Сто дена чистење депонии и паркови

Следната недела градоначалникот Трајановски ќе ги наброи проектите сработени во Скопје

Сања Наумовска

Градоначалникот на Скопје, Коце Трајановски, следната недела ќе ги соопшти резултатите од својата работа во првите 100 дена на градоначалничката позиција. Од кабинетот на Трајановски соопштуваат дека реализацијата на 30 проценти од програмата, која првиот човек на Скопје ја презентираше пред два дена, се однесува на сите градоначалници на неговата матична партија, ВМРО-ДПМНЕ.

Следната недела, велат во кабинетот, ќе се прецизираат проектите сработени во Скопје, со акцент на програмата на Трајановски, без да се споменуваат оние чија реализација тече, односно кои беа започнати од неговиот претходник Трифун Костовски. Во Градот Скопје не објаснија дали Трајановски само ќе ги наброи своите активности во изминатите три месеци или, пак, ќе се издвојат проектите со поголема тежина.

Најголемиот дел од времето во изминативе три месеци, новиот градоначалник на Скопје се занимаваше со расчистување на депонии и со слични комунални акции, но не започна ниту еден капитален проект. Напротив, со последниот ребаланс на буџетот се скастрија парите за поголемиот дел од важните сообраќајни проекти кои беа зацртани подолго време во плановите на градските власти. Трајановски настрана го тргна проектот за трамвајот, што заедно со последното поништување на тендерот за набавка на двокатни автобуси за скопјани значи простување со надежите за подобар јавен превоз.

Пари нема ниту за проширувањето на „Илинденска“ и „Гологанов“ се стопираат и проекти кои ги најавуваше и самиот тој, како што се кружниот тек кај Католичката црква, „Македонска војска“, како и изградбата на плоштад на кејот „Димитар Влахов“. Пари ќе има само за улицата „Благој Стевковски“ во Гази Баба. Иако дополу завршени, запре и поставувањето на жардиниерите на средишното зеленило на булеварите. Од проектите што се реализираат подолго време продолжуваат само „Видое Смилевски-Бато“ и клучката „Бит-пазар“.

Во меѓувреме, при секое излегување во јавноста, се добива впечаток дека градските власти најчесто се дружат со греблото и лопатата. Се реализираше акцијата „Заедно за чисто и зелено Скопје“, која траеше по два дена во секоја општина и која ни оддалеку не ги реши комуналните проблеми со кои со години живеат скопјани. Се чистеа депонии и се закрпија дупки, а деновиве, заедно со Владата започна и акцијата за чистење на речните корита. Се уредува и Градскиот парк, исчистени се езерцата, поставени се нови кошници за отпадоци, а деновиве се подновуваат и пешачките патеки. Трајановски ги посети и месните заедници на кои се изнаслуша за проблемите на граѓаните, а во меѓувреме започна да ги поправа и пешачките патеки на мостовите кај „Александар палас“ и Обединети нации. Во првите 100 дена од владеењето со главниот град, Трајановски беше дел од скандалот со обвинувањата на невладините организации за наводно труење на кучињата-скитници во стационарот во Вардариште, како и несоодветната достава на решенијата за данок на имот кои се делеа на импровизирани камперски масички.

Уставен ќе ги разграничи Гази Баба и Чаир

Уставниот суд ќе ги разграничи општините Гази Баба и Чаир. Двете општини ќе мора да ја почекаат одлуката на највисоката судска институција пред да продолжат со донесувањето и реализацијата на урбанистичките документи. Иницијативата до судот ја поднела Општина Гази Баба, која смета дека Општина Чаир со донесувањето на детаљниот урбанистички план за локалитетот Лирија 2 навлегла околу пет хектари во нејзината територија и зафатила дел од заштитениот зелен појас.

- Заедно со Државниот инспекторат за градежништво и урбанизам поднесовме иницијатива до Уставниот суд за да се преиспита донесувањето на Детаљниот урбанистички план за локалитетот Лирија 2, со кој Општина Чаир има навлезено во нашата територија - вели градоначалникот на Гази Баба, Тони Трајковски.Тој објасни дека претходно се обратиле и до Агенцијата за катастар на недвижности, со цел оваа институција да ја одреди границата меѓу Општината Гази Баба и Чаир во пределот на парк-шумата Гази Баба.

