Благ пораст на површините под грозје, расте и извозот на флаширано вино
Во Република Македонија, во периодот 2009-2011 година, површините под винова лоза се во благ пораст, соопшти Државниот завод за статистика по повод празнувањето на денот на лозарите, „Св. Трифун“.
Во 2009 година винова лоза била засадена на површина од 19.960 хектари, во 2010 година на површина од 20.033 хектари, а во 2011 година на површина од 20.164 хектари.
Производството на вино во 2012 година изнесуваше 780.769 хектолитри вино на точење и 159.019 хектолитри вино во шишиња. Во последниве години трендот на производство на вино во шишиња е во пораст и се движи од 149.372 хектолитри во 2010 година, до 159.019 хектолитри во 2012 година.
Според податоците од Статистичкиот деловен регистар, во Република Македонија работат 81 винарија, лоцирани претежно во Скопје, Кавадарци и Неготино.
Во 2012 година Република Македонија извезе 16.552.139 литри вино во шишиња во вредност од 16.877.350 евра и 98.608.953 литри наливно вино во вредност од 38.348.430 евра.
Во 2011 година, прометот на вино од свежо грозје во трговијата на мало учествува со 15,2 % во вкупниот промет на алкохолни пијалаци и изнесува 246.889 илјади денари, додека прометот на природна ракија во вкупниот промет на алкохолни пијалаци учествува со 12,4% и изнесува 200.595 илјади денари. Пресметано е дека во 2011 година македонските граѓани на возраст над 18 години просечно испиле по 2,0 л вино и 0,9 л ракија.
Сибир ќе се слади со праски од Росоман Публикувано Tuesday, 02 July 2013 18:55
Русите бараат неограничени количества праски од Росоманско, плаќаат однапред и за родот и за транспортот. Извозот на околу 90 проценти, без проблеми, оди во Русија, а се извезува и во Полска и во други европски земји.
Рускиот пазар е гладен за македонската праска, која има извонредни вкус и мирис, вели 55-годишниот Русин Шунасип Халилов, кој деновиве престојува во Росоман и надгледува како тече извозот на праски во Русија. Го сретнавме во еден од откупните пунктови, во ладилникот во кој се подготвува овошјето за големиот транспорт.
- Првпат сум во Македонија и многу ми се допаѓа тука. Не очекував дека ќе сретнам толку добар и вреден народ. Насадите со праски се прекрасно одгледани. Гледам како уште рано наутро заминуваат со тракторите. Изненаден сум што нив многу често ги возат жени што се рамо до рамо со мажите. Многу други жени во светот треба да учат од работливите росоманки - ни изјави Халилов.
Росоманецот Марјан Лазов е домаќин на Русинот и е еден од поголемите извозници на праски од Росоман. Ни објасни дека сонцето им дава посебен вкус и мирис на праските во најголемиот регион на праскови дрвца во Македонија. Со такво производство, вели тој, не може да се пофалат други земји во светот. Има праски со поголема издржливост или поубава боја од македонските, но го немаат овој вкус што ги привлекувал муштериите.
- Пласманот е многу добар, побарувачката е огромна. Kупувачите не прашуваат за сорта, важно е да е од Росоманско. Го бараат традиционалниот вкус на нашата праска, кој е незаменлив. Имаме само еден проблем, недостиг на праска. Околу 90 проценти од родот оди за Русија. Се пробивме во Сибир и во Kазахстан. Годинава првпат извезовме и во Полска, па и Полјаците како и Русите бараат многу повеќе отколку што ние можеме да им продадеме. Веќе пет години вршам откуп за Русија и досега немало никакви проблеми. Русите секогаш ја трошат нашата праска пред таа од Шпанија, Италија или Грција. Се продава и во маркети, но и на пазари - вели Лазов.
На кооперантите што ги продаваат своите праски во откупниот центар веднаш им се исплаќал родот. Оваа сезона цената се движела од 25 до 30 денари за килограм.
Во Росоман го сретнавме и ресенецот Роберт Стојановски, кој повеќе од петнаесетина дена купува праски од регионот и ги пласира на руските пазари. Околу 70 проценти од росоманските праски досега се извезени преку неговата фирма.
- Нема доволно праски колку што имаме побарувачка. Русите бараат неограничени количества. Kолку што ќе има праски, толку. Парите однапред авансно ги пуштаат на сметка како за праските така и за транспортот - изјави Стојановски.
Додека ние разговаравме со нашите соговорници, две големи транспортни возила чекаа да бидат натоварени со праски наменети за полскиот пазар.
Само до пред неколку години во Росоман имаше три ладилника, а сега има 13, а има 18 откупни пунктови. Посетивме и друг откупен пункт во кој фотографиравме група вработени како ги селектираат и ги редат откупените праски. Но имаше и производители на праски, кои самите го редеа своето производство во гајби за продажба во пунктот.
Добре Николов е производител на праски од селото Виничани, Градско. Има 18 декари прасков насад, од кој очекува 50 тони оваа сезона.
- Задоволни сме од родот, квалитетот, пласманот и од цената. Праските ги продаваме за 25 до 28 денари за килограм во откупен пункт - ни рече Николов.
За да добиеме поцелосна слика за тоа што точно се случува овие денови во регионот во кој се произведува еден процент од целокупното светско производство на праски, го посетивме и тамошниот кванташки пазар.
- Ние штотуку ги продадовме нашите праски за 23 денари за килограм. Некогаш одат поскапо, некогаш поевтино. Kако ќе начекаш, како ќе се пазариш, така е. Во зависност од квалитетот и од цената, ама важно пласман има. Откупните центри откупуваат праски за Русија, а овие овде од кванташки се наменети главно за кванташкиот пазар во Скопје и за другите градови во државата - вели 55-годишната Павлинка Настова од Росоман.
А додека разговаравме со неа, вниманието ни го привлече автомобил натоварен со праски од Kриволак, кои требаше да бидат продадени на кванташки. Праските беа насекаде, па дури и на совозачкото место. А на најпознатиот пазар во Македонија, росоманскиот, кој се наоѓа на патот Градско-Прилеп, во зависност од видот и од квалитетот, еден килограм праски се продаваше на мало за 25 до 50 денари.
Градоначалникот на Росоман, Стојанче Лазов, е задоволен од годинашнава сезона на праските. Ни рече дека локалната самоуправа редовно создава услови за сите заинтересирани да подигнат ладилници во Росоман.
- Освен директниот бенефит што го имаат производителите и прекупувачите, тука е индиректниот бенефит за превозниците, кои го транспортираат росоманското производство до Русија - вели градоначалникот Лазов.
Glavniot problem na zemjodelieto vo Prespa e intenzivnata monokultura na gravot, koj gi ima slednive posledici: - Postojanota obrabotka na me{unki na istite polinja, vo oblasta na sistemot za navodnuvanje, vodi kon degradiranje na pocvata. - Prekumernoto gjubrenje na pocvite ja zgolemuva eutrofijata na Maloto Prespansko Ezero. - Otsustvoto na kruzenje na nasadite gi zgolemuva napadite na {tetnicite i vodi kon zgolemena upotreba na pesticidi.
Na strana od efektite vrz prirodata, monokulturata ima svoi efekti i vrz naselenieto. Za vreme na poslednite 10 godini, obrabotkata na gravot ima{e pozitivni efekti vo zgolemuvanjeto na prihodot na farmerite, no vo isto vreme imase i negativni. Na primer, finansiskata zavisnost na zemjodelcite od samo edna kultura i nesigurnosta so koja se soocuvaat vo raspredelbata na proizvodot samo gi zgolemuva nivnite maki. I pokraj toa sto mnogu od niv sakaat da pronajdat alternativna kultura, najverojatno e deka sega{nava situacija }e prodol`i i ponatamu zaradi golemiot prihod od gravot, nedostatokot na drzavna finansiska pomo{, nedostatokot na drugi seriozni izvori na prihod i neadekvatnite informacii od zemjodelcite-eksperti za alternativni vidovi na obrabotka.
