Гасификациските проекти во Македонија закочени во место

Скапите инвестиции, недоволното лобирање и спорот на државата и „Макпетрол“ главни пречки за гасификација

МАЈА ТОМИЌ

Гасификацијата во земјава никако да мрдне од место и покрај многубројните проекти ставени на хартија кои чекаат некои подобри денови за реализација. И за оваа година Владата одобри 180 милиони денари за проекти за гасификација, кои веќе ги има еден куп во надлежните министерства. Сите досегашни влади ја потенцираа гасификацијата како значајна за економскиот раст, но Македонија беше и остана на маргините на сите започнати или најавени проекти во поблискиот регион. Експертите коментираат дека проектите за гасификација се скапи и е потребно повеќе време за да се реализираат во практика, бидејќи во нив се вклучени повеќе земји. Но, многу е битно и силното политичко лобирање кај странски инвеститори и влади, со што Македонија досега не може да се пофали.

„Тоа беше причината што ја пропуштивме шансата во 2004 година за вклучување во Трансјадранскиот гасовод од Бугарија кон Албанија, Италија за Европа, кога во првичниот проект низ Македонија требаше да поминуваат 200 километри од гасоводот. Државите потпишаа и меморандум за соработка со швајцарскиот инвеститор ЕГЛ. Но, според сегашната верзија на проектот, трасата на гасоводот не поминува низ Македонија, туку низ Грција, иако и сега не e доцна да се приклучиме“, вели Станиша Николовски, советник во секторот за енергетика во Министерството за економија. Доколку овој гасовод минуваше низ Македонија, ќе имаше можност да се пуштат повеќе крака и земјата имаше право да користи годишно по 2 милијарди метри кубни гас за свои потреби. Плус ќе имаше пари и од транзитна такса.

За разлика од нас, јакото политичко лоби на Грција, Бугарија и на Турција, за што секако има придонес и нивното членство во НАТО и во ЕУ, постигнува повеќе резултати и тие земји стануваат се' поатрактивни за изградба на нафтоводи и гасоводи. Од друга страна, и близината на Црно Море и на Кавказ имаат значително влијание за таа ситуација.

Странските медиуми и' посветија големо внимание на посетата на рускиот претседател Владимир Путин на Софија, на која се потпишаа неколку енергетски спогодби, а една од нив е за изградба на регионалниот гасовод „Јужен поток“. Едниот крак ќе оди од Бугарија, Грција, Јадранско Море до Италија, а другиот од Бугарија, Србија, Хрватска, Словенија до Австрија. Како што оценија странските медиуми, руски „Гаспром“ маршира на пазарот на Југоисточна Европа, но и пошироко. Руската влада и „Гаспром“ пред неколку дена со српската влада потпишаа договор за преземање на Нафтената индустрија на Србија, а тоа ќе значи и изградба на гасовод. Ако се реализираат проектите на „Гаспром“ во Србија, тоа би можело да влијае на плановите на ЕУ во изградбата на меѓународниот гасовод „Набуко“ од Средна Азија, Иран, Азербејџан, Турција и Бугарија.

Во поблиското соседство поголеми делови од земјите се одамна гасифицирани, Србија, Бугарија, Босна и Херцеговина, а во Словенија и во Хрватска гасификацијата постои уште пред сто години. Македонија, Албанија и Косово не се гасифицирани.

Една од главните пречки за гасификација на земјава е и маратонскиот судски спор меѓу државата и „Макпетрол“ за сопственоста на постојниот гасовод, чија разрешница, и по десет години, не е на повидок. Единствен напредок во тие релации беше постигнат во 2006 година кога „Макпетрол“ и Владата се договорија заеднички да управуваат со „Га-ма“ друштвото кое ќе има лиценца за пренос и за трговија со гасот.

Една од идеите да се остварат проектите за гасификацијата беше тоа да се направи со пребивање на рускиот долг, кој е во висина од 60 милиони долари. Претходната влада ја зачна оваа идеја, а Владата лани во ноември успеа да преговара со Москва за затворање на долгот со проекти. Се потпиша и спогодба, но се' уште не е завршена законската процедура во Русија за верифицирање на спогодбата. Инаку, реализатор на проектите би бил руски „Гаспром“.

Во земјава се увезува руски гас, а гасоводната цевка влегува кај Деве Баир и на неа се приклучени 20 -ина фирми од Кратово, Куманово и од Скопје. Што значи дека гасот се троши само во индустријата. Во просек се трошат по 80 милиони кубни метри гас. И новата гасна централа која ќе биде лоцирана во скопска Железарница ќе биде за потребите на фирмите.

Во земјава никогаш и немало проекти за гасификација на сите градови и домаќинства. На најскора гасификација можат да се надеваат жителите на Скопје ако се реализира проектот гасен прстен. Должината на цевката би била околу 15 км, а вредноста на проект е околу 12 милиони евра. Повторно, на него би се приклучиле прво институции, а потоа домаќинства. Но, тоа е можно онаму каде што нема централно греење. Доколку се реализира рускиот долг, постојат проекти за изградба на гасификациски мрежи на магистралните патишта Скопје - Тетово, с. Клечовце - Велес - Штип и Штип - Неготино. Заедно со гасоводниот прстен околу Скопје, вредноста на овие проекти би била околу 80 милиони долари.

