Print Page | Close Window

Нуклеарна електрана?

Printed From: build.mk
Category: Главни теми
Forum Name: Енергетика
Forum Discription: Електростопанство, гасификација, топлани, алтернативни извори...
URL: http://www.build.mk/forum/forum_posts.asp?TID=487
Printed Date: 27-Apr-2024 at 12:19


Topic: Нуклеарна електрана?
Posted By: Cloverstack
Subject: Нуклеарна електрана?
Date Posted: 29-Jul-2008 at 10:36
http://www.vreme.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=1&EditionID=1463&ArticleID=95417 - http://www.vreme.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=1&EditionID=1463&ArticleID=95417

ИНТЕРВЈУ: АТАНАСКО ТУНЕСКИ, УНИВЕРЗИТЕТСКИ ПРОФЕСОР
Само нуклеарна централа ќе не спаси од скапата струја

Цената на струјата ќе се зголеми, а доколку струја немаме доволно, никој нема да има одговорност пред граѓаните. Ваква ќе биде енергетската реалност, објаснува Атанаско Тунески, професор на Машински факултет. Тој појаснува дека Македонскиот електропреносен систем-оператор (МЕПСО), кој досега се грижеше за редовно снабдување со струја, сега ја нема лиценцата за снабдување со електрична енергија. Од друга страна, Електрани на Македонија (ЕЛЕМ) сега се во позиција да произведуваат и да продаваат струја. Ова, како и самиот факт дека цената на струјата не е зголемена од 2006 година, ќе го поскапи енергентот, кој на светските берзи оттогаш доживеа повеќекратно зголемување. у Како ги коментирате новите измени на Законот за енергетика?
- ЕЛЕМ со новите измени ќе произведува, ќе купува и ќе продава. Не е јасно како ќе се прави ова бидејќи диспечерскиот центар преку кој се следи сето производство, сета потрошувачка и сиот извоз на електрична енергија се наоѓа во МЕПСО. Лиценцата за снабдување со електрична енергија, која досега ја посетуваше МЕПСО, сега ја нема никој. Не е јасно кој ќе биде одговорен за снабдувањето со електричната енергија. Ова е сериозен пропуст. До сега МЕПСО се грижеше да има струја насекаде и во секое време. Сега никој нема да биде крив ако нема струја. Со новите измени во Законот за енергетика, на ЕЛЕМ му се даде право да купува и да продава, но не и законска обврска да се обезбеди струја за населението во доволни количества. у Владата рече дека е потребно да се зголемат производните капацитети. Имаме ли за тоа потенцијал?
- Реално не постојат причини зашто ЕЛЕМ не би можел да ги задоволува потребите за електрична енергија. Во периодот од 2000 година до 2006 година, ЕЛЕМ произведуваше 6.330 гигават-часа електрична енергија годишно и со тоа ги задоволуваше потребите за струја за населението и малото стопанство. Во 2007 година произведе само 5.500 гигават-часа, а во 2008 година најавите се дека ќе произведе дури и помалку од ова. Недостигот од овие 1000 гигават-часа ја чини Македонија речиси 100 милиони евра. Ако ЕЛЕМ го задржи своето просечно производство од 2000 до 2006 година, тогаш нема да има потреба од увоз на струја. Сегашната цена на увозната струја е над 100 евра за мегават-час, што значи дека непотребно се одлеваат 100 милиони евра. у Дали ова е основната причина за огромниот трговски дефицит?
- Увозот на електричната енергија и нафтата се клучни причини за огромниот трговски дефицит. Намаленото производство на ЕЛЕМ од околу 15 проценти, зголемената цена на увозната струја од 100 проценти од пред две години, доведе до огромни и неоправдани трошоци за државата у Во каква состојба е енергетскиот систем?
- Резервите на јаглен во РЕК „Битола“ се доволни за уште пет години експлоатација. Во меѓувреме, мора да се активира наоѓалиштето Брод - Гнеотино, што ќе обезбеди јаглен во наредните околу 10 години. Но, за помалку од 20 години веќе нема да може да се прави струја од домашен јаглен и ќе мора да се увезува. Сега треба да се направат анализи дали е економски поисплатливо Македонија да почне да увезува јаглен за потребите на РЕК „Битола“ пред да се потрошат домашните резерви. Според мене, подобро е како од безбедносни, така и од политички причини уште сега да се почне со увоз на јаглен. у Во Бугарија веќе се гради нуклеарна централа, а има најави за нуклеарна централа и во Лерин. Каде сме ние тука?
- Македонија мора да реагира. Првото од можните решенија е да учествува во изградбата на нуклеарната централа во Белене, Бугарија, и да има сопствен дел од таа електрана. Со тоа ќе добие многу поевтина електрична енергија. Нуклеарната електрична енергија е повеќе од двојно поевтина од струјата произведена од мазут и од увозен јаглен и двојно поевтина од увозната струја. Македонија во 2008 година за увоз на електрична енергија дала околу 250 милиони евра, од кои околу 100 милиони за потребите на населението и малата индустрија и околу 150 милиони евра за големата индустрија. Доколку располагаме свој дел од електричната централа во Белине, значително ќе заштедиме во увоз на електрична енергија.
Исто така, може да учествуваме во изградба на наши енергетски објекти. За пет години со издвојување на само 50 милиони евра од буџетот годишно, што е само 2 проценти од буџетот, ќе може да имаме енергетски објект со капацитет од 250 мегавати.




Replies:
Posted By: Vladimir P
Date Posted: 29-Jul-2008 at 11:34
Наголема соларна централа во светот во Шпанија

ДАЛИ НАС НИ ТРЕБА НУКЛЕАРНА  Bash СО ПРОБЛЕМИ

Како тоа во Германија се користи соларната
http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3520066,00.html - http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3520066,00.html
Аудио повеќе и за шпанската централа:
http://www.dw-world.de/popups/popup_multi_mediaplayer/0,,3016120_type_audio_struct_10364_format_WMedia,00.html - http://www.dw-world.de/popups/popup_multi_mediaplayer/0,,3016120_type_audio_struct_10364_format_WMedia,00.html


-------------
Клуб на љубители на железниците во Македонија, Macedonian Railways Fan Club
https://www.facebook.com/767277056651521/ - https://www.facebook.com/767277056651521/


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 29-Sep-2008 at 20:46
http://a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=98269 - http://a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=98269

Енергија за иднината се создава во Белене

29.09.2008 19:28
Проектот за атомската централа чини 4 милијарди евра

 

Мало гратче на бугарско-романската граница со огромен потенцијал да стане енергетски џин на Балканот. Што претставува атомската централа во Белене? А1 на местото на настанот.

Фронтмените на атомската централа не пречекаа со порака - Македонија мора навреме да се пријави и да закупи струја ако сака да ја избегне енергетската криза.

„Може да се водат отворени разговори за Македонија да си учествува со свои средства во изградбата на проектот. Било дали ќе биде во вид на процентно учество, или во вид на авансно плаќање на електрична енергија која подоцна ќе се користи. Постои можност за тоа“, изјавија од атомската централа.

Изградбата почна месецов - чини четири милијарди евра. Инвеститор е бугарската компанија „Нек“ со 51 процент. За останатите 49%, битка бијат германски РВЕ и белгиски „Електрабел“.

Овој проект не мина без контроверзи. Противниците, екологистите сметаа дека нуклеарните централи се опасни жаришта.

Раководството уверува дека Белене е последен крик на модерната технологија, а граѓаните се надеваат дека нема да биде балкански Чернобил.

„Франција има 50 нуклеарни централи, никој ништо не се пожалил. Една дури има и во Париз и сите си живеат мирно. Ова е добра инвестиција во нашиот град, добра перспектива, многу млади ќе се вратат во градот“, велат граѓани на Белене.

На ова место за пет години треба да се подигнат двата реактора на најголемиот проект во енергетиката на Балканот.

„Сакаме да се заштитиме од променливите цени на нафтата и јагленот. Едноставно да бидеме во состојба на независност од надворешните извори на енергија“, рекоа од централата.

Речиси сите земји во регионот се соочуваат со ист проблем. Недостаток на струја, истрошени термо централи, слаби водни ресурси.

Изградбата на нуклеарните централи беше само идеја која не дочека да биде ставена ниту на хартија. Во Македонија предизвикуваше дебата само во академските кругови.

Многумина сметаат дека изградбата на нуклеарната централа може да претставува пресвртница во енергетската стратегија и за другите земји во опкружувањето.




Posted By: lslcrew
Date Posted: 22-Oct-2008 at 01:08

Македонија сака учество во „Белене“

Вицепремиерот Зоран Ставрески, заедно со поширока владина делегација, денеска ќе престојува во работна посета на Бугарија, каде што треба да се сретне со бугарскиот министер за економија и енергетика, Петар Димитров, и со министерот за транспорт на Бугарија, Петар Мутавчиев. На средбата ќе се разговара и за учество на Македонија во изградбата на нуклеарната електрана „Белене“. (МИА)

http://utrinski.com.mk/?ItemID=16A4A839BCAFE74595DE2CC88143D185

Оваа вест може би и не припаѓа на форумов пошто се однесува на министерска посета на соседна држава, но за нас е интересен делот, Дали Македонија треба да инвестира во Белене. Досега никој не ни објаснил дали и зато или па зашто не, треба мМакедонија да инвестира во Белене. Јас би прифатил инвестирање. Ќе добиеме ефтина струја од нуклеарна централа, а бељета ќе ни биде прилично доста далеку од пред порти. Всушност Бечене ќе биде акционерско друштво и сега е прашањето дали Македонија на време да си купи акции во таа фирма додека се ефтини и да учествува во изградба.

Не сакав да идам со нова нишка пошто сепак се работи за нешто што не занима нас како држава, а па од друга страна проекти у странство не не занимаат и овдека би сакал да се задржиме на дискусијата само дали Македонија треба да инвестира или не.



Posted By: lslcrew
Date Posted: 03-Nov-2008 at 00:06

Струја од домашна нуклеарка?

Експертски тим подготвува анализа за да споредиме дали е пооправдано да изградиме сопствена нуклеарна централа или да се вклучиме во проектот „Белене“ на бугарската влада, изјави вчера вицепремиерот Зоран Ставрески.Според вицепремиерот, опцијата да се гради домашна нуклеарка и неколкуте проекти за изградба на термоелектрани се со цел за да се добие поголемо количество електрична енергија од домашно производство.Делегација на македонската влада неодамна беше во Бугарија да разговара за можностите на вклучување во овој значаен енергетски проект за Балканот.

- Добиени се позитивни сигнали за финансирање на проектот. За сметка на тоа, ќе добиеме извесно количество електрична енергија од нуклеарната централа. За нас беше значајно да добиеме релевантни податоци од прва рака за да направиме соодветна анализа на исплатливоста на тој проект. Дали да се вклучиме во тој проект или е поисплатлива алтернативата да изградиме сопствена нуклеарна електрана. Истовремено разгледуваме проекти за изградба на термоелектрани со цел да се зголеми домашното производство на енергија - вели Ставрески.

http://dnevnik.com.mk/?ItemID=1821735E2FBF714A95340DC76F9249A3




Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 03-Nov-2008 at 00:25
Сопствена нуклеарка а? Овие се КРЕТЕНИ тотални. Јас волку некомпетентни луѓе не сум сретнал на едно место. Место елегантното решение да се вклучиме во АЕЦ Белене, ниту на наше тло, ниту ризик, отпадоци, итн.
За целосна, сопствена нуклеарна централа пред се требаат огромни средства, проект и најмалку 10 години. Второ, требаат огромен број на експерти и инженери коишто би работеле во таа централа. Тие Македонија нити ги има нити ќе ги има. Трето централите се градат до големи водни базени (Кршко е на Сава, Козлодуј е на Дунав). Таква река кај нас нема. Знаете ли дека откако реката ќе мине низ разладните кули, температурата се покачува за 4-5Ц? Тотална екокатастрофа за Вардар. Потоа, цели градови се градат за потребите на НЕЦ-овите (Припет за Чернобил, Козлодуј за Козлодуј). Нашиве место одма да прифатат учествово Белене се занесуваат. Што е следно, космодром ли кај нас?Bash


Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Nov-2008 at 04:15

Македонија задоцнила да биде акционер во „Белене“

Македонија ја испушти шансата да биде акционер во бугарската нуклеарна централа „Белене“, а може со инвестиција да учествува во нејзината изградба со што би добивала струја по поповолни услови. Ова го тврди Галина Тошева, заменик-министер за економија на Бугарија, која вели оти акционерската структура на нуклеарката веќе била затворена. Според Тошева, акционери на „Белене“ ќе бидат Бугарија со 51 отсто и германски РВЕ со 49 отсто од капиталот на нуклеарката.

- Учеството на Македонија во „Белене“ е прашање на преговори со новата компанија, која ќе биде формирана. Има многу варијанти и можности за учество на Македонија. Во оваа етапа сите опции се отворени. За да се донесе една одлука, не е доволно само да се поднесе барање, туку треба и да се разговара. Вицепремиерот Зоран Ставрески изрази желба Македонија да ја финансира изградбата на „Белене“. Вашата влада треба да дефинира како сака да учествува во „Белене“ и да дојде со предлог - изјави Тошева.Ако се вклучи во финансирање на изградбата, Македонија ќе може само да откупува поповолно електрична енергија од „Белене“.

http://dnevnik.com.mk/?ItemID=52353096E341964CADFF1C5261330C98



Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Nov-2008 at 14:50
Нуклеарка во Македонија по 2025-та?



Автор:  А.С.Д.

Стручен тим во МАНУ наредните седум дена ќе ја разгледува опцијата за изградба на нуклеарна централа во Македонија. Земјата увезува дури 80 отсто од потребите за електрична енергија, по цени три пати повисоки од струјата произведена дома. Многу брзо ќе станеме и 100 отсто зависни од увоз, предупредуваат експертите. Во вакви околности изградба на сопствена нуклеарна централа се чини како најповолна варијанта за излегување од енергетскиот и економски колапс што ни се заканува.

- Деновиве ќе направиме дополнителни анализи за изградба на нуклеарна централа од аспект на мрежа. Потребно е да се довршат сите испитувања и да се види дали изградба на нуклеарна централа е само опција или реална можност. Сепак изградбата на атомска централа во Македонија може се реализира по 2025 година - вели академикот Глигор Каневче, раководител на експертскиот тим, задолжен за изработка на долгорочна енергетска стратегија.

Академиците предупредуваат дека ако не се подобрат постојните енергетски извори и не се изградат нови, ќе се соочиме со забавување на целата економија, огромен трговски дефицит и недостиг од ресурси.

Анализите на МАНУ упатуваат на максимално искористување на водните потенцијали, јагленот и обновливите извори на енергија (мали хидроцентрали, сончева енергија, ветерот и биомасата). Државата треба да ги обезбеди сите предуслови и за поголемо искористување на природниот гас.

