Автопат Гостивар - Кичево

Месноста Дузлук, што на турски значи рамнина, што се наоѓа во непосредна близина на селото Горна Бањица е меѓу првите локации на кои веќе се започнати градежни работи за изградба на автопатот.





https://360stepeni.mk/video-banichkiot-kromid-i-unikatniot-mineral-makedonit-kurban-za-avtopatite-na-behtel-i-enka/

„Бехтел-Енка“ ја почна изградбата на автопатот Гостивар-Кичево

Американско-турскиот конзорциум „Бехтел-Енка“ ќе го гради овој автопат, заедно со делниците Тетово-Гостивар, Требеништа-Струга-Ќафасан и Прилеп-Битола на Коридорите 8 и 10д


Со минирање на теренот кај гостиварското село Горна Бањица, денеска започна изградбата на автопатот Гостивар-Кичево на Коридорот 8. Американско-турскиот конзорциум „Бехтел-Енка“ ќе го гради овој автопат, заедно со делниците Тетово-Гостивар, Требеништа-Струга-Ќафасан и Прилеп-Битола на Коридорите 8 и 10д. Трите автопати ќе бидат со должина од 110 километри.

„Со почетокот на градбата на овие автопати почнува нова ера, во која наместо само по 5,8 километри автопат годишно колку што се градеше во изминативе 32 години, во следните 4,7 години ќе се градат по 23 километри автопати годишно“, информираат од Јавното претпријатие за државни патишта.

Според договорот со „Бехтел-Енка“, изградбата на автопатите Коридорите 8 и 10Д треба да заврши за 4 години и 7 месеци, а истите треба да чинат 1,3 милијарди евра. На сметката на американско-турскиот конзорциум досега се легнати 174,5 милиони евра од предвидените 243 милиони евра за годинава.

https://meta.mk/behtel-enka-ja-pochna-izgradbata-na-avtopatot-gostivar-kichevo/

Не знам колку е валиден во моментов документот подолу, ама нека стои тука за секој случај.

Izvestuvanje za namera avtopat Gostivar Kicevo.pdf

https://www.moepp.gov.mk/wp-content/uploads/2014/10/Izvestuvanje-za-namera-avtopat-Gostivar-Kicevo.pdf

Обезбедени пари за изградба на првата фаза од автопатот Гостивар-Кичево

Македонија може да почне да ја гради првата фаза од автопатот Гостивар-Кичево по комплетирањето на финансиската конструкција за проектот од 130 милиони евра. По добиените неповратни средства од 20 милиони евра преку Инвестициската рамка за Западен Балкан (ВБИФ), земјава доби кредит од Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) во висина од 110 милиони евра.

Инаку, првата фаза од автопатот Гостивар-Кичево ја вклучува трасата што почнува од Кичево (поврзување со автопатот во градба Кичево-Охрид) до селото Букојчани, долга 12,7 километри. Од Јавното претпријатие за државни патишта за Мета.мк пред една година информираа дека рокот за изведба на овој проект е 36 месеци. Проектната документација за оваа делница веќе е изработена.

„Коридорот 8 е еден од стратешките проекти за нашата инфраструктура, којшто ќе ја направи земјата поконкурентна. Со изградба на патната инфраструтура од Коридорот 8, во РС Македонија ќе се заокружи изградбата на Паневропскиот коридор, значаен за подобра поврзаност на Р С Македонија, Албанија и Бугарија со другите европски земји. Ова ќе отвори нови пазари за македонските компании, ќе ја подобри нивната конкурентност и ќе овозможи одржлив економски раст“, изјави министерот за финансии Фатмир Бесими по вчерашното потпишување на договорот со ЕБОР.

Автопатот Гостивар-Кичево со должина од 42 километри е планирано да се гради во три фази. Најдалеку во реализацијата се наоѓа трасата од Кичево до Букојчани, за која што во следната етапа ќе треба да се распише меѓународен тендер за избор на изведувач на градежните работи.

Преостанатите две фази од автопатот се Букојчани-Горна Ѓоновица и Горна Ѓоновица-Букојчани, коишто ќе бидат и најтешки за изведба поради планинскиот терен. За втората и третата фаза треба допрва да се изработува проектната документација, но нивните изградба и пуштање во употреба ќе мора да се одвиваат заедно, бидејќи идната траса минува далеку од постојниот магистрален пат Гостивар-Кичево. Ова е и една од причините што Владата на РСМ ги вклучи во пакет овие две фази во планираниот договор со американско-турскиот конзорциум „Бехтел-Енка“ за довршување на патните Коридори 8 и 10д.

