Квалитет на воздухот во Скопје

Кога ја поставуваа мерната станица во Карпош имаше известување дека ќе се изработи интернет портал преку кој резултатите ќе бидат видливи во реално време. Можеби во моментов работат на интегрирање на таа мерна станица преку постоечкиот софтвер „Скопје дише“. Тоа би обезбедило споредба на квалитетот на воздухот во Центар и Карпош во реално време.

На овој линк може да се видат извештаите од досегашните мерења во Карпош:
http://www.karpos.gov.mk/index.php?option=com_content&view=article&id=1423&Itemid=46

Originally posted by Max како земја може не сме дебакл бар имаме конкуренција, но како град Да, под итно треба да се сруши браната на матка1, бар малку од малку да се пролуфтира градот [1] [2] In most EU countries, average exposure levels exceed the WHO limit of 20 ug.m3 The data in the ENHIS website show that the country average PM10 exposure levels varied from 13-14 ug/m3 (Finland, Ireland) to 53-56 ug/m3 (Bulgaria, Romania and Serbia). Other countries with averages below 20 ug/m3 include Denmark, Estonia, Latvia, Norway and Sweden. Countries with values over the EU limit value of 40 ug/m3 include, except of the three ones mentioned above, Greece, Italy and Slovenia. The country average levels have not changed substantially over the past few years. In terms of exposure, this means that almost 90% of people in European cities where PM10 is monitored are exposed to levels exceeding the WHO air quality guideline (AQG) of 20 ug/m3, implying a substantial risk for health. For 14% of the people, the EU limit value of 40 ug/m3 is exceeded. http://www.euphix.org/object_document/o5636n27091.html Annual mean concentration of PM10 in 2007 - http://acm.eionet.europa.eu/databases/airbase/eoi_maps/eoi2008/index_html

Video Kontekst - Zagađenje zraka 5 januar 2012, Četvrtak 21:54 CET Koliko je zagađenje i kakav je kvalitet zraka u gradovima? Koji su uzroci zagađenja, a kakve posljedice za ljudsko zdravlje? Kako popraviti stanje i osigurati bolje životne uslove? O ovoj temi u emisiji Kontekst govore: u Sarajevu stručnjak za kvalitet zraka iz Hidrometeorološkog zavoda FBIH Martin Tajs, u Beogradu izvršna direktorica Fonda Ekotopija Suzana Đorđević i u Skopju zamjenik direktora Makedonskog instituta za javno zdravlje dr. Vladimir Kendrovski. Emisiju vodi Adnan Rondić.