 

 

МЕПСО со нов трансформатор во „Дуброво“

АД МЕПСО го монтира и го пушта да работи вториот енергетски трансформатор во трафостаницата „Дуброво“. Намената на оваа станица е трансформација од 400 на 110-киловолтно напонско ниво и едновремено пренос на електричната енергија меѓу двете напонски нивоа. Трансформаторот значајно ќе ги зголеми доверливоста во работата на високонапонската мрежа и стабилноста на електроенергетскиот систем на 110-киловолтно напонско ниво, велат од МЕПСО. Компанијата веќе го изгради 400-киловолтниот далековод од Штип до бугарската граница, а во тек е изградбата и на нова 400/110-киловолтна трафостаница во близината на Штип. Со овој проект се зголемува капацитетот на електроенергетскиот систем во источна и централна Македонија.

http://novamakedonija.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=2&fCat=1&top=1&EditionID=233&ArticleID=11326



Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Nov-2008 at 15:04
Дебата „Нуклеарна енергија: решение или влошување на проблемот“

Во организација на Амбасадата на Франција во Македонија и Францускиот културен центар во Скопје, во рамки на Неделата на дебати за актуелните предизвици на животната средина, денеска на скопскиот Економски факултет се дебатираше на тема „Нуклеарна енергија: решение или влошување на проблемот“



Според заменик-министерот за животна средина и просторно планирање Соња Лепиткова, Македонија треба да ги сослуша искуствата од Франција, како една од најнапредните европски држави во користење на нуклеарната енергија.

- Република Македонија се уште не е подготвена на своја територија да изгради нуклеарна централа. Иако може да размислуваме во тој поглед, нас ќе ни требаат многу години за да создадеме човечки потенцијал кој соодветно ќе управува со централите. Потребни се два реактора од по 1.000 мегавати кои би продуцирале таква енергија, а тоа е голем чекор кој треба темелно да се анализира, рече заменик-министерот Лепиткова.

Професорот на Институтот за физика при Природно-математичкиот факултет во Скопје Доне Гершановски истакна дека Македонија како членка на Меѓународната агенција за атомска енергија се труди и успева да постапува според препораките околу користењето и примената на електричната енергија.

Владимир Петковски, професор од Економскиот факултет во Скопје додаде дека кога се размислува за алтернативните извори на енергија, во Македонија најчесто се размислува за зголемено користење на сончевата, геотермалната енергија и ветерот.

- Во земјава паралелно треба да се размислува и да се гради стратегија, бидејќи алтернативен извор е обновливата, пред се сончевата енергија. Како јужна земја, со утврден број на сончеви денови во годината навистина не е јасно како имаме толку мал број сончеви колектори на куќите, истакна Петковски.

Според процеките на стручната јавност, Република Македонија увезува 80 отсто од потребната енергија, а за кратко време ќе стане 100 отсто зависна од увозот.

Дебатата се одржа во соработка со Министерството за животна средина и просторно планирање. На дебатите кои во текот на неделата ќе се одржуваат на Економскиот и на Медицинскиот факултет на теми поврзани со животната средина ќе учествуваат француски и македонски експерти.

http://www.kirilica.com.mk/vest.asp?id=18657



Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Nov-2008 at 15:04

Тука малце полаички се дадени констатациите него во предходниот текст, но се сложувам дека сеуште не сме ги искористиле максимално сите други извори како сончева и ветер, но сепак нуклеарната е драстично поефтина одколку стандардните алтернативни извори како ветер и сонце.

Сум приметил тенденција кај повеќе луѓе да се настојува нуклеарната да биде последно ршение кога се друго ќе се потроши. Тоа е многу погрешно размислување зашто нуклеарната ќе не заштити од недостиг на енергија барем во наредните 50 години сигурно. Дури и во случај сите да возиме на струја. Ова е нешто на што веќе активно треба да се размислува за во реонот на Мариово.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Nov-2008 at 15:46
Македонија сака своја нуклеарка, ама и се плаши



Автор:  Александар С. Димковски

На Македонија ѝ треба нуклеарна енергија, како на жедниот што му треба вода. Долгорочно тоа е единствениот спас на земјата за излез од енергетската криза. Она што недостига е знаење, стручен кадар што ќе ја раководи атомската централа и соодветна законска регулатива. За да создадеме вакви експерти, потребни се минимум 6-7 години, беше кажано на вчерашната дебата на темата „Нуклеарна енергија: решение или влошување на проблемот“, организирана од Амбасадата на Франција во Македонија.

Многуте домашни и странски експерти што учествуваа во расправата се согласни дека нуклеарната енергија е реалност во целиот свет и сè повеќе земји се ориентираат кон овој ресурс.

Доне Гершановски, професор на Институтот за физика при Природно -математичкиот факултет, рече дека во Македонија не може да се направи засолниште за нискорадиоактивни материјали.

- Изградбата на нуклеарен реактор бара многу подготовки. Самиот збор нуклеарка значи зрачење и потребно е да има најмалку 3-4 нивоа на заштита. За управување со една ваква станица се потребни 300-400 експерти по нуклеарна физика - појасни Гершановски.

Жерар Коње, советник за нуклеарна енергија за Централна Европа, ги пренесе искуствата на Франција од аспект на користењето на нуклеарната енергија. Во Франција 80 отсто од потребите за енергија се покриваат од нуклеарните централи, кои ги има многу во земјата.

- Денес во светот голем број држави се вртат кон нуклеарната енергија.Во следните 20 година нуклеарни реактори ќе се градат во Кина, јужна Африка, Индија и други места - истакна Жил Бан, универзитетски професор.

МАНУ веќе најави дека нуклеарна централа во Македонија може да стане реалност по 2025 година.

Според заменик-министерот за животна средина и просторно планирање Соња Лепиткова, Македонија треба да ги сослуша искуствата од Франција, како една од најнапредните европски држави во користењето на нуклеарната енергија.

- Република Македонија сè уште не е подготвена на своја територија да изгради нуклеарна централа. Иако може да размислуваме во тој поглед, нас ќе ни требаат многу години за да создадеме човечки потенцијал што соодветно ќе управува со централите - рече заменик министерот Лепиткова.

Владимир Петковски, професор од Економскиот факултет во Скопје, додаде дека кога се размислува за алтернативните извори на енергија, во Македонија најчесто се размислува за зголемено користење на сончевата, геотермалната енергија и ветерот.

- Во земјава паралелно треба да се размислува и да се гради стратегија, бидејќи алтернативен извор е обновливата, пред сè сончевата енергија. Како јужна земја, со над 260 сончеви дена во годината, навистина не е јасно како имаме толку мал број сончеви колектори на куќите - истакна Петковски.

http://novamakedonija.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=2&fCat=1&top=1&EditionID=234&ArticleID=11443


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Nov-2008 at 15:47
Тропаме на отворена врата за „Белене“



Автор:  Александар С. Димковски

Македонија чека понуда од Бугарија за учество во нуклеарката „Белене“. Официјална Софија тврди дека понудата била испратена уште пред три години.

- Бугарскиот претседател Георги Прванов во 2005-та упати покани до сите земји во регионот да учествуваат во финансирањето на изградбата на централата во Белене, со што ќе си обезбедат сопственички удел во понатамошното субвенционирано снабдување со електрична енергија.

Од македонските власти досега ништо посериозно не е преземено. Разни делегации во неколку наврати престојуваа во Бугарија, но без конкретен резултат. Во Министерството за економија и енергетика на Бугарија досега нема пристигнато официјално барање од Македонија за учество во Белене - тврдат бугарските власти.

Македонскиот државен врв е со поинаков став.

- Сега на потег се Бугарите од НЕК и Германците од РВЕ, кои ја градат централата. Тие треба да ги кажат условите откако ќе формираат заедничка компанија. Во почетокот на наредната година би се знаело и која е финансиската конструкција и инвестицискиот проект. Тогаш би се знаело и од нивна страна кои би биле можните опции и конкретната понуда за евентуално финансирање. Дури потоа ќе се одлучува дали ќе закупиме струја од нуклеарката - вели Фатмир Бесими, министер за економија.

Бугарските власти збунети од ваквата изјава.

- Се мешаат работите. Нашата понуда трае веќе три години. Досега немаше ниту одговор ниту иницијатива од македонска страна. Потребен е реален интерес, односно македонска понуда за учество во проектот - велат високи дипломатски извори.

Бугарија не може да определи за колкаво количество струја е заинтересирана Република Македонија, ниту пак со колку финансиски средства сака да партиципира во проектот. Секоја држава посебно ќе си ги направи пресметките, велат нашите извори.

Што се однесува до финансиската конструкција на проектот „Белене“, таа е затворена уште минатиот месец.

Во документот до кој &схѕ;дојде „Но&схѕ;ва Македонија“ стои дека најдоцна до 15 септември бил одобрен и последниот пакет од техничкиот проект, со што практично се затвора финансиската конструкција на „Белене“.

Дали Македонија ќе може дополнително да се вклучи ќе зависи од добрата волја на стратегиските инвеститори, велат нашите извори.

Дознаваме дека просечната цена на електроенергија што ќе се произведува во „Белене“ ќе изнесувала помеѓу 3,5 и 4 евроценти за киловат-час. Според експертите, шансата на Македонија за вклучување во проектот „Белене“ може да се бара единствено кај германскиот инвеститор РВЕ и белгиски „Електрабел“, кои контролираат 49 проценти од сопственичкиот пакет. Германската РВЕ учествуваше и на тендерот за Чебрен и за Галиште, што може да ѝ даде на Владата дополнителен маневарски простор за евентуално наше вклучување во „Белене“, сметаат експертите.

Според академикот Томе Бошевски, за инвестицијата во „Белене“ воопшто и не треба да се двоумиме, зашто ако сега не се вклучиме, подоцна од неа ќе купуваме струја и ќе ја плаќаме по баснословни цени.

За Владата, пак, инвестирањето во сопствени производствени капацитети е поисплатливо од аспект на пораст на економијата и отворање нови работни места.

Во весникот „Фајненшл тајмс“ беше објавен тендерот за проектот „Вардарска долина“, кој предвидува изградба на 12 хидроцентрали со вкупна инсталирана моќ од 320 мегавати и со просечно годишно производство на електрична енергија од 1.000 гигават-часа. Хидроцентралите ќе се градат по текот на реката Вардар, од Велес до Гевгелија.

Станува збор за еден од најголемите проекти во Македонија во енергетскиот сектор, чија вредност се проценува на 1,2 милијарда евра.

http://novamakedonija.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=2&fCat=1&top=1&EditionID=234&ArticleID=11444



Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 16-Dec-2008 at 23:27
Иако овој проект нема да се гради на територијата на Република Македонија, мислам дека ваков исклучително грандиозен проект во кој нашата земја би можела да земе учество си заслужува своја одвоена нишка. Прво би презсентирал некои информации околу местоположбата на НЕЦ Белене и оквирите на проектот.
Градот Белене се наоѓа на брегот на река Дунав, на самата Бугарско-Романска граница,  220км северно од Софија и околу 450 км северо-источно од Скопје.



Проектот датира од 1981 година и е проектирана од „Атоменергопроект“ — Киев и „Енергопроект“ — Софија. Првобитниот план бил за изградба на 4 блока но заради распадот на комунизмот, проектот е корегиран и сегашната НЕЦ Белене ќе има 2 реактора.
Првобитниот проект и сегашниот:




Во 1987 проектот е официјално започнат и до 1990 година е завршена 40% од работата на 1ви блок и е доставена 80% од техниката неопходна за него. Во 1990 година проектот е замрзнат и се извршуваат само конзерваторски работи.





Сгашен статус на НЕЦ Белене:

Централата треба да се состои од два реактора од руско производство VVER-1000/446 (Водо-водяной энергетический реактор) или Водно-воден енергетски реактор. Овој тип на реактори покрај во многу источни земји се употребува и во Финска, Од ЕУ и Западот се прифатени како тотално безбедни, последна, 3та генерација на нуклеарни реактори.
Изградбата на теренот практички е започната (демонтирање на старите конструкции и подготвување на теренот). Во март 2008, НЕК (Национална Енергетическа Компанија) го избра RWE за стратшки инвеститор кој треба да инвестира 2.8 милијарди евра и со тоа да поседува 49% од проектот вреден вкупно 6 милијарди евра.
Реалната изградба на Блок 1ви треба да почне во Март 2009 и да заврши во Декември 2013.
Реалната изградва на Блок 2ри треба да почне во Март 2010 и да заврши во Јуни 2014.



Република Македонија во овој проект:

Покрај константниот пораст на конзумација на електрична енергија во Македонија, речиси 20 години немаме капитална инвестиција во Ел-Ен систем на земјава(ако ја исклучиме ХЕЦ Козјак и ХЕЦ МАТКА 2).

АРГУМЕНТИ ЗА ПРОЕКТОВ:
- Нек Белене нема да се наоѓа на наша територија, туку на територијата на друга земја. Тоа ни заштедува ред работа како нпр: избор на локација за НЕК кој мора да биде покрај голема река за да може да се ладат разладните кули на реакторите. Избор на фирма градител и партнер во овој проект. Сите знаеме колку спори и неуспешни се тендерите за капиталните инвестиции.
- Бугарија е земја со традиција во доменот на нуклеарната енергетика за разлика од Македонија. Тоа ни заштедува образование на неколку илјаден висококвалификуван кадар кој би ја опслужувал евентуално нашата НЕЦ. Таква образовна институција кај нас колку што знам нема.
-Би се користел Бугарски уран. Со тоа се покрива прашањето за суровини за централата.
-Јадрените одпадоци би се одвезувале во веќе постоечкиот склад на Прва Атомна Електрана Козлодуј, П. Бугарија. Решено прашање за нас.
-Реакторите од 3то поколение се докажано безбени. Тестовите не направени за евентуални пожари, земјотреси, терористички напади, па дури и удар на авион.
-Централата ќе биде далеку од нашата земја. Евентуална хаварија би се одразила послабо.
-Со влезот на Македонија во ЕУ, на земјава ќе и бидат доделени т.н. СО2 квоти. Секое повишување на истите, ќе резултира со плаќање на пенали во Брисел. Сите знаеме дека нуклеарните централи се многу почисти од ТЕЦ (на јаглен или мазут) и ГЕЦ.
-Децениско затворање на прашањето за електрична енергија на Македонија.

АРГУМЕНТИ ПРОТИВ:
-
Самата централа нема да биде на наша територија, што и дава на Бугарија чекор напред. При влошување на односите меѓу двете земји, може да ни се запре или опструира дотокот на ел. ен.
-Еколошките аспекти околу безбедноста на проектот и неговите еколошки последици. (Овие прашања се подигнати од еколошки организации и се демантирани од страна на Европската Комисија и ИАЕА).
-Економската исплатливост на проектот и евентуално подоброто искористување на истите пари во наша НЕЦ.


