Маџир Маало

Во Маџир Маало е измислена топлата вода

Маџир Маало е населба на еден километар воздушна линија од центарот на Скопје и во него се вкрстуваат минатото и сегашноста. Покрај тесните улички, кои се вкрстуваат под агол од 90 степени, покрај трошните куќарки, градени пред повеќе од еден век, никнуваат згради и населбата полека го менува ликот.

Маалото порано имало улици за колска запрега, велосипеди и пешаци, станбени површини за домување, продавници, дуќани за разни занаети, маалски фурни и чешми и за тогашни услови претставувало урбано живеење, кое нудело повисок квалитет на живеење од другите маала во Скопје.

Но, како што вели за весникот ВЕЧЕР, Иван Стојковски, архитект во пензија, инаку меѓу маџирмаалчани познат како чичко Ване, Маџир Маало во минатото не е само ова парче земја позиционирано покрај Транспортниот центар, туку старото Маџир Маало се простирало сè до Ново Лисиче, опфаќајќи ја и сегашната населба Мичурин и дел од Аеродром.

– Ние во Маџир Маало имаме прв урбанистички план во Скопје и пошироко исцртан во далечната 1890 година. Улиците ни се вкрстуваат под прав агол, што не може да се види никаде во Скопје. Тоа било така, затоа што тогашните урбанисти воделе сметка за проветрувањето. Ги поставувале улиците така едни да одат паралелно со реката Вардар за да може да поминува ветерот Повардарец, а другите улици да бидат под 90 степени за да доаѓа проветрувањето од Водно и од Гази Баба. И ќе ви кажам уште еден штос на старите урбанисти. Тие ќе заколеле животни и ги ставале на четири места. Таму каде што најмалку смрдело од угинатото животно, сметале дека тоа место е добро за живеење и можело да се гради куќа – раскажува 81-годишниот чичко Ване.

Тој вели дека неговото маало е прво по многу нешта. Имаат населба со улици именувани по македонски градови: Преспанска, Охридска, Прилепска, Светиниколска, Титовелешка… и вели дека никако не дозволуваат да им ги сменат имињата на улиците. Исто така, тука била првата железничка станица наречена „Вардар“, затоа што маалото порано се викало Вардар.

– Во 1392 година, со влегувањето на Турците во Скопје, дошле доселеници од Турција и на нив властите им ги давале нивите да прават куќи. Оттука и се сменило името на маалото, бидејќи Маџир на турски значи доселеник. Подоцна кога се направила пругата, во 1830 година, кога тука поминал првиот воз, дошло до развој на маалото. Пред железничката станица „Вардар“ имало 8-колосечни линии, возовите носеле ќумур кој се продавал за потребите на цело Скопје – раскажува чичко Ване.

Маџирмаалци можат да се пофалат и со првиот железнички мост преку реката Вардар. Темелите на стариот мост сè уште се во реката непосредно до новиот железнички мост. Чичко Ване вели дека по многу објекти и места, кои се објавени во Монографијата за Маџир Маало, се први во Скопје.

– Ние го имаме првиот аеродром во Македонија каде што полетуваа и слетуваа првите авиони двокрилци и се спушташе со падобран. Контролната кула на аеродромот се наоѓаше кај сегашниот трговски центар „Бисер“ и во неа имаше работилница за поправка на авиони и едрилици. Ние го имаме првиот отворен пливачки базен, кој и ден-денеска функционира кај касарната „Гоце Делчев“. Го имаме и првиот чамец на диви води, кој го донел маџирмаалец на кој не можам да се сетам на името, а исто така во Маџир Маало е донесена и првата, вистинска топка фудбал од Урош Петровски, поранешен фудбалер на ФК „Вардар“, кој е починат. Можам да кажам, малку на шега, дека ние ја имаме измислено топлата вода. Мајка ми во дворот го ставаше алуминиумското корито и го полнеше со вода да се стопли на сонце. Потоа ќе нè повикаше да се искапеме – се насмевна чичко Ване.

