“Скопски легури“ инвестира 30 милиони евра и отвора нови 182 работни места

Гумите за џвакање на „Макпромет Штип“ го освојуваат американскиот пазар

недела, 18 септември 2011, 12:40

Неверојатен раст на БДП во вториот квартал

четврток, 22 септември 2011, 18:03

Македонските банки со најбрз раст на активата во Источна Европа

Банките во Македонија покажале најбрзо зголемување на активата во Источна Европа, со раст од 11 отсто меѓу 2009 и 2010 година, иако таа била вредна само 6 милијарди евра. Ова го покажа истражувањето на „Интерлејс Рисрч“ во кое се споредени состојбите меѓу националните банкарски сектори од регионот.

Вредноста на банкарската актива во Србија пораснала 10 отсто до 24 милијарди евра во овој период, во Полска 8 отсто, а во Чешка 7 отсто.

Во Албанија, Словенија и Унгарија, вредноста на активите на тамошните банки растеше поспоро и тоа меѓу 0 и 5 отсто.

Од друга страна, банкарската актива падна во Летонија, Литванија и Словачка, а најбрз пад е забележан во Естонија и тоа 6 отсто.

33 од 200-те најголеми банки што работат во Централна и Источна Европа се од Полска, 24 се од Чешка, а 22 од Унгарија.

Полските банки имаа и најголема актива во регионот која минатата година беше вредна 292 милијарди евра, пред Чешките со 173 милијарди и унгарските со 121 милијарди евра.

Македонија преговара со Израел за статус на повластена нација!

МАја Бајалска-Георгиевска

ДЕЈАН ДЕЈАНОВ

претседател на Македонско-израелскиот бизнис-клуб

---

акедонија преговара со Израел за да добие статус на повластена нација во економските односи. Ова го открива Дејан Дејанов, претседател на Македонско-израелскиот бизнис-клуб кој се формираше во март годинава и има повеќе од 50 членки, компaнии и лица од Мaкедонија и од Израел. “Капитал“ разговараше со него за економските односи меѓу Македонија и Израел, за најавените израелски инвестиции во земјава, за бизнис-лекцијата што Македонија може да ја “купи“ од израелското економско чудо. Дејанов најавува многу активности во организација на бизнис-клубот, меѓу два големи бизнис-форуми кои во декември ќе се одржат во Скопје. Првиот форум ќе биде со теми од четири области: фармација и медицина, земјоделство, обновливи извори на енергија и туризам, додека вториот за информациско-комуникациски технологии. На двата настани Дејанов најавува многу интересни и влијателни бизнис-личности од светски рамки и многу компании од Македонија и од регионот.

Покрај двата бизнис-форуми во декември, какви други активности му претстојат на Македонско-израелскиот бизнис-клуб?

Во ноември ќе учествувам на меѓународна конференција во Израел, каде што ќе има претставници на бинационални комори со предзнак израелски од целиот свет. Најавено е учеството на претставници од Израелско-американската комора, Израелско-аргентинската, Израелско-уругвајската, Израелско-канадската, како и од бинационалните комори со предзнак израелски од европските држави: Франција, Германија, Унгарија, Чешка, Словачка. Присутни ќе бидат и претставници од израелските комори во Кина, Индија, Јапонија, Австралија, Нов Зеланд. Настанот трае два дена, а надвор од закажаните седници ќе организираме средби со претседателите на мешовитите комори кои ќе бидат предмет на наш интерес. Придобивките од настанот ќе бидат контактите што ќе ги оствариме, кои потоа ќе ги искористиме за организирани бизнис-средби во Македонија од области кои ќе бидат предмет на интерес на нашите членки, како што се двата бизнис-форуми кои ќе ги организираме во декември.

Македонско-израелскиот бизнис-клуб ќе покрене и иницијатива за формирање мешовити бизнис-клубови со предзнак израелски во регионот. Целта е да формираме мрежа на бизнис-клубови во регионот, од чија соработка ќе имаат интерес сите држави на Балканот. Така на компаниите-членки ќе им понудиме еден поголем пазар.

Во моментов, има ли интерес за конкретни инвестиции или соработка со македонски компании, од рамки на израелските компании кои планирате да ги донесете на двата бизнис-форуми во декември?

Постои идеја за изградба на технолошки парк во Македонија. Очекувам претставникот на компанијата кон крајот на месецов или на почетокот на следниот месец да дојде тука и да ги продолжиме разговорите. Станува збор за човек кој е претседател на Израелско-јапонската комора, на Израелско-корејската комора, долгогодишен дипломат со искуство во развој на технолошки паркови во Словачка и во Австрија. Идејата е технолошкиот парк да се гради во општина Илинден и веќе остваривме контакти со институциите. Целта е во Македонија да се донесат компании од Јапонија и од Јужна Кореја, кои заедно со македонски компании ќе работат научно-истражувачки проекти.

Разликата меѓу површината на териториите на Израел и на Македонија е многу мала, но разликата меѓу нивото на развој на македонската и израелската економија е голема. Зошто е важно Македонија да ги следи стапките за развој на Израел?

Затоа што израелската економија е лидер во многу области во светот. За израелската економија нема некој што не знае. Документите на ЕУ и во ОН во однос на креирање стратегии за производство на повеќе видови храна, како пример или концепт го наведуваат израелскиот. Израел е лидер и во развојот на областите - технологија, медицина и туризам. Нивниот туристички концепт е мошне погоден за Македонија, бидејќи имаме многу да понудиме во туризмот, а не знаеме како. Од друга страна, Израел нема злато и дијаманти, но израелски компании имаат берзи за дијаманти во Холандија. Израел нема ниту извори за електрична енергија, но користи сончева енергија. И тоа мислам дека може да се преслика во македонската економија. А покрај земјоделството, туризмот, обновливите извори на енергија, израелската економија има силна фармацевтска индустрија. Израелската компанија Тева е лидер во генеричката фармацевтска индустрија во светот, а во регионот е присутна преку купувањето на хрватска Плива и на словенечки Лек. Кога станува збор за соработката меѓу македонската и израелската економија, Македонија може да понуди ресурси и знаење, во области во кои тие ги немаат. Македонија може да понуди суровини, затоа што Израел нема суровини, туку ги увезува. А можеме да им понудиме и минерали и рудни богатства.

