капитал“ од KLC Law Firm, правниот застапник на Public Power Corporation.
„Капитал“ се обиде да ја исконтактира и кинеската CWE (China International Water&Electric Corp.), вториот понудувач за Чебрен и Галиште, преку нивните правни застапници во Македонија, но никој засега не сака јавно да коментира...


Извор: Капитал,
http://www.kapital.mk/mk/makedonija/78176/ppc__ne_se_otkazhuva_od_chebren_i_galishte!_zoshto_od_vladata_izleguvaat_informacii_deka_tenderot___.aspx

На ХС "Лисиче" ќе се градат 6 хидроцентрали

Со изградбата на ХС "Лисиче" жителите на Велес и приградските населби Оризари, Превалец и Речани трајно го решија најгорливиот проблем - водата за пиење. Велешани повеќе немаат недостиг на вода и редукции, а во секое време здрава вода имаат и жителите од највисоките делови на градот кои во минатото со седмици немаа вода. Од езерото на реката Тополка, кај селото Лисиче, кое има капацитет од 24 милиони кубни метри вода, не само што целосно се задоволуваат потребите на велешани, туку сега има доволно вода и коритото на реката Тополка постојано да биде полно и да се наводнуваат поголеми површини плодно земјиште.
-Покрај тоа што го решивме проблемот со вода за пиење на жителите од Велес, наводнувањето на земјоделските површини и полнење на езерото "Младост" со чиста вода, планираме во текот на оваа и наредните неколку години на браната и цевководот да бидат изградени и шест мали хидроцентрали. За нивна реализација постои интерес и од домашни и од странски инвеститори. Со овој зафат во целост ќе се заокружи целосната искористеност на водата од браната и Хидросистемот "Лисиче" нема да биде на товар на државата, бидејќи самиот ќе може да си обезбедува приходи - вели Ацо Петров директор на ХС "Лисиче".

Надлежните од Хидросистемот најавија дека оваа година треба да биде дограден и цевководот, во должина од осум километри, преку кој со здрава планинска вода, од акумулацијата кај Лисиче, ќе се полни и езерото "Младост" кај Велес. Досега се изградени два, а Владата веќе ги обезбедила и останатите средства за доградба на уште преостанатите шест километри од цевководот. Со реализацијата на овој зафат од езерото Младост ќе се овозможи, покрај сегашните 700 да се наводнуваат уште 650 хектари под лозови и овошни насади како и поголеми површини под градинарски култури. Со изградба на систем за наводнување, од водите на велешкото езеро ќе се овозможи во околината на селата Отовица, Сујаклари, Мамутчево, Комарино и Ново Село да се наводнуваат уште над 1.500 хектари земјоделски површини. Според директорот Петров, приоритетна задача на Јавното претпријатие и покрај целосната обезбеденост на акумулацијата од загадување, во најскоро време треба да бидат изградени четири пречистителни станици на реките Тополка и Врановска, кои се вливаат во акумулацијата Лисиче.
"Пречистителни станици мора да се изградат за пречистување на отпадните води и фекалиите кај Горно и Долно Јаболчиште, во кои живеат околу три илјади жители. Отпадните води од овие села директно се влеваат во притоките кои го снабдуваат езерото Лисиче и кои се закануваат да го загадат. Вакви објекти треба да се изградат и кај селата Горно Врановци и Дреново", вели директорот Петров. Тој истовремено информира дека од Владата на Република Словенија веќе е прифатен и одобрен проектот за изградба на пречистителните станици со што овој проблем во скоро време ќе биде решен. Со заокружувањето и на овој зафат ХС "Лисиче" од Велес во целост ќе го оправда своето постоење.

http://www.vecer.com.mk/?ItemID=901E1DAFA1F96544AAB8CEC3B0FBEF73