Мислам дека Македонија безрезервно треба да се уклучи активно во проектов. За мене аргументи од типот на Ќе ни ја секнат струјата, не држат затоа што тие договори се регулирани од меѓународни организации и се директно под нивен надзор. На овој принцип Словенија и Хрватска ја делат НЕК Кршко која се наоѓана територијата на Словенија и засега нема поголеми проблеми. Вие што мислите околу ова?
Cheers
http://bg.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%8F -


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 16-Dec-2008 at 23:40
Одличен пост Андреј Thumbs%20Up

Го делам мислењето дека доколку учествуваме во Белене, опасноста да извисиме во евентуални периоди на влошени односи е практично занемарлива.

Белене дефинитивно звучи примамливо. Треба само да се направи студија дали имаме поисплатливи алтернативи за да ги вложиме парите дома. Но за жал немаме многу време за размислување и премислување... Анализите требало да се прават порано. Сега ми се чини дека ќе треба да донесеме одлука во цајтнот.


Posted By: Б.Ѓ.Т
Date Posted: 16-Dec-2008 at 23:42
super informacija... i se slagam so toa deka treba da se vkluci i makedonija vo proektov. a toa sto izjavile deka e super sto nema da bide kaj nas vo "argumenti za proektot" so nekoj do negde se slozuvam, posebno so delot deka se spori i neuspeshni tenderite kaj nas...
a toa so obrazovanieto,sram da mu e na toj sto go kazal toa,ke se napraelo takov smer ke se obrazovale luge i ke sme imale strucen kadar moze ke potraelo ama ke se isplatelo.


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 16-Dec-2008 at 23:57
Јас сум го кажал тоа...LOL И не се срамам и сеуште држам на тоа. Прво во Скопје, Физика е само отсек од Природно-Математички Факултет, а нуклеарна физика е само смер. Немаме ни посебен Факултетза Физика. Немаме нити кадар, нити финансии нити техника нити простории за производство на 1000 високо образовани луѓе и тоа само за неколку години. Да не забораваме дека нашиот проблем со недостигот на ел. енергија е УРГЕНТЕН. Нема време сега ние за да речеме 5 години се од 0 да почнеме. Бугарија има 2 огромни центри за таа област во Софија и Козлодуј, кои се со традиција и огромна помош од Русија во сите аспекти. Евентуално можеме да испратиме наши студенти на школување таму кои би работеле во заедничката НЕЦ Белене. 


Posted By: Б.Ѓ.Т
Date Posted: 17-Dec-2008 at 01:25
Originally posted by Andrej_LJ

Јас сум го кажал тоа...LOL

ja pa mislev od negde ti e izvadeno,nekoj milenja od nekojsi...a ako e od tebe pishano togaash dobro,ne mislev togash takaLaugh mala shala.

Прво во Скопје, Физика е само отсек од Природно-Математички Факултет, а нуклеарна физика е само смер. Немаме ни посебен Факултет за Физика.Немаме нити кадар, нити финансии нити техника нити простории за производство на 1000 високо образовани луѓе и тоа само за неколку години.


znam deka nemame poseben fakultet za fizika, a za da se izvadi strucen kadar ne se potrebni bogzna kolku finansii,tehnika i prostorija ke se najde i za toa ne e problem, moze malce vremenski ke se izgubi,ke vlozish vo nehto ama posle dobivash.mesto da plakas posle nekoj inzinjer od stranstvo za tie raboti sto ke te koshta duplo poskapo za nekakvo mislenje da ti kaze,ke go imash doma,zasto pa vo bugarija da se skoluvaat koga moze tuka,pa posle da gi pratime da rabotat vo NEC belane.

Да не забораваме дека нашиот проблем со недостигот на ел. енергија е УРГЕНТЕН.


 znam deka e urgenten,i pisav i deka treba da se vkluci makedonija vo proektot  a se drugo sto pisav e  vo odnos na ARGUMENTITE ZA PROEKTOT.
a sea veke koga si se gradi vo bugarija,neka ucestvuvaat nashite tamo,toa e odlicna prilika za nas i za opravuvanje na krizata od el.energija kaj nas.




Posted By: BOJAN
Date Posted: 17-Dec-2008 at 11:42
Прекрасен пост на Андреј. Македонија под итно треба да земе учество во изградбата на Белене. Сепак, мислам дека размислите за изградба на нуклеарна централа во Македонија ни се мегаломански и опасни. Не се работи само за стручниот кадар, проблем се и средствата, немањето на доволни количини вода за ладење на реакторот, еколошкиот фактор тука е најбитен. Производството на струја ќе го надополниме со изградба на други објекти. Искрено како се грижиме за термоелектраната во Битола и Осломеј, имам голем страв од можноста за хаварија на таа нуклеарна централа во Македонија.


Posted By: pbanks
Date Posted: 17-Dec-2008 at 13:45
Јас не сум толку сигурен дека Бугарија (или било која друга земја) не би можела да ја злоупотреби положбата каде има еден заеднички енергетски капацитет со друга земја на своја територија. Но ако се стават на кантар сите аргументи ЗА и ПРОТИВ кои Андреј навистина убаво ги документираше дефинитивно превагнувам кон опцијата ЗА изградба.

Ние немаме опција да сме енергетски независни во ситуација кога и оние ресурси кои ги имаме ги нема во изобилство ниту пак се поволни од многу аспекти а пак сме земја во развој чија потрошувачка на енергија во перспектива многукратно ќе се зголеми. Дури и со разните ТЕ ТО централи кои се градат или планираат да се изградат неможе да сме сигурни дека енергенсот од кој тие централи зависат секогаш ќе го имаме на тацна

Така да лично сметам дека дефинитивно треба да сме исклучително заинтересирани за овој проект што повеќе пребаше да бидеме заинтересирани од многу порано. .

Воопшто не би се сложил дека создавање на кадар не кошта БЃТ. Напротив образование (квалитетно а не ради реда) е е многу скапа работа што се докажува и со состојбата на образованите во Македонија денеска воопшто.

Исто така... Луѓе ние сме мала земја и не може да имаме квалификуван кадар во сите бранши од земјоделие до ракетна технологија. Акцентот треба да биде на неколку клучни сектора не повеќе. Мал оф топик но морав да кажам.


Posted By: Б.Ѓ.Т
Date Posted: 17-Dec-2008 at 17:52
ne ste me svatile sto sakam da kazam so toa ama nema veze,muabetot mi bese deka ne se nisto tie finansii vo sporedba so toa sto ke pridonese posle toj kadar.i toa e mnogu tocno deka nemozeme da imame kvalifikuvan kadar od site branshi,nemame potreba...ama koga bi imale zasto da ne go sozdademe.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 17-Dec-2008 at 20:45
Сега малку сакам да побијам некои аргументи на Андреј. Ја повеќе се залагам за изградба на домашна нуклеарна централа.

-Црна Река е сосема доволна за разладување на некои помали реактори. Нрмално ние не би граделе 900 гигаватни реактори па да треба амазон да ги лади. Вардар е повеќе од доволен за разладување на помали нуклеарни централи. А барањето локација несмее да ни биде проблем. Со ваков рењеф Македонија, убеден сум дека има барем 10-тина перфектни локации за мини нуклеарки.
-И Бугарија некогаш била дебитант у ова и традицијата не смее да биде репер. Мора некогаш да се почне. А за кадаро и воопшто не е тешко да се набави кадар. Ја незнам зашто па толку инсистирате тоа да биде некој наш граѓанин кој ќе
биде стипендиран. Може да се најде кадар од странство и да зема добра плата што ќе го задржи тука. Па зарем малку луќе работат у странство. Некогаш и македонските лекари се школуваа по белград, загреб, па дали тоа било причина Македонија на нема здравствен систем.
-Од каде си сигурен дека ќе се користи бугарски уран. И да се користи тоа мора да се преработи некаде у странство каде што има ацелератори (некој вид на железари за уран). Не е тоа песок, па црпи турај. Нити па нешто нашиот посебно ќе го заштеди.
-Прашањето со отпадот се решава на глобален план многу лесно. Во козлодуј складот е привремен. Трајните скалдови се скапи за изработка и лидер во тоа е Франција која што по прилично пристапни цени складира туѓ отпад. Бугарија и Југославија порано на пример складираа отпад во СССР. Што се однесува до хаварија. Хаварија во Бугарија е исто како да се деси хаварија и дома. Кога пукна Чернобил (единствен случај) последици се осетија у Шведска прво и после по цела европа. Така да тоа не не прави посигурни. Инаку совет за безбедност при ООН ги одобрува ваквите централи затоа што последици евентуални се широки, а не само во рамките на својата држава. Башка хаварија не се случува туку тука како што се мисли меѓу народов наш. У чернобил се деси од невнимание, што може да се деси у секоја држава. Инаку има редовни контроли од светски организации што пак дава објективен увид во состојбата на реакторот.

Влошувањето на односите е традиција на балканот. Но не е само тоа аргумент. Пред шеесетина години се дешаваше масовна национализација. Незнам дали сте знаеле ама во кралсак Југославија голем дел од нашите патишта и пруги се направени со модел на концесии на 99 години нешто слично на ова сега. И што за само 20-тина години све беше национализирано и никој не го гарантираше имотот на тие концесионери. Инаку менувањето на границите на баканот не е ништо чудно, така да ако оваа држава се грижи за своите граќани тогаш треба ваквите капацитети да ги гради што поблиску до своите граѓани како пеи евентуално политички блокади сепак струјата остане за овие граќани кои што со свои пари ја плаќале изградбата. Така да овие меќународни организации може да клапнат преку ноќ и нека не ви биде тоа многу репер дека некој ќе ни гарантирал. Додека сум на Балканов мора и малце селски да размислам зашто сепак тој од другата страна размислуваептен селски. Страв лозје чува. Ја не би дал ќеш пара 400 милиони туку така.

Значи да сумирам... Против сум Македонија да се вклучува во проектот. Сметам дека сите апатични изјави дека не не бива не се воопшто точни.



Posted By: Cloverstack
Date Posted: 17-Dec-2008 at 21:21
lsl, хаварија во нуклеарна централа може да биде од најразличен степен, не може само Чернобил да го земаш како пример. Релативно „често“ се случуваат хаварии кои прават значителна контаминација локално каде што се централите, така да воопшто не е исто дали потенцијалниот извор е во Белене, или во Мариово, или во централна Македонија.

Друга работа - кога Бугарија почнувала на ова поле во енергетиката (захтевно во секој поглед) зад нејзе во секој поглед стоел СССР и планското стопанство на СЕВ.

Уште една битна работа... Нуклеарните централи се големи проекти кои бараат не само критична маса на нуклеарно гориво, туку и критична маса на разноразни општествени ресурси. Не велам дека не можеме да ги создадеме, но тоа ќе кошта, а и прашање е што е поисплатливо - по секоја цена да градиме помала (со тоа понеисплатлива) домашна нуклеарна централа, или да се обидеме да се договориме со Бугарите и да добиеме солидна понуда, затоа што Белене сигурно прави многу поголема економска логика него тоа што би го граделе ние, па со самото тоа има и доволно простор за добар договор на обострано задоволство, се разбира ако се има добра воља од двете страни.

Конечно, не би ја споредувал национализацијата со оваа ситуација. Ова би било регулирано со толку многу меѓудржавни договори и со толку многу меѓународни гаранти, што доколку некогаш Бугарите добијат желба да прават злоупотреби, тоа веројатно многукратно би си го наплатиле преку отштети.
Јас мислам дека нашето евентуално учество дури и ќе придонесе за подобрување на меѓудржавните односи и поблиски економски врски. Единствено може некои нивни националистички дебили да мудруваат по разни интернет форуми дека без „мајка б`лгарија“ ќе сме живееле во мрак, ама „мудростите“ на таквите типови воопшто не ме засегаат...


Posted By: lslcrew
Date Posted: 17-Dec-2008 at 21:24
Оставам времето да ме разубеди, само да не излезе обратно...... Но сепак да има референдум ќе гласам против!


Posted By: pbanks
Date Posted: 17-Dec-2008 at 21:31
Originally posted by lslcrew


-Црна Река е сосема доволна за разладување на некои помали реактори. Нрмално ние не би граделе 900 гигаватни реактори па да треба амазон да ги лади. Вардар е повеќе од доволен за разладување на помали нуклеарни централи. А барањето локација несмее да ни биде проблем. Со ваков рењеф Македонија, убеден сум дека
има барем 10-тина перфектни локации за мини нуклеарки.


Не сум стручен за колку вода е потребно за ладење нуклеарни реактори но сметам дека нашата хидролошка состоба воопшто не е поволна иако обожаваме да говориме дека сме земја богата со води. Би сакал да видам некакви проекции за нашите води во иднина за да оформам поубава слика за тоа.


-И Бугарија некогаш била дебитант у ова и традицијата не смее да биде репер. Мора некогаш да се почне. А за кадаро и воопшто не е тешко да се набави кадар. Ја незнам зашто па толку инсистирате тоа да биде некој наш граѓанин кој ќе
биде стипендиран. Може да се најде кадар од странство и да зема добра плата што ќе го задржи тука. Па зарем малку луќе работат у странство. Некогаш и македонските лекари се школуваа по белград, загреб, па дали тоа било причина Македонија на нема здравствен систем.


Измеша баби и жаби. Како прво Бугарија кога го кршела мразот беше дел од еден блок каде се форсираше тој тип енергија и каде што постоеше јасна агенда за ова. Со други зборови тие имаа многу силен спонзор на полето на нуклеарна енергија додека нас тоа денеска дури и да измолиме некого да ни го предаде знаењето ќе не чини премногу пари и не верувам дека ќе биде физибилно. Дополнително Бугарија беше позната во источниот блок па дури на некој начин и форсирана како земја за високи технологии. Бугарија до скоро а можеби и сеуште е нација со најголем број на доктори на науки на жител.
Со состојбата на нашиот едукативен систем денеска мене ми е страв да отидам на доктор па каму ли да му верувам на некој недоделкан да управува со нуклеарен реактор на 100км од мене. Уште ко ќе се почне со партиски вработувања..............


Значи да сумирам... Против сум Македонија да се вклучува во проектот. Сметам дека сите апатични изјави дека не не бива не се воопшто точни.


Зошто непотребно мешаш апатија? Како прво треба да сме реални, да се биде реален не е исто што и да се биде апатичен... Како второ треба да имаме 'cost-benefit' анализа? Имаме ли таква?