Употребата на гасот има повеќе предности од струјата. Освен пониската цена, тој има помала потрошувачка, а поголема калориска вредност. Еден кубен метар гас има калориска вредност на околу 9 киловат-часа струја. Тоа значи дека ако околу 90 отсто од домаќинствата не би ги затоплувале домовите со струја, туку со гас, во значителна мера ќе се намалат потребите за увоз на струја, а со тоа и милионските суми евра кои се плаќаат од државната каса.

Ќе се затвора рускиот клириншки долг

http://www.a1.com.mk/vesti/novinar-email.asp?NovinarID=117&VestID=93744 - Мишко Иванов	http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?vestID=93744#komentari - Коментари (1)

Најрано до септември, а најдоцна до декември Македонија и Руската федерација би требало да го потпишат договорот за затворање на рускиот клириншки долг.

Ова за А1 го тврдат дипломатски извори. Велат дека се усогласува целиот проект со кој треба да се компензира долгот од 60 милиона долари.

Според проектот, ќе се гради гасоводна мрежа речиси низ целата држава. Вкупната инвестиција е 80 милиона долари.

Македонската држава ќе треба да доплати само 20 милиона, останатите ќе бидат дел од компензацијата за враќање на рускиот клириншки долг кон Македонија.

Проектот е веќе познат. Од постоечкиот гасовод пред Куманово се одделува крак кој преку Свети Николе ќе води до Штип и Велес.

Вториот крак од овој постоечки гасовод би требало да оди до Тетово и Гостивар, регион кој е индустриски експониран и кој има огромен потенцијал.

Се уште се разгледувале варијантите дали е можно од Велес гасоводната мрежа да стигне до Прилеп и Битола.

Нерешено, според ова, ќе остане уште Струмичко поле, но овој регион најверојатно ќе се поврзе преку Петрич, Бугарија.

Во проектот предвидена е и мрежата за главниот град. Според информациите, целиот овој проект би се изградил за три години.

Гасоводниот проект на Владата веќе и познат. Постоеше можност досега двапати да се потпише договор со Русите. Нема информација зошто се одолговлекува реализацијата.

Доброупатени во оваа проблематика велат дека на овој начин Македонија прави директен линк со Руската федерација, кој е од исклучително значење.

Домашната експертска јавност одамна предупреди дека Македонија за две до три години може да се соочи со сериозна криза за струја, а единствениот спас го гледа во гасот.

Истовремено земјава си го наплаќа рускиот клириншки долг, а обезбедена е и со гасна инфраструктура.

До крајот на месецот се чека одговор од фирмите, по што би започнала и процедурата за јавно приватно партнерство. Со гасоводот се предвидува во наредните 6 години да бидат опфатени над 65 илјади објекти

АД "Енергетика" Скопје, друштво формирано од Град Скопје со цел да ја започне и реализира изградбата на гасификационата мрежа на ниво на целата наша метропола, достави писма за партнерство до пет странски и три домашни фирми, а одговор се очекува до крајот на месецот. Според надлежните ова е единствен услов за да започне изградбата на гасификационата мрежа, со оглед дека Градот нема потребни финансиски средства.
- Проценета инвестиција за изградба само на дистрибутивната мрежа е околу 45 милиони евра, но целата реализација би чинела над 100 милиони евра, при што би биле опфатени над 65 илјади објекти. Во моментов гасот е доведен до влезот во градот, а во градот има изградено и гасна мрежа за снабдување на 22 компании. Со оваа дистрибутивна гасификациона мрежа, пак, би се опфатиле објекти кои не се приклучени на топлификациски систем. Инаку, освен до странските фирми писмата за партнерство се испратени и до Макпетрол, скопска Топлификација и групацијата Дуферко која сакаше да ја гради гасната централа во Скопје, вели професорот Константин Димитровски, заменик-градоначалник на Град Скопје.

http://www.netpress.com.mk/vestiimages/43158/min_trans_vrski.jpg">

За изработка на физибилити студија за гасоводен систем во Македонија, согласно објавениот оглас  во меѓународниот весник “Фајненшл тајмс“ се пријавија 3 конзорциуми.

Како што информираа од министерството за транспорт и врски трите конзорциуми се:
1. RAMBOLL од Данска и GAZOPROJEKT од Полска,
2. ПРОСТОР ДОО-Куманово, GASTEK BG од Бугарија, PETROL од Словенија и ЕНЕРГО СИСТЕМ-Скопје,
3. HPC HARRESS PICKEL CONSULT AG- Германија преку ХПК-Бугарија ЕООД од  Бугарија и МАК-2000 АД од Скопје, Македонија.

Во следниот период Комисијата за спроведување на јавната набавка ќе изврши евалуација на пристигнатите понуди, по што ќе биде одбран најповолниот понудувач.