Kako dodatok na ova, mnogu farmeri gi posocuvaat problemite so infrastrukturata kako: losata sostojba na patistata i propadnatiot drenazen sistem. Spored lokalnite zemjodelci mnogu e verojatno deka oblasta blizu do ezerata ke se pretvori vo mocuriste vo narednite godini zaradi losata sostojba na drenazniot sistem. Druga pricini za niskata produktivnost vo nekoi zaednici e nedostatokot na voda za pienje i navodnuvanje.
Za da ja podobrat segasnata situacija na zemjodelieto, zitelite na Prespa ke mora da zapocnat so: - Promena na segasnite zemjodelski praktiki - Prosiruvanje na proizvodstvoto - Rotiranje na nasadite - Proizvodstvo na bioloski proizvodi, a posebno leguminozi.
Za postignuvanje na navedenite celi ima itna potreba od informacii od obrazovani zemjodelci i vospostavuvawe na centar za zemjodelska tehnicka pomos.
Ти златен, кога би полагал кај една лоша професорка по градинарство, би паѓал се’ додека не научиш дека изборот на сорта, користење на сертифициран семенски материјал, производство на расад во оптимални услови - се основа за добивање на висок и квалитетен принос. Не ме чуди што почетната теза ти е дека земјоделецот не може да профитира. Зошто тогаш продолжуваат да произведуваат? Малоумни се?
Според терминологијата која ја употребуваш можам да заклучам дека евентуално си гледал како се произведува, а не си замацал самиот во кал. Затоа, пред да го намразиш Трн, прикочи малце и наместо да му се караш, фати малце ука.
Тој што си го гледал како произведува, или прави многу погрешни чекори или ти нешто си збркал со бројкиве. За 20 декара земја, доволни се 2 килограма семе (и со букви два килограма), а не 150 кг. Во секој случај, гешка е што сам го избира семето. Пиперката е делумно странооплодна култура и секоја година доаѓа до одродување на сортата. Ако употребува изклучиво арско ѓубриво (претпоставувам дека се работи за топли или полутопли леи), има да се скичми од плевење на расадот. Не може таа работна рака да не ја вкалкулираш во трошоци. Зборуваме за три месеца, до расадување на отворено. Исто така, претпоставувам дека се расадува на истите 20 декара, односно дека не се применува плодоред. Пиперката не поднесува одгледување во монокултура. Затоа и трошоците за заштита се толку високи. Кажи му на човекот, нека стави една четвртина од површината под најлон (кај што сигурно ќе добие 4 пати поголем принос), нека оди на остатокот со други култури - зелка на пример. И нека ротира, со најлонот. Таман за три години ќе се врати на истото место. http://www.forumvodenica.com/showthread.php?p=414767#post414767
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
друга гачка освен монокултурите а која оди рака подрака сонив е интезивниот начин на обработка на културите со нивно вештачко ѓубрење и заштита,а што е и една од главните дубари во сето земјоделие односно се испостува земјата и заради немањето ротација на посеви истата бива подложа на се поголеми напасти т.е. сразмерно на поголемо вештачко третирање (бар на секои две до три нека ги ротираат ако не секоја година) а кога ќе треба бар луцерка да засејат на една год. како би го кренале нивото на кислород во почвата итн.
спротивно на интезивно земјоделие е традиционалното екстензивно обработување на земјата и билките а кое денес се смета за еколошко односно органско производство...
во сите случаи она што ни фали е едукација,селаните си тераат своеглаво,власта чека тие сами да се описменат или веруваат дека е доволно двајца без тројца од министерството да ги подучат и ето овие ќе станале еколошки и органски посвесни итн.
посекако освен флаерчиња и рекламчиња, повеќе од потребно е да се бараат одржливи механизми на соработка и едукација меѓу системот и систематизираните,но се додека не почнеме бар да копираме искуства а не па свои стратегии да туркаме се до тогаш и ќе се тетеравиме, да е уште повесело од време на време ќе викнеме по некој израелец ил индиец да не описменуе и менаџира а од тоа корист да имаат само меаните во кои ошле на ручек со домакините, та пак топката ќе заигра та попосле пак ќе ја скријат, и се така додека некој и навистина не им ја рогне во публика ...
Kuba je napravila pravi izbor: rotacija usjeva omo- gućava visoke prinose, te je moguće jednom kalorijom energije proizvesti 20 kalorija hrane, dok visoko-mehani- ziranoj (što čitamo kao visoko-razvijenoj, iako su brojni suvremeni strojevi zapravo često poput Tinguelyjevih, postaju sami sebi svrhom) Kanadi uspijeva tek obratno.
Polikulturni pristup daje nadu da će Kuba u jednom času doseći stanje velike biološke raznolikosti, kakva je vladala u predkolonijalno doba s kojim je monokulturni pristup postao dominantan. Ključni faktor su i vladini poticaji koji su brojni i obi- lati, kao i angažman Ministarstva za poljoprivredu, koje je na prvi val samostalnih parceleros, malih uzgajivača koji su počeli obrađivati neiskorištene urbane međuprostore, reagiralo slanjem fakultetski obrazovanih agronoma na teren koji su ih poučavali o tome kako proizvesti i koristiti biopesticide, te koji su insekti dobrodošli, a koji ne.
Danas preko 7000 visoko profesionaliziranih centara brine o pro- izvodnji biognojiva, visokovrijednog humusa, biopesticida i slično, ali i o pospješivanju održivog korištenja vode putem sakupljanja kišnice i sistema navodnjavanja. Osim toga, tu su materijalno-moralni poticaji poput omogućavanja daljnjeg školovanja uzgajivača u individualno željenom smjeru, te društveno priznanje poljoprivrednicima i uz- gajivačima kao progresivnom faktoru društvenog razvoja. Razvoj i istraživanje sljedeća je bitna komponenta državne institucionalizirane podrške: brojni instituti i fakulteti uključeni su u Nacionalni program istraživanja pod na- zivom Proizvodnja hrane za stanovništvo Kube održivim metodama i tehnologijama. Istina, takva neovisnost jednog otoka zahtijeva jednu fizičku dimenziju koju su mnogu skloni podcjenjivati, a to je dimenzija ljudskog rada. Ne govorim ovdje o radu u pregrijanim ili pak sumanuto klimatiziranim uredima u koje hrana stiže u plastičnim kutijicama i/ili eventualno papirnatim vrećicama, dok se pritom izmjenjuju informacije o posrednicima koji tu hranu dostavljaju, eventualno pripremaju, ali ne i proizvode. Govorim o onoj zaborav- ljenoj dimenziji ljudskog rada u interakciji sa zemljom, vjetrom, kišom i suncem. Govorim o radu koji zahtijeva priklanjanje vlastitim stopalima, ali ne zato da bi se izveo neki joga položaj, već da bi se u zemlju usadile mladice, ucijepilo biognojivo ili otklonio korov. Govorim o dimen- ziji rada za kakav većina ljudi zapadnih civilizacija drži da bi ga trebao obaviti netko drugi, a s obzirom na njihov život opterećen brojnim kreditima, naganjanjem profita, alimentacijama i tko zna kakvim sve ne otklonima od zaslužene sreće, pa oni su onda barem zaslužili da hranu kupuju jeftino u supermarketima, bez obzira na to kako se ta hrana proizvodi, u kakvim uvjetima, kakvim kemij- skim gnojivima čije su posljedice na ljudsko zdravlje i tlo zastrašujuće, te u kakvu toksičnu ambalažu biva pakirana...