Да повторам ние неможе да имаме и нуклеарни инженери, и производители на ракети, и фабрики за хемиско оружје, и дизајнери на чипови..... Треба рационално да ги искористиме и усмериме ресурсите, и материјалните и човечките. Образовно не треба да се расплинуваме на сите страни туку треба да имаме фокус.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 17-Dec-2008 at 21:44
Ќе идам од назад. Ја убаво реков дека не треба да имаме нуклеарни екперти него да си платиме стручњаци од странство. Не реков дека предуслов за нуклеарка е да имаме катедра за нуклеарна физика.

Апатијата е сосема на место. Еве дури и ти ја имаш малку кога велиш партиски вработувања. Таквите вработуувања се типични за овој временски период. Тоа ќе се смени додека ние да изградиме реактор. Не е тоа нешто вечно.

Што се однесува до кост-бенефит анализа, ја никаде немам видено дека е направена таква анализа за белени и дека ни се исплати учество. Воопшто и немаме некоја енергетска стратегија.


Posted By: pbanks
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:04
Originally posted by lslcrew

Ќе идам од назад. Ја убаво реков дека не треба да имаме нуклеарни екперти него да си платиме стручњаци од странство. Не реков дека предуслов за нуклеарка е да имаме катедра за нуклеарна физика.


Жити се... Ем дома сите се вработивме ем имаме вишок пари па ќе увезуваме кадар па уште и скап.


Апатијата е сосема на место. Еве дури и ти ја имаш малку кога велиш партиски вработувања. Таквите вработуувања се типични за овој временски период. Тоа ќе се смени додека ние да изградиме реактор. Не е тоа нешто вечно.


Многу убаво го кажа.... Тоа ќе се смени кога ќе изградиме ние реактор LOL Значи никад....


Posted By: Vladimir P
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:36
По мене дебело треба да се размисли за улог во Бугарија, со векови овој Балкан е „буре барут“, незнам колку сте запознаети со ситуацијата Кршко, стани-пани, помеѓу две балкански држави.

Да сме комшии со некој скандинавци да дигнам четири прста, бидејќи ни гори под нозе. Но, во оваа околија останува само да се ослониме сами на себе (сиве овие децении, горко го искусивме комшилукот а и пошироко на свој грб).

Каде можда е решението,
- градење на зацртаните проекти.
- буквално поволни концесии и олеснувања за мали централи.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за индивидуални.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за соларни колектори.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за солар-електрични панели.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за индивидуални ветерници.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за изолациони материјали.
- одложени кредити* и ослободување од данок и царина за биогас на фарми.
- ослободување од данок и царина за штедливи светла и забрана за увоз на класични сиалици од сите видови од палетата на широка употреба.
 * Кредити со нормални камати

Ова веќе многу земји го уведова, задна беше Шпанија, која за неколку години нарасна до таму да веќе сака да ги намали бенефициите

Како заклучок од ова мое скромно размислување;
и до сега сме биле под разни рестрикции, па уште 2-4 год, и тоа мислам дека можеме да го надминеме, и полека да станеме земја со алтернативни извори, и вложувања во себе и во оваа наша држава.



-------------
Клуб на љубители на железниците во Македонија, Macedonian Railways Fan Club
https://www.facebook.com/767277056651521/ - https://www.facebook.com/767277056651521/


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:44
Не дека нема ризик да се инвестира вака во друга земја, но тој ризик реално е мал и треба да го ставиме во перспектива на сите други аргументи за и против.

Инаку аналогијата со Кршко мислам не е баш најдобра, затоа што таму уште во почеток немаше чиста ситуација, па се јавија проблеми подоцна. За моменталната ситуација не сум запознаен, но немам слушнато за проблеми во последно време...

А ние доколку се впуштаме во Белене, ќе треба јасно и прецизно да ги договориме сите аспекти и да обезбедиме најцврсти можни гаранти и механизми за заштита, тоа мислам се подразбира.


Тоа е она што го мислам во однос на Белене, инаку потполно ги подржувам правците што ги предлагаш, независно од тоа што сум помал скептик во однос на бугарската нуклеарка. Треба добро да се извага... А токму тоа ми беше поентата прееска - за жал предолго спиевме па сега не знам колку време имаме за добри анализи и тактизирање...

Ohno


Posted By: pbanks
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:46
Originally posted by Cloverstack


А ние доколку се впуштаме во Белене, ќе треба јасно и прецизно да ги договориме сите аспекти и да обезбедиме најцврсти можни гаранти и механизми за заштита, тоа мислам се подразбира.


Дефинитивно мислам дека за сите нас кои ја подржуваме идејата за влез во Белене се подразбира дека мора да има максимално јасен договор и гаранции. Доколку не е се максимално јасно и чисто и јас би бил против.


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:51
-Воден потенциал- прво не се согласувам дека имаме некакви погодни реки за евентуална НЕК. Дури и Вардар нема постојан водотек а камо ли извор како Црна Река. Проблемот не е само да се разлади реакторот. На рекиште како што е Сава е поставена НЕК Кршко. После електраната температурата на водата е просечно зголемена за 3-5 С степени. Следствно некои врсти животни и растенија исчезнале а Загреб, град на 50 км од Кршко оттогаш се соочува со константни магли. Ајде посочи ни 3 а не 10 погодни локации за НЕК во РМ.
-Бугарија во енергетиката ите како е репер. Козлодуј функционира од далечната 1967 година, најголема НЕК на овие простори. Изградена е со огромната помош на СССР во секој поглед. Бугарија е земја која во цела источна Европа произведува најмногу ел. енергија по глава на жител. Поседува најголема ТЕЦ на Балканот (ТЕЦ-ови Мини Марица Изток-Стара Загора) и најголема рафинерија (НЕФТОХИМ-Буграс).
-Бугарски уран ќе се употребува, така стои во проектот. Веќе секористи и во Козлодуј и системот со прочистување очигледно веќе е разработен. Зошто ние се сакаме на ново и од почеток даизмислиме не ми е јасно.
-Складот во Козлодуј е предвиден и за Белене, така што се води за задоволливо решение. Зошто да плаќаме рента за француски складишта (тука доаѓа елементот на транспорт на отпадот, кој често пати е многу ризичен и попречуван од Грин Пис етц), кога можеме буквално скоро бесплатно да го користиме овој.
-Чернобил никој не го води како човечка грешка...Незнам од каде ти е овој податок. Главна причина е недостатоци во изградбата на блокот, кој морало да се изгради предвреме за некоја комунистичка свеченост. Шведска ите како прва не ги почуствува последиците од хаваријата, тие само први обзнанија на светот за случајот. Киев и Минск се најзасегнатите. Така да елементот Локација ите како не ти држи.
-НЕК бара огромен број на ангажирани и ресурси како што беше кажано горе. Во НЕК Козлодуј директно работеа над 8 000 луѓе. Целиот град е изграден само заради електраната. Еве да речеме дека сакаме во Мариово да градиме мала електрана во која биработеле 2 000 луѓе. Тоа значи дека најмалку 8 000 луѓе (вработените и нивните семејства) треба да бидат сместени во нов град Мариовград Crazy Каде е тука инфраструктурата во тие планини?
-Зошто да го упропастуваме најнедопреното парче на Македонија со ваков ризичен проект?
-Образованието ни е дефинитивно слаба страна. Обука на овој кадар не е како на Правен факултет, принцип табла и креда. Покрај се останато, бара градба на сопствен мал реактор за експериментални цели. Вакви на Балканот колку што знам има два, Винча во Србија (кој е затворен и со него беа поврзани скандалите со крадењето на нуклеарно гориво-видете сами колку треба да се има строга контрола над сето ова) и еден во Софија.
Нуклеарна енергија е еден од 10те најголеми дострели на човештвото досега и затоа да не се залажуваме дека секоја држава е способна за изведување на овој проект. Иначе просто досега големи и моќни држави како Грција, Турција итн ќе ја имаа.



Posted By: Vladimir P
Date Posted: 17-Dec-2008 at 22:52
@ Cloverstack, @ pbanks
Превише сме изгорени, па сега дувам-е и на макеница,

-------------
Клуб на љубители на железниците во Македонија, Macedonian Railways Fan Club
https://www.facebook.com/767277056651521/ - https://www.facebook.com/767277056651521/


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 17-Dec-2008 at 23:01
Логикава за Буре Барут воопшто не ми се чини правилна. Веќе Блаканот се стабилизира, се модернизира, се отвара...Глобализација. Не е исто како што беше пред еден век. Ние немаме (и никој нема и не треба да има) сили се сами да си правиме. Тој начин на мислење води до изолација и стагнација. По твоја логика Владимир ние требаше да размислиме и за изградба на автопатот Скопје-Тетово-Гостивар кој за време на војната можеше да биде уништен или не дај Боже одземен. Многу јасно дека целосно и детално би биле зацртани сите права и обврски на двете страни на проектот. Потоа изворите на обновлива енергија не се целосно и задоволувачко решение. Со соларни панели нема да ја напојуваме Железара, а и да можеме, пак нема да биде посиплатливо од НЕК.
Кршко во ниеден момент немал никакви суштествени проблеми, беше предмет на технички разговори меѓу две земји кои настанаа од една. Токму Кршко е репер за ваков начин на соработка меѓу соседите.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 17-Dec-2008 at 23:02
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_nuclear_reactors - http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_nuclear_reactors Еве ви само за споредба да видите колку централи има низ свет. Отворете некоја рандом и видете у која вукојебина е забутана и што ја лади. Македонија може да изгради сама мал реактор. Реактор со моќност многу помала од Белене. Башка никој не рече дека мора у мариово да биде. Еве ја брегалница, ене ја пчиња. Тоа се празни бришани простори.


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 17-Dec-2008 at 23:11
Брегалница и Пчиња ПРЕСУШУВААТ во летниот период. Што тогаш? Еве ти Кршко е многу мала електрана 670 MWe PWR (скоро 1/10 од Козлодуј 6000 MWe PWR) и пак предизвикува еколошки проблеми, дури и на река Сава. Мариово неколку пати е спомнуван од домашната експертска Dunno јавност. Јас мислам да си знаеме сепак колку ни е чергата и да се вратиме на земја. Второ во овој кризен период кој би ти дал кредит од милијарда или повеќе евра, при услови што во соседството се градат повеќе НЕК (во Грција, Турција, Бугарија и Романија) кои целосно ќе ги задоволат долгорочните потреби на Балканот?


Posted By: UrbanFreak
Date Posted: 17-Dec-2008 at 23:21
100% ја поддржувам идејата дека треба Македонија да учествува во изградбата на Белане, но се плашам дека за тоа е веќе предоцна, поради веќе дефинираната финансиска конструкција на проектов. Бугарите со години ги молеа соседните држави да се вклучат, ние бевме глуви.

За аргументите за учествонемам повеќе што да додадам. Андреј, Кловер и ПБанкс опширно образложија, само ќе напоменам дека 2 пати годишно во РЕК Битола имаме хаварија од посериозни размери. Несакам ни да помислам да живеам на 100км од НЕК која е раководена од бахати политички полтрони, со желба да наместат тендер за резервни делови на свои роднини и пријатели.


Posted By: pbanks
Date Posted: 18-Dec-2008 at 14:33
Flow, m3/s = 0.9 * Mwe / ΔT

Ова е формулата која ја ископav за количеството на вода потребно да проаѓа низ нуклеарниот реактор за тековна работа каде Mwe е моќноста а ΔT е диференцијалната разлика помеѓу температурата на влезната и излезната вода (во Фаренхајти).

Гледав примери со 30F и 20F (очигледно и логично се оди кон намалување на диференцијалната разлика). Ако идеме со 20F (што би дошло ~11C) и блок со моќност од 1000Mw добиваме дека е потребно 45м3 вода во секунда за тековно работење на централата. Значи без дополнителни потреби, мини хаварии кои се тековна работи и кога се потребни и поголеми количества на вода.

Просечниот проток на Вардар е 174м3/с. Тоа значи дека барем 6-7 месеци во годината тој е многу многу помал.

Ако одиме со просечниот проток тоа значи дека e потребна ~1/4 од водата на реката за тековна работа на централата.

Што правиме при мини хаварии? Што правиме при поголеми хаварии? Што правиме при низок водостој? Централанта нема да може фактички да работи барем 4-5 месеци годишно.

Секако конкретниот проток на некоја локација во Гевгелиско или во Неготинско е поголем од просечниот но сепак Вардар раскрстува со најголемите притоки до Градско. Летно време не верувам дека и таму има спектакуларен проток на вода.

Се на се работата со водите воопшто не е поволно особено како што реков што немаме на располагање за дискусијава ниту точна проекција за хидролошката состојба на вардарскиот слив во иднина која сигурно не е премногу поволна.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Dec-2008 at 17:58
Па тогаш може да се направи непосредно после акумулација.
едит: Уствари па што тресам и ја. Исто си е секаде после акумулацијата. Ми беше зборот може една од акумулациите на погорниот тек, освен што ќе се користи за ХЕ да се користи и за контрола на доток на вода за ладење.

Според равенкава ние слободно можеме да градиме и на Бабуна, како река со не така мал водотек и прилично грч вода која што ќе ја стоплуваме до поголем степен. Тоа може да биде непосредно пред да навлезе реката во топлите краеви односно ефектот од стоплувањето да биде осетен на што помалку кимлометри од текот.


Posted By: La Linea
Date Posted: 18-Dec-2008 at 22:55
    Сакал некој да прифати или не, Белене е најпаметното решение и единствената реална опција.
    Лсл, не можам да верувам дека Македонија, која не може да реализира проекти како Чебрен и Галиште би можела да реализира една нуклеарна централа, макар и најмалата.
    И дај ви се молам, време е да мрднеме од балканскиот менталитет и да прекинеме да живееме во сомнеж и страв од соседите. Токму таквото размислување ги подгрева тензиите. Јас давам 100% поддршка на овој проект, ако сеуште можеме да го фатиме возот.

-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 00:20
Кој вика дека неможеме да ги реализираме давата ХЕ. Ете во фаза на реализација се. Може би поспоро но се иде кон решение. А токму балканскиот менталитет ме тера да размислам малку посељачки, а не слободно, пошто знам дека некој од другата страна размислува крајно нецивилизирано. Не може у "знак на добрососедски односи" да ги лупнеме 400 милиони. Може нема да се соочиме со секнување, ама уцени ќе трпиме, тоа е факт. Имаме толку неискористени обновливи потенцијали, а ние ќе идеме на тапа решение, ако може друг да ни мисли.