http://bcove.me/d5dij0ca

http://balkans.aljazeera.net/video/kontekst-zagadenje-zraka

Originally posted by Max 05.01.2012 - http://www.plusinfo.mk/print/Vozduhot-vo-Skopje-pak-e-nezdrav РЕДОВНИ ИНФОРМАЦИИ ЗА КВАЛИТЕТОТ НА ВОЗДУХОТ ВО СКОПЈЕ На веб-страницата на Град Скопје, www.skopje.gov.mk, граѓаните можат редовно да се информираат за квалитетот на воздухот во градот. Градот Скопје во февруари годинава во паркот пред Домот на АРМ постави дисплеј за мерење на квалитетот на воздухот и презентација на измерените резултати, како дел од проектот со наслов „СКОПЈЕ ДИШЕ“. Дисплејот е поврзан со градската Интернет-страница каде што, во реално време, ќе може да се погледнат параметрите за квалитетот на воздухот во центарот на градот, како и препораките за граѓаните. Градот предвидува да го прошири проектот со поставување нови мерни уреди за следење и прикажување на квалитетот на воздухот и на други локации. Мониторинг станицата пред Домот на АРМ врши мерење на параметрите сулфурдиоксид, азотни оксиди, јаглеродмоноксид и суспендирани честички со големина до 10 микро метри. Мерењата се во согласност со „Уредбата за гранични вредности за нивоа и видови на загадувачки супстанции во амбиентниот воздух и прагови на алармирање, рокови за постигнување на граничните вредности, маргини на толеранција за гранична вредност, целни вредности и долгорочни цели“, објавена во службен весник број 50/2005, којашто стапи во сила на 01.01.2007 година и Уредбата за гранични вредности на загадувачките супстанции одредени за 2011 година. Индексот за квалитет на воздух и препораките за граѓаните се одредуваат во согласност со европските и со американските практики за информирање. Информациите за квалитетот на воздухот може да се погледнат преку следниот линк:http://www.skopjecentar.ekoinformatika.mk/ http://www.skopje.gov.mk/ShowAnnouncements.aspx?ItemID=4117&mid=482&tabId=&tabindex=0 04.12.2011 - АЛАРМАНТНО: Прашината ПМ10 предизвикува мозочни и срцеви удари Воздухот деновиве во Скопје е многу загаден и е на највисоко опасно ниво, покажуваат мерењата од мерните станици на веб страницата „Скопје дише“. Од веб страницата „Скопје дише“ апелираат деца и возрасни, како и лица со белодробни заболувања и астматичари, да не излегуваат надвор. Како што објави вчера Плусинфо Скопје и дефинитивно е најзагадениот град во светот. Според податоците на Светската здравствена организација од пред извесно време, во светот најзагаден е градот Ахваз во Иран со просек од 372 микрограми ПМ10 прашина на метар кубен, но во моментов според веб страницата на Град Скопје – „Скопје дише“ во главниот град на Македонија оваа прашина е застапена со 488 микрограми на метар кубен. Инаку границата на СЗО за ПМ10 е 50 микрограми на метар кубен воздух. Овие честички инаку се многу опасни по здравјето на луѓето, па ви презентираме дел од научните студии изработени во светот. Што се честички ПМ10? Суспендираните честички ПМ10 се појавуваат по горење на јаглен, гас, нафта и нејзините деривати, како и на дрво и други биолошки материјали, а најмногу се производ од согорувањето на горивото во автомобилите и работата на возилата. Овие честички, исто така се зголемуваат и при секој процес во кој се „подига прашина“, како што е мелењето и дробењето на различни материјали во градежништвото и рударството. Овие честички, загадувачи на воздухот, поделени според нивната големина честопати се нарекуваат и ултра-фини и се со големина помеѓу 0.1 и 2.5 или помеѓу 2,5 и 10 микрони ( се гледаат под микроскоп) и поголема од 10 микрони кои се видливи со голо око. Додека дишеме воздух и внесуваме честички, можат да влезат во респираторниот систем и оттаму во алвеолите. Тие подоцна предизвикуваат иритација, а со намалувањето на имунитетот и под влијание на други околности можат да предизвикаат сериозни проблеми, особено кај луѓето со веќе развиени кардиоваскуларни или респираторни болести. Кои се последиците? Концентрацијата на честички во атмосферата е тесно поврзано со појавата на болестите па дури и смрт. За секое зголемување од 10 микрограми на кубен метар честички, стапката на смртност се зголемува од 0,5 на 5 проценти. Загадувањето со честички придонесува за различни болести и состојби: - Се зголемува бројот на мозочни удари - Се зголемува бројот на луѓе хоспитализирани од хронична опструктивна белодробна болест - Се зголемува бројот на респираторни инфекции - Се зголемува бројот на напади на астма - Се намалува функцијата на белите дробови Постојат неколку начини како честичките ПМ10 можат да ја зголемат смртноста на населението: - Честичките предизвикуваат тахигардија. Научниците веруваат дека повеќе од половината од смртните случаи од срцеви болести се последица на честичките. - Честичките придонесуваат за зголемување на воспалителните процеси во респираторниот систем, кои, пак, предизвикуваат смрт кај луѓето со хронична опструктивна белодробна болест. - Честичките можат да предизвикаат и дијабетес Како можеме да се заштитиме? Само ние можеме да си помогнеме. Помалку да се возат автомобилите, државата да превземе мерки со казни за загадувачите и секако секое слободно време да го поминеме на планина или на место за кое знаеме дека нема честици ПМ10. http://www.plusinfo.mk/vest/25167/ALARMANTNO-Prashinata-PM10-predizvikuva-mozochni-i-srcevi-udari

Originally posted by FoSsiL Квалитетен текст и истражување.

Токму така, со задоволство го прочитав, иако темата не е воопшто пријатна.

Први мерења на ПМ2,5 честички во Македонија (ноември 2011)



ЕУ стандардите за концентрација на овие честички предвидуваат нивно максимално присуство до 25 µg/m3 во просек за еден ден. Еве подетална статистика за Центар и Карпош за секој ден одделно:



Алармантно!

