Роза Петкова

Три големи езера, цветно остров, базени за капење кои би биле имитација на некогашната руска плажа покрај Вардар, кула за набљудување, летна сцена над вода се само дел од содржините предвидени за Градскиот парк, кои се наоѓаат заборавени на хартија. Ниту една градска гарнитуре не се зафати во целост да го реализира главниот проект за единствениот парк во градот, кој се протега на површина преку 50 хектари. Скопјани го знаат само по неколку препознатливи точки како споменикот на Гоце Делчев, фонтаната „Лотосов цвет“ или забавниот дел за деца, а ретко кој слушнал дека во него се предвидувало изградба и на јапонска градина, изложбен павилјон и летна читалница со стреа. Според главниот проект, кој се наоѓа во јавното претпријатие „Паркови и зеленило“, влезот во паркот се планирал спроти гимназијата „Орце Николов“, каде што се наоѓаат тениските игралишта.
- Предвидено е едно помпезно влегување, со две нови огромни алеи, ново езеро и барокни столбови со релјеф, на кои ќе бидат исцртани содржините во паркот. Оттаму би се влегувало во поновиот или во вториот дел од паркот, каде што требаше да има монтажна библиотека, од која граѓаните би земале книги и ќе можат да ги читаат во природа, седнати на клупа. Потоа кула за набљудување со ресторан и со три отворени базени со чиста вода, веднаш до кејот на Вардар, што ќе служат за капење - објаснува Слободанка Стефановска, дипломиран инженер по хортикултура, вработена во „Паркови и зеленило“. Од планот може да се види дека на просторот пред седиштето на јавното претпријатие „Паркови и зеленило“ се планирал расадник со декоративни растенија. Пред влезот би имало паркинг простор и продавници, а на самиот почеток скулптура која симболизира одмор, потоа цветен партер со фонтана, големо езеро, цветен остров, управна зграда на паркот, завод за рибарство, изложбен павилјон и уште една голема фонтана. Се предвидувало и детско игралиште, мини голф терен, игралишта за тенис, кошарка, одбојка, пристаниште за чамци, ЗОО - градина за птици, летна сцена со бина над вода, јапонска градина, парк на скулптури и неколку алеи на липи, магнолии, платани.
- Во овој дел од паркот се изградија само инфраструктурата, патеките и езерцата. Нема санитарни јазли, освен еден кој треба да опслужува околу 50 хектари, а и тој е руиниран - вели Стефановска. И во првиот дел од паркот не се реализирани сите предвидени содржини. Направена е само фонтаната зад „Кермес“, која е во барокен стил, додека на местото каде што се стави лавиринтот од жива ограда требало да има езеро и на него да стои Кермес. Планирани биле и камерна сцена и тоа на местото на импровизираната сцена-школка, а на бараките на градското собрание е зацртан само простор за паркирање, без објект. И езерцето до ресторанот „Езерце“ требало да биде паркиралиште.
- Основниот главен проект е изработен во 70 - тите, тој е сериозно разработен, зафаќа 17 папки, има и печат со урбанистичка дозвола од Градот, како да се работи за објект. Може да се направи ревизија на решенијата предвидени во него, но и да се ставаат музички желби, на кој како ќе му текне. Тоа се случи со „Кинескиот ѕид“, кој се изгради на местото каде што порано се наоѓаше меѓународен автокамп, кој се уште се обележува на истата локација во некои карти - додава инжинерката од „Паркови и зеленило“.

Скопје требало да има три парка


Во ГУП од 1974 година во Скопје се предвидувале уште два парка, покрај постојниот. Едниот требало да биде на просторот покрај Вардар, во делот кај Нова железничка, каде што сега се наоѓа населбата Острово, а другиот да се протега покрај Вардар кон Карпош, во делот каде што сега се хотелот „Александар палас“, салата „Борис Трајковски“ и базенот „Младост“.
- Овој град не заслужува само еден парк. Намерно се предвидуваше новите паркови да бидат покрај Вардар за да не се дозволат градби во близина на реката и да се зачува провевот што доаѓа оттаму и го разладува градот во летните месеци. Во важечкиот ГУП од 2002 година ги нема овие локации затоа што зеленилото не се третира како дејност, туку придружно е вклучено под намената спорт и рекреација – смета Стефановска.

Се сечат старите стебла во Градски парк