За следење на работата на економскиот оператор со кој ќе биде склучен договор, Владата формираше Меѓуминистерски комитет, кој ќе ги одобрува периодичните извештаи доставувани од економскиот оператор кој ќе ја изготвува студијата. Ова тело ќе дава согласност и насоки за најбрза реализација на предложените магистрални гасоводи кои паралелно би се проектирале на повисоко ниво и набрзо би се извеле.

Економскиот оператор кој ќе биде избран за носител на набавката ќе има обврска во рок од два месеци по склучување на договорот да предложи најмалку еден правец од магистралните гасоводи, за кој, по давањето согласност од страна на Меѓуминистерскиот комитет за негова реализација, ќе изработи Тендерска документација со критериуми за проценка на понудите за избор на проектанска фирма за проектирање на проектна документација на утврдени делници или делница, предмет на Програмата, како и тендерска документација со критериуми за избор на ревидент на проектната документација на приоритетни делници од магистралниот гасовод.

Рокот за извршување на услугата е 9 месеци по склучување на договорот.

Московскиот весник тврди дека главна пречка за реализацијата на проектот е недовербата на Европската Унија кон Русија. ЕУ стравува дека со изградбата на гасоводот „Јужен Поток“ ќе се зголеми зависноста на Унијата од рускиот гас. Поради тоа, Брисел настојува да се реализира проектот „Набуко“, преку кои членките на Унијата би можеле да се снабдуваат со енергенси од Каспиското Море, независно од Русија.

http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=4EAF2B99209371439457AF65AD05859D - Дневник - 03.11.2008

„Гасна“ криза во Европа

http://www.dw-world.de/popups/popup_lupe/0,,3923996,00.html">

http://www.dw-world.de/popups/popup_lupe/0,,3923996,00.html -   - Русија ги затвори вентилите за проток на природен гас кон Европа

 

Русија денеска драстично ги намали испораките на природен гас наменети за земјите во Европа, кои минуваат низ гасоводите во Украина.Најпогодени во моментов се земјите од Југоисточна Европа.

Избраниот најповолен понудувач, согласно тендерската документација ќе има обврска да изработи Физибилити студија за гасоводен систем во Република Македонија со идеен проект во рок од девет месеци од денот по склучување на договорот.

...

http://www.sobranie.mk/mk/default.asp?vidi=prasanja&tip=1&MandatID=7 - www.sobranie.mk/mk/default.asp?vidi=prasanja&tip=1&MandatID=7

Кумановци ќе се греат на природен гас

Франција може да и' стане партнер на Русија во два клучни проекта во сферата на енергетиката, гасоводите „Јужен тек“ и „Северен тек“, пишува денеска московскиот весник „Комерсант“.

Според извор од руската влада, цитиран во весникот, рускиот „Газпром“ планира скоро да потпише меморандум за соработка со француската компанија за електрична енергија „Електрисити де Франс“, која ќе добие најмалку десет проценти од „Јужен тек“.

Весникот истакнува дека се очекува наскоро да завршат и преговорите за вклучување на француската енергетска компанија во „Северен поток“, кои почнаа пред една година.

- На тој начин руските проекти ќе добијат дополнителна политичка поддршка, а Франција - нови безбедни доставки на гас, пишува „Комерсант“.

Според извор, кој е упатен во преговорите, ЕДФ ќе добие околу десет проценти од „Јужен тек“, преку склучување долгорочни договори за доставка на гас за електроцентралите на компанијата, распоредени по маршрутата на гасоводот.

- Меморандумот може да биде потпишан до крајот на септември, кога шефот на „Газпром“, Алексеј Милер, ќе ја посети Франција - изјави истиот извор.

„Газпром“ и ЕДФ не дадоа коментар на написот на „Комерсант“.

Гасоводот „Јужен тек“, со капацитетот од 47 до 63 милијарди кубни метри годишно, предвидено е да мине од Русија преку Црното Море кон Бугарија, а потоа да се раздвои по маршрутите Србија-Унгарија-Австрија и Грција-Италија.

Единствен партнер на „Газпром“ во „Јужен тек“ засега е италијанската компанија ЕНИ, која вчера одби да коментира за евентуалното вклучување на ЕДФ во проектот.

http://www.dnevnik.com.mk/default.asp?ItemID=7784C980F2C4E4409B2CEEAAB39D4B18 - www.dnevnik.com.mk/default.asp?ItemID=7784C980F2C4E4409B2CEEAAB39D4B18

http://www.dnevnik.com.mk/default.asp?itemID=9FFEE1FC0CDAE1488012598C9649C444&arc=1 - www.dnevnik.com.mk/default.asp?itemID=9FFEE1FC0CDAE1488012598C9649C444&arc=1

Европа бара побрза гасификација на земјава

Дали ќе има набрзо разрешница на спорот меѓу државата и „Макпетрол“

Маја Томиќ


Дали гасификацијата во земјава, конечно, ќе тргне од мртва точка и деценискиот спор меѓу државата и нафтената компанија „Макпетрол“, главната пречка за реализација на проектот, ќе има брза разрешница ?