НАЈСИТНИТЕ ЧЕСТИЧKИ НАЈЕФИKАСНО УБИВААТ

Загадениот воздух годинава однесе 300 животи во Македонија

Триста лица годинава починале како последица од загадувањето на воздухот, од кои 150 во Скопје, предупредуваат во Институтот за јавно здравје. Проф. д-р Драган Ѓорѓев вели дека до оваа бројка е дојдено со процена според методите на Светската здравствена организација (СЗО) и генералниот модел за оптовареност со болести поврзани со животната средина.

Загадениот воздух, според СЗО, е причина за смрт на два милиона лица годишно во светот и затоа се апелира да се почитуваат еколошките стандарди. Експертите предупредуваат дека најситните честички во воздухот се најопасни, бидејќи продираат најдлабоко во белите дробови и во крвта и може да предизвикаат сериозни и смртоносни заболувања, меѓу кои и рак.

- Животната средина, заедно со аерозагадувањето, учествува со 20 до 30 отсто во причините за болестите на луѓето. А колку се инвестира во животната средина? Помалку од еден отсто. Многу инвестираме во медицинска апаратура, во тешки операции на срцеви болни, во трансплантации на органи, а немаме превентива од загадување - предупредува проф. Ѓорѓев.



Многу ситни, а многу опасни



Најголем загадувач на воздухот во градовите е ситниот прав, односно лебдечките честички со дијаметар од 10 микрометри (ПМ 10) и помали, со дијаметар под 2,5 микрометра (ПМ 2,5). Професор Ѓорѓев објаснува дека ситните честички се важни затоа што се смета дека нивната големина е границата на т.н. респиративен прав. Тие се многу поситни од дебелината на влакното на косата и може да го поминат целиот систем на одбрана на белите дробови, односно не се доволно крупни за да бидат зафатени од одбранбените влакненца и да бидат искашлани.

- Тие влегуваат подлабоко во системот, а оние најмалите влегуваат најдлабоко во дробовите и во крвта. Опасни се и од аспект на формата. Ако се игличести, ги иритираат белите дробови, што може да биде подлога за инфекции. Уште пострашно е што со помош на ситните честички и другите загадувачи навлегуваат во длабоките делови во организмот. Сулфурот е надразнувачка материја и дополнително го дразни ткивото, кое е подложно на бронхитиси, бронхолитиси. Ако во нив има тешки метали, на пример олово, тоа ќе влезе во крвта и може да го нападне коскениот или крвниот систем. Составот на ситните честички зависи од тоа каква индустрија има во околината. Ако имате конкретен тип загадување, на пример азбестни тела во воздухот во близина на цементарниците, може да дојде до канцер на белите дробови. Ако имате олово во воздухот, како што беше во Велес или денес во Скопје, поради индустријата и сообраќајот, тогаш аерозагадувањето ќе ги нападне крвните или нервните системи - вели професорот.



Децата и старите се најзагрозени

Kонцентрацијата на ПМ 10 дневно не смее да биде поголема од 50 микрограми на еден метар кубен воздух, но поразителните бројки говорат дека таа е речиси секој ден многукратно надмината. На пример, на 23 ноември оваа година среднодневната концентрација во Скопје достигна вртоглави вредности - на мерното место Центар 541, во Kарпош 573, а во Лисиче фантастични 717 микрограми на кубик воздух!

- Факт е дека сме најзагадената земја во регионот во однос на овие честичките. Нашите градови се многу загадени со ПМ 10, чиј годишен просек се движи околу 80 до 90 микрограми на кубик воздух. Тоа е енормна бројка и значи дека секој месец концентрацијата била над максимално дозволената. Тоа е страшно оптоварување и сериозен проблем за здравјето на луѓето - вели проф. Ѓорѓев.

Тој додава дека ситните честички се мерат според препораките на СЗО и дека, иако не ги мериме конкретно оние помалите од 2,5 микрометра, можеме да знаеме колку ги вдишуваме, затоа што се 30 до 40 отсто од вкупните ситни честички.

Најзагрозени се хроничните болни, старите лица, децата и бремените жени, кои се ризични групи и за другите еколошки хазарди.

Во Министерството за животна средина велат дека суспендирани честички со големина до 2,5 микрометра се мерат на две мерни места во Македонија, во Kарпош и во Центар. Првите податоци се објавени во месечниот извештај за воздухот за ноември.