- Од Катастар ни одговорија со констатација дека постои неусогласеност меѓу законите за територијална организација и за град Скопје. Во двата закона се наведени две различни гранични линии меѓу општините Гази Баба и Чаир. Поради тоа, тие предупредија да се запре донесувањето на планската документација - истакна Трајковски.Истото го потврдуваат и во Агенцијата за катастар на недвижности.

- Границата на единиците на локалната самоуправа е дефинирана со Законот за Град Скопје од 2004 година. Но, поради нееднаквост на описите на границите помеѓу општините Чаир, Гази Баба и Бутел, препорачавме да се запрат сите активности околу донесувањето на урбанистичко-планската документација додека тие не се утврдат прецизно. Штом тоа ќе биде завршено, ние ќе подготвиме скици и описи на границите - вели Валентина Христова, портпарол во Агенцијата за катастар на недвижности.

Според Општина Гази Баба, проблемот е во тоа што и покрај овие предупредувања, Општина Чаир на крајот на минатата година го донела планот за Лирија 2, кој предвидува изградба на индивидуални куќи и зафаќа дел од зелениот појас. Државниот градежен инспекторат побара да се запре со извршувањето на планот, бидејќи е донесен спротивно со Законот за просторното и урбанистичко планирање.Од Општина Чаир велат дека се' уште чекаат на одговор од Уставниот суд.

- Уставниот суд го зеде ДУП „Лирија 2“ за да ја преиспитаат уставноста и законитоста на постапката при неговото донесување. Сметам дека тоа е само губење време, бидејќи сосема законски го изработивме планот, според подлога за планирање што ја добивме од Катастар и со согласност и од Градот и од Министерството за транспорт и врски. Поради стопирањето ние сме попречени во издавањето на локации и дозволи за градба, а со тоа во општинската каса не се слеваат пари за комуналии - вели Омерфејзи Билали, раководител на Секторот за урбанизам во Чаир.

Тој негира дека планот зафаќа дел од зелената зона на парк-шумата Гази Баба.  Планот има опфат од околу седум хектари и се однесува на делот од раскрсницата на „Џон Кенеди“ до Станицата за дератизација во Бутел на север, а на североисток и исток до Гази Баба. Тој е во согласност со Генералниот урбанистички план и не може да се ревидира. Сепак, ќе треба да се утврди кому му припаѓаат спорните неколку хектари, за кои Гази Баба тврди дека се нејзини - вели Билали.

Од Уставниот суд не добивме одговор до каде е постапката за овој случај, бидејќи се на колективен годишен одмор до септември.

Зелениот појас Гази Баба во 1963 година е прогласен за парк-шума и оттогаш се користи како природен еколошки, зелен и рекреативен објект. Во 1998 година Советот на Град Скопје местото го прогласи за карактеристичен пејзаж. Проблемот со изградбата на објекти во заштитеното подрачје почна во 2002 година, кога во урбанистичките планови се внесени денационализирни парцели на северната страна на парк-шумата, на територијата на Гази Баба. Поради изградбата на објекти во зелениот појас, во 2005 година протестираа Здружението на граѓани на населбата Железара и еколошкото друштво „Екомисија“.

Водно и Гази Баба ќе добијат граници

Границите на парк-шумите Водно и Гази Баба прв пат по три децении од нивното прогласување за парк-шуми физички ќе се обележуваат за да се спречи понатамошното дивеење на падините од легални и од диви градби. Тоа ќе се случи годинава, за среќа на зелените површини на овие два локалитета и на сите граѓани што во изминатите години реагираа и протестираа поради бездушното уништување на „белите дробови“ на Скопје со изградба на ниски објекти, но и со масивни висококатници. Конечно ќе се знае до каде е градот, а од каде почнуваат шумите.