На овие две прашања долго време надлежните немаат конкретен одговор, иако гасификацијата одамна е во приоритетните енергетски задачи на сите досегашни влади и постојано се потенцира нејзината важност за развојот на економијата. Пред се', поради големите заштеди на електрична енергија што ќе ги има земјава доколку го користи гасот како примарен енергенс. Причина плус да побрзаме со гасификацијата е што земјава веќе има преземено обврски за спроведување проекти од овој тип, со сите меѓународни договори од областа на енергетиката, на кои е потписничка.

Побрза изградба на гасовод во Македонија побара и Европската комисија во својот последен извештај. Комисијата и' забележува на земјата што остана слепо црево во регионот кога станува збор за гасификацијата. Во извештајот се препорачува поскора разрешница на спорот што постои за сопственоста на гасоводот.

Министерот за економија, Фатмир Бесими, во врска со забелешката во извештајот, изјави дека отвореното прашање за сопственоста нема да влијае врз заложбата на Владата за изработка на гасоводната стратегија, како една од приоритетните задачи. Кон крајот на годинава, според Бесими, ќе биде завршена студијата за гасификација, која треба да покаже кои се најоптималните магистрални правци на кои ќе се гради гасоводот. Како што изјави министерот во последното интервју за „Утрински“, веднаш потоа, односно од почетокот на идната година, ќе се започне со поконкретни проекти за гасификација во кои можат да учествуваат сите домашни и странски компании што ќе исполнуваат соодветни услови за тоа.

„Сопственоста на гасоводот треба да ја решат судовите. Но, тоа не ја исклучува можноста спорот да се реши и низ преговори меѓу двете страни. Во секој случај, гасификацијата, генерално, не останува заложник на ова отворено прашање. Правиме студија и во иднина ќе се градат гасоводни дистрибутивни мрежи низ целата земја. Тоа е битно поради електричните централи што ќе се градат. Гасот е еколошки поприфатлив од мазутот, а е и поевтин енергенс од струјата, што е важно и за компаниите и за граѓаните“, изјави деновиве Бесими.

Македонија беше и остана на маргините на сите започнати или најавени проекти во поблискиот регион. Експерти коментираат дека проектите за гасификација се многу скапи и е потребно повеќе време за нивна реализација. Затоа, најчесто во гасификацијата повеќе земји учествуваат со заеднички средства. Но, многу е битно и силното политичко лобирање кај странски инвеститори и влади, на што државава не може да се пофали.

Една од главните пречки за гасификација е маратонскиот судски спор меѓу државата и „Макпетрол“ околу сопственоста на постојниот гасовод. Единствен напредок во таа релација беше постигнат во 2006 година, пред заминување на СДСМ од власта, кога беше договорено државата и „Макпетрол“ заеднички да управуваат со „Га-ма“ , друштвото кое ќе има лиценца за пренос и за трговија со гасот, по принципот 50-50. По формирањето на Владата на ВМРО-ДПМНЕ, регистрацијата на новото мешано друштво требаше да ја процени Централниот регистар. Спорна беше одредбата од Законот за енергетика, според која државата има природен монопол врз гасоводот и врз преносот на гас, што значи дека таа мора да има доминантно учество и во управувањето со него, а не само 50 отсто.

Во земјава моментно се увезува руски гас, а цевката влегува кај Деве Баир и на неа се приклучени 20-ина фирми од Кратово, Куманово и од Скопје. Што значи дека гасот се троши само во индустријата. И новата гасна централа лоцирана во скопска Железарница ќе работи за потребите на околните фирми. Во просек се трошат по 80 милиони кубни метри гас годишно.

Во поблиското соседство, поголеми делови од земјите одамна се гасифицирани: Србија, Бугарија и Босна и Херцеговина. Во Словенија и во Хрватска гасификацијата функционира уште пред сто години. Не се гасифицирани Македонија, Албанија и Косово. (М.Т.)

Гасот се враќа во игра

Владата, по неколкугодишна пауза, повторно се наврати на гасификацијата на Македонија. Откако пред неколку години властите не успеаја да го истуркаат проектот заедно со руски „Гаспром“ откако Русите побараа да го вратат клириншкиот долг кон земјава тежок околу 60 милиони евра преку компензација за гасоводен проект. Вчера Владата најави дека на крајот од ноември ќе ја почне постапката за објава на меѓународен тендер за главните проекти за гасификацијата.

За таа цел е формиран меѓуминистерски комитет задолжен за проектот за гасификација, кој го сочинуваат вицепремиерот Владимир Пешевски и економските министри од тимот на премиерот Никола Груевски. Тие по вчерашниот состанок не изложија прецизни детали за самиот проект пред јавноста, туку соопштија дека во тек е изработка на физибилити-студија за гасоводен систем со идеен проект. На состанокот присуствувале и претставници на четирите компании што го сочинуваат конзорциумот што веќе ги изработува студиите и проектот. Фирмите „Простор“ од Куманово, „Гастек БГ“ од Софија, „Петрол“ од Љубљана и „Енерго систем“ од Скопје вчера го презентирале првиот извештај за напредокот во изработката на студијата.