Posted By: La Linea
Date Posted: 19-Dec-2008 at 00:31
Проблемот е во тоа што ситуацијата е таква што,  нема време сега да почнуваме од нула. Затоа мора да „ризикуваме“ и да се приклучиме на Белене, додека паралелно ќе се прават други инвестиции во енергетиката, со цел да бидеме подготвени за ситуацијата од која ти се плашиш. Тврдам дека Македонија сеуште нема капацитет да се впушта во вакви проекти, со оглед на тоа што не можеме да одржуваме една РЕК Битола како што треба, а не пак нуклеарна централа. Да не збориме и за отпорот на кој ќе наиде таквата идеја со оглед на менталитетот на луѓето кои би биле во непосредна близина на нуклеарната централа, па и пошироко. Кај нас, ваков проект од многу аспекти е осуден на пропаст.



-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 00:43
Линеа зашто да нема време да почнуваме од нула. Па еве сега нели почнуваат чебрен, галиште, нели треба гасни централи да бидат готови. За цело тоа време може да се турка паралелно дебитантска мини нуклеарна. Нека биде готова ако треба и за десет години. Но не е воопшто точно ако оддржувањето се споредува со РЕК. РЕК-овите се оствени на ветрометина, а со НЕК-овите воопшто не е така, има секојдневен мониторинг од организации при ООН, тамо е многу поригорозно. Крај крајева зашто Македонија мора да учествува со 400 милиони. Дали некој пресметал која е долната граница, односно колку струја ќе ни фали ако паралелно ги гураме планираните инвестиции во Македонија. Дали тоа мора да биде толку висока цена, зашто да не биде 50 или 100 милиони. Или па некого го мрзи да распишува тендери, да турка проекти па сака да убе неколку муви со еден удар.

Сума Сумарум, да си ги копаме ние нашите бунари па од комшии да купуваме вода колку да ги задоволуваме потребите додека си ги ископаме бунарите. Или нас не мрзи да копаме бунари па дај сега цело време ќе земаме од комшии.

Доколку Македонија си ги тера домашните проекти со разумни рокови, дури и со мало доцнење, ние ќе си бидеме во чекор со потребите. Козјак, чебрен, галиште, Те-То, ветерници, гасификација на ТЕЦ Неготино...... Па само Неготино може да се гасифицира со многу помалку пари, а дури и да се доведеме во ситуација да извезуваме струја. Зашто да седи сега како ладна резерва. За цело ова време Македонија ќе може да си гради сопствена нуклеарка.

Тогаш башка ќе има огромни вишоци преку лето, па тогаш ќе можеме да шитнеме и некој киловат настрана, еве на пример грција којашто во летните периоди има зголемена потреба од струја. Еве сега преку лето дел купуваат и од нас.


Posted By: La Linea
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:03
Ова со бунарите е исто со тоа што го пишав претходно. Значи тука се сложуваме
Затоа мора да „ризикуваме“ и да се приклучиме на Белене, додека паралелно ќе се прават други инвестиции во енергетиката, со цел да бидеме подготвени за ситуацијата од која ти се плашиш.


Ќе пробам кратко да набројам само неколку од аргументите зошто Македонија не е способна да истурка барем и мини нуклеарка:
- тоа се проекти кои од идеја до реализација траат многу повеќе од 10 години. Ако нас толку време ни треба да изградиме театар, колку ли време ќе ни треба да изградиме нуклеарна централа
- не сум запознаен за било каква физибилити студија околу нуклеарна централа. само знам дека МАНУ направи некаква стратегија за развој на енергетиката во Македонија, и спомнува НЕЦ како едно од решенијата. Тука застанува се што опфаќа изградба на НЕЦ во Македонија
- решавањето на проблемот со нуклеарниот отпад е на наш грб, додека за Белене ние ќе си го ладиме
- градиме нуклеарна централа во земја која што ниту некогаш видела ураниум ниту некогаш се впуштила во проект сличен на овој
- стручен кадар?
- цената, дури и на мини нуклеарна централа ќе ни направи 10 јужни булевари, седум плоштади со тунели под нив, и трамвај до крстот.

Сега за сега се докажавме како способни само за поништување тендери, бркање инвеститори и пролонгирање до немајкаде на инаку опипливи проекти. А за НЕЦ?! 10 ГОДИНИ?!




-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:16
- Па што ако трае 10 години, ете ти набројав горе што ќе правиме за тие 10 години. Гледај малце подалакугледо.
-Ако МАНУ направил стратегија и тамо се споменува домашен НЕК, а во стратегијата го нема НЕК Белене, тогаш што бараме да отстапуваме од стратегијата ако веќе ја има. Од кај да знам ја, може би некој само да препере пари пари, од кај ја да знам како граѓанин ако мојот лидер отстапува од стратегијата, а со самото тоа иде контра националните интереси.
-Пак ќе кажам за отпадот. И да инвестираме у Белене пак АД Белене ќе треба да плаќа на АД Козлодуј за складирање. Тоа не значи дека ние сме ослободени, напротив како сопственици на дел од НЕК Белене ние треба да сносиме процент од трошоците за складирањето. Башка ќе моежеме да бираме каде сакаме да складираме по поефтина цена и нема да мора да биде тоа козлодуј ако е скапо. Ќе може да бираме русија украина, франција....
-Ураниумот како руда не е сам по себе нуклеарно гориво. Има многу од руда до гориво. Ние ќе си купуваме гориво, а ако екогаш најдеме ураниум (а го има) ќе си го продаваме на "рафинерии" за ураниум.
-Дискусија околу кадар е нон-сенс.
-Со 400 милиони ќе направиме 11 јужни булевари, 8 плоштади, и два трамваја до крстот.

п.с. Срамота! Двајца модератори тераат офтопик, а си има соодветна нишка!! Bash


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:21
@ lsl

Ај од назад ќе почнам. Чим е толку едноставно да си изградиме нуклеарка, како тоа на грците не им текнало и покрај тоа што ни тие не стојат баш најрозово во енергетиката? Факт е дека се многу поспремни од нас да го направат тоа, ама очигледно тоа е голем залак и не се дрзнуваат баш така лесно да се впуштат во тоа.

Го форсираш гасот... Од каде си сигурен дека ќе имаме апсолутна сигурност во снабдување со доволни количини гас, а да не зборам за стабилноста на неговата цена??? Не сум против гасните централи, ама сигурно не е добар план во толкава голема мерка да се потпреме на нив.

Зборуваш за 400 милиони и дека морало со толку да влеземе. Не верувам дека некој поставил таков услов - сигурно многу работи се оставени отворени за евентуалните преговори. И никој нигде не рече дека би инвестирале ради добрососедски односи, туку би инвестирале пред се ради самите себе (доколку се испостави дека тоа ни е најдобра опција)

Велиш да увезуваме струја додека не ги „ископаме нашите бунари“. Во ситуација кога за увоз на струја од државава се одлеваат веќе буквално стотици милиони евра годишно, нашата евентуална инвестиција во Белене изгледа исклучително исплатливо (друго е прашањето зошто увезуваме толку струја, зошто постојани проблеми во нејзиното производство и дали некој намерно го исценирал тоа за да става баснословни суми во џеб, а нам ни мачка очи дека ќе сме граделе своја нуклеарка... тоа заслужува посебна дискусија)

Тезата ја темелиш на некаква мини нуклеарна централа. Дури и таа „мини“ централа ќе биде огромна инвестиција и ќе предизвика огромни проблеми (за кои не сум воопшто сигурен дека ќе најдеме решение за сите... спомнати беа прикладна локација, кадар, набавка на нуклеарно гориво, складирање на нуклеарен отпад, еколошки последици од топлинско загадување на водата, последици од евентуални помали хаварии - за поголеми не ни сакам да помислам), но ваљда си свесен дека дури и се да оди како подмачкано, сепак „мини“ е многу понеефикасна и понеисплатлива од „нормална“ нуклеарна централа.

Потенцираш дека други (ООН) немало да ни дозволат да ја запоставиме како РЕК Битола. Значи некој треба да ни виси над глава затоа што сме неодговорна држава, ама сепак мислиш дека сме доволно спремни да влеземе во една таква авантура како домашна нуклеарка. Оваа теза ти е на многу тенок мраз...

И да завршам со твојот почеток:
Линеа зашто да нема време да почнуваме од нула. Па еве сега нели почнуваат чебрен, галиште, нели треба гасни централи да бидат готови. За цело тоа време може да се турка паралелно дебитантска мини нуклеарна. Нека биде готова ако треба и за десет години.
Ако пратиш ќе ти биде јасно дека чебрен и галиште треба да се градат 8 години. Со одлагањето на тендерот и со очекувани други одлагања ќе бидеме среќни доколку нив ги имаме за 10 години, а не некаква нуклеарка. Кај гасните освен оваа на топлификација нема ништо сигурно - на празни муабети веќе одамна не наседнувам... Така да за нуклеарка можеби можеме да зборуваме за некои 20-30 години. Ама до тогаш можда и фузијата ќе ја скротат па енергетиката ќе изгледа сосема поинаку. А нас проблемот ни е ургентен!!! Немаме веме да копаме дури ни нормални „бунари“, а камо ли домашни нуклеарни „бунари“


Posted By: La Linea
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:27
Previous Applause

Немам ништо да додадам


-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: La Linea
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:31
-Пак ќе кажам за отпадот. И да инвестираме у Белене пак АД Белене ќе треба да плаќа на АД Козлодуј за складирање. Тоа не значи дека ние сме ослободени, напротив како сопственици на дел од НЕК Белене ние треба да сносиме процент од трошоците за складирањето. Башка ќе моежеме да бираме каде сакаме да складираме по поефтина цена и нема да мора да биде тоа козлодуј ако е скапо. Ќе може да бираме русија украина, франција....


Поентата ми беше дека ни грам од нуклеарниот отпад нема да помине низ Македонија.

 А зошто Бугарија не би можела да бира каде би го складирала отпадот?



-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:40
Originally posted by lslcrew


-Дискусија околу кадар е нон-сенс.

Question

Нон-сенс е дека лесно ќе обучиме кадар за самите да управуваме со некаква си домашна нуклеарка. Тоа би не чинело многу пари и време, условува значајна подршка од надворешен фактор, а ќе предизвика големо изместување на целиот наш високообразовен систем затоа што сме т`нки на тоа поле и како последица би се запоставиле други области. Немаме бескрајни ресурси, мораме реално да си ги измериме потенцијалите и да ги повлечеме вистинските потези. Токму работите како 9 милиони евра за споменици, двоспратни автобуси, наезда на верски објекти и многу слични забегувања се добар индикатор дека како општество немаме „осет“ и дека се уште сме незрели за многу побанални работи од нуклеарна централа.




Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:47
Еве и ја ќе идам "дазан до".

-Еве Ч&Г нека се градат уште 15 години. Па нели гаснава ќе беше готова у 2010. Ќе биде големо растеретување. Каде се тука 3-те површински копови на јаглен (едниот се гради и е скоро при крај) и има уште еден рудник. За тоа не треба 10 години. Каде е гасификација на Неготино, за која што исто така не треба 10 години.

-Воопшто не ми е на тенок мраз тероијата, него од оваа проклета транзиција на направи кратковиди, па неможеме да уочиме дека неодговорноста е сега и е релативна што не значи дека пак ќе ја има за 10 години. Што Бугарија да не е нешто поодговорна. Македоиија во моментотв е во директна опасност од минимум 3-4 нуклеарни коишто ако доживеат хаварија ќе бидеме 90% загрозаени како да е тоа кај нас. Немојте да инсистирате дека опасноста е отклонета ако не направиме нуклеарна и ако се деси такво нешто нека му ја мисли Бугарија нас гајле ќе ни биде.

- Да ти кажам и ја се чудам зашто толку струја се купува од надвор и билдаме дефицит како луди. При толку потенцијали кои ни се на дофат како, еве пак ќе ја кажам, гасификација на Неготино.

-Нормално дека не инвестираме само поради добрососедски односи, него поради самите себе. Кога веќе инвестираме поради самите себе значи ете имало и стратегија и не се утврдило дека имаме потреба од Белене. Башка дали некогаш имало јавна расправа за ваков потег или испитување на јавно мислење (немора цело, барем стручното) па да видиме дали стварно има потреба или ова ќе се решава со два ручеци на Ставре со некој анонимус бугари.

-Па не се потпирам стрикно на гасот. Ете набројав повеќе потенцијали на разни извори. Но и да се потпрев на гасот малку повеќе тоа ќе беше оправдано пошто гасот не е како нафтата па да се троши. Тоа е единствено природно обновливо гориво. Башка во план се неколку гасоводи кои ќе проаќаат низ овие простори.

- Грција има веќе еден реактор, сега за сега за потреби на атинскиот универзитет( Што не е услов за отворање домашен реактор). Нејзините потреби за увоз не се толку алармантни па да треба да реализираат нови потенцијали. Имаат надворешна потреба во летниот период кој се надоместува со сезонска размена со неколку држави (вклучувајќи не и нас), зашто кај грција ситуацијата е сезонски обратна и они имаат поголема потреба летно време.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 01:51
Originally posted by Cloverstack


Нон-сенс е дека лесно ќе обучиме кадар за самите да управуваме со некаква си домашна нуклеарка. Тоа би не чинело многу пари и време, условува значајна подршка од надворешен фактор, а ќе предизвика големо изместување на целиот наш високообразовен систем затоа што сме т`нки на тоа поле и како последица би се запоставиле други области. Немаме бескрајни ресурси, мораме реално да си ги измериме потенцијалите и да ги повлечеме вистинските потези. Токму работите како 9 милиони евра за споменици, двоспратни автобуси, наезда на верски објекти и многу слични забегувања се добар индикатор дека како општество немаме „осет“ и дека се уште сме незрели за многу побанални работи од нуклеарна централа.


Никаде нити реков дека треба да развиваме домашна катедра нити па дека сами ќе се справуваме. Добра привлечна плата ќе ни донесе стручњаци. Малце ли луќе работат по странство?! Малце ли организации ќе ни дишат у врат при домашен реактор?!

9-те милиони евра за автобуси и споменици и црква на плошатд не ги оправдуваме повеќето овде на форум. Ете гледаш колку кратковидост хара по земјава. Тоа што оваа влада нема осет не значи дека и неие обичните граќани треба да немаме осет. Може утре ќе се смени владата и ќе дојде валда со повеќе осет. Од кај да знам?! Светов се смени за два месеца како да прошле сто години, а само пред една година никој појма немаше дека уопште ќе се деси нешто.


Posted By: La Linea
Date Posted: 19-Dec-2008 at 02:00
Стратегијата треба да биде подготвена во 2009-та година, а досега се изработувани само некои елаборати.  Еве некои интересни излагања на експертите. Го болдирав делот што нас не интересира во дискусијава

МАНУ: Македонија е енергетски неефикасна земја


http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=100288#komentari - Коментари (5)    
17.11.2008 10:25
Цената на увозната електрична енергија постојано расте

 

Македонија е енергетски неефикасна земја. Губи премногу енергија, долго не инвестира во нови енергетски капацитети, поради што е увозно зависна. Ова е заклучокот на истражувањето на МАНУ за домашниот енергетски сектор, кое ќе биде основа за создавање национална стратегија за енергетика, пишува денешен Дневник.

