Велосипедски патеки и пунктови

Ветувањата на двете големи партии во овој дел, како и во урбанизмот, се прилично скромни и површни. Нема радикални напредни идеи, детали за тоа како би ја развивале велосипедската инфраструктура, би создале привремен #ПросторАнтиКорона, кој подоцна би станал траен, ниту пак како би го намалиле уделот на автомобилскиот сообраќај. Покрај примена на црвените велолинии на НаТочак (петиција за нив покрената вчера), има уште многу работи кои би можеле да ги направат за развој на велосипедизмот и озеленување на Македонија. Само треба креативност, која отсуствува, и пари, кои ги има и, поради големиот поврат на инвестицијата, ќе се вратат многу повеќе.

Владата и единиците на локална самоуправа треба да работат на три полиња, и тоа (I) Обезбедување на секој жител со велосипед, (II) Едукација на луѓето и поттикнување на велосипедизмот и (III) Развој на инфраструктурата.

(I) Обезбедување на секој жител со велосипед

Не успеав да најдам бројка колку велосипеди има во РСМ и колку луѓе ги поседуваат истите, а нема податоци и за нивниот квалитет, намена и старост. За таа цел потребно е создавање Национален регистар на велосипеди, а на секој жител да му се препорача истиот бесплатно да се регистрира како сопственик или располагач и да ги наведе неговите велосипеди со сите карактеристики. Секој велосипед би добил регистарска табличка, а на „членовите“ на овој Регистар би им се пружиле привилегии, како бесплатен ГПС уред за наоѓање на точакот при кражби, дополнителен поврат на ДДВ при купување и сервис на велосипеди, делови и опрема и попуст во користењето на паркингот или изнајмувањето велосипеди.

За олеснување на финансискиот товар на населението, Владата во наредните 4 години треба да се откаже од сите финансиски приходи кои ги има од велосипедите - од царина до ДДВ. Централната власт да им се приклучи на локалните во субвенционирањето на набавката на велосипеди, и тоа:
- Локалните власти секоја година да субвенционираат купување точаци на најмалку 1% од своите жители, во висина од 60% од вредноста на возилото, но не повеќе од 4,500 денари. Централната власт би учествувала со 20% до 60% од средствата, во зависност од финансиката моќ на општината. Принцип прв дојден-прв услужен (пдпу). Во Градот Скопје и другите урбани општини со развиена инфраструктура, бројот на субвенции да биде најмалку 1.5% од жителите годишно. ГС и градските општини би го поделиле товарот 50-50. Субвенцијата едно лице ќе може да ја искористи еднаш, а бројот на велосипеди е неограничен - ако сака, може да добие 4,500 денари за еден или по 450 денари за 10 точаци. Следствено на ова, подолу наброените категории не би можеле да добијат регуларна субвенција. Во 2019 во Скопската област и општините Битола, Боговиње, Врапчиште, Гостивар, Куманово, Охрид, Струга, Теарце, Тетово и Штип живееле 1,258,453 луѓе, а во остатокот од Македонија 817,802. Тоа се субвенции за 27,055 луѓе годишно, или 5.27 милиони евра;
- На сите вработени во во јавните институции - државни, локални и јавни претпријатија - да им се даде ваучер во износ од 18,000 денари за купување велосипед(и) и велосипедска опрема. Од овие, 4,500 би биле субвенција, а 13,500 заем кој ќе треба да го вратат (или да им се одбива од плата) во рок од три години (375 денари месечно). Буџетарите кои во претходните 6 месеци имале просечна плата поголема од 60,000 денари ќе добијат само заем од 18kMKD. Ваучерот ќе може да се искористи само за купување на еден или повеќе велосипеди, резервни делови или опрема до наведениот износ. Административецот ќе може да го одбие ваучерот и средствата да ги врати во буџетот, да ги донира во солидарниот фонд против КОВИД-19 или да ги донира на заболено лице на листата на ФЗО. Шокантно, не знаеме колку точно административци има во државава, но во 2018 биле изброени 139,009. Тоа се 10.14 милиони евра субвенции, во рок од четири години, или 2.54 годишно;
- Ваучер од 18,000 денари, од кои 12,000 би биле субвенција, за сите средношколци и студенти. Месечно би враќале по 125 денари во рок од 4 години. Во 2018/2019, односно 2019/2020, имало 53,677 студенти на додипломски студии и 69,980 средношколци, па би се потрошиле 24.06 милиони евра. Во прва средно имало 19,097 ученици, а прва факултет 13,931 (вкл. и повторувачи), па секоја година би се издвојувале 6.43 милиони евра. Важат истите правила од погоре;
- Субвенција-ваучер од 10,000 денари за 5,000 активни баратели на работа и социјални случаи годишно - 811 илјади евра, плус заем од 8,000 денари кои може, но не мора да се искористат за велосипед. Принцип пдпу. Исти правила;
- Поттик за приватните компании кои ќе ги снабдат сите свои вработени со велосипеди и истите ќе ги користат како замена за автомобил при извршување на работните активности доколку тоа е можно - намалени даноци, зелени субвенции, зелени грантови и слично.