Edited by +Protagorist - 09-Sep-2013 at 13:52
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
се гледа сеуште си градски но бар се фаќаш на оро што не е случај со останативе билдери кои саде само армиран бетон и негово планирање ги интересира
РОТАЦИЈА = ПЛОДОРЕД сепак Ротацијата може да се тера и монокултурно со оглед дека може и немора на дадената нива да се оди со микс на култури (дури и на една греда или трап) односно пожелно е да се ротираат сите ниви воопшто:
- интензивно земјоделие - на една нива постојано една култура
интегрирано земјоделие - ротација на монокултурни површини секоја год.
- екстензивно (пермакултурно) земјоделие - ротација на плодореди
поентата од видеото е дека со ваков едноставен софтвер човек лесно може да се ориентира што садел каде последните 5 години, а ова е особено корисно доколку нивите му се расфрлани наоколу, конечно се алудира на тоа дека земјата се испостува доколку се оди со монокултура на одредена парцела т.е. води кон нутритивна дифициенција (недостаток од минерали) http://5e.plantphys.net/article.php?ch=t&id=289
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
Истражувајќи во Архивата на Југославија, наидов на фељтон „Ран Балкан“ од францускиот публицист Албер Лондар од 1931 година, кој бил објавен во водечките париски весници, и со оглед на исклучително про-југословенски погледи на авторот, се нашол во архивата.
Текстовите се базираат на „теренските истражувања“ на Лондар кој поминал некое време во Бугарија, со цел да ги открие механизмите за финансирање ВМРО. Еден од главните заклучоци ми послужи како мотив да го испитам прашањето на опиумот во меѓувоениот период на Југославија.
Не ми требаше многу време, врз основа на расположливите податоци за производството и извозот, да пресметам како производителите на опиум во Вардарската долина, помеѓу двете светски војни, задоволувале 43% од побарувачката на легалната преработувачка индустрија, додека последователната турско-југословенска соработка опфаќала 80% од светските потреби!
Она што посебно ме интересираше беше политичкиот контекст во кој се вршело производството и трговијата во такви пропорции, бидејќи стануваше збор за најмалку развиена област на Југославија.
За македонскиот опиум и одгледување на афионот не постојат аналитички текстови во историографијата (со исклучок на случајните референци за монополската политика), што ми беше дополнителен мотив.
Благодарение на геолошките предиспозиции на македонската земја и специфичната клима, одгледувањето афион уште во раниот 19-ти век стана ветувачка активност, преку која Турците видоа „скратен пат“ за економско придвижување на Македонија и зголемување на профитабилноста на турските поседи.
Првиот афион бил засеан во 1835 година во околината на Штип, а анегдотата вели дека афионските семиња биле донесени во цевките на пушка. Како први одгледувачи на афион се споменуваат Абдул Хешан Халил и извесен Али Симон Заде, кои првото семе го засеале во Кавадарци.
Во осумдесеттите години на 19-ти век селаните во Штип, според инструкциите на солунските трговци го одгеледувале растението, го посипувале со катран и го наплаќале добро.
Веста за чудната билка брзо се проширила, па долините Тиквеш и Рајац побелеле од огромните полиња со цветови. Со оглед дека македонскиот подвид на афион е создаден со вкрстување на бел и виолетово-сив афион, многумина заклучиле дека при формирањето на првото експериментално поле активно учествувал и некој експерт. Добрата страна на одгледвањето афион била во фактот дека по жетвата можеле да се засеајат уште семиња, па истата година, од истата област да се добијат две жетви.
Првите статистички податоци покажуваат дека во 1880 година во долината на реката Вардар се произвеле 70 тони, дека во 1893 година преку солунското пристаниште се извезени над 19 тони, а дека следната година производството достигнало 79 тони суров опиум.
Во тогашната Отоманската Империја само во областа на Повардарието се одгледувани 28% од целокупното турско производство, иако и тогаш била забележана навиката на производителите да тежината на стоката ја зголемуваат со разни додатоци, со додавање на пржен леб, жолчка од јајце, варен скроб и слично.
Зоната на одгледувањето на опиумот на југословенското царство опфаќала 14.000 хектари во 40 општини во Вардарската долина. Македонскиот опиум благодарение на поволната почва и речни наноси бил меѓу најдобрите во светот, бидејќи содржел 14-16% морфин. За пример, кинескиот имал само 3-5% морфин.
Францускиот ботаничар Емил Перо за време на својот престој во Скопје изјавил дека „афионот од Јужна Србија го дава најдобриот опиум“, па не е чудно што бил многу баран во Франција, Германија и Швајцарија.
Највисок процент на морфин содржел опиумот одгледуван во околината на Кавадарци, Струмица и Велес, додека малку посиромашен бил во регионот на Прилеп и Кочани.
Покрај опиум, од афионот се добивало и масло за јадење, кое половина се состоело од афионско семе. Културата на афионот барала добра подготовка на почвата и прецизен „тајминг“ и строго придржување кон роковите: од сеидбата кон крајот на август, разредување во почетокот на март, до запрашување на билките кон крајот на март и сечење на чаурите во почетокот на јуни.
Трошоците за производство на културата афион биле околу 5.000 динари по хектар, од кој се добивале 10-20 килограми опиум.
Откуп во рацете на политичката елита
Опиумскиот оддел на Првилигираното извозно друштво (ПРИЗАД) со седиште во Белград бил одговорен за купување на опиумот од македонските производители.
Според тврдењето на софискиот весник „Македонија“, основувањето на наведеното привилегирано друштво, имало за цел целиот извоз на земјоделски производи (вклучувајќи го и опиумот) да го стави во рацете на државата, па според неговите одлуки целиот опиум кој имал пазарна вредност од 80 милиони динари се откупувал од македонските производители за само два милиони!
Покрај ваквите потези секој член на друштвото добивал по 2% од прометот, покрај платата и хонорарите. На овие привилигирани положби биле поставувани луѓе лојални на кралството и се формирала монополска управа.
На производителите и трговците на опиум не им одговарал овој паушален откуп, туку барале плаќање според процентот на морфин, кој е содржан. Наместо тоа, ПРИЗАД одредил фиксен надомест од 200 динари за килограм, при што штипските производители биле принудени да ги продаваат своите производи на околните пазари, значително под цената.
Женевската конвенција како кошмар
На иницијатива на Лигата на народите, за намалување на „опиуманијата“, во Женева е потпишана меѓународната конвенција за опиум (1925), за производството, ограничување и регулирање на поделбата на наркотиците (1931), и Конвенцијата за сузбивање на недозволената трговија со наркотични дроги (1936).
Конвенцијата стапи на сила кон крајот на септември 1928 година и Југославија беше меѓу 36-те земји-потписнички, на општо незадоволство на македонските производители на опиум. Точно, многу држави ги кршеја одредбите на конвенцијата сé до октомври 1939 година, кога стапи во сила указот со кој се предвидувале драконски казни за трговците и посредниците на дрога. Инаку, од вкупното светско производство, само 42% се користеле за медицински цели, а остатокот се конзумирал како опиум за пушење на Далечниот Исток и во Северна Америка.
Белградската Постојана комисија за наркотични дроги проценувала дека целата светска индустрија можела да апсорбира 250 тони суров опиум, а дека само во Вардарската долина се произведуваат 70 тони.
Пристапувањето на Југославија кон Женевската конвенција било примено со општо неодобрување. Некои ги критикувале „неетичките“ мотиви на Конвенцијата, сожалувајќи ја „потта на нашите земјоделци“. За нив тогашна Јужна Србија без опиум била иста како и Франција без лозје, Бразил без гума Америка без нафта.