Академиците предупредуваат дека ако не се подобрат постојните енергетски извори и не се изградат нови, ќе се соочиме со забавување на целата економија, огромен трговски дефицит и недостиг од ресурси.

„Со оглед дека цената на енергијата ќе расте, може да се заклучи дека и во 2020 година ќе имаме многу високи трошоци за енергија во однос на развиените земји. Тоа ќе ја намали конкурентноста на нашата економија“, вели академик Глигор Каневче.

Македонија увезува 80 отсто од потребната енергија. Од увоз се снабдуваат вкупните потреби од нафта и нафтени деривати и природен гас, како и дел од електричната енергија.

„Едно е сигурно, цената на увезената електрична енергија на пазарот постојано расте. Цената на нафтата може да се менува. Но, цената на електричната енергија нема да го сопре порастот“, вели академик Томе Бошевски.

Според анализата на МАНУ, треба да се искористат максимално водните потенцијали, јагленот и обновливите извори на енергија (мали хидроцентрали, сончева енергија, ветерот и биомасата). Државата треба да ги обезбеди сите предуслови за поголемо искористување на природниот гас. Долгорочно гледано, според МАНУ, Македонија не треба да отфрла опции за инвестирање во енергетски капацитети во регионот и изградба на нуклеарна централа. Еден од главните предизвици, според експертите, е да се намали потрошувачката на струја во домаќинствата. Посебен проблем претставува тоа што во Македонија, голем дел од домаќинствата се греат на струја.

„Учество на електричната енергија во домаќинствата е повеќе од два пати поголемо во однос на другите европски земји. Карактеристично за европските земји е големото учество на потрошувачката на природниот гас во домаќинствата. Кај нас, се уште не се користи природниот гас во домаќинствата и поради тоа два пати е помало учеството на нафтените деривати во однос на развиените земји. Во таа смисла треба да се преземат мерки за воведување на природниот гас во домаќинствата и за поголемо учество на нафтените деривати, како течен нафтен гас и масло за ложење на сметка на електричната енергија“, се вели во првичниот извештај на академиците.

Од аспект на потрошувачката на енергијата во индустријата, посебно е анализирана челичната индустрија. Експертите посочуваат дека клучно е однесувањето на мал број на компании, енергетски интензивни и силно зависни од движењата на светскиот пазар на челик и легури. Вкупната потрошувачка на електрична енергија во Македонија, ако се исклучат овие големи потрошувачи, во последните 17 години расте со просечна стапка од 2,02 отсто.

„Мора да се зауздаат големите компании, чија потрошувачка на електрична енергија од 2003 година наваму расте за дури 11 отсто годишно. Ако се изземат тие, растот на потрошувачката кај остатокот од индустријата е релативно прифатлив“, вели академик Бошевски.

Професорите и порачуваат на Владата да усвои долгорочна стратегија за енергетика и да подготви акциски план за забрзан економски развој во кој детално ќе биде прецизирана улогата на државата во енергетскиот сектор.

„Целосно да се искористи гасоводот и постепено да се воведат пазарни цени на енергијата. Индустријата треба да се преструктуира, да се подобри еколошката состојба и да се зајакнат кадровските и институционалните капацитети“, порачува академик Каневче.

Според сценариото за развој на електроенергетскиот систем, кое го подготви академик Томе Бошевски, Македонија до 2020 година ќе мора да ги изгради планираните хидроцентрали во Бошков мост, Црн Камен, Галиште, Чебрен и Велес со вкупна инвестиција од 1,3 милијарда евра. Трите гасни централи: „ТЕ-ТО“ Скопје, „Железара“ и ЕЛЕМ треба да се пуштат во погон до 2013 година. До 2025 година треба да почнат да работат и сите планирани термоцентрали на јаглен од длабински јамски коп: „Битола 4“, „Неготино“ и „Мариово“.

За термоцентралите, академик Бошевски предвидува дека ќе биде потребна инвестиција од скоро две милијарди евра. Паралелно со изградбата, ќе се исклучуваат постојните термоцентрали „Неготино“, „Осломеј“ и „Битола 1 и 2“.

Македонија троши премногу енергија, не се штеди и не се користат обновливите извори. МАНУ препорачува Владата да усвои итно стратегија за енергетика со акциски план. За изградба на нови хидро и термоцентрали, се потребни повеќе од три милијарди евра инвестиции.



-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 19-Dec-2008 at 02:19
Стратегијава е толку СТРУЧНА, што јас со моите 21 години без проблем сам ќе ја измислев. Ништо конкретно, нити анализи за потенцијалите на сите видови на енергија дома и во соседството, ниту проекции колку енергија ќе ни треба за 10-20 години, ниту посочени алтернативи. За ваква безвезна и општа стратегија во странство се делат откази во фабрики а не во Академии на НАУКИ!!! Луѓе да не се занесуваме, ова покажува колку крајно неспособни сме во секој поглед, затоа и државата ни е стигната до ова безизлезно дереџе!
-ТЕЦ НЕГОТИНО Е ГАСИФИЦИРАНА!!! Се чека кретенската Влада и монополот Макпетрол да го решат спорот (веќе 20 години) кој ќе стопанисува со гасоводната мрежа. Самата централа е гасифицирана (жолти цевки) и го чекаат продолжувањето на гасоводот од Скопје.
-Никакви АД Белене и АД Козлодуј не се споменуваат. Газда си е НЕК (Бугарската државна компанија за производство на струја) и нема што да плаќа на АД (леле од каде па Акционерско друштво го најде) Козлодуј. Единствениот трошок е возот - 100км од Белене до Козлодуј.
-Македонскиот гас доаѓа од БУЛГАР ГАС - Република Бугарија. Ако сакаа да не заебаваат досега 100 пати ќе ни го секнеа.
-Нема што да се зборува повеќе, едноставно само кајнас се збори ЗА 10 ГОДИНИ НОВА ТЕЦ, ЌЕ ИЗГРАДИМЕ МРЕЖА, ЌЕ СИ ЗАДОВОЛИМЕ ПОТРЕБИ... ДОСТА ЌЕ...  ДАЈТЕ СТВАРНО НЕШТО ДА НАПРАВИМЕ ПА ПОТОА ДА СЕ ФАЛИМЕ. ВО ОВИЕ 15 ГОДИНИ НИЕ НИШТО НЕ НАПРАВИВМЕ!!!


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 19-Dec-2008 at 03:06
Originally posted by lslcrew


-Еве Ч&Г нека се градат уште 15 години. Па нели гаснава ќе беше готова у 2010. Ќе биде големо растеретување. Каде се тука 3-те површински копови на јаглен (едниот се гради и е скоро при крај) и има уште еден рудник. За тоа не треба 10 години. Каде е гасификација на Неготино, за која што исто така не треба 10 години.
Е каде се де? Тоа се проекти што според плановите требаше веќе одамна да функционираат. Ама ги нема... Ако нив ги нема, тогаш домашна нуклеарна централа ќе нема 100 пати посигурно. А за неоснован оптимизам и празни муабети никогаш не било проблем. Можеме да најдеме и заговорници на домашен фузиски реактор, кој не само што ќе биде спас на планетата туку и голема туристичка атракција...



-Воопшто не ми е на тенок мраз тероијата, него од оваа проклета транзиција на направи кратковиди, па неможеме да уочиме дека неодговорноста е сега и е релативна што не значи дека пак ќе ја има за 10 години.
Добро, ајде да се навратиме на прашањево после 10 години, па да видиме дали тогаш ќе бидеме спремни да се зафатиме со таква работа. Сега за сега факт е дека не сме спремни и подобро да не се обидуваме да лапнеме толкав залак затоа што може буквално да се угушиме од него.



Што Бугарија да не е нешто поодговорна. Македоиија во моментотв е во директна опасност од минимум 3-4 нуклеарни коишто ако доживеат хаварија ќе бидеме 90% загрозаени како да е тоа кај нас. Немојте да инсистирате дека опасноста е отклонета ако не направиме нуклеарна и ако се деси такво нешто нека му ја мисли Бугарија нас гајле ќе ни биде.
Бугарија во оваа област е неспоредливо поспремна од нас и како што беше на широко објаснето во нишкава, има цврста подлога во секој поглед да ја гради Белене.
А и за хавариите објаснив - не е хаварија само Чернобил. Се случуваат помали хаварии чии ефекти се локализирани. А Белене ми изгледа како многу посимпатична локација отколку било која домашна.



- Да ти кажам и ја се чудам зашто толку струја се купува од надвор и билдаме дефицит како луди. При толку потенцијали кои ни се на дофат како, еве пак ќе ја кажам, гасификација на Неготино.
Повторно истата теорија. Како луди сме билдале дефицит затоа што сме се покажале неспособни да изведеме релативно поедноставни проекти, ама тој проблем ќе сме го решеле со впуштање во една од најзахтевните сфери на науката и технологијата. Како побогу очекуваш држава која не може асално да изведе еден проект за површински коп на јаглен да гради своја нуклеарна централа???


-Нормално дека не инвестираме само поради добрососедски односи, него поради самите себе. Кога веќе инвестираме поради самите себе значи ете имало и стратегија и не се утврдило дека имаме потреба од Белене. Башка дали некогаш имало јавна расправа за ваков потег или испитување на јавно мислење (немора цело, барем стручното) па да видиме дали стварно има потреба или ова ќе се решава со два ручеци на Ставре со некој анонимус бугари.
Хмммм а за домашна нуклеарка е посериозна работата? На колку ручеци се праело муабет за домашна нуклеарка?

-Па не се потпирам стрикно на гасот. Ете набројав повеќе потенцијали на разни извори. Но и да се потпрев на гасот малку повеќе тоа ќе беше оправдано пошто гасот не е како нафтата па да се троши. Тоа е единствено природно обновливо гориво.
WTF Question
Како се обновува? Во која мерка се обновува? Туку остај тоа, што има врска и ако некаде го има и во бесконечни количини, кога ако немаш дома сепак снабдувањето не ти е загарантирано. Според мене гасот ни е многу поризичен него Белене.

Башка во план се неколку гасоводи кои ќе проаќаат низ овие простори.
Планирани е многу различно од реализирани. Но да не навлегувам понатака, реков дека немам ништо против гасните централи, само да не се навлечеме премногу на нив затоа што тоа е опасно.

- Грција има веќе еден реактор, сега за сега за потреби на атинскиот универзитет( Што не е услов за отворање домашен реактор).
Експериментален реактор е многу различна приказна од нуклеарна електрана. Но барем ете го имаат тој експериментален реактор и со самото тоа (а и со многу други работи) се многу подалеку од нас во таа област, а сепак уште не влегле во авантура од типот на нуклеарна електрана.


Нејзините потреби за увоз не се толку алармантни па да треба да реализираат нови потенцијали. Имаат надворешна потреба во летниот период кој се надоместува со сезонска размена со неколку држави (вклучувајќи не и нас), зашто кај грција ситуацијата е сезонски обратна и они имаат поголема потреба летно време.
Алармантна е релативен поим. Како што реков ни нивната ситуација не е воопшто розова, а дури и да им беа проблемите само преку лето, пак не е тоа банална работа што треба така лесно да се занемари. Ако памтиш лани го срушија пола балкански електроенергетски систем, до толку што не им е алармантна ситуацијата...


Никаде нити реков дека треба да развиваме домашна катедра нити па дека сами ќе се справуваме. Добра привлечна плата ќе ни донесе стручњаци. Малце ли луќе работат по странство?!
pbanks веќе ти одговори на ова. Ние ја решивме домашната невработеност, па ете сега ќе сме давале и не знам какви привлечни плати за да привлечеме неколку илјади високостручни кадри од други држави... Но има уште поголем проблем - тие луѓе не се на слободниот пазар на трудот. Секоја држава која ги има ги чува безмилосно не само ради економска логика туку и ради опасноста тоа нивно знаење да падне во погрешни раце.


Малце ли организации ќе ни дишат у врат при домашен реактор?!
И повторно ова. Некој ќе морал да ни дише у врат за да не отиде у воздух таа централа, а ние сепак требало да се впуштиме у тој проект. Но и тука има поголем проблем - никој нема да си игра играчки за после да ти дише у врат. Едноставно ќе ти рече „ти не може да имаш нуклеарна централа и точка“. И тука приказната повторно завршува.

Светов се смени за два месеца како да прошле сто години, а само пред една година никој појма немаше дека уопште ќе се деси нешто.
Ова нема баш многу врска со ова што збориме, но дури и тука грешиш. Се беше прецизно предвидено неколку години уназад, ама најголем број луѓе замижуваа пред фактите.

Домашна нуклеарна централа е лудост и неостварлив сон во догледна иднина.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 03:37
Ајде нема везе да го разложиме малку проблемов на два посебни?! Првиот: Дали Македонија може да реализира сама нуклеарна централа?! Второ: Дали Македонија треба да учествува во заедничка изведба на енергетски проекти со друга држава?!

1. Македонија е способна во догледно време да изгради сама еден реактор кои би бил нужен доколку проектираниот пораст на струја во догледни години ги надмашува планираните останати енергетски проекти.

2. Македонија не треба да инвестира во заеднички енергетски капацитети од тип на објекти, но може да инвестира во гасоводи, нафтоводи и слично кои сепак се нужни. Објекти може да си гради и сама.


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 19-Dec-2008 at 04:09
Моето мислење е сосема спротивно, а се темели на тоа што и до сега беше кажано...

1. Македонија не е способна во догледно време сама да изгради и оперира нуклеарна електрана, а и да беше способна, под знак прашање е колку ќе беше тоа пожелно и исплатливо.

2. Македонија апсолутно треба сериозно да разгледа било каква понуда за учество во изградба на таков објект и доколку добие добри и прецизни услови не треба никаков „можам јас сам“ инает да биде пречка такво учество да се реализира.


Posted By: pbanks
Date Posted: 19-Dec-2008 at 10:45
лсл стварно се заинати. Најсилен аргумент од моја гледна точка ти е прашањето дали може да останеме со кратки ракави на овој или оној начин ако учествуваме во проект од ваква важност и димензии во друга земја. Далеку од силен спрема мене но најсилен.

За сето друго мислам дека се изнаредија навистина одлични аргументи на кои мислам дека човек не би требало да остане рамнодушен.

На крајот на краиштата не е прашањето само дали може Македонија да истурка еден ваков проект на своја почва туку и дали има од потреба од тоа. Која е цената на сето тоа дали се исплати.

Да земеме само два наједноставни параметри.

- неповолна хидролошка состојба (што наведува на централа со мала моќност)
- непостоечки човечки ресурси (што наведува на ОГРОМНИ вложувања во образование или како алтернатива ултра скапи увезени човечки ресурси)

Па колку ќе чини струјата од една ваква централа? Секако ова не се пресудни параметри но сигурно не се ни занемарливи.

