Сончева енергија

ВО СКОПСКАТА НАСЕЛБА ИЛИНДЕН

Централа од сончева енергија ќе прави струја

Централата ќе биде готова за два и пол месеци, а во неа 70.000 инвестираше скопската фирма Сиесто, која ја изградил првата еколошки и енергетски независна куќа во земјава

За два и пол месеци во скопската населба Илинден ќе почне со работа првата, комерцијална, сончева, електрична централа во земјава. Централата ќе ја преработува сончевата енергија во електрична и ќе ја продава на дистрибутивната компанија ЕВН - Македонија. Според Звонко Марковски, директор на скопската фирма "Сиесто", инвеститор на централата, таа веќе се гради на локација во селото Кадино, а струјата што ќе биде произведена ќе биде за 11 отсто поевтина од онаа што сега потрошувачите ја плаќаат на дистрибутивната компанија.
- Цената на струјата ќе изнесува 46 евроценти по киловатчас -вели Марковски.

Тој додава дека Централата ќе биде со капацитет од приближно 11 киловолти, а на годишно ниво ќе произведува околу 22 мегаватчасови струја. Инвестицијата е вредна 100.000 евра, од кои 70 проценти ги покрива самата компанија, а 30 отсто од парите се обезбедени од програмата на Светска банка за поддршка на обновливи извори на енергија.

Марковски се пофали дека Сиесто пред три години ја изградил првата еколошки и енергетски независна куќа во земјава, којашто своите потреби за електрична енергија и топла вода исклучиво ги задоволува со искористување на сончевата енергија. Дел од струјата што тие ја произвеле како вишок им останала неискористена, бидејќи немало соодветен закон за да ја купи некој. Ситуацијата сега е изменета, донесена е посебна тарифа и законска регулатива со што веќе има можност струјата да биде откупена.

Во земјава има огромен потенцијал за користење на обновливи извори на енергија, смета Љиљана Поповска, претседател на ДОМ. Таа на вчерашната трибина "Обновливи извори на енергија - излез од енергетската криза "укажа дека сонцето, ветерот, биомасата и геотермалните води ги има во доволни количини во земјава, а многу малку се користат и смета дека треба да се поучиме од земјите каде што овие извори максимално се искористени.
- Во Португалија над 40 проценти од вкупната енергија се добиваат од обновливи извори на енергија. Класичен пример е градот Барселона каде што над 50 проценти од вкупната енергија се добива со преработка на отпадот, укажува Поповска.

Таа вели дека слична е состојбата во Словенија, каде што топлинската енергија најчесто се добива од обновливи извори на енергија. Според Поповска, градот Скопје исфрла огромни тони на ѓубре, коишто можат да се искористат како енергија. Таа предлага да се направи едно обединување на науката со економијата, бидејќи има голем број инвеститори коишто можат на тој начин да се реализираат.

Новиот претседател на САД, Барак Обама, веќе најави дека над 500 милијарди долари ќе бидат потрошени за обновливи извори на енергија.

Сонцето не го трошиме

Поради нискиот животен стандард, изградбата на соларни колектори е прескапа инвестиција за граѓаните, иако земјава има 270 сончеви денa во годината

Македонија има голем потенцијал за искористување на сончевата енергија, но поради нискиот животен стандард изградбата на сончеви колектори е прескапа инвестиција за граѓаните. Вложувањето во сончеви панели за топла вода во просек се враќа за 5 до 6 години што ги прави поисплатливи за инвестирање во споредба со фотоволтажните панели за производство на електрична енергија за што се потребни 20 до 25 години. Искористувањето на сончевата енергија како највисока примена на енергетската ефикасност најдобро се остварува преку изградба на пасивни куќи кои се вистински штедачи на енергија.

- Македонија има 270 сончеви денa, но сончевите колектори не се застапени зашто основната инвестиција е многу скапа - вели Милан Неделковски од невладината организација „Проактива“.

Цената на фотоволтажните панели зависи од потребите за енергија и се движи од 500 евра за производство на струја само за осветлување мали викендички, па до 10.000- 15.000 евра за задоволување на потребите од струја за цела куќа. Директорот на фирмата за производство на специјална индустриска електроника „Сието“, Ѕвонко Марковски, објаснува дека цената најмногу зависи од тоа дали употребувате апарати во домаќинството со висока или со ниска потрошувачка на енергија.

Според генералниот секретар на Македонскиот центарот за енергетска ефикасност (МАЦЕФ), Македонка Димитрова - Андонова, во Македонија најраспространети се термалните колектори за загревање на санитарна вода.

- Поради високата цена, фотоволтажните панели многу малку се употребуваат. Најголема употреба на сончеви колектори има во угостителските објекти, а по градови во Гевгелија и Кочани, меѓу другото и поради постоење на фабрички погони за склопување на уредите за претворање на сончева енергија - вели Димитрова- Андонова.

Пасивната куќа е градба со максимална топлинска изолација на ѕидовите, која користи обновливи извори на енергија. За пасивна куќа во Европа годишно се потребни само 15 киловати на квадратен метар дополнителна надворешна енергија.

- Пасивната куќа всушност самата ги загрева и лади внатрешните простории - објаснува Димитрова-Андонова.

За разлика од Македонија, во светот се градат цели населби со пасивни куќи. Најмногу пасивните куќи во Европа се застапени во Германија, Австрија и Шпанија.

- Германија е отидена најнапред во регулативата за имплементирање на енергетската ефикасност. Високиот стандард на населението овозможува градење пасивни куќи кои одржуваат доволно ниво на топлина за да не им требаат дополнителни извори на енергија- вели генералниот секретар на МАЦЕФ.

Македонија е прва земја на Балканот што има воведено соларен тест центар во рамки на Републичкиот хидрометеоролошки завод.

- Тест-центарот ја мери искористливоста на сончевото зрачење на сончевите колектори и издава сертификати за панелите произведени во земјава- вели Владимир Карчицки, претседател на „Проактива“.

За да се поттикне искористувањето на сончевата енергија, која е обновлива и не ја загадува животната средина, Владата две години по ред одобрува 500 субвенции од по 300 евра за инсталиран систем. Воведени се и повластени тарифи за производство на енергија од обновливи извори кои вклучуваат намалување на данокот на додадената вредност на 5 отсто за делови од системите за искористување на сончевата енергија.

http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=55CDA23678460E48BAB88B6645B1CAEF