(II) Едукација на луѓето и поттикнување на велосипедизмот

- Часови по велосипедизам на физичко во основно и средно, учење велосипедизам во автошколите, организирање на возење велосипеди барем еднаш секое полугодие/семестар за сите од 6-то одделение до апсолвенти (на оние кои немаат точак бесплатно би им се позајмил од bike sharing);
- Финансиска поддршка преку ФИТР на оние кои ќе изумат нови или ќе ги подобрат сегашните возила - велосипеди за инвалиди, за деца, за планини; систем за транспорт во автобусите, БРТ, возови; паркинзи, адаптација на објекти за паркинг и транспорт...
- Кампањи;
- Олеснување на пешачкиот, велосипедскиот и јавниот транспорт на сметка на автомобилскиот. Намалување на ширината на сообраќајните ленти во урбаните средини на 3 метри (освен на булевари I кат.), ограничување на брзината на 20, 30 и 40 km/h на најголем дел од градските улици, поскапување на паркингот, а поевтинување на јавниот превоз и воведување на нов данок на возило на моторен погон и данок на возило на хибриден или електричен погон (за вториве би имало други поволности, на пример ослободување од царина за возилата и нивните компоненти или бесплатен/поевтин паркинг). Данокот на возило ќе се состои од два елемента, и тоа имотен и еколошки. Имотниот би бил 1.5% од проценетата вредност на возилото + 5 евра за возила до 10k€ или 10 евра за возила над таа сума, а еколошкиот би го намалувал тој од 1.5% за вредност 5 пати поголема од ЕУРО категоризацијата, односно за 5% ако возилото е ЕУРО1 и 30% ако тоа е ЕУРО6. Таа давачка за електричните би била помала за 70%. Може да се направи разлика и помеѓу типот на возилото, со што автомобилите би плаќале повеќе (125%), потоа автобусите и товарните возила (75%), па тракторите (70%), па мотоциклите (65%). Во 2018 имало 485,612 возила. Ако просечна цена е 5,000 евра, а ниво ЕУРО3, тогаш би се собрале ~33.87 милиони евра - доволно да се покријат субвенциите.
- Ревизија на пеналната политика во сообраќајот, помали, но многу почести казни и нивно градациско зголемување. Има интересни предлози во програмите, но прашање е дали ќе се озаконат и применуваат. Со последниве две би се ублажил трошокот за заем и изградба на инфраструктура.
- Мултимодален јавен транспорт - оспособување на автобусите, БРТ и железницата за велосипеди.