Женевската конвенција влијаела на откупните и продажните цени, кои биле во постојан пад, како и приходите на производителите.
Малверзации и шверц
Во сите берби на македонскиот опиум меѓу 1920 и 1932 година биле добиени 1.029.000 килограми чист опиум, додека во истиот период извозот бил 808.505 кг. Настаните од март 1933 година кога во притвор се нашле пет членови на Одборот на директори на Економската банка на Јужна Србија, индиректно може да ни укаже на тоа што се случило со остатокот на неизвезениот опиум.
Трговските магнати во опиумскиот бизнис биле силно против монополизирање на извозот.
Имајќи предвид дека профитите на европските фабрики на опојни дроги во картел надминувале 400% во однос на трошоците на производство, во Турција почнале да се разредуваат резервите и да се претвораат во опиум за пушење, кој потоа се шверцувал во Кина.
Вишоците на македонскиот опиум, исто така, се движеле по нелегални канали, па југословенските граничари наишле на грав филуван со опиум, афионска смола во охридската јагула итн.
Југославија и Турција ги здружиле силите
Најголемите производители на опиум во Европа биле Турција, Југославија и Бугарија, додека во Азија, доминирале Кина, Персија, Индија и Јапонија.
Бидејќи Женевската конвенција ја преполовила опиумската потрошувачка во индустријализираните земји и ги намалила на приходите на производителите за една четвртина, се јавила идеја за југословенско-турска опиумска соработка.
Во составот на мешаното цариградско Централното биро за опиум влегле двајца турски и еден југословенски делегат, поради што е изразено сомневање во однос на непристрасноста на идните одлуки. Покрај тоа, Турција била една од 14-те земји кои не ја ратификувале Женевската конвенција, па во тие фактори треба да се бараат мотивите за нејзиното влегување во соработка со Југославија.
Почетокот на работата на Централното биро бил темпиран за јануари 1934 година, кога се очекувало нагло зголемување на цената на опиумот. Во меѓувреме, Турција под притисок од неколку моќни трговци и политичари, безгрижно ги извезувала старите резерви, но испадна дека токму тие ќе бидат главната конкуренција на пазарот за официјалниот југословенско-турски опиум!
Подредената положба на Југославија во однос на Турција, во која имало погони за преработка на опиумот, југословенското Министерството за трговија и индустрија, одлучило да ја поправи во август 1935 година, одобрувајќи да се изгради фабриката за производство на опиумски деривати покрај патот Скопје-Велес.
Залудни биле протестите на хемиско здружение на Кралството Југославија, кое тврдело дека таков бизнис им се доверува на необучени луѓе, бидејќи веќе во средината на октомври 1936 година, скопскиот митрополит ја осветувал новата фабрика, чиј капацитет бил 35 тони суров опиум или половина од целото југословенско годишно производство.
Владан Јовановиќ, „Македонски опиум: за финансиските и политичките размери на феноменот (1918-1941)“, Годишњак за социјална историја, XVI/3, Белград 2009, страна 69-79.
Извор: Peščanik.net Превод: Елена Павловска / MKrevolucija.com
Pitanje: Poštovani, pošto se spremam na sadnju jagoda i povrća u stiroporne posude, zanima me da li stiropor ispušta kakve štetne i otrovne spojeve.
Odgovor: Svaki plastični materijal ispušta nekakve, uglavnom male količine aditiva dodanih u osnovni polimer. Kod stiropora se npr. može oslobađati plinoviti stiren. Međutim, pretpostavljam da vi u lončanice mislite staviti zemlju i onda posaditi biljku. Migracija moguće oslobođenih aditiva kroz zemlju nije baš naročita osim ako se lončanica ne zalijeva preobilno s vodom. Mislim da sam viđao lončanice ili slične posude od stiropora, ali nikad nisam nigdje pročitao da su one opasne. Uostalom, danas pijete vodu, sokove i kavu iz čaša od stiropora bez posljedica. Kod kave uz sve ostalo imate povišenu temperaturu, koja je pogodna za ispiranje aditiva iz plastike. Kupio bih vašu jagodu u lončanici od stiropora, ako vam to nešto znači.
она што го имам како перцепција за отрови е дека колку и истите да се регулирани,контролирани и избалансирани,сепак секогаш ќе има луѓе кои ќе сакаат да профитираат на мала врата притоа заобиколувајќи свесно каков и да е законски механизам кој им стои измеѓу профитот и личиот конзумеристички табиет! иако добро е да се знае дека легалните коридори не се ширум отворени и за истите треба државен параф!
впрочем и адидас има екстра оригинали ама и цели авиони со фалш декларации проаѓаа на нашиот пазар (се сеќавате кога ги беа враќале од бугарија за кина, од бугарија бидејќи полесно се плакне реата од чорбата ако се претури преку неколку тенџериња) та така и за семенскиот материјал и гмо-то! еј додека сконтаме каде кој како и што истресол пр. она купил три вреќи сертифицирано семе но и уште три шверцано па ова купеното ќе го препродаде на црно а шверцаното ќе си го посее како би имал екстра гмо-принос, јасно некој треба сето ова да го контролира, но еј што вели Грујо како го советувале дека на светско ниво дури 90% од криминалот во светото не е воопшто ни откриен камо ли санкциониран, така да чорбата ќе си ја сркаме колку и да веруваме дека државата будно бдее над нас т.е. сам ако чоек не се осигура не ни мое мирно да заспие особено ако е во прашање храната!
патем ретко добро и информативно интервју со министерот излезе ова иако и останатите од порано му беа кое од кое поарни, јас би го предложил чоеков за Претседател со оглед дека сме биле,треба да сме,а и ќе бидеме земјоделска земја!
Edited by +Protagorist - 28-Sep-2013 at 11:41
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
ЕУ ФАРМЕР е документарен серијал за модернизација во земјоделието финансиран од Европската Унија . Низ 30-тина емисии ќе ви презентираме успешни приказни на наши фармери како и фармери од нашето блиско опружување, ќе дознаете повеќе за нашите земјоделци, сточари, за нивните знаења, критериуми, за стандардите во модернизацијата во производството. Серијалот ќе имате можност да го следите секоја недела со почеток во 11,00 часот на програмата на ТВ Алсат, како и на останати тринаесет локални телевизии низ Р.Македонија.
http://www.moonlight.com.mk/
интересен инфографик, проблем е само реланата четвртина каде навидум трудот на земјоделката ќе се олабави за сметка на употребата на хербициди наместо плевење, иако како и со пестицидите колку повеќе се третираат толку повеќе здивуваат [1][2] капак здрав живот доаѓа од локално и екстензивно одгледување во костец со здрав начин на конзумација [3]
подобро решение е систем капка по капка него хебициди но know-how локалната мрзливост и know-how глоалните корпорации и преку вода жедни ќе не пренесат http://www.dripirrigation.ca/HowTo_Weeds.asp
впрочем најцелисходно плевење, покрај drip наводнување и заради тоа помалку плевел, би било косење на плевелот со што и би се ѓубрела површината, а дури последниот плевел да се корне од корен односно кога е во фаза на осеменување како не би расфрлал ново семе, таа фаза е крај на август почеток на септември а тој коров односно плевел мора да се тргне надвор од нивата и истиот да се запали или мулчира во кој случај би требало да се закопа или компостира
Edited by +Protagorist - 20-Dec-2013 at 13:10
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
едно време беше фора кога ќе се распејат петли во крњево, газибаба и жданец бар од оние населби кои се најблиску до центар, можеби тоа и тогаш беше за повеќето скопјани селска појава, но како врви време станува јасно дека без истата скопје ја губи онаа малџиска леснотија, ваквиот фрактален урбанизам од друга страна денес можеби одредено урбано градинарство би го вратило во живот, бар како малџиска опција за сите оние кои не се по спортот а како би стекнале некаква кондиција за да скубнат подалеку од plug-in-тенекињава, бар ќе биде добар log-off-момент од секаква бетонска депресија
Five Borough Farm establishes a framework to understand how the broad range of activities happening at the city's farms and gardens can contribute to social, health, economic, and ecological outcomes, and introduces a set of indicators that can be used to measure the multiple benefits of urban agriculture. These tools are the first of their kind to address the full range of urban agriculture activities and benefits, and can be used locally and nationally to demonstrate how urban agriculture can positively transform communities.