На основањето на Македонско-израелскиот бизнис-клуб во Скопје во март годинава беше потенцирано дека ако Македонија сака подобри економски односи, прво треба да ја зајакне политичката соработка со Израел. На кое ниво се политичките односи Македонија-Израел?

Македонија никогаш немала повисоко ниво на соработка со Израел. Тоа го покажуваат повеќе настани кои се случија во последно време. На пример, на отворањето на Меморијалниот центар на холокаустот во Скопје беше вицепремиерот на Израел и претставници на Jewish American Comity. Исто така, македонската влада и македонскиот претседател веќе неколку пати остварија посети со највисоките државници на Израел, почнувајќи од премиерот Нетанјаху, претседателот Перез и некои министри. Последен пат во Македонија беше министерката за земјоделство на Израел, која најави отворање на производство за семенски материјал во земјава. Затоа мислам дека политичката соработка меѓу двете земји никогаш не била на повисоко ниво. Но, мислам дека политичките односи не се доволно проследени со економска соработка. Затоа, сега е вистинското време сето тоа да се стави на вистински колосек, за работите да се движат подобро и побрзо.

Како може да се зајакне економската соработка меѓу Македонија и Израел? Во таа насока, може ли да се очекува потпишување на некој билатерален договор?

На една од средбите меѓу претставници на двете влади, тука во Македонија, македонската влада предложи Македонија да добие статус на повластена нација во економските односи со Израел. Тоа би значело избегнување на двојното оданочување, преференцијален статус за македонските производи во трговијата со Израел, односно ослободување од царини кои компаниите од другите држави ги плаќаат. Мислам дека работите веќе се движат во таа насока. Македонија е во преговори со Израел за да се потпише еден таков договор. Израел има таков договор со неколку држави, дали и Македонија ќе успее да го добие не знам, тоа е сепак политичко прашање. Инаку, Македонија и Израел веќе соработуваат на повеќе проекти. Заедно со македонската влада за кратко време Израел треба да отвори регионален центар за обука на воени пилоти. Покрај тоа, како што неодамна во Скопје најави израелската министерка за земјоделство, овде ќе се направи и центарот за производство на семенски материјал, што мислам дека е од особена важност за земјоделството, затоа што се вели дека еден килограм семе може да чини колку еден килограм злато. Ова ќе биде од голема полза за Македонија, која сега за набавка на семенски материјал од странство издвојува големи суми пари.

Кога сме кај земјоделството, што се случи со инвестицијата на израелската компанија Соли груп во откупно-дистрибутивниот центар за кој во 2008 година ја формираа мешовитата фирма Агриленд со Владата. Деновиве хрватски Агрокор отвори дистрибутивен центар во Струмица, а за откуп од Агриленд не сме слушнале. Зошто овој бизнис не профункционира? 

Токму оваа компанија Соли груп, заедно со македонската Влада, ќе биде инвеститор во фабриката за семенски материјал која ќе се гради во Свети Николе и за што ќе се вложат околу 40 милиони евра. Што се однесува до откупниот центар, мислам дека тие имаа лошо искуство со квалитетот на земјоделските производи кои им се испорачуваа на почетокот. Кога почна со откупот на земјоделски и градинарски производи, неколку пати добиваа многу лош квалитет. Во пакувањата, одозгора им ставале квалитетни производи, а одоздола неквалитетни производи, што придонесуваше на крајот од испораката целата стока да биде расипана. Работеа со голема загуба. Но, мислам дека сега воспоставија нови начини на работење и ќе имаат повеќе резултати. Почнувајќи од идејата за производство на семенски материјал, а потоа и инсталирање на оранжерии. Така што мислам дека ќе дојдат во фаза да организираат и откуп, затоа што знам дека имаат контакти со големи дистрибутивни центри и маркети во земјите на Европската унија.

Што се случува со другите најавени израелски инвестиции во Македонија. Зошто доцнат изградбата на Сончев Град и инвестицијата на Газит глоуб на локацијата на поранешна Алумина?

Локацијата за изградба на Сончев град се расчистува и колку што знам таму ќе се гради. Значи, компанијата-инвеститор не се откажува. Проектот се оддолжи затоа што имаше грешки во Деталниот урбанистички план (ДУП) на општината Сопиште. Тоа отиде на Уставен суд и мислам дека таа постапка е при крај и се чека донесување на нов ДУП со кој ќе се решат пропустите од претходниот. Знам дека инвеститорите не се откажуваат од идејата, туку чекаат. Тие уплатија повеќе од три милиони евра за локацијата. Што се однесува до изградбата на трговскиот центар кај поранешна Алумина и таму локацијата се расчистува и ќе се гради. На оддолжувањето на оваа инвестиција имаше влијание светската економска криза и фактот што земјиштето треба да се исчисти и да добие еколошка дозвола, затоа што таму со години функционирал индустриски капацитет кој се утврди дека ја загадувал почвата. Откако ќе се исчисти земјиштето во длабочина, Министерството за екологија треба да даде дозвола за градба. Истовремено, за локацијата имаше и судски спор со компанија која е сопственик на една мала парцела. Но, мислам дека и тоа е при крај и од информациите што ги имам инвеститорот не се откажува.