Според информации на „Дневник“ од Бирото за јавни набавки, Владата во февруари годинава склучила договор со „Простор“ од Куманово во износ од 1,5 милион евра за изработка на физибилити-студија. Проектот требало да биде готов за девет месеци, а рокот истекува во наредната недела. Министерството за транспорт обезбедило и ревизија на студијата, што треба да ја направи УКИМ Градежен факултет за 50.000 евра. Другите детали околу цената на целосната гасификација на земјава не се откриваат.

Владини извори тврдат дека изработката на физибилити-студијата напредува добро и во рок од неколку месеци таа ќе биде готова. Како можен извор на финансирање се' уште не е целосно отфрлен рускиот клириншки долг, но се потенцира дека се работи за многу мала сума пари споредено со тоа колку ќе чини целиот проект.

Вицепремиерот Зоран Ставрески во интервју за радиото „Слободна Европа“ пред 20 месеци најави дека на покана од Владата во Скопје ќе пристигне делегација од „Гаспром“, со која ќе ги дефинираат условите за реализација на проектот гасификација. Вицепремиерот тогаш најави дека текстот на договорот за компензација е усогласен, а долгот ќе се врати преку реализација на инвестициски проекти за гасификација во Македонија. Договорот тогаш не беше потпишан, а Ставрески не одговори под кои услови гигантот „Гаспром“ би влегол во Македонија. Преговорите тогаш се водеа тајно и не беа соопштени детали.

Во интервју за „Дневник“ во 2007 година, Ставрески се пофали дека Русите го прифатиле барањето долгот да биде вратен во целиот износ од 60,5 милиони долари, односно за 12 милиони долари повеќе отколку што претходно било договорено низ проекти за гасификација.

Во првата фаза, според тогашниот план, гасификацијата требаше да опфати изградба на примарен и секундарен гасоводен прстен околу Скопје и изградба на краци од магистралниот гасовод до Неготино, Штип и Тетово. Според зборовите на Ставрески, самиот инвестициски зафат во првата фаза тежи околу 75 милиони евра, кои во најголем дел ќе се обезбедеа од клириншкиот долг. Вкупната инвестиција за гасификација на целата држава, пред две години Ставрески најави дека ќе изнесува неколку стотици милиони евра, при што таа ќе опфати над 150.000 семејства и ќе обезбеди сигурно снабдување на индустријата. Во реализацијата на овие проекти требаше да бидат вклучени домашни компании, а се разбира, многу значајна улога треба да одигра АД ГАМА.

Во меѓувреме, Македонија не успеа да издејствува низ нејзината територија да поминува ниту новиот руски гасовод „Јужен поток“, ниту западно поддржаниот „Набуко“, кој треба до земјите од Европската Унија да пренесува гас од неруско потекло.

http://netpress.com.mk/vestiimages/64430/stavrevski235.jpg">

Русија на Македонија  ќе и исплати 60 милиони американски долари  клириншки долг што го имаше кон нашата земја. Со ова се затвора прашањето за регулирање на рускиот клириншки долг, соопштуваат од министерството за финасии.

“Долгот ќе биде исплатен во целост, онака како што беше нашето барање 60 милиони американски долари и се договоривме исто така, да биде реализиран преку изградба на гасоводот. Руската страна се согласи да добиеме максимална поддршка од “Гаспром“ за реализацијата на овој значаен проект за Македонија, изјави денеска министерот за финансии Зоран Ставревски.

Македонија во гасификацијата ќе кофинансира и во делот што заедно ќе се гради со Русите и во делот што ќе остане за финансирање од наша страна.

Ставрески: Го затворивме прашањето за Клириншкиот долг

http://www.a1.com.mk/vesti/novinar-email.asp?NovinarID=117&VestID=116510 - Мишко Иванов	http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=116510#komentari - Коментари (0)

Зоран Ставревски

Македонија и Русија по втор пат се договорија за исплата на Клириншкиот долг од 60 милиони американски долари, што руската федерација го има кон земјата.

Истата вест што во 2007 ја соопшти тогаш вицепремиерот за економски прашања Ставревски, денеска само што се врати од Москва ја повтори.

„Гасификацијата би требало да почне во 2010. Студијата е речиси финализирана, останува ова прашање во наредните два-три месеци да помине на Собрание, преку закон за ратификација на спогодбата. Значи ние го усогласивме текстот на спогодбата, со Министерството за финансии на Русија“, изјави Зоран Ставревски, министер за финансии.

Исти се дури и информациите. Долгот ќе биде намирен преку проекти, со кои е предвидено гасификација на Македонија. А1 уште лани го објави целиот проект, но епилог се уште нема.