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
ако пушењето е грев а тутунарите соблазната која го потикнува истиот, мислам дека треба да почне да се размислува како оваа најзастапена земјоделска култура да се измести од постојниот колосек, иако неможе да се искорени со оглед дека околу 200 илјади сограѓани директно или индиректно се зависни од неа! [1]
малку е смешно да се декларираме ко Христијани а во исто време да субвенционираме сладострастие а со кое мака мачи и демографијата како отровна депопулирачка појава, особено ако знаеме дека злото нема да го искорениме ако по оганот дотураме масло, демек било профитабилно па инвестирајте, ексик и колонизирањето е профитабилно па не јуришаме наоколу, жално но наголемо сме окупирани од оваа појава немајки друга алтернатива и за уживателителите и за производителите на тутун, јасно освен психијатри и апои [1]
но било каква закрпа и да постои ко лек, дал во форма на ап или субвенција, и за едните и за другите, долгорочно тутунот сега како се користи е килавење на народот, а единствено може да се скроти доколку се инвестира дебело во спортот односно истиот се направи далеку подостапен за младите па и старите [1] што е до конзументите, а за производителите треба да се најде поисплатлива пренамена на оваа едноставна култура за одгледување со оглед дека и на слаба земја успева а тешка за култивирање со оглед потребата од рачно берење, нижење и сушење па и класификација, што пак може едноставно да се скроти доколку се сака, да е поиронично пченката која е хранлива ја користат за биогориво а за тутунот нејќат ни да мучнат глава дали ќе го биде за тоа иако е тежок отров, јужноамерички култури со јужноамерички синдроми
24 Декември 2009 Производството на тутун решение за македонската економија, што се чека?
ТУТУН- КАКО АЛТЕРНАТИВНО БИО ГОРИВО- СТУДИЈАТА НА МАКЕДОНСКИОТ БАЛТАЗАР ЧЕКА ЗЕЛЕНО СВЕТЛО ОД ВЛАДАТА И МЗШВ
Се очекува зелено светло од Владата на Република Македонија, а воедно и од Министерството за земјоделие, и да започне модел програма која на многу македонски семејства ќе им обезбеди доживотен профит со загарантираност на економската моќ, а од Македонија ќе направи технолошки иновативна држава која ќе си го пронајде решението во сопствените можности и ресури. Оваа шанса која и се нуди на Македонија веќе интензивно ја бараат странски инвеститори, и тропаат на вратата на истражувачкиот институт. Македонскиот професор, со својот патриотски став, кој патентирал низа пронајдоци и ги лоцирал низ светот, формулата на тутунот ја чува за Македонија. Сведоци сме на многу македонски иновации кои завршуваат во ,,нечии“ раце само не во Македонија, а ние имаме шанса да си го купиме спствениот производ со веќе вкалкулирана сума на профит, или како утешна награда како лиценца. Време е Министерството за Земјоделство Шумарство и Водостопанство, да и го отвори патот на шансата која се случува според фразата ,,еднаш на милоин години“.
Пред околу две години Македонскиот научник, професрот Борис Јанковски од институтот ВЕДА, изготви комплетна студија, која со себе понесе и кост бенефит анализа- или поедноставно кажано економска анализа за корисност и добивка од проектот со зaпрепасувачки докажани резултати. Неодамна пишувавме за оваа судија, но еве накратко само да погледнеме низ што се, не води тутунот на макдонскиот Балтазар. Се што е напишано, екипата на македонска нација имаше можност да види и да се увери во лабораторијата на професорот. А афтентичноста е докажана и доставена до Владата на Република Македонија.
Во колку се ослободиме од предрасудите дека тутунот е билка која се користи само како сировина за цигари и постудиозно ги анализираме вистинските потенцијали на тутунот, нема да но биде тешко да сватиме дека тутунот е храната на иднината и земјоделска култура на која треба да и го дадеме сето наше внимание.
До овој момент семето на тутунот не се користи, сем сосема мал дел за расад.
Семето на тутунот содржи од 39,0% до 41,2% масло, од што може да се екстрахира околу 32,0% техничко масло погодно за производство на биогорива.
Остатокот од екстракцијата, околу 70,0%, е ќуспе које содржи од 32,0% до 44,0% протеини, од 8,0% до 15,0% масло, влага од 6,0% до 10,0%, влакна до 25,0%.
Според наведените карактеристики и анализите направени во Институтот за сточарство во Скопје - Македонија, еведентно е дека ќуспето ќе претставува извонредна основа за производство на храна за ситна и крупна стока, пилиња, риби.
Кај стандардните сорти на тутунот кои се одгледуват во Македонија приносот на семе по еден хектар изнесуват од 500 до 1.500 кг по хектар. кое денес не се собира и било препуштано на птиците.
Во експериментите кои се спроведувани низ соработката на ВЕДА – Скопје и Институтот за тутун од Прилеп, добиени се сорти кај кои приносот на семе по една билка достигна и до 242 грама по еден страк ?!.
Експериментите кои се правени во еден институт во Италија, добиени се сорти на тутун кои би дале до 6,0 тони семе по хектар, резултат кој тутунот го сврстуват на маслодајните култури со највисок принос на масло, далеку над маслодајната репка, сончогледот,..
Според согледувањата од досегашните истражувања во реални услови во Македонија, остварен е принос на семе од 3,0 до 4,0 т/ха, а што значи од 900 до 1.200 кг/ха на техничко масло за производство на биогориво и од 1.100 до 2.800 кг основа за производство на сточна храна.
Само по овој основ приходот по еден хектар под тутун би изнесувал околу 4.000 Евра, сума која значајно ја надминува сумата добиена од тутунот за производство на цигари, низ сите познати макотрпни фаза – берење, нижење, сушење, ферментација, калапење.
Овие фрапантни податоци ја охрабруваат македонската тутунопроизводна фела да продолжи со трендот. Од друга страна ситуацијата со производството на тутун во државава е следна:
Тутунот годинава е 25 проценти поголемо од минатата година и се очекува да достигне количини од 20тина милиони килограми, а во полн ек е откупот на оваа култура. Директорот на научниот институт за тутун од Прилеп, професорот Кирил Филиповски вели -Утврдено е од независни европски стручњаци дека на површините каде се произведува тутунот, ниту една друга култура не може да даде толкави приноси.
Изготвената физибилити студија за можностите од искористување на тутунот од институтот ВЕДА, дава уште многу неверојатни податоци од анализите.
Листот на тутунот можеме да го сметаме за права ризница на низа алкалоиди и хемикалии кои можат да бидат основа за примена во фармацевтската и хемиската индустрија, од кои би ги навеле следните: за добивање на коензим Q10 и витамин К2, протени како основа за храна за космонаутите за нивниот долг боравок во космосот, храна за врвните спортисти, рековалесценти,..
Тутунот се смета дека ќе биде храна на иднината.