Нужна е сериозна акција

Немаме направено големо истражување и студија на ниво на државата за влијанието на аерозагадувањето врз здравјето на луѓето, но може да се споредуваме со студиите за другите земји, вели проф. д-р Драган Ѓорѓев од Институтот за јавно здравје.

- Треба да направиме сериозен акционен план, во кој нема да ни биде важно во чиј мандат ќе дојде до намалување на аерозагадувањето, туку да си поставиме директни цели. На големите индустрии мора да им се каже дека или ќе намалат од профитот или нешто ќе мора да пречистат. Имаме мерни места со над 250 дена во годината кога е надмината концентрацијата на прав. Тоа е ниво што тешко ќе го симнеме преку ноќ, а треба да се земат предвид и објективните околности. Ние или ќе ја подигнеме дозволената граница од 50 мг/м3, за да не ги вознемируваме луѓето или сериозно ќе се зафатиме со проблемот - вели проф. Ѓорѓев.

Што се ситните честички

Ситните честички се мешавина од микроскопски честички и течни капки кои се суспендирани во воздухот, односно лебдат. Се состојат од разни компоненти како киселини (нитрати, сулфати), токсични органски соединенија, тешки метали, прав, разни алергени (спори од мувла). ПМ 2,5 се генерирани од сите видови согорувања: моторни возила, електрани, домашни ложишта, индустриски процеси. Составот зависи од локацијата, изворите, годишното време и временските услови. Предизвикуваат визуелни ефекти како што е смог, кој се состои од сулфурдиоксид, азотни оксиди, јаглероден моноксид, минерален прав, токсични органски соединенија и елементарен јаглен, познат како саѓи.


http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=EF1A33C8B2C426448B0A2FF5487FC62A

Лисиче е најмногу загадено од Усје. Горат пневматици таму, стари гуми кои ги увезуваат од цела Европа и пошироко, а нашево Министерство им даде дозвола да ги користат како гориво... 

Во право си дека е нелогично. Тоа се должи на непотполните извештаи. Извештаите онакви какви што се не можат да послужат за извлекување на конечен заклучок. Според мене, тоа е и причината зошто не се изготвуваат годишни извештаи. Очигледно дека Министерството за животна средина не си ја врши работата. Затоа и се најдоа затечени од високото загадување на воздухот и не настапија со научни аргументи за вистинските причинители.

Во претходниот пост ги изнесов податоците за ноември 2011 во кои се забележани податоци од 3 мерни станици. Резултатите од тој месец засега се единствената можност да се спореди загадувањето на воздухот на линија Карпош - Центар - Лисиче.

Originally posted by Dexter26 Тие мерни станици за мерење на квалитетот на воздухот се поставени само во Центар... Нема смисла тие кои живеат во Аеродром, Кисела Вода, Гази Баба, Карпош, Сарај, Чаир, Илинден, Петровец и останатите скопски општини да бидат заплашувани со квалитетот на воздухот во Скопје, кога резултатите од тие мерења во живо важат исклучиво само за квалитетот на воздухот во Центар, а не и за квалитетот на воздухот во останатите скопски општини.

Неточно. Само во Скопје се поставени 5 мерни станици и тоа во:

Центар х 2 (улица Македонија и во дворот на Ректоратот на Универзитетот Св. Кирил и Методиј)
Лисиче (до средното хемиско училиште, во близина на Усје)
Гази Баба (во близина на Природно математичкиот факултет) и
Карпош (во дворот на ОУ Петар Поп Арсов).

Уште 2 се поставени во близина на градот, односно во Миладиновци и Мршевци. Се поставува прашањето дали воздухот во строгиот центар на градот е најзагаден? Да ја погледнеме статистиката од последниот месечен извештај (за ноември 2011) на Министерството за животна средина:


* нема податоци за Гази Баба и Ректорат



Овие показатели јасно говорат дека регионот Лисиче е далеку позагаден од Центар. Загадувањето во Карпош е скоро идентично со она во строгиот центар.

Извештаи (за жал непотполни) за квалитетот на воздухот по месеци за неколку години:

http://www.moepp.gov.mk/default-MK.asp?ItemID=37E19F21B530D44B82C0FEA04DDCC733

Edited by OCB - 26-Dec-2011 at 00:06