Ќе се гради гасоводна мрежа речиси низ целата држава. Вкупната инвестиција е 80 милиона долари. Македонската држава ќе треба да доплати само 20 милиона, останатите ќе бидат дел од компензацијата за враќање на рускиот Клириншки долг кон Македонија.

Проектот е веќе познат. Од постоечкиот гасовод пред Куманово, се одделува крак кој преку Свети Николе ќе води до Штип и Велес. Вториот крак од овој постоечки гасовод би требало да оди до Тетово и Гостивар, регион кој е индустриски експониран и кој има огромен потенцијал.

Се уште се разгледуваа варијантите дали е можно од велес гасоводната мрежа да стигне до Прилеп и Битола. Нерешено, според ова решение, ќе остане уште Струмичко поле, но овој регион најверојатно ќе се поврзе преку Петрич, Бугарија.

Во проектот предвидена е и мрежата за главниот град. Сепак, министерот за финансии Ставревски денеска децидно потврди, работата е завршена во 2010. стартува гасификацијата.

„Ние добивме ветување од нивна страна дека Гаспром ќе се вклучи во реализацијата, што ни беше исклучително значајно. Значи ќе имаме еден сериозен стратешки партнер за реализација на гасоводот, и на тој начин практично ќе бидеме вклучени и во регионалните гасоводни мрежи“, рече Зоран Ставревски, министер за финансии.

Во Москва, Македонија и Русија деновиве потпишале спогодба за Клириншкиот долг, потврди министерот Ставревски, сега се очекува уште ратификацијата.

Гасификација во средината на 2010 година

Гасификацијата на Македонија се очекува да почне во втората половина од идната година со 60 милиони долари од клириншкиот долг од Русија и уште 15 милиони учество на Владата, а да заврши три години подоцна, најави министерот за финансии Зоран Ставрески.

Според него, на средбата со руските власти во претходната недела во Москва, била постигната согласност за текстот на договорот, за износот на долгот што Русија го има кон Македонија и за начинот на кој тој ќе биде исплатен. Иста ваква најава за согласност министерот Ставрески, како вицепремиер за економски прашања, даде и пред две години во интервју за „Дневник“.

- Техничкиот дел, односно потпишувањето на договорот, ќе се случи по завршувањето на процедурите во двете влади - изјави Ставрески викендов.

Ваквите тврдења ги потврди и амбасадата на Руската Федерација во Македонија, која реагираше преку соопштение дека „во согласност со претходниот договор“, Ставрески во Москва се сретнал со заменик-претседателот на владата и министер за финансии на Русија, господин Алексеј Кудрин и неговиот заменик, господин Дмитриј Панкин.

Според соопштението, преговорите биле успешни, а страните им наложиле на експертите во најблиско време да ја подготви конечната верзија на проектот на Меѓувладината спогодба, која треба да биде прифатена од страна на владите на Русија и Македонија и потоа потпишана.

- Прашањето за потпишување на спогодбата во текот на московските преговори не се поставуваше - велат од руската амбасада.

Струмица поевтино ќе живее со гасификацијата

Еколошката димензија и заштедите на енергија се главни причини за поддршка на овој проект

Македонија е далеку од гасификација

http://www.a1.com.mk/vesti/novinar-email.asp?NovinarID=117&VestID=117954 - Мишко Иванов	http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=117954#komentari - Коментари (7)

Земјата е се уште далеку од гасификација. Министерството за транспорт и врски денеска потврди дека гасификацијата нема да започне пред 2011.

„Рокот за изработка на основните изведбени проекти којшто би им бил даден на најповолните понудувачи е една година, со оа што се очекува во тој период, по завршување на изработката на тие проекти да започне“, вели Драган Симоновски, портпарол на Министерството за транспорт и врски.

Засега само се знае дека има тендер на кој заинтересираните фирми ќе можат да ја достават документацијата за изработка на проект за гасификација. Крајниот рок за доставување на документацијата е 10 февруари, а потоа следува рок од една година за изработка на проектот.

Неодамна министерот за финансии, Ставрески, по враќањето од Москва, изјави дека со проекти за гасификација, се затвора прашањето со рускиот Клириншки долг, од 60-милиони американски долари..

„Гасификацијата би требало да почне во 2010. Студијата е речиси финализирана, останува ова прашање во наредните два-три месеци да помине на Собрание, преку закон за ратификација на спогодбата. Значи ние го усогласивме текстот на спогодбата, со Министерството за финансии на Русија“, изјави на 19 ноември 2009. Зоран Ставревски, министер за финансии.

Според Министерството за транспорт, приоритетни правци за изградба на гасоводна инфраструктура ќе бидат Клечовце-Битола и Скопје-Тетово-Гостивар. Според транспорт најбрзиот начин за приклучување на Македонија на гасоводната мрежа е преку рускиот гасовод кон Грција или на инетрконекторот меѓу Грција и Италија.

Нема информации дали земјата има договор со Грција. Ако нема, тогаш може ли да се доведе во прашање целата физибилити студија, за која никој не кажува колку милион евра се потрошени.

Најавите за гасификација се континуирани, а граѓаните се уште чекаат.