Од лисот на тутунот се екстрахират компоненти за производство на медицински средства за заштита од воспаленија (инфламатори), лекови за лечење на Алцехајмеровата болест, Паркинсоновата болест, во некои истражувања споменуват супстанци за лечење на дијабетес, се смета на значајна примена на антибактерицидни, антифунгицидни и антинсектицидни препарати кои во практицирањето покажале висока ефикасност, а се сврстуват во еколошките природни средства за заштита.
Стеблото на тутунот содржи долги и тенки целулозни влакна, што го прави извонредна основа за добивање на квалитетна хартија. Фирмата Филип Морис хартијата за цигари ја произведува од стеблото на тутунот.
А биомасата која може да се добие од единица површина може да се смета за значајна компонента во производството на биогас и органско ѓубриво. Композицијата на тутунската билка, односот, масло, целулоза, скроб, шекер се смета за иделна комбинација за добивање на биогас.
Во САД е изведена централа за производство на електрична и топлинска енергија врз база на искористување на биомасата на тутунот со снага од 4 MW.
Практично тоа значи дека сета биомаса од тутунот која ќе остане да се собере и трансформира во биогас од кој би се произаведувала електрична и топлинска енергија, а цврстиот остаток би се користел како органско ѓубриво.
Владата на РМ неодамна ја усвои Националната стратегија за инвестиции во животната средина 2009- 2013. Спроред регулативите на ЕУ и РМ веднаш ќе се изготвуваат планови и програми на временски периоди, и тоа планови кои вообичаено се изготвени за реализација на активности во период до 3 години и програми кои предвидуват и дефинираат активности во тек на една година. Активностите предвидени во овој период се имплементираат. Тоа е и причината што некои активности сеуште не отпочнале во нашата држава.
Владата го следи трендот и ги продолжува реформите. Во усвоената национална стратегија за за инвестиции во животната средина на РМ 2007- 2013 се потенцира дека Македонија има потенцијал за зелена енергија, има сончеви денови, хидропотенцијал, геотермални води, биомаса, односно потенцијали што не се доволно искористени, а со условите на кои е обврзана Македонија мора до 2020 година барем 20 отсто од енергијата да ја произведува од обновливи извори.
Фактот дека производството на тутун за голем број на македонски семејства е основен извор на егзистенција и во преносно значење директен фактор за економскиот степен во одредени краишта во земјава, поттикна наш експертски тим да пронајде модел- решение кое не само што е прифатливо туку го следи трендот на ЕУ во смерниците за изнаоѓање на еколошка зелена енергија, како обновлив извор и се надоврзува на кампањата против пушењето со пренамена на тутунот како ресурс и суровина.
Во дел од понудената програма за искористување на тутунот нашите експерти кои го вршеле истражувањето потенцираат:
МАКЕДОНИЈА ИМА ШАНСА ЗА ЕКОНОМСКИ РАЗВОЈ, ПРАШАЊЕ НА ВРЕМЕ КОГА ЌЕ СИ ЈА ОВОЗМОЖИ ШАНСАТА КОЈА ЌЕ СПАСИ МНОГУ СЕМЕЈСТВА И ЌЕ ИМ ОБЕЗБЕДИ ЕГЗИСТЕНЦИЈА И ПРОФИТ...
та ако до сега безрезервно се залетував и препорачував лук како извор на германиум, после малку расфрлани абери пополека се думам да го исфрлам од секојдневна употреба освен на нива и јасно во зима
Edited by +Protagorist - 17-Jan-2014 at 20:47
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
The pharmacological effects of allicin, a constituent of garlic oil. Garlic has been used in herbal medicine for thousands of years. While garlic oil contains many components and has been widely studied, the pharmacology of pure allicin, a constituent of garlic oil, is not well understood...[1]
евентуално може да се интервенира околу скротувањето на алицинот, доколку истолчениот лук се раствори во масло, а како би се искористиле сите останати предности [1][2]
сепак алицинот од лукот е идеална појава ко органски пестицид
a освен кakо превентивен инсектицид се користи и ко сосед инсектицид
...Postoji jedno pravilo vidljivo u tabeli loših susjeda, a to je da se uglavnom ne smiju kombinirati bilje iz iste porodice skupa. Ima više razloga za to: biljke iz iste porodice trebaju ista hranjiva (neke trebaju više dušika, neke kalija i sl) i uglavnom ih napadaju isti nametnici i bolesti. Stoga su odlične kombinacije bilja na jednoj gredici one gdje biljke imaju različite potrebe za hranjivima pa najbolje mogu iskoristiti resurse iz tla bez potrebe za dodatnom gnojidbom, imaju različito duboko korijenje i vanjski rast pa svaka na drug način rahli zemlju i zauzima prostor (npr luk i salata), te jedna drugoj svojim mirisom tjeraju nametnike ili jedna drugu štite od bolesti. Jedna od odličnih kombinacija su mrkva i luk. Ovo je kombinacija koju su sadile i naše bake. Razlog zašto ona funkcionira je što mrkva svojim mirisom tjera lukovu muhu, a luk svojim mirisom tjera mrkvinu muhu. Obje vrste vole dobro obrađenu zemlju puno humusa te imaju veće potrebe za kalijem, pa je poželjno tu gredicu prije pognojiti i drvenim pepelom i obje će odlično reagirati na to. Kao rubnu kulturu, da bi se maksimalno iskoristio prostor, možete posijati salatu ili rotkvicu...
но доколку сулфурот е штетен за нервните клетки посекако не е и за останатите, само треба како и за се да се оди умерено [1][2][3] не заборавајте дека како спонзор на лимфоцитите и леукоцитите во организмот Лукот го сметаат за еден од појаките антиоксиданси покрај Пикногенолот, Мелатонинот, Л-Карнитинот, Л-Цистеинот, Силимаринот, Гинкото, Полифенолите, Каротенот, Селеноти Цинкот, Q10 и витамините А,С и Е
A nickel will get you on the subway, but garlic will get you a seat. –Yiddish proverb
Умерени температури за лукот и празот - Среда, 27 Ноември 2013 Напишано од ФФРМ Пишува: дипл. агр. Стојан Глигоров
Умерената клима најпогодна
Лукот потекнува од Средна Азија, а според некои податоци, во Европа се одгледува на околу 100.000 ха. Тој бара умерена клима и во однос на еколошките услови, доста е осетлив. Параметри за нормален развој: 'ртење на температура 3-5ºC, оптимална температура за развој на кореновиот систем 10ºC, на листот 16-18ºC, на чешнињата 20ºC, формирање на луковица, коренот и лисната маса се издржливи и до -15 до 20ºC.
Лукот е растение кое бара претежно долги денови и при должина на денот од 10 до 12 часа ги формира листовите и луковицата. Оптимални потреби има во фаза на расадопроизводството. Не поднесува различна влажност на почвата во текот на вегетацијата. Наводнување се врши 4-5 пати, зависно од потребите и структурата на почвата. Лукот бара среднотешки, длабоки и плодни почви. Најдобри резултати дава и успева по: легуминозни растенија, зелкови култури, пченица, ран зеленчук.
Eсенската обработка на почвата е на длабочина од 30 см, а претсеидбената обработка или подготовката на почвата е на длабочина 8-10 см. Во однос на ѓубрењето, потребно е ѓубрење со арско ѓубре во количество околу 20-25 т/ха, потоа со минерални ѓубрива NPK, по препорака откако ќе се направи агрохемиска анализа за потребите и дозите на употреба. Доколку не се користи прегорено арско ѓубре, количеството на минералните ѓубрива треба да се зголеми за 30-40%. Се ѓубри ½ NPK во текот на основната обработка и ½ NPK ѓубре пред сеидбата.