Влезот на „Бехтел-Енка“ беше најавен во март годинава со потпишувањето на Меморандумот за разбирање и соработка, по што Собранието на РСМ го донесе Законот за утврдување на јавен интерес и номинирање стратешки партнер за имплементација на проектот.

Иако Антикорупциската комисија побара од Уставниот суд да ја поништи и стопира примената на специјалниот закон што беше усвоен од Собранието на РСМ, уставните судии кон крајот на годинава не поведоа постапка за оценување на уставноста на овој закон.

Владата месецов информираше дека го формира и Комитетот за преговори и преговарачкиот тим за преговори со „Бехтел-Енка“ за изградба на автопатите Тетово – Гостивар – Букојчани и Требеништа – Струга – Ќафасан од патниот Коридор 8, како и автопатската делница Прилеп – Битола на Коридорот 10д. Наредната година ќе се знаат многу повеќе детали околу изворите на финансирање, начинот на изградба и роковите за изградба на овие автопатски делници.

https://meta.mk/obezbedeni-pari-za-izgradba-na-prvata-faza-od-avtopatot-gostivar-kichevo

Оваа година ќе започне изградбата на Коридорот 8 – Рустеми: Ќе имаме автопат по европски стандарди



Оваа година ќе започне изградбата на коридорот 8 а до крајот на 2025 ќе имаме автопат до граничниот премин Ќафасан, изјави за ТВ21 директорот на ЈП Државни патишта Ејуп Рустеми. Тој верува во работата на компанијата Бехтел и Енка затоа очекува градежните работи да се реализираат во предвидените рокови.

„Сега се отвора патот Владата да формира комитет кој треба да започне преговори со компанијата Бехтел и Енка, за да имаме договор за почеток на работата на овие делници што е предвидено и со законот кој вчера помина во Собранието на Северна Македонија. Врз основа на овој закон се предвидува да се комплетира коридорот 8 почнувајќи од Тетово до Гостивар, бидејќи сегашниот автопат Тетово –Гостивар не ги исполнува условите според европските стандарди“, истакна Ејуп Рустеми.

Рустеми рече дека на овој дел од автопатот и на тие делови каде што има потреба ќе се интервенира со цел тие да ги исполнуваат потребните услови. Но колку ќе чини целиот проект и за колку време ќе се стасува од Скопје до Охрид по завршување на градежните работи?

„Јас не сакам сега да давам проценки за вредноста и за тоа колку ќе чини, но во секој момент граѓаните ќе бидат информирани транспарентно. Ние зборуваме за изградба на автопат на највисоко ниво, по европски стандарди а кога ги имаме предвид европските автопати кои дозволуваат брзина и до 130 км/ч и возејќи со таква брзина, а имајќи ја предвид и безбедноста на учесниците во сообраќајот, јас верувам дека многу брзо граѓаните ќе стигнуваат од Скопје до Охрид“, посочи Ејуп Рустеми.

Автопатот кој треба да ги поврзе Македонија, Бугарија и Албанија, ќе минува од Скопје до Ќафасан. Коридорот 8 е еден од проектите од кој се очекува најмногу да и помогне на економијата во земјава. Директорот Ејуп Рустеми рече дека овој коридор е од голема важност бидејќи ги поврзува Истокот со Западот, со што, како што вели тој, ќе влијае да порастот на трговијата меѓу соседните земји. Според него, домашната економија ќе има директа придобивка но и индиректна, од транзитот на    стоките меѓу Албанија и Бугарија.

https://mk.tv21.tv/ovaa-godina-ke-zapochne-izgradbata-na-koridorot-8-rustemi-ke-imame-avtopat-po-evropski-standardi/

Корумпирани подопашкари.

Кога ќе биде готов Kоридорот 8? – Бочварски: Се спрема документацијата за автопатот Гостивар – Кичево



https://mk.tv21.tv/koga-ke-bide-gotov-koridorot-8-bochvarski-se-sprema-dokumentatsijata-za-avtopatot-gostivar-kichevo/

Интервју со директорот на ЈП за државни патишта Ејуп Рустеми

Владата склучи меморандум со Бехтел-Енка за изградба на автопати за „Коридорот осум“. Но, меморандумот е потпишан без да се објави меѓународен тендер. Непознат е и критериумот, и процедурата, зошто токму оваа фирма, која градеше патишта во албанија и косово, е одбрана на ваков начин. Според директорот на Јавното претпријатие за државни патишта, Ејуп Рустеми, се уште не се завршени сите детали околу овој договор, а не се знае ниту задолжувањето, ни каматната стапка за патот, кој како што вели Рустеми, ќе се гради според така-наречениот жолт фидик – иста фирма да е и проектант, и изведувач.