Амбасадорот на Руската Федерација во Република Македонија, Владимир Солоцински, изрази уверување дека прашањето на клириншкиот долг кон нашата земја вреден 60 милиони долари ќе биде затворено во април. Тогаш треба да се одржи состанок на меѓувладина комисија за научно-техничка и економска соработка, а потоа да следи и формално потпишување на спогодбата. Овие средства македонската влада целосно ќе ги насочи во гасификација на земјата, со Русија како партнер во тој процес. За предвидените проекти за гасификација на Македонија се проценува дека се потребни околу 200 милиони евра.

После долги перипетии, до договор за регулирање на стариот советски долг кон нашата земја беше дојдено во ноември минатата година, при посетата на Русија од страна на министерот за финансии Зоран Ставревски. Во меѓувреме се прецизираат деталите и се регулираат техничките аспекти на договорот. Кон крајот на декември Министерството за транспорт и врски ../?p=931 - објави и оглас за изготвување на проекти за изградба на магистрални гасоводи низ државата. Повеќе детали за проектите и динамиката на реализација се најавуваат во периодот по 10 февруари кога завршува огласот.

Напролет први приклучоци за гас

Руската нафтена компаија Гаспром во Македонија?

Градските власти најавуваат офанзива за гасификација на метрополата. Првиот чекор од конкретната реализација на овој долгонајавуван проект ќе почне за петнаесетина дена, кога ќе биде објавен меѓународен тендер за избор на фирма. Ова вчера го најави скопскиот градоначалник, Коце Трајановски, на пауза од седницата на Координативното тело на скопските градоначалници, на која една од точките на дневен ред беше разгледување на информацијата за гасоводот.
- Тендерот би требало да биде објавен за петнаесетина дена и доколку се биде во ред, изборот на фирма ќе биде извршен до крајот на летово и реализацијата би можела да почне кон крајот на годинава. Во оптек се повеќе модалитети како да се спроведува овој проект и, се разбира, ќе бидат разгледани сите. Гасификацијата ќе се врши парцијално по општини, територии, а не на цел град, информираше Трајановски. Проектот ќе се реализира преку а.д. Енергетика", компанија преку која ќе се вклучат домашни и странски фирми или концесионери.

Градот ќе распише конкурс за гасификација

Наспроти Костовски, кој беше категоричен дека ќе се залага 51 отсто од акциите да му останат на Градот, Трајановски рече дека нема да инсистира на такво нешто

Шефот на проектот за гасоводот Набуко изразува уверување дека истиот ќе биде комплетиран, додека другите поддржувачи бараат начини за надминување на пречките кои го задржуваа напредокот досега.

Набуко „ќе биде реализиран по секоја цена“, изјави за турскиот весник Хуријет главниот извршен директор Рајнхард Мичек, велејќи дека се надева оти оваа година ќе биде пресвртница. Тој ги спомена неодамнешните разговори со меѓународните финансиски институции, како и преговорите со Азербејџан, Туркменистан и Ирак за испумпување нивни гас низ планираниот гасовод.

Проектот поддржан од САД и ЕУ, со цел олеснување на зависноста на Европа од рускиот гас, наиде на пречки поради финансии и потребата да се најдат сигурни снабдувачи. Поддржувачите, исто така, работеа на тоа да се тргне перцепцијата на ривалство со гасоводите поддржани од Москва.

Во јануари Вашингтон објави дека има цел да ја „деполитизира“ енергетската стратегија, па дури и сугерираше дека Русија би можела да има улога во Набуко.

„[Постои] можност Русија да учествува во проектот, не како контролирачки партнер, туку како учесник“, рече американскиот специјален претставник за евроазиски прашања, Ричард Морнингстар. „Со оглед на актуелната светска финансиска ситуација, ова би можело да биде најрационален начин за придвижување напред.“

Турција, клучен играч во Набуко, е исто така отворена за потпишувањето на Москва. „Ако конзорциумот не може да го обезбеди потребното количество гас, нема да го отфрли предлогот на Гаспром да се приклучи на проектот како снабдувач“, изјави заменик потсекретарот на турското Министерство за надворешни работи, Хаки Акил, за месечното списание Енерџи репорт. „Ова нема да го претвори Набуко во Набуков. Да се има учество во конзорциум е нешто друго од пристапување во проектот како еден од снабдувачите.“

Сепак, идејата беше официјално отфрлена од рускиот амбасадор во Турција, Владимир Ивановски, на состанокот што се одржа во турскиот Центар за меѓународни и стратешки анализи во Анкара, на 27-ми јануари.

Набуко беше предложен пред неколку години како алтернативен енергетски извор за европските држави. Во моментов Гаспром ги контролира сите гасоводи што ја сервисираат Европа од исток и обезбедува околу 25 отсто од гасот што го консумираат европските држави. 