Растојанието при сеидбата е 30-40 х 8-10 см. Потребното количество на пролетниот лук е 800-1.200 кг/ха, а за есенскиот 1.400-1.600 кг/ха.
Како до принос од 50 т/ха
Постојат домашни и увозни сорти на праз со кратко и долго стебло. Во текот на вегетацијата бара умерена клима а најдобро успева кога температурите се пониски, а тоа е есенскиот период кога температурата е помеѓу 15 и 20ºC. Издржлив е на ниски температури, до -20ºC. Во текот на вегетацијата бара многу влага, па дури и до доцна есен. Како култура бара многу хранливи материи и затоа треба да се одгледува на доста плодни и структурни површини. Најдобро е да се одгледува во плодоред.
Се наѓубрува со поголеми количества арско и минерално ѓубре. Од минералните ѓубрива се употребуваат NPK ѓубрива во сооднос 1:2:1. Азотот и фосфорот се внесуваат со подготовката на површината. Се прихранува 2-3 пати. Се одгледува со производство на расад. Потребно е површинскиот слој на почвата да биде добро обработен.
Сеидбата на расадот се врши во средината на март и на почетокот на април. На 1 м2 се сеат 8-10 грама семе. Семето се покрива со мешавина од плодна замја, дел од песок и дел од прегорено арско ѓубре. Расадот добро се вкоренува ако му се потскратат дел од коренчињата, а температурата во тој период треба да биде пониска и добро навлажнета.
Расадувањето се врши на крајот на јуни или почетокот на јули. Пожелно е да се сади како втора култура и тоа по: салатата, спанаќот, грашокот, стрните жита. Се расадува на растојание 20 х 20 или 25 х 15 см. По сеидбата на стално место веднаш треба да се залие со вода и така да се одржува во текот на целата сезона.
Плевелите се уништуваат со окопување и по пат на употреба на хербициди. Првото прихранување е штом растенијата ќе се вкоренат, а второто е по 15-20 дена.
Во текот на сезоната се заштитува претежно од болести, на пример, рѓа на листовите, ботритис, пламеница, против инсекти, претежно почвени и луковата мува.
Бербата се врши во есенскиот период, листовите кои се оштетени при бербата се отстрануваат, а врвовите на листовите и коренот се потскратуваат.
Доколку правилно се одгледува празот, приносите достигнуваат 30 – 50 т/ха. Празот претставува двогодишно растение. Во исхраната се користи стеблото и листовите во текот на целата година. Во првата година образува доста силно, таканаречено лажно стебло, кај некои сорти високи и до 80 см, а во втората година височината може да достигне и до 2 м. На стеблото се формира крупна округла топка и цвет со светловиолетова боја кои најчесто се опрашуваат со инсекти, а потоа се формира доста ситно семе.
може е полесно европа заради субвенции за органски насади, но не секаде имаат празни плодни котлини, ем неотруени претходно со хемикали
15.01.2013
Organski uzgoj mladog luka u zaštićenom prostoru
Organska poljoprivreda nije samo uzgoj bilja bez kemikalija i mineralnih gnojiva već predstavlja skladniju proizvodnju od osnova uzgoja bilja do kakvoće vode i tla, raznolikosti biljnog i životinjskog svijeta, životnih vrijednosti i načina života.
Uzgoj mladog luka u zaštićenom prostoru tijekom zime je intezivniji, jer u proljeće mladi luk ima posebno mjesto kao nezaobilazni dodatak prehrani te je potražnja mladog luka na tržištu veća, a potrošači su zainteresirani da se što ranije pojavi na tržištu.
Mladi luk podnosi hladnoću
Organski uzgoj mladog luka treba provoditi u zaštićenim prostorima u kojima se odvijala samo organska proizvodnja ili novopodignutim objektima koji su namijenjeni za tu proizvodnju. U objektima u kojima je prethodno bila konvencionalna proizvodnja ne preporuča se organska proizvodnja zbog ostataka (rezidua) agrokemikalija u tlu. Pokrovni materijali koji se koriste za zaštićene prostore trebaju biti na temelju polietilena, polipropilena ili drugih polikarbonata. U organskoj proizvodnji uporaba a PVC-a (polivinilklorida) se ne preporuča.
Mladi luk je zahvalna povrtna kultura za zimsku proizvodnju jer nema velikih zahtjeva za visokim temperaturama tijekom svog razvoja.
U odnosu na druge povrtne kulture koje se uzgajaju u zimskom razdoblju, mladi luk ima skromnije zahtjeve. Može se uspješno uzgajati na temperaturama od 8-1 °C, a optimalna temperatura je 15-18 °C. Dobro ukorijenjene lukovice mogu izdržati temperature i do –20 °C. Pri niskim temperaturama dopuštena je toplinska izolacija u zaštićenom prostoru što omogućuje uspješan rast.
Plodored
U organskoj proizvodnji neophodno je uspostaviti intenzivan i složen plodored gdje se u jednoj vegetacijskoj sezoni na istom tlu uzastopno i istovremeno (kao miješane vrste), zahvaljujući pozitivnim biološkim odnosima, uzgaja više vrsta povrća. U zaštićenom prostoru mladi luk se može uspješno uzgajati kao predkultura, međukultura ili postrna kultura. U zimskom razdoblju mladi luk uzgaja se kao predkultura paprici, krastavcima, rajčici ili patlidžanu. Kao predkulture luku nisu preporučljivi grašak, lukovičasto cvijeće te ostalo lukovičasto povrće. Luk se na istom mjestu smije saditi nakon tri godine, što je preventivna mjera protiv širenja plemenjače, nematoda i lukove muhe.
Za sadnju mladog luka koristi se zdrav i kvalitetan sadni materijal iz organskog uzgoja. Treba odabrati sorte luka intenzivnog porasta u početnoj fazi rasta te autohtone sorte u cilju očuvanja biološke i genetske raznolikosti. Najbolje je za proizvodnju koriste krupnije lučice promjera od 2 do 3 cm, jer iz krupnije lučice se veoma brzo formira mladi luk.
Priprema tla za sadnju
Luk je vrlo zahtjevan s obzirom na tlo te je najbolje saditi na pjeskovitim tlima bogatim organskom materijom. U zaštićenim prostorijama, za sterilizaciju supstrata i tla dopuštene su toplinske metode solarizacije i parenjem te fizikalne metode. Solarizacija je jedna od mjera higijene u zaštićenom prostoru pomoću koje se uništavaju ne samo korovi nego i sjeme korova u tlu.
Priprema tla se sastoji od osnovne gnojidbe zrelim stajnjakom u količini od 3 do 5 kg/m2 i za gnojidbu je dopuštena uporaba zrelog stajskog gnoja ili komposta. Popravljanje pH vrijednosti tla se provodi unošenjem odgovarajućih količina sredstava za kalcifikaciju. Gnojiva moraju biti iz organske proizvodnje te ne smiju sadržavati ostatke antibiotika, teških metala i drugih štetnih tvari. Osim mineralnih gnojiva u prihrani usjeva također nije dopušteno koristiti ni treset (kao osnova za proizvodnju), kompost od gradskog otpada, kompost od mulja iz uređaja za pročišćavanje, kanalizacijski mulj, gnojovku i gnojnicu. Prije sadnje tlo treba izorati na dubini od 20 do 25 cm, a poslije se tlo freza, poravna. Završna faza pred sadnju je markiranje gredica širine 120 cm sa razmakom između gredica 40 cm. U praksi se paralelno s pripremom tla provodi priprema lukovica za sadnju radi bržeg ukorjenjavanja. Postoji više načina za pripreme lukovica za sadnju, a jedan od načina je da se lukovice prekriju slamom te drže u toploj prostoriji od 5 do 7 dana i zalijevaju toplom vodom (40-45 °C).