Но да се вратиме и на политичкиот страв. Независно од фрустрациите што Европа незаслужено ни ги наметна во последно време, факт е дека друг пат нема. Цела Европа оди кон интеграција и сите превземаат одреден ризик и даваат дел од нивната независнот и суверенитет за заедничко добро. Меѓу другото во овој пакет спаѓа и оптимизација на енергетските ресурси.

На пример, Естонија, Латвија, Литванија и Полска заеднички влегуваат во проект за нуклеарна централа лоцирана во Литванија (каде и до сега имаше нуклеарна централа која во голема мера ги снабдуваше балтичките земји но која се затвори по теркот на Козлодуј).

Нели и самиот велиш. Не треба да сме кратковиди, треба да сме визионери. Ете визијата е таа, дека Бугарија и Македонија се сепак две доволно одговорни земји да кога се работи за битни прашања како напојување со  енергија нема да има проблеми.  Ние не можеме и не требаме да ја планираме енергетиката или било што како да сме изолирано острово, туку секогаш треба тоа да го правиме контекстуално, во случајов во Балканскиот, во Европскиот контекст.

Логиката е слична како за Коридор 10 и прикаската за поместување кон исток. Коридор 10 е пан европски а не пан македонски коридор. Да беше пан македонски можеби логиката на бетон ќе држеше.


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 19-Dec-2008 at 15:47
Споразумението за създаване на съвместно дружество за реализиране на проекта АЕЦ Белене между НЕК ЕАД и немската компания RWE беше подписано днес официално в Министерски съвет от главния изпълнителен директор на НЕК Любомир Велков и изпълнителния директор Мардик Папазян, а от страна на германската компания от члена на Управителния съвет Герд Йегер и от главния финансов директор Антониос Фос.
---МИСЛАМ ДЕКА И ОФИЦИЈАЛНО ГО ИСПУШТИВМЕ ПОСЛЕДНИОТ ВОЗ ЗА БЕЛЕНЕ...НЕЗНАМ КОГО ЛАЖАТ НАШИВЕ ВЛАСТИ И ДО КОГА ВАКВА НЕЗАИНТЕРЕСИРАНОСТ. ПОСЛЕ ИСТАВА СТРУЈА ЌЕ ЈА КУПУВАМЕ НА х10 ЦЕНА!!! Ohno Drool Dunno Bash Wallbash


Posted By: lslcrew
Date Posted: 19-Dec-2008 at 16:01
Види Џуро. Не сакам да изгледа како да сум се заинатил. И мене у почеток ми се свиѓаше идејава, ама после тоа видов дека уствари некој е мота. Ова е мегаломански обид исто како и сите други па дај сега ќе утепаме неколку муви со еден удар, исто како и плеада на други мегаломански проекти. Па Македонија ако толку имае потреба од нуклеарна ефтина енергија до сега стопати ќе напраеше нуклеарка. Но ајде да не ја запушуваме дискусијава. до толку. Сепак зашо па ниедна друга држава од регионов не пројавила интерес да инвестира у Белене и сега оп се најде некој паметен у нашава влада да ни каже како тоа било од стратешки интерес. Зашто не инвестира тамонити алнанија нити косово нити србија нити црна гора. Ни една од овие "3 ипол држави" немаат струја како што треба. Па сега само ние сме толку паметни и ајде ќе инвестираме, па уште 400 милиони. Тамо е бугарија со 51 посто управувачки пакет и RWE со 49% Каде сакаа нас да не спикаат у бројкиве не ми е јасно.




Posted By: pbanks
Date Posted: 19-Dec-2008 at 16:17
Originally posted by lslcrew

Види Џуро. Не сакам да изгледа како да сум се заинатил. И мене у почеток ми се свиѓаше идејава, ама после тоа видов дека уствари некој е мота. Ова е мегаломански обид исто како и сите други па дај сега ќе утепаме неколку муви со еден удар, исто како и плеада на други мегаломански проекти. Па Македонија ако толку имае потреба од нуклеарна ефтина енергија до сега стопати ќе напраеше нуклеарка. Но ајде да не ја запушуваме дискусијава. до толку. Сепак зашо па ниедна друга држава од регионов не пројавила интерес да инвестира у Белене и сега оп се најде некој паметен у нашава влада да ни каже како тоа било од стратешки интерес. Зашто не инвестира тамонити алнанија нити косово нити србија нити црна гора. Ни една од овие "3 ипол држави" немаат струја како што треба. Па сега само ние сме толку паметни и ајде ќе инвестираме, па уште 400 милиони. Тамо е бугарија со 51 посто управувачки пакет и RWE со 49% Каде сакаа нас да не спикаат у бројкиве не ми е јасно.




Ама никој тука не вика Ставревски да стаи 400 милиона ЕУР во џеб да тркне до Софија и да му ги даде на Станишев на рака па што биде биде. Кога се зборува за хипотетички сценарија за учество во Белене мислам дека се подразбира дека се треба да е правно изрегулирано и да нема ризици и дилеми за нас дали ќе го материјализираме нашиот влог во централата.

Но од чисто технички аспект мислам дека аргументите навистина превагнуваат во правец дека нуклеарка кај нас е прилично неисплатлив проект (не невозможен), дека енергетски црно ни се пишува доколку брзо не реагираме а дека Белене е единствен начин за да осигураме еден сигурен извор на енергија (кој не зависи од тоа дали дува ветер или врне дожд) кој е доволно моќен да ни ги задоволи потребите на еден среден рок.

ТЕТО во Скопје во принцип ни купува нешто време за да си го решиме енергетскиот проблем но знаејќи не самите нас верувам дека тоа време нема да го искористиме паметно. Што е најлошо читајќи онакви "стратегии" на МАНУ гледам дека немаме ни идеја ниту на хартија што ни носи иднината и како да се соочиме со нејзе.

@Andrej сопственичката структура на Белене е дефинирана од поодамна, тоа не е новост. Но и покрај дефинирањето барем колку јас следам информации Бугарите гледаат можност за партнерство во проектот. Какво незнам.


Posted By: La Linea
Date Posted: 23-Dec-2008 at 01:11
Дечки, одвоите 5 минути и прочитајте го одличниов текст што одговара на СЕКОЈА наша дилема околу градењето НЕЦ во Македонија. Просветлувачки Thumbs%20Up


Се погласни ставовите да се гради нуклеарна централа и во Македонија
НА СТРУЈА ОД НУКЛЕАРКА МОЖЕМЕ ДА СМЕТАМЕ ПО 2020 ГОДИНА
Изградбата на првата македонска нуклеарка би можела да започне во 2020 година. Таа би имала два блока од по 1000 мегавати и би чинела околу 6 милијарди евра. Тоа засега сепак изгледа само како нереална желба, отколку како реална можност

Александар Писарев,
mailto:pisarev@kapital.com.mk - pisarev@kapital.com.mk
 
Според размислувањата на експертите кои се собрани во тимот на МАНУ кој ја подготвува енергетската стратегија на Македонија, нашата држава би можела да започне со изградба на првата домашна нуклеарна централа најрано во 2020 година. Нејзината изградба би траела 7 до 10 години. Најисплатливо би било да има два блока од по 1000 мегавати, а инвестицијата би изнесувала помеѓу 4 и 6 милијарди евра.
“Овие размислувања се сe уште на академско ниво и во фаза на идеи. За изградбата и за применување на проектната фаза мораат да бидат задоволени неколку услови”, вели професор д-р. Константин Димитров, член на тимот во МАНУ кој ја подготвува енергетската стратегија на нашата држава. Прво, нејзиниот капацитет не смее да биде помал од една третина од веќе инсталираните производни капацитети за електрична енергија во државата. Сегашниот вкупен инсталиран производен капацитет на сите наши хидро и термоелектрани изнесува околу 1.500 мегавати. Така, што кога во овој момент би започнале со изградба на еден блок од нуклеарна електрична централа неговата инсталирана сила би изнесувала само 500 мегавати, што е малку и не би било исплатливо.
 При евентуалните испади, таков капацитет не би можел да ја спасува мрежата од распад на системот. Треба да размислуваме, вели Димитров, барем за изградба на два блока од по 1000 мегавати”.
Тоа значи дека во периодот пред да почнеме сериозно да размислуваме за изградба на нуклеарна електрична централа мораме барем малку да го зголемиме производството на електричната енергија од хидроцентралите и термоцентралите”.
Вториот услов кој мораме да го исполниме пред почеток на градбата на нуклеарката е измена на сегашната законска регулатива со која во Македонија се забранува изградба на нукеларна електрична централа. Димитров очекува дека овие одредби многу брзо, веќе идната година ќе се сменат, бидејќи Чешка, која од идната година го презема претседателството на ЕУ ќе инсистира сите европски држави, членки и кандидати за членство да ја усогласат законската регулатива со која ќе биде дозволена изградбата на нуклеарни централи.
“Тоа е во скалд со европските прописи за намалување на емисијата на јаглероден диоксид и заштита на озонската обвивка” вели Димитров.
 
Еколошки чиста енергија
Нуклеарните централи се еколошки најчисти енергетски капацитети. За споредба: со согорување на еден килограм јаглен се загадуваат 10 кубни метри воздух, а за производство на еден киловат струја потребен е еден килограм јаглен кој испушта еден килограм јаглероден диоксид. Производството на струја од термоелектрани на јаглен е највалканата технологија. За разлика од нив производството на струја во нуклеарките е еколошки најчисто затоа што еден килограм ураниум заменува 3.000 тони јаглен.
На пример НЕ “Кршко” во Словенија како гориво користи ураниум диоксид во таблетки чии димензии се 8 на 9 милиметри, а една ваква таблетка ослободува енергија како еден тон јаглен.
“За нас најекономична и еколошки најдобрата варијанта при изградбата на нукеларката за реакторите е да се купува готово нуклеарно гориво, односно годишно не би била потребна повеќе од една до две шаржи. Волуменски тоа е многу мало количество, а производителот на овие цврсти горива има обврска после нивната употреба да го собере истрошеното гориво и безбедно да го складира, вели професор Димитров. Така нашата земја не би имала никаква обврска ни проблем со одлагање на нуклеарниот отпад.
 
Како голем проблем за реализација на овие планови е водата. За нормално функционирање на нуклеарната електрана неопходно е огромно количество на вода потребна за ладење на реакторите. Ние тие потреби не можеме да ги обезбедиме пред завршување на двете нови акумулации – “Галиште” и “Чебрен”, доколку би се одлучиле за локацијата на нуклеарката во регионот на Мариово, за што најмногу се зборува.

Зошто не е реално да се очекува изградбата на нуклеарката да започне пред 2020 година?
Македонија во овој момент нема на располагање потребни кадри за ваков тип на енергетски капацитети. Доколку би се одлучиле да градиме нуклеарка, мораме да ги отвориме катедрите за нуклеарна физика на Електро- машинскиот факултет и да ги зајакнеме кадровските потенцијали на Електро-машинскиот факултет каде би се школувале експерти потребни за ваков вид енергетски капацитети.
Во рамките на тимот во МАНУ кој го сочинуваат професорот Константин Димитров, професорот Антон Чаушев, д-р. Наташа Марковска и други членови на тимот, интензивно се размислува на кадровско зајакнување во оваа област.
“Тоа е тимот кој е поборник за изградба на нуклеарната централа во Македонија”, вели Димитров. Пред донесување на конечната одлука ние мораме да ја подготвиме јавноста и да и објасниме дека светот има веќе полувековно искуство во користење на нуклеарната енегија за добивање на струја и дека тоа е најисплатливо вложување, а дека ризиците од хавариите се минимални и дека населението многу повеќе страда од други извори отколку од нуклеарките. Дури и Украина, каде што истовремено се случи хаваријата во Чернобил, гради нови блокови на нуклеарни термоелектрани” вели Димитров.
Хипотетички гледано, фактот што Македонија нема нуклеарка не е никаква гаранција дека е стопроцентно заштитена од евентуалното зголемување на радијацијата затоа што на педесетина километри од Македонија, и во Грција и Србија и Албанија се планира изградба на нуклеарките. Заради тоа што ние немаме нуклеарка, ништо не ни значи ако во нашето соседство дојде до хаварија.
 
Енергетска стратегија
Според професорот Антон Чаушев, во секој случај во јануари идната година, многу работи околу нашата понатамошна енергетска иднина ќе бидат појасни. Тој објаснува дека енергетската стратегија која се подготвува во рамките на тимот на МАНУ, која треба да биде готова и предадена на Владата во јануари идната година укажува на потреби, можности и правци на развој на енергетскиот сектор во државата.
Според овој документ до 2020 година треба како електроенергетски капацитети да бидат заокружени хидроцентралите “Чебрен” и “Галиште”, “Бошков мост” и “Луково поле”, како и гасната централа. После 2020 година можеме сериозно да размислуваме за почеток на изградбата на нукеларна електрична централа.
Според проценките на Светска банка Македонија во 2019 годна ќе биде “во мрак” и ќе & бидат потребни 12,6 илјади гигават часови струја годишно, а 90% на струја која ќе се троши ќе биде од увоз.
Проблемот ќе мора многу брзо да се решава од две причини: Европа во своите редови не сака енергетски зависни земји. И второ, недостигот на струја го кочи развојот на Македонија и инвестициите, бидејќи странските инвеститори не сакаат да дојдат во држава во која не е грантирано редовно снабдување со електрична енергија.
Тоа е и причината што Хрватска и Србија интензивно прават планови за изградба на нукеларни централи.
Во соседството и Грција има сериозна намера да изгради нуклеарка во регионот на Лерин. Според грчките извори и според “Енерџиопсервер” во Атина се веќе направени разговори со францускиот претседател Никола Саркози и рускиот премиер Владимир Путин за создавање на заеднички конзорциум за изградба на нуклеарка во северниот дел на Грција во регионот околу градот Лерин. За оваа намена се веќе обезбедени 675 милиони евра, а според “Енерџиопсервер” централата ќе ја гради француската компанија “Арева” и германскиот “Сименс”.
На Грција и се брза да го подобри електроенергетскиот биланс бидејќи после затворањето на НЕ “Козлодуј” во Бугарија, од каде што оваа држава купувала струја по цена од 75-76 евра за мегават, цената на увезената грчка струја сега изнесува 120 евра за мегават.
И Србија интензивно размислува за изградба на нуклеарна централа. Потпретседателот на српската влада Божидар Ѓелиќ пред два месеци изјави дека Србија сериозно размислува наместо два нови блока во некоја од постоечките термоелектрани да изгради нуклеарка.
Албанија води интензивни преговори со Италија за заедничка изградба на нукеларна централа. Албанскиот премиер Сали Бериша неодамна изјавил дека Албанија сака да стане мини енергетска супер сила на Балканот и дека веќе на таа тема е разговарано со италијанскиот министер за економија Ќулио Тремонти.
Според податоците на ИАЕА (Меѓународната агенција за атомска енергија) во светот моментално работат 439 нуклеарни реактори кои трошат годишно 78.000 тони ураниум, а нивната инсталирана моќност е 372.002 мегавати. Технологијата во последните 50 години е толку напредната што навистина нема потреба од стравување дека овие централи ќе предизвикаат некакво катастрофално загадување на планетата.