https://telma.com.mk/2021/04/10/интервју-со-директорот-на-јп-за-државн/

По скандалите во Косово, Романија и Хрватска, Бехтел ќе гради автопатишта и во Македонија

Во ноември 2013 година, Косово доби 77 километри долг и модерен автопат со четири ленти „за само" 1,3 милијарди долари, односно за речиси 17 милиони долари за еден километар. Целиот овој проект заврши како голем скандал, а на неисплатливоста предупредуваа и ММФ и Светската банка, пишува угледниот Форин полиси. Изведувач на работите беше американска градежна фирма Бехтел, а вчера македонската влада потпиша меморандум за изградба на коридорите 8 и 10 со американско-турската компанија Бехтел-Енка. Еден од главните промотори на проектот во Косово беше американскиот амбасадор во Приштина кој потоа заврши како претставник на Бехтел во Мозамбик.

Еве делови од истражувањето на Форин полиси објавено на 30 јануари 2015 година:

ММФ и Светска банка уште пред почетокот на изградбата на автопатпот во Косово велаеа дека таков автопат е економски неисплатлив.

Денес тој автопат е практично празен и се користи со само една третина неговиот капацитет, за што зборуваат и локалните сообраќајни податоци и проценките на меѓународни институции.

Автопатот минува низ еден од најсиромашните џебови на југоисточна Европа. Еден од тројца Косовари живее во сиромаштија (со помалку од 2,18 долари дневно) и се соочува со сериозни инфраструктурни недостатоци (во 2012 година, 58% од домаќинствата имале „пак снема вода“ на дневна база). Во 2013, дури секој седми Косовар имал кола што е една од најниските стапки на поседување автомобил во Европа.

„Црната асфалтна вена денеска штрчи во балканскиот пејсаж, како да ѝ се потсмева на околната сиромаштија во некоја сурова Дикенсовска шала.“

Уште е нејасно кому требаше да му служи толку амбициозен автопат. Јасно е само дека тој проект е само еден од балканските проекти на изведувачкиот гигант Бехтел кој е поврзан со високи цени, слаба транспарентност и сомневања за корупција. Шестмесечен истражувачки проект на новинарската школа на калифорнискиот Беркли вели дека проектите на Бехтел се непотребен луксуз за земјите во кои се градело и дека проблемите биле видливи и пред да бидат удрени првите лопати.

Улогата на тогашниот амбасадор на САД во Косово, фамозниот Кристофер Дел, кој по своето влијание и улога во косовските политики имал ранг на монарх е дел од тоа проблематично бришење на линијата меѓу американската надворешна политика и корпоративните интереси.

Дел јасно и гласно го брани автопатот за кој договор беше потпишан во 2010 година, иако потребата од него ја доведуваат во прашање многу релевантни меѓународни институции. На пример Светската банка во чиј извештај од истата таа 2010 година се вели дека само две од деветте секции на патот (оние кои се најблиску до Приштина) ќе бидат економски исплатливи.

Кристофер Дел ја напушта Приштина во 2012 година, прифаќа една друга дипломатска позиција за веќе следната, 2013, да се пензионира од Стејт Департментот. Само еден месец подоцна, Бехтел го ангажира Дел како свој специјален претставник во Мозамбик.

Бехтел е баш гигант; станува збор за најголемиот американски контрактор по приходи додека глобално се трети. Имаат 54.000 вработени во речиси 40 земји и пред десетина години вртеле 40 милијарди долари годишно.

Во 1998 корпорацијата постигна договор за градење автопат во Хрватска, во директни преговори и без наддавање. Кога хрватскиот шеф на дипломатијата лобира за втор договор со Бехтел по урнек на првиот, се открива дека тој претходно работел за вашингтонската правна фирма Патон Богс која имала договор за лобирање со - Бехтел. Под притисок на ЕУ, Хрватска се откажа од директно договарање и отиде на јавен тендер.

Сличен e случајот и со Романија каде во 2003 година беше постигнат директен договор за модернизирање на речиси непостоечки автопат, за цена од 2,7 милијарди долари. Проектот станува 10 годишна ноќна мора за обете страни; одложувања, спорови, меѓусебни обвинувања за уцени и корупција. Сув остаток: за добиени 64% од парите, Бехтел испорачал 12,5% од договорот.

Надвор од вклучените страни, ретко кој го видел договорот за косовскиот автопат; тоа не му успеало ни на специјалниот меѓународен претставник на Косово Питер Феит, кој комплетно бил тргнат настрана.

„Беше бизарно еден западен дипломат (мисли на американскиот амбасадор - н.з.), така директно да се спротивстави на препораките од Светската банка и ММФ. Незамисливо е поради бизнис интереси да се дискредитира целата меѓународна мисија на Косово која се темели на борба против корупција, јакнење на институции и промовирање на владеењето на правото“, вели холандскиот дипломат Феит.