Sadnja
Učinkovit način obrade lukovice za sadnju je odsjecanje vrata lukovice čime se omogućuje brzo nicanje i povećanje prinosa. Sadnja mladog luka je od listopada do kraja veljače, a obavlja se u redove pripremljenih gredica. Razmak sadnje je od 10 do 15 cm od reda do reda i od 2 do 5 cm u redu. Lukovice se sade plitko, dovoljno da se ne vide iz tla. Nakon sadnje lukovice treba zaliti s 10 do 12 l/m2 tople vode (30-35 °C). Najpogodnija je sukcesivna sadnja u razmacima od 15 do 20 dana što osigurava kontinuiranu berbu i lakši plasman. Njega tijekom vegetacije se sastoji od okopavanja, zalijevanja i održavanja temperature u zaštićenom prostoru. Zavisno od stanja u objektu zalijevanje treba provoditi svakih 10 dana sa 8-10l/m2 vode. Tijekom vegetacije obave se 1 do 2 međuredna okopavanja zavisno od toga ima li korova ili se stvorila pokorica. Radi sprječavanja pojave korova i pozitivnog utjecaja na tlo unutar i između redova se može koristiti malč materijal (slama) ili pokrivala za tlo koja se mogu reciklirati. U zaštićenim prostorima sa sustavom za grijanje, za vrijeme sunčanih dana treba održavati temepraturu od 18 do 20 °C, odnosno 14 °C za vrijeme oblačnih dana.
Mjere zaštite
Zaštita bilja od štetočina u organskoj proizvodnji provodi se prvenstveno preventivnim mjerama odnosno svim agrotehničkim mjerama koje sprječavaju pojavu, razvoj i širenje štetočina. Za zaštitu od bolesti i štetočina dopuštena je uporaba bioloških pripravaka pripremljenih na gospodarstvu od prisutnih biljaka, kao i biotehničkih mjera za zaštitu bilja. Uz dozvoljena sredstva u organskoj proizvodnji luka, značajno mjesto zauzimaju prirodni neprijatelji štetočina luka koje treba štititi i stvarati im što povoljnije uvjete života. Najčešći štetnici luka su lukova muha (Delia antiqua) i lukov moljac (Acrolepiopsis assectella). Lukova muha se može suzbijati primjenom različitih mjera od kojih su najvažnije sadnja zdravog sadnog materijala, sadnja mladog luka u plodoredu, uništavanje zaraženih biljaka, sadnja na većoj udaljenosti od površina na kojima je godinu prije bio zaraženi luk. U organskom uzgoju mladog luka za suzbijanje lukove muhe koristi se otopina šećera. Ako se između redova luka posije mrkva, njezin specifičan miris odbija lukovu muhu. Najvažnije bolesti luka su plamenjača (Peronospora destructor) koja se suzbija bakarnim sredstvima (Bordoška juha) i siva plijesan ( Botrytis spp.).
Berba
Mladi luk se bere kad dostigne visinu 40 cm u fazi 6-8 listova. Pri optimalnim temperaturama luk se bere oko 45 dana od sadnje, a pri nižim temperaturama rok berbe se produljava i traje do 60 dana. Mladi (proljetni) luk je bogat vodom koja može dosegnuti do 93% za razliku od starog luka gdje postotak vode varira između 86 i 89 %. Mladi luk ima i manji postotak ugljikohidrata, lipida, bjelančevina i ostalih energetskih sastojaka koji su zastupljeni u vrlo malim količinama. Od mnogobrojnih minerala u mladom luku najznačajniji je sumpor (50 mg/100g) koji daje karakteristični miris i okus te sadrži dosta kalija, fosfora i kalcija. U njemu ima rijetkih oligoelemenata kao što su selen koji pospješuje obranu imuniteta te je dobar protiv starenja stanica, mangan koji je dobar aktivator mnogih enzima, fluor pogoduje zdravlju zuba i kostiju.
Kod kupnje mladog luka na tržnici ili u velikim trgovačkim centrima treba voditi računa da su glavice čvrste i bijele, a vrhovi svježi i zeleni. Mladi luk treba koristiti odmah ili dva dana nakon kupnje, a čuvati ga treba u dobro zatvorenoj posudi u hladnjaku, jer vrlo brzo gubi na nutritivnoj vrijednosti.
Mladi luk ima hipoglikemijsko djelovanje i sprječava pretjerano povećanje šećera u krvi. Blagotvorno djeluje na kardiovaskularni sustav te sprječava stvaranje ugrušaka i čuva od začepljenja krvnih žila.
интересна појава меѓу органските одгледувачи е месечевиот календар на Марија Тун, техника п,озната и како биодинамична, во основа астролошки пристап на градинарство и полјоделство, не е далеку од памет дека утре ќе накалемат сличен пристап и во сточарството, па кога може народ на тони да упразнува хороскоп во град зошто тоа не би го правеле и на село LOL а покрај ветеринари нека ангажираат и астролози, на крај јасно сето тоа некој локален бајач ќе им го потврди гледајки им на гравчиња, што да кажам паганизам кој ко њуејџ ревајвл се има јако распространето о централна европа, не дека имам нешто против во принцип мое да се каже дека јас имам сличен пристап сепак Христијански односно нема работа за време празници а по Водици се осветува бавчата, полето, животните и нормално фармерите односно се'
најнапред оваa пракса се распространила помеѓу следбениците на Рудолф Штајнер меѓу кои е и Тун [1][2][3] за веќе денес да е прераснатa во њу-ејџ тренд и меѓу оние кои воопшто немаат абер за штајнер и неговите следбеници кои го прилагодуваат неговиот синкретизам во области во кои имаат абер или бараат егзотичен начин како истиот да го прошират
по балканов најзастапена појава е во Словенија и тук таму во Хрватска и Бугарија, бар од она што сум имал рилика да видам, сепак од оние кои се земјоделци цел живот а сега заради даден притисок свртеле и кон ова извлекол одговор дека приносот воопшто не е поголем ниту пак заштитата поефикасна, просто експериментите кои Тун го правела на север климатолошки воопшто не се исти ко на југ, а сето тоа да се стави само под капа на астрологија е повеќе од вампирски, да не претерам но би рекол современа градинарка фатаморгана, сепак некој истото може да го рече и за мојот пристап и Светата Вода но за него бар веќе има и лабараториска потврдa [1][2][3]
сепак мора да му се одаде признание на Штајнер за органскиот пристап, иако доколку се исклучи астрологијата и ова рогатово ѓубриво - комотно можеме да речеме дека органското производство само по себе е и' биодинамично, но биодинамичарите велат никако, не дека некому тоа му значи нешто
Edited by +Protagorist - 20-Jan-2014 at 21:43
HaјсилнoтoOpужјe е вo caмитeHac cинaпoвo3pнo co НaдeжВepaЉубoв
You cannot post new topics in this forum You cannot reply to topics in this forum You cannot delete your posts in this forum You cannot edit your posts in this forum You cannot create polls in this forum You cannot vote in polls in this forum
Quote 
Topic Options
но бар се фаќаш на оро што не е случај со останативе билдери кои саде само армиран бетон и негово планирање ги интересира
Kod kupnje mladog luka na tržnici ili u velikim trgovačkim centrima treba voditi računa da su glavice čvrste i bijele, a vrhovi svježi i zeleni. Mladi luk treba koristiti odmah ili dva dana nakon kupnje, a čuvati ga treba u dobro zatvorenoj posudi u hladnjaku, jer vrlo brzo gubi na nutritivnoj vrijednosti.