Тој потсетува дека низ Маџир Маало поминувал еден крак од реката Вардар, го викале Вардарче.

– Поаѓаше од кај Офицерскиот дом и се движеше кај Маџир маало по улицата „АВНОЈ“ и завршуваше до сегашната црква „Свети Јован Крстител“ во Ново Лисиче каде што се спојуваше со Вардар. Водата служеше за полевање на бавчите, а од зарзаватот што се произведуваше, се хранеше тогашната армиска област – се присетува чичко Ване.

Тој смета дека Вардарчето и понатаму тече, но како подземна река, а за тоа сведочи што кај поранешната фабрика „Мичурин“ имало голем бунар со радиус од 3 метри и длабочина од 50 метри. Кога се правел булеварот „Кузман Јосифовски Питу“ требало бунарот да се затрупа, но по интервенција на чичко Ване, отворот е покриен со бетонска плоча и бунарот е зачуван.

Денес тука, на простор од 0,1 квадратен километар се наоѓаат остатоци од сите епохи: од турско време од втората половина на 19 век, од првата половина на 20 век, кога угледни граѓани имале куќи во ова маало, па сè до повоениот период кога многу работнички семејства се населиле во маалото. Последниве години десетина нови седумкатници никнаа врз и меѓу полураспаднатите куќи на Маџир Маало.

https://www.vecer.press/vo-maxir-maalo-e-izmislena-toplata-voda/

https://www.porta3.mk/i-ova-e-skopje-madzhar-maalo-i-novo-maalo

Што предвидува ГУП, 50% хотели? Па дури и да е така, што не верувам, идејата била може била да се направат 1-2 големи хотели, со рушење на 100 куќарки. Планериве што нацртале 48 хотели во ДУП-ов треба за деловно неспособни да ги прогласат.

Веројатно деталниот се однесува за овој нечепнат дел од маалото каде се изградија само 2-3 зградички.
Но планот е дефинитивно лош,пак се оди на варијанта скоро секоја парцела-две биднат зграда и такви 50 + 48 хотели(реално нема интерес за толку хотели можеби ќе се изградат 5-6)
Жителите очигледно сакаат 98 станбени згради што исто така е премногу и несоодветно за просторот.
Но со оглед на тоа дека од нов ГУП сме доста далеку уште долго време цел град ќе се гради согласно со пропозициите од претходниот.

Или се прави место за зграда

Пожар во центарот на Скопје, густ црн чад над градот

Пожар избувна во центарот на Скопје. Облак од густ црн чад се гледаше од повеќе точки на градот, на поголема оддалеченост.

Според првичните информации, пожарот е во населбата Маџир Маало, а објектот бил еден од последните со автентична скопска архитектура.

Неофицијално, куќата била напуштена.



https://makfax.com.mk/makedonija/%D0%BF%D0%BE%D0%B6%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D0%BE-%D1%86%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D1%82-%D0%BD%D0%B0-%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D1%98%D0%B5-%D0%B3%D1%83%D1%81%D1%82-%D1%86%D1%80%D0%BD-%D1%87%D0%B0/

48 ХОТЕЛИ И 50 ЗГРАДИ ЌЕ МОЖАТ ДА СЕ ГРАДАТ ВО СКОПСКО МАЏИР МААЛО, НОВИОТ ДУП ГОТОВ, СЕ ЧЕКА УСВОЈУВАЊЕ ОД СОВЕТОТ

Во скопско Маџир Маало ќе можат да се градат 48 хотели, 50-тина згради и два деловни објекти, според новиот Детален урбанистички план Градска четврт И 05 – Маџир Маало 2. Во планот сега е зацртана и маркичка за градинка и зелени површини кои ги немаше со претходниот ДУП донесен во 2012.

Планот кој почна да се прави уште при мораториумот во општина Центар за време на минатата локална власт, конечно е изработен и беше презентиран на последната седница на Општина Центар одржана пред 10 дена. По барање на советниците не се гласаше за оваа точка и се предложи да се одлучува за неа на некоја од наредните седници.