Урбанистичката инвазија на шумите придонесе за поместување на границите на градежниот реон. Поради необележаните граници на заштитениот зелен појас на планината Водно, општините Центар, Карпош и Кисела Вода усвојуваа детаљни планови по мерка на инвеститорите, а потоа градоначалниците имаа алиби да ги покријат фирмите со целосни документации. Карактеристичниот пејзаж Гази Баба, пак, е погоден од градење на диво, кое никој не го спречи. Неофицијално, повеќе од 20 дивоградби се навлезени во парк-шумата Гази Баба.

Физичкото обележување, велат градските власти, е планирано да се реализира годинава, за што веќе се издвоени еден милион денари во Буџетот на Град Скопје.

- Целта е просторно и јасно дефинирани граници на локалитетите заради нивна заштита. Поради својата близина до градот, локалитетите се често подложени на узурпација, односно се градат објекти што навлегуваат во заштитените простори - објаснуваат градските власти.

Надлежните велат дека границите на заштитените зони ќе бидат обележани со репери. Портпаролот во Градот, Неделчо Крстевски, изјави дека ќе одберат изведувач на јавен повик, односно експерти кои подоцна ќе кажат на кој начин шумите ќе бидат обележани, но во секој случај тоа ќе биде со физички видливи знаци.

Парк-шумите Водно и Гази Баба се локалитети заштитени со соодветна одлука од страна на Градот Скопје. Сепак, во изминатите 15 години шумата се сечеше безмилосно, а ридовите се рамнеа за нови станбени зони, кои се видливи најмногу над хотелот „Панорама“. Тие градби беа подигнати во времето на Виолета Аларова, а голем дел од елитните диви куќи над Нерези и над Жданец - во времето на Андреј Петров. Во делот на шумата што и' припаѓа на Кисела Вода, дивоградењето почна за време на мандатот на Љупчо Димов, а продолжи во времето на Џорџе Арсов.

Според податоци од монографиите за Скопје, Водно до пред Втората светска војна било голо брдо со камења. По војната, илјадници работници, пионери и затвореници, со магариња и со коњи носеле земја и ја пошумувале планината.

Нова граница меѓу Бутел, Чаир и Гази Баба

Градоначалникот на Скопје Коце Трајановски изминатиот месец до Собранието поднесе иницијатива за донесување на изменување и дополнување на Законот за градот

Границите на шумата Гази Баба ќе се цртаат по изборите

Неутврдените граници придонесоа и многу урбанистички планови да се најдат пред Уставниот суд за да се преиспита нивната уставност и законитост

Пратениците од ДПА, пак велат дека ќе го оспорат разграничувањето и најавија амандмани со кои ќе бараат потпаѓање на Универзитетот "Св. Кирил и Методиј" и Железничката станица под општина Чаир

Спорната локација на крајот од парк-шумата Гази Баба кон Бутел, која не беше прецизирано дали се наоѓа во општина Бутел, Гази Баба или Чаир конечно ќе добие стопан. Со прифатените измени и дополнувања на Законот за Град Скопје кое ги прифати мнозинството пратеници од македонското собрание, ќе се направи прецизирање на границите. Проблемите се направени со територијалната поделба во 2004 година кога границите не се прецизно уредени и оваа територија припаѓа на три општини.
- Дополнувањето и измените се во интерес на граѓаните со цел да нема пречки кога општините ќе направат предподготовки на деталните урбанистички планови, истакна министерот за локална самоуправа Невзат Бејта.

Пратениците од ДПА, пак велат дека ќе го оспорат и разграничувањето со кое Гази Баба отстапува дел на Чаир. Тие најавија амандмани со кои ќе бараат природна територијална поделба, како и потпаѓање на Универзитетот "Св. Кирил и Методиј" и Железничката станица под општина Чаир.

Пратениците од опозицијата прашаа зошто се брза со измените, кога е почната постапката за измена на Генералниот урбанистички план и оти има потреба од промени на Законот за Град Скопје во целост, на што позицијата има сосема спротивен одговор.
- Со оглед на тоа дека законот е донесен во 2004 година, измените се успорени, се чека повеќе од шест години, истакна Спасеновски. За предлогот измените да се донесат откако ќе се донесе Генералниот урбанистички план на Град Скопје, оцени оти ГУП-от треба да се донесе согласно Законот за Град Скопје, а не обратно, рече Александар Спасеновски.