Земјите-членки на Набуко -- Турција, Бугарија, Романија, Унгарија и Австрија -- потпишаа меѓувладин договор во Анкара на 13-ти јули 2009 година. Според планот, гасоводот долг 3.300 километри ќе носи природен гас за Европа од богатите гасни полиња на каспискиот басен и Централна Азија, заобиколувајќи ја Русија и елиминирајќи го украинскиот транзитен монопол.

Конзорциумот на Набуко го предводи ОМВ, австриска фирма за нафта и гас, заедно со четири национални енергетски корпорации -- Ботас од Турција, Булгаргас од Бугарија, Трансгас од Романија и МОЛ од Унгарија, плус РВЕ, германска енергетска група.

Наоѓањето сигурни снабдувачи е една од најголемите пречки за гасоводот, чиј капацитет се очекува да биде 31 мил.км до 2020 година.

Планерите на Набуко го сметаат Азербејџан за најсигурен извор, а министерот за надворешни работи на државата, Араз Азимов, во интервјуто од 29-ти јануари рече дека најверојатно оваа година ќе има „решение“. Сепак, аналитичарите предупредуваат дека политичките прашања може да бидат пречка бидејќи државата -- која е во жестоки спорови со Ерменија поради Нагорно Карабах -- бара поголемо влијание. Минатата година Баку се приклучи на проектот за гасоводот Јужен тек, поддржан од Москва.

Вашингтон, исто така, го смета Туркменистан за еден од главните снабдувачи за Набуко, посочи Морнингстар во јануари. Но, голем број други пречки стојат на патот на неговото учество, вклучително и постојните договори со Русија, трнливите односи со Азербејџан и територијалните расправии во врска со Каспиското Море.

Ирак, пак, претставува богат извор на природен гас, но внатрешните несогласувања го прават невозможен неговиот придонес сега засега. Иран, уште една држава богата со гас, не е во комбинација, освен ако не се променат политичките услови.

Финансиите се друг нерешен проблем.

Европската инвестициска банка минатата година ја потврди својата подготвеност да обезбеди 2,25 милијарди американски долари за проектот, што изнесува 25 отсто од вкупната вредност. Проектниот конзорциум, исто така, планира да аплицира за кредити од меѓународни финансиски институции, рече управниот директор Мичек.

И покрај пречките, планерите на Набуко очекуваат изградбата да почне следната година. Набуко гес пајплајн интернешнал, надлежен за изградба и управување со гасоводот, инсистира на тоа дека истиот ќе почне да испумпува гас за Европа до 2014 година.

http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/mk/features/setimes/features/2010/02/17/feature-02 - Ерол Измирли и Кетрин Гургениџе http://www.setimes.com/cocoon/setimes/xhtml/mk/features/setimes/features/2010/02/17/feature-02

Оваа година поинтензивно ќе работиме за реализација на овој проект при што првиот чекор е да се анимираат странските компании да влезат во ова претпријатие и да започнат со реализација на проектот.

Струмица готова за гасификација, чека одобрение за кредит

Проектот за гасификација чини 4,5 милиони евра

СТРУМИЦА - Со виртуелен гас, кој преку компресирање ќе се носи од бугарскиот град Петрич, Струмица планира да го реализира проектот за гасификација на општината. Извршени се сите подготовки, а градот само чека одобрување за кредитно задолжување од Министерството за финансии.

„Проектот чини 4,5 милиони евра, а за него ќе побараме кредит од Светска банка. Нема дилеми дека ќе биде одобрен, бидејки Струмица е финансиски моќна општина, без еден денар долг. Општинскиот буџет за годинава е проектиран на 15,5 милиони евра“, вели градоначалникот Зоран Заев. Тој укажува дека Општина Струмица со овој потег ќе обезбеди значително поевтина, еколошки чиста енергија што е тренд во современиот и развиен свет.

За реализација на оваа цел, општина Петрич и' обезбеди на Струмица бесплатна локација. Таму Струмица ќе изгради гасна станица-мајка, која градот ќе може да ја користи во наредните четириесет години. Петрич од Струмица е оддалечен само 54 километри, а двата града се поврзани со коректна патна мрежа. Компресираниот гас ќе се транспортира во специјални цистерни, а оттаму во Струмица ќе се складира во две станици-ќерки.

„Уште летово ќе почнеме со изградба на гасоводна мрежа низ градот во должина од 13 километри и ќе почнеме со гасификација на сите стопански субјекти и јавните институции. Покрај ова, ќе извршиме гасификација и на поголем дел од пластеничкото земјоделско производство во регионот што ги опфаќа и другите три општини Ново Село, Василево и Босилово. На овој простор под пластеници се над 80.000 хектари. Ова има посебно значење ако се има предвид фактот дека половина од стоилјадното население во овој крај живее од земјоделство. Со гасификацијата, земјоделците ќе ги намалат трошоците и ќе го зголемат производството, потенцира Заев.

Напоредно со овие зафати ќе се гасифицираат околу 9.500 станбени единици во градот. Конечната цел е сегашната скапа енергија во Струмица и Струмичко целосно да биде заменета со најевтина енергија. (И.Б.)

Се трасира гасоводната мрежа