(III) Развој на инфраструктурата

Оваа точка би требало да биде прва и да ги повлече другите две, но поради нејзината обемност ја оставив за крај. Велосипедската инфраструктура во државава е на незавидно ниво, а само Скопје има колку-толку велосипедски патеки, но во недоволен број. Централната власт мора да донесе Правилник за стандарди за велосипедска инфраструктура и истиот да го применува и да започне со изградба на државни велосипедски патеки - долж автопатите и експресните патишта, помеѓу градовите и селата, до туристичките атракции, околу езерата и природните добра; локалната да ја развива инфраструктурата во градовите. Правилникот ревносно да се применува и јасно да се знае која патека на кој ранг е, што е лента, што е патека, сите да бидат проодни - без паркирани или движни автомобили, без контејнери, без знаци, без семафори, без билборди сред патека. Раскрсниците да се средат и да им служат на велосипедистите, рабниците да бидат ниски, а секоја лента и патека поврзана меѓу себе.

На државно ниво, приоритет треба да биде изградба на европскиот Коридор 11 (Источна Европа - долж Вардар) и Коридор 13 (Железна завеса - долж границата со Бугарија) и ленти до автопатите и експресните патишта, помеѓу Прилеп и Битола и Радовиш и Струмица, околу трите природни езера и туристички развиените вештачки и Куманово-Бугарија. Стремеж на државата е сите ленти и патеки кои се засебни или се на постоечки булевари и патишта или патишта кои се во некој план, но во скора иднина нема да се градат, да се изградат до 2026 година, а оние кои треба да се покрај булевари и патишта кои не се изградени, а се во план во средна иднина, да се изградат до 2031 година. Ако до крајот на 2020-тите патот не почне да се гради, да се започне со велосипедската.

Во Скопје, предлагам изградба на вкупно 505.23km велосипедски ленти и патеки. Со ова, градот би имал одлично развиена мрежа и секој дел од него би бил лесно, брзо и безбедно достапен со велосипед; здравјето, животната средина, мобилноста, пријатноста, слободата и економската активност би биле во полза. Сите 505 километри се засебни велосипедски патеки - непречени и сосема провозни. Осветлени се со ЛЕД светилки (препорачливо 4000K), а на одредено растојание (не повеќе од 500 метри во урбани и 3500 вон урбани средини) има простор за одмор, рекреација и дружба. На сите ленти и патеки е забрането движење на возила на мотор на внатрешно согорување, без разлика на брзината и големината, за да се намали изложувањето на директно загадување.



Велосипедската инфраструктура е поделена на 4+1 категории:
241.76 километри ленти I категорија. Тие се исклучиво двонасочни велосипедски ленти со ширина од min. 4.5 метри, а до нив би имала одвоена пешачка патека. Предлагам:
- Доизградба на велосипедската патека од двете страни на Вардар од Горно Лисиче до Сарај;
- ВП од двете страни на Лепенец, од вливот во Вадар до Волково;
- ВП од десната страна на Лепенец до ГП Блаце (Косово);
-* ВП внатрешно од скопската обиколница и авопатот, од Кондово до Петровец, со свртување кај аеродром Стенковец;
- ВП на јужното подножје на Скопска Црна Гора Стенковец-Кучевиште-Љубанци-Стајковци;
-* ВП Хасанбег-Арачиново;
- ВП Кондово-Долно Свиларе;
- ВП Сарај-Треска-Матка;
- ВП Средно Водно-јужно од Долно Соње;
- ВП Инџиково-Батинци-Нова Брезница;
- ВП Горно Лисиче-Зелениково;
- ВП Охис-Драчево;
- ВП Бујковци-Петровец-Таор;
- ВП Маџари-МА Скопје;
- ВП Јурумлери-Драчево;
- ВП Бутел-Ченто;
- ВП Бардовци-Волково
- низа внатрешни, собирни и поврзувачки патеки и мостови.

*=дел од малку изменет Коридор 11


82.71km ленти II категорија - посебни велосипедски ленти покрај улици и булевари, по 1.8m во правец.