Полн со самодоверба бидејќи работи под диригентска палка на американскиот амбасадор, тогашниот косовски премиер Хашим Тачи во серија приватни писма ја обвинува претставничката на Светската банка дека погрешно го оценува менаџирањето на големите проекти на неговата влада и дека автопатот е договорен во најдобар интерес за косовскиот народ (подоцна со подигнување на хашко обвининие против него, ќе биде потсетен дека не е само Америка на светов).

Фрапантната сума од 1,3 милијарди долари е постигната на веќе виден начин, со договор кој вели дека конечната цена ќе биде утврдена откако сè ќе биде завршено, што остава простор за безброј анекси на договорот.

„Никој не беше против пат, ама беше против начинот на кој беше договорен и изграден. Можевме да имаме и убав пат и да ни останат пари за здравство и образование“, вели Љумир Абдиџику, извршен директор на Риинвест институтот за развојни истражувања во Приштина.

Според некои протечени делови од договорот, во него има навистина бесрамни ставки: на пример се предвидуваат 53 милиони долари за пренесување на опремата и механизацијата. А таа била на самата граница (со Албанија) бидејќи Бехтел го градел и тој дел од автопатот. Само за преминување на границата - 53 милиони долари.

„Правилото гласи: која држава бомбардира, таа држава после ги добива договорите,“ вели за ФП западен консултант со повеќегодишно искуство од Балканот. Бомбите се скапа работа“.

https://www.mkd.mk/makedonija/politika/po-skandalite-vo-kosovo-romanija-i-hrvatska-behtel-kje-gradi-avtopatishta-i-vo

„Бехтeл Енкa“ без тендер ќе ги поврзува Ќафасан со Блаце и Битола со Прилеп заради побрза изградба на автопатите

Американскиот контрактор „Бехтел Енка“ ќе го гради Коридорот 8, односно автопатите Тетово - Гостивар, Гостивар - Кичево и Требениште-Струга-Ќафасан, како и автопатот Прилеп - Битола без распишување на тендер, туку преку модел кој ќе треба да биде одобрен од пратениците во Собранието.

Ова денеска го потврдија министерот за транспорт и врски Благој Бочварски и првиот вицепремиер Артан Груби по потпишувањето на меморандумот за разбирање со веќе избраниот оператор од САД.

Вицепремиерот Бочварски вели дека по овој модел, американскиот изведувач сам ќе ги изгради овие важни проекти по најкусо можно време, наместо да има застој со години како што е примерот со автопатот Кичево- Охрид и пругата кон Бугарија.

- Ова е модел без тендер, со пристап кон нова постапка. Од утре ќе се креира процес во кој биде вклучена стручната фела, но договорот треба да биде изгласан во Собранието. Нема да се оди со постапки за проектирања, ревизии, и други постапки за градба. Тоа го води самиот изведувач. Така ќе се избегнуваат судските постапки, а од друга страна имаме силен изведувач. На автопатот Кичево - Огрид и пругата кон Бугарија имаме големи проблеми со реализацијата. Овие примери се доказ дека треба да се обидеме со овој модел кој дава брзи и ефикасни резултати., рече Бочварски.

Според министерот, ова е модел кој ги дава најбрзите и најоптимални резултати, бидејќи досегашното искуство покажало дека со години проекти се одолговлекуваат поради проектирање и проблемите кои настануваат поради неусогласеност на изведувачите, проектантите и надзорот. Бочварски вели дека со новиот проект нема да има повеќе калкулантски игри. Цената што ќе биде понудена се уште не се знае.

- Колку би чинело не се знае, експертите треба тоа да го проценат како пакет кој ќе биде презентиран пред пратениците во Собранието. Тоа ќе го покаже техничката документацијата и анализите. Треба да се знае дека ќе има изградба на мостови, тунели, вијадукти, натпатници, тврди Бочварски.

За видепремиерот Груби ова е проект кој ќе биде брз и ефикасен бидејќи е под покровителство на САД, а компанијата веќе се докажала во Косово, Албанија и Србија.

- И од политички аспект станува збор за добра можност, тој добива нова геополитичка тежина. Со овој меморандум ќе овозможиме преструктуириање на постоечката инфраструктура и нови градби. Исто така, важен е од енергетски аспект за економијата., кој лесно ќе ги поврзе Ќафасан и Блаце, изјави Груби.

https://faktor.mk/behtel-enka-bez-tender-kje-gi-povrzuva-kjafasan-so-blace-i-bitola-so-prilep-zaradi-pobrza-izgradba-na-avtopatite