Срушена Куќата на Уранија

Објектот е во сопственост на државата, а по реконструкцијата ќе биде дадена на трајно владение на МАНУ. Од Академијата најавија дека во овој објект ќе се формира клон на МАНУ, а предвидено е тука да биде и седиштето на Асоцијацијата на балканските академии

Само две фирми се пријавиле на тендерот за изградба на Куќата на Уранија во Охрид, која поради нарушената статика во изминатиот период се рушеше до приземје. "Виа Вевчани" и "Митан Пром" се единствените пријавени кои треба статички да го зајакнат и ревитализираат овој објект од 19. век. Комисијата за тендери до денес треба да избере најповолен изведувач, кој ќе ги извршува работите на новиот објект. "Митан Пром" е фирмата која изминатиов месец ги извршуваше активностите за рушење. Министерството за култура издвои 507.000 денари.
Куќата на Уранија е во сопственост на државата, а по реконструкцијата ќе биде дадена на трајно владение на МАНУ. Од Академијата најавија дека во овој објект ќе се формира клон на МАНУ, а предвидено е тука да биде и седиштето на Асоцијацијата на балканските академии.

Инаку, оваа репрезентативна куќа во центарот на Охрид најчесто беше користена за излагање на дела на познати сликари. Во 2004 година последен пат е одржана изложбата на восочни фигури и од тогаш вратите се затворени.
http://www.vecer.com.mk/?ItemID=26993A0F4456FE47A52B130DC15BE4D9 - vecer

30/05/2009 15:35:00

Во Охрид за жал се случи токму она за кое уште пред една година предупредуваа архитекти и археолози.

Со реконструкцијата на познатата стара куќа „Уранија“ со железни столбови и профили, тие тврдат дека Охрид го губи и последниот објект со автентична внатрешна архитектонска структура. Градежните работи се во тек, а велат оти од „Уранија“ иста ќе остане само фасадата. Од градскиот завод и музеј ќе отфрлуваат обвинувањата.

Уривањето на куќата „Уранија“ која е споменик на културата и нејзината повторна изградба со нови материјали се покажа како огромна грешка. Наместо зачувување на стариот и некогашен изглед на „Уранија“ со својата препознатлива архитектонска автентичност која ја учеа и архитектите во странските универзитети, сега Охрид добива уште еден модерен објект, со жалење констатира за Алсат познатиот охридски архитект Димитар Зарчев. Според него, со ваквата реконструкција на „Уранија“ Охрид го губи и последниот културно-историски објект.

„Ако гледаме од аспект на конзервација или на историска содржина или од аспект на некакво традиционално градежништво, таму веќе ќе нема споменик.... Факт е дека таков објект каков што беше со такви елементи на градба, таков ние нема да имаме повеќе, бидејки таму се работи со челична конструкција. Ѕидовите ќе се малтерисуваат и ќе изгледа многу убаво, но нема да биде тоа што било“ вели архитектот Димитар Зарчев, архитект

Зарчев е најмногу вчудоневиден од тоа што „Уранија“ ќе ја користи МАНУ, а ниту еден од академиците-архитекти досега не предупредил дека ќе се случи ваков скандал. Но, според директорката на Завод и музеј од Охрид, нема никаков проблем. Вели дека вметнувањето на челична конструкција немало ни да се гледа откако ќе се поставела фасадата.

„Тоа сè ќе биде маскирано и челичната конструкција во ниту еден дел нема да биде видлива. Ако објектот го градевме со дрвени елементи, дури тогаш ќе се нарушеше автентичноста на објектот бидејќи тогаш требаше да земеме нови дрвени профили и конструкции за да бидат задоволени сите стандарди“ изјави директорката на Заводот и музеј Охрид, Тања Паскали-Бунташеска

Дека токму вакви работи ќе се случат уште лани за Алсат алармираше и професорот од Филозофскиот факултет во Скопје и археолог, Никос Чаусидис. Тој тогаш предвиде дека ќе се уништи една од последните традиционални и автентични охридски куќи и од неа ќе остане само фасада.

„Ако сме сериозни и ако сакаме да ја имаме куќата на Уранија од 19 век, тогаш или треба да ја закрпиме уште неколку години да држи така како што е без да инсталираме лифтови или да ја изградиме повторно со истите материјали и според истите принципи. Вака ќе добиеме фактички „киборг-баба“, значи една стара зграда која има само форма на стара зграда, а внатре ќе имаме робот од челик и од бетон“ смета Чаусидис.

Куќата Уранија за првпат беше ревитализирана во 1963 година. Но, тогаш за разлика од сега успеа за уште некоја година да си ја зачува автентичната внатрешна архитектонска структура. Старото градско јадро во Охрид е под заштита на УНЕСКО од 1980 година.

Мики Трајковски