78.26km ленти III категорија - на коловозот на булевари и улици, одвоени со столпчиња, по 1.5m во правец.


102.48km ленти и патеки IV категорија - од една страна на коловоз на улици или булевари, или од двете, но со помала ширина, или на посебно обележана површина на тротоар, до 1.5m во правец.


20.91km патеки и насоки V категорија - на поважна улица без посебно одделен простор или на тротоар.


Нужна би била имплементација на bike sharing систем кој би имал и паркинг за приватни велосипеди. Сите велосипеди би имале геолокатори, а системот би можел да се користи и со картичката „Скопска“. Предлагам поставување на 93 станици - 18 големи и 75 мали - во секоја населба и кај секоја железничка станица (вкл. и оние од приградската железница).


Edited by Staro Skopje - 25-Jun-2020 at 23:28

Не ме чуди воопшто.

На Водно неретко се случува поставување камења како одмазда за претпоставувам брзото возење на ДХ-возачи кои возат надолу по планинарските патеки. Пред една недела буткав камен на сред патека, откопан неколку метри погоре, со што значи некој се мачел да го постави. Дали се свесни луѓево дека тоа е рамно на обид за убиство?

Originally posted by ehrlich Не ме чуди воопшто. На Водно неретко се случува поставување камења како одмазда за претпоставувам брзото возење на ДХ-возачи кои возат надолу по планинарските патеки. Пред една недела буткав камен на сред патека, откопан неколку метри погоре, со што значи некој се мачел да го постави. Дали се свесни луѓево дека тоа е рамно на обид за убиство?

Епа памет у глава, вози на маркирани велосипдески траки,а?

Сте возеле ли по новата велосипедска лента на ул. Борис Сарафов (поранешна ул. 4-ти Јули) во Општина Ѓорче Петров?
Таму Скопје ја доби веројатно најшироката велосипедска лента (на коловоз) од сите велосипедски ленти изведени досега.
Отприлика на 1 km должина исцртана е велосипедска лента од двете страни долж улицата која е 2.5 km долга.



https://www.facebook.com/NaTochak/

@ehrlich

Прашањата ги копирав од групата На Точак не беа поставени од мене но во секој случај патеката е многу небезбедна(гумени столбчиња како на бул.Кочо Рацин мора да стават).

Како и да е, велосипедската патека треба да биде физички одделена од сообраќајната И на исто ниво како сообраќајната. Не знам што е толку тешко ова... На овој начин нема да има потреба од возење низ градов како по планина.

Минимален стандард од 1.5м? Улиците во Охрид се неколкупати помали од тие во Скопје, не знам дали дечкиве од "На точак" живеат во некој паралелен свет или се рекреираат со стимуланси.

Битола,проблем со високи рабници







https://www.facebook.com/InicijativaEden

ПОСТАВЕНИ РЕФЛЕКТИРАЧКИ СТОЛПЧИЊА НА УЛИЦАТА СВЕТИ КИРИЛ И МЕТОДИЈ

Поставени се рефлектирачки заштитни столпчиња по целата должина на улицата Свети Кирил и Методиј.

Овие рефлектирачки столпчиња овозможуваат подобра видливост и ја зголемуваат безбедноста на велосипедистите.







https://www.facebook.com/CityofSkopje/

УЛИЦАТА СВЕТИ КИРИЛ И МЕТОДИЈ ДОБИВА НОВА ВЕЛО ПАТЕКА

Улицата Свети Кирил и Методиј во центарот на Скопје довива нова велосипедска патека на коловозот со ширина од 1,5 метар. Со поставување на заштитни рефлектирачки столпчиња на коловозот, физички се издвојува новата вело патека и се стеснува просторот за автомобилите, односно постојните три коловозни ленти се стеснуваат од 3,5 на 3 метри







https://www.facebook.com/CityofSkopje/