Урбанистите од Општина Центар велат дека ова е максимумот што може да се направи за планско уредување на просторот со оглед на тоа дека мора да се придржуваат до Генералниот урбанистички план кој диктира на овој простор, во близина на Железничката и меѓуградската и меѓународна автобуска станица да се градат хотели.

„Овој план е донесен во 2012 година само 6 месеци пред да се донесе Генаралниот урбанистички план и било предвидено 80 отсто намена домување. Не знаеме како можел да добие дозволи од Градот кога се знаело дека се работи на Генералниот урбанистички план во кој се предвидуваат сосема други намени. Со ГУП-от на 35 отсто од просторот треба се предвиди домување, а 43 осто деловен простор. Значи сосема спротивно од стариот ДУП. Намерата кога се планирало Скопје во 2012 било овој дел бидејќи е блиску до Железничката станица, факултетите, па и центарот на градот да биде кварт со хотели или хостели. Затоа ние не можеме на сите парцели на граѓаните да зацртаме згради како што тие бараат“, велат од Секторот за урбанизам и планирање на Општина Центар.

Според ДУП-от, максималната висина на објектите е приземје, 5 ката плус поткровје. Придобивките од овој план како што велат од Општина Центар се тие што максимално е заштитено државното земјиште, односно на најголемата парцела каде било предвидено да се гради деловен објект сега е нацртана градинка. На сите сообраќајници се предвидени велосипедски патеки, оставен е простор меѓу зградите, а исто така извршено е поместување на сообраќајниците кои минуваат низ парцелите на граѓаните со што околу 50 имоти на граѓаните се спасени, односно не влегуваат во трасите на новите булевари кои се предвидени со ГУП-от.

Граѓаните на јавните презентации имаа најмногу забелешки токму на намената која ја добиле. Не сакаат хотели туку згради. Исто така барале и поголема катност на објектите и бришење на булеварот Крушевска република.

„Сите забелешки и петицијата потпишана од жителите ние ја испративме до Град Скопје за кога ќе се прави новиот ГУП да се земат предвид овие барања на граѓаните. Ако со ГУП-от се смени намената, односно се дозволи да има доминантно домување, тогаш ние ќе го смениме планот. Овој план мора да се донесе бидејќи постојниот е спротивен на ГУП-от и нема да може да се издаваат повеќе одобренија за градба на згради бидејќи ќе се надмине бројката од 35 отсто домување како што предвидува Генералниот план“, велат од Општина Центар.

https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/48-hoteli-i-50-zgradi-ke-mozhat-da-se-gradat-vo-skopsko-madhir-maalo-noviot-dup-gotov-se-cheka-usvojuvane-od-sovetot/

не е лошо, далеку подобро од тоа што се случива во моментов, ама не ми е јасно зошто во секој план се инсистира на стариот грид на средновековни улички (дури и вака проширени) коха овој дел е комплетно остесечен од било каква сообраќајна мрежа (освен Крушевска република) и единствено што му треба е пристапни улици и паркинзи, а просторот може да се ослободи за било каков распоред на објекти/блокови

да е само тој план да речеш... вака глава ќе ти пукне ако мислиш за све

ДУП Градска четврт И 01 – Маџир Маало 1

Според планот на делот зад НБРМ се предвидени 3 станбени(од кои 1 изградена) и 2 згради со намена Б5





...

во делот поред самиот кеј се предвидени 6 згради А2 и една Б5





сепак во овој детален план голем простор е даден за булеварот Крушевска Република кој изгледа опфаќа голем дел од куќите што се близу НБРМ
Иначе каде треба да се спојува овој булевар,неможам да видам убаво од планот?
Очигледно добар дел од куќите што се на трасата ќе го нагрдуваат просторот уште долго време...или грешна претстава имам?



http://www.centar.gov.mk

Маџир маало+Ново маало Skopje Makedonija

До 5:14 Маџир маало потоа Ново маало