Слични статии:

http://www.kapital.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=2&tabid=65&EditionID=652&ArticleID=15645


-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 23-Dec-2008 at 01:56
Текстот е солиден и информативен. Единствено ме избагира овие работи
За споредба: со согорување на еден килограм јаглен се загадуваат 10 кубни метри воздух
Интересна рачуница Nuts
а за производство на еден киловат струја потребен е еден килограм јаглен кој испушта еден килограм јаглероден диоксид.
Киловат е моќност, претпоставувам се мисли киловат час, а и повторно рачуницата е интересна...
Прво, нејзиниот капацитет не смее да биде помал од една третина од веќе инсталираните производни капацитети
Ваљда не смее да биде поголем...

Ради овие глупости (кои ми се чини се гршки на новинарот) малце со резерва го земам текстов иако остатокот ми се чини веродостоен... Ми расчисти некои недоумици, ми го зацврсти поголемиот дел од ставовите а пак некои ставови си ги преиспитав. Но сепак заклучокот во однос на нуклеарка во Македонија ми е горе-доле ист. Прифатливо ми е да се размислува за почеток на изградба после 2020, плус периодот на изградба таа централа би ја добиле после 2030, до кога многу работи ќе изгледаат поинаку и многу недоумици ќе се разјаснат. Којзнае, до тогаш можеби ќе има големи новости во енергетиката па ќе размислуваме на нешто сосема трето.



Албанскиот премиер Сали Бериша неодамна изјавил дека Албанија сака да стане мини енергетска супер сила на Балканот и дека веќе на таа тема е разговарано со италијанскиот министер за економија Ќулио Тремонти.
И Албанциве си имаат проблеми со егзибиционистички будали... Од мрак и рестрикции, Бериша претендира од Албанија да направел енергетска суперсила. Ете „дури“ разговарал и со италијанскиот министер за економија... Проаѓаат ли вакви муабети на други места во Европа освен на Балканов??? Дур бев активен на ССЦ читав за бројни најави за колосални проекти во Албанија кои редовно остануваа само најави. Ваљда со време и со влечкање ќе се реализира по некој, но суперсила тешко дека ќе видиме... Ова го кажувам во контекст на ситуацијата кај нас затоа што имаме и ние свои Бериши, а токму одговорност и осет за реалноста ни е очајно потребна.




Posted By: La Linea
Date Posted: 23-Dec-2008 at 02:06
а за производство на еден киловат струја потребен е еден килограм јаглен кој испушта еден килограм јаглероден диоксид.


Не знам колку физичките закони дозволуваат вакви новинарски теории, но поентата е што сега на сите ни е јасно која е шансата во брзо време да имаме нуклеарна централа, и дознавме уште ред други мали факти што никој од нас, дури ни лсл не ги знаеше Poke

А за Сали Бериша...Bonk


-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: La Linea
Date Posted: 23-Dec-2008 at 02:11
Originally posted by Cloverstack


Прво, нејзиниот капацитет не смее да биде помал од една третина од веќе инсталираните производни капацитети
Ваљда не смее да биде поголем...


Добро си стои помал, прочитај го делов пак:

Прво, нејзиниот капацитет не смее да биде помал од една третина од веќе инсталираните производни капацитети за електрична енергија во државата. Сегашниот вкупен инсталиран производен капацитет на сите наши хидро и термоелектрани изнесува околу 1.500 мегавати. Така, што кога во овој момент би започнале со изградба на еден блок од нуклеарна електрична централа неговата инсталирана сила би изнесувала само 500 мегавати, што е малку и не би било исплатливо.
 При евентуалните испади, таков капацитет не би можел да ја спасува мрежата од распад на системот. Треба да размислуваме, вели Димитров, барем за изградба на два блока од по 1000 мегавати”.



-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 23-Dec-2008 at 02:18
Да, изгледа добро стои, ама тогаш па ме буни целата теорија... Што ако има испад со снабдувањето од нуклеарката???
Ваљда е логично да ги дисперзираш изворите на енергија, па испадите помалце да се осетат, а не да ги концентрираш затоа што тоа може да те стави во мат позиција...
Плус тоа би очекувал една нуклеарка да работи блиску до својата проектирана моќност и континуирано да ги задоволува главните потреби од ел. енергија, а не да работи со делумен капацитет и да чека евентуален испад некаде за да го активира дополнителниот капацитет.

Dunno


На крајот на краиштата испад во Те-То или блок на РЕК Битола може некако да се преброди (увоз, ладна резерва, хидроелектрани...). Ама испад на реактор од 1000MW малце потешко би се пребродил, особено доколку тој реактор би бил не помал од 1/6 од вкупната моќност на еден систем.


Posted By: La Linea
Date Posted: 23-Dec-2008 at 02:29
Aко оваа твоја претпоставка
Originally posted by Cloverstack

Плус тоа би очекувал една нуклеарка да работи блиску до својата проектирана моќност и континуирано да ги задоволува главните потреби од ел. енергија, а не да работи со делумен капацитет и да чека евентуален испад некаде за да го активира дополнителниот капацитет.
е точна, тогаш навистина е збунка. Ако не е, односно, ако НЕЦ-от не работи со полн капацитет постојано тогаш се ќе си биде таман...


-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 23-Dec-2008 at 02:36
Веројатно нема технолошки пречки да се изведе нуклеарката да биде оптимизирана за таков режим, но дури и тогаш „оптимизирана“ е релативен поим. Би зборувале за поголема инвестиција во однос на количествата ел. енергија што би ги добивале и понеефикасна тековна работа. Ова би ја направило економски значително понеисплатлива од некоја „класична“ нуклеарка што целосно го користи својот капацитет.

Не сум стручњак навистина, ова ми е доста магловито, ама сепак се работи за прилично едноставна логика Dunno


Posted By: lslcrew
Date Posted: 23-Dec-2008 at 06:17
Текстов држи вода и многу ми е драго што новинаров не ги меша поимите "јаглен" и "јаглерод" како што тоа го прават плеада негови колеги.

Што се однесува до НЕЦ малку ме спласна на земја со оптимизмот. Ја сеуште мислам дека немора тоа да биде дури за 12 години од сега. И се чудам на фактот што и во текстов се инсистира на домашен кадар. Ме тера да се преиспитам малку околу кадаров, ама уште неможам да скопчам зашто мора да имаме катедра, зашто неможе да дојде страски кадар?! Ако толку мора зашто па неможе да се започне со странски кадар па постепено да се замени со домашен?! Но сепак ова не смее да биде аргумент дека мора да чекаме дури 12 години. Исто така имаме нефлотантно јавно мислење и треба повеќе време да помрдне од точка. Ќе треба пеглање со години (можеби малку се 12 ) или па најдобро исплаши ги луѓево, изгаси ја струјата неколку пати и рече им дека има недостиг и ако сакаат мора нуклеарка. Да видите како одма сите ќе сменат мислење!

Како што прочитав во текстот, Европа сакала енергетски независни земји, односно земјата да може сама да си произведува доволно енергија и да не чека на увоз. Неможам да утврдам дали ова се однесува само на увозот на туѓа струја или па и увозот на своја струја од заеднички проекти?! Или па некој не рачуна за иста држава со Бугарија?!

Но сепак не сме стручњаци да разглобуваме финеси. Ја давам поддржка на професираве што ги туркаат муабетиве за домашни НЕЦ-ови.


Posted By: pbanks
Date Posted: 23-Dec-2008 at 10:51
Па текстот само потврдува дека дефинитивно треба да сме заинтересирани за Белене.

Белене е сосема изгледен проект и ќе биде комплетно операционализиран во 2014.

"Мариово" е хипотетички проект за кој според проекциите на МАНУ може да се надеваме во некое реално сценарио 2026-2030. Ако на тоа му се додадат едно 10 години (минимум) македонштина испаѓа дека енергетски црно ни се пишува доколку нешто не направиме во меѓувреме.

Во ситуација кога се проектира дека ќе увезуваме и до 90% на струјата незнам каде е стравот од ваква инвестиција (освен ако можеби има некоја објективна заткулисна пречка за која ние не знаеме).


Posted By: pbanks
Date Posted: 23-Dec-2008 at 17:07
BTW еве колку ќе ни ја зголмат енергетската независност ТЕТО централите. Малку офтопик делува но сепак во контекст на муабетов...

Путин: Се ближи крајот на ерата на евтин гас

23.12.2008 13:25
Владимир Путин

 

Рускиот премиер Владимир Путин ги предупреди денеска потрошувачите дека „ерата на евтин гас се ближи кон својот крај“.

„Трошоците неопходни за развој на оваа област драстично се зголемија, што значи дека и покрај актуелните проблеми во финансиската сфера, ерата на евтини енергетски извор, на ефтиниот гас, се ближи кон својот крај“, рече Путин во обраќањето на средба на земјите-извознички на гас во Москва.



http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=102113


Posted By: pbanks
Date Posted: 06-Jan-2009 at 22:38
Незнам кој во дискусијава зборуваше дека ТЕТО централите или гасификација на ТЕЦ Неготино се решенијата за Македонија а дека Белене е ризична инвестиција.

Еве одговор колку може да се смета на ТЕТО капацитети како 'рбет на македонскиот енергетски систем.

Македонија има гас за уште неполн ден

Вентилите се затворени, цевките се празнат. Македонија ги троши последните резерви на природен гас откако во 4 и пол часот утрото Руски Газпром тотално ја запре испораката на енергенсот, кој низ цевководот од Украина преку Бугарија се пренесува до Македонија.

Природен гас има само за уште неполн ден.

Удар врз индустријата. Блокадата од Русија ќе погоди повеќе од 20 компании во Македонија кои работат на природен гас. Најмногу ќе настрадаат оние кои немаат обезбедено други алтернативи за производство.

Макстил ќе престане со работа, процедурата за гасење на печките почна, раководството не може да произведува на мазут. Формиран е кризен штаб.

Панов: Макстил нема алтернативно гориво

 

„Застанување со работа, Макстил нема алтернативно гориво, нема да ги испочитуваме нарачките од партнерите, многу е тешка состојбата, после тоа ќе биде проблем опремата сега е многу студено не се знае што ќе се случи со вработените“, изјави Александар Панов, директор на Макстил.

Во Топлификација велат парно греење ќе има.

„Работиме да има иако ова дојде неочекувано изненадно престана снабдувањето со гас ние почнавме со подготовка и за некој час се надевам ќе поминеме на мазут“, рече Димитар Хаџимишев, директор на Топлификација.

Владата смета дека на краток рок гасната блокада нема да предизвика големи последици.

Димитар Хаџимишев

 

„Гасот не престанува основен енергенс нема многу потрошувачи, а голем дел од нив се прилагодени да се префрлат на мазут“, вели Фатмир Бесими, министер за економија.

Освен Македонија без природен гас остана целиот Балкан и повеќе европски држави. Гас нема ниту за вториот најголем потрошувач во Европа - Турција. Владите на речиси сите држави се мобилизираа да најдат други решенија.

Москва и Киев не можат да се договорат за цената на енергенсот. Европската унија ја осуди блокадата и побара под итно да се отворат вентилите.

„Без претходно предупредување и спротивно на гаранциите дадени од највисоките Руски и Украински власти до Европската унија дотурот на гас до некои членки на ЕУ е целосно запрен, ваквата состојба е неприфатлива“, изјави Јоханес Леинтенбергер, портпарол на Европската комисија.

Македонија спаѓа во земјите мали потрошувачи на гас. За разлика од регионот, кај нас нема можност енергенсот да го користат домаќинствата за загревање.



http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=102650


Posted By: lslcrew
Date Posted: 07-Jan-2009 at 05:19
Нормално ТЕТО неможе да биде `рбет на енергетскиот систем, но може да биде пршлен. Добро е што во во прилог на дискусијава е постиран и текстов. Имано баш овој случај ни покажува колку Македонија трпи сајд ефекти од спор помеќу некои трети држави, а камоли да сме директно инволвирани. Во овој случај само енергенсот е во прашање, а штетата е огромна, а камоли па да чекаме на готова струја. Но со нуклеарното гориво не е така. Нуклеарно гориво може да се набави од повеќе земји и не е како гасот да захтева специјален тип на транспорт, у случајов цевки. Ова е добар пример дека треба да се посветиме на домашна енергија, а не на странска. И тоа не било каква домашна него ефтина нуклеарна (покрај другите).


Posted By: pbanks
Date Posted: 07-Jan-2009 at 14:47
Originally posted by lslcrew


Доколку Македонија си ги тера домашните проекти со разумни рокови, дури и со мало доцнење, ние ќе си бидеме во чекор со потребите. Козјак, чебрен, галиште, Те-То, ветерници, гасификација на ТЕЦ Неготино...... Па само Неготино може да се гасифицира со многу помалку пари, а дури и да се доведеме во ситуација да извезуваме струја. Зашто да седи сега како ладна резерва. За цело ова време Македонија ќе може да си гради сопствена нуклеарка.

Тогаш башка ќе има огромни вишоци преку лето, па тогаш ќе можеме да шитнеме и некој киловат настрана, еве на пример грција којашто во летните периоди има зголемена потреба од струја. Еве сега преку лето дел купуваат и од нас.


Еве тука си го карикирал решението за енергетската ситуација во Македонија.

Чебрен, Галиште и ветерниците се боранија. ТЕТО централите и гасификација на ТЕЦ Неготино звучат како носечки проекти во оваа листа што си ја набројал а би биле дефинитивно носечки кога ќе го доисцрпиме јагленот потребен за работа на РЕК Битола во не така далечна иднина.

Следејќи ги последните случувања гасот е крајно несигурен енергенс. Оваква криза се случува на некое ниво во последниве 3-4 години. Актерите се секогаш други но цената ја плаќа цела европа вклучувајќи ја и Македонија.

Целата поента ми е дека ТЕТО се супер ствари и им се радувам и на централата што веќе се гради и на оние што допрва ќе се градат но факт е дека неможе да се ослониме на нив, основните потреби мора да ги подмируваме на друг начин.

Тука се враќаме на муабетот за нуклеарна централа каде веќе ги разменивме мислењата околу Белене vs. Мариово и нема логика да ги повторуваме.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 07-Jan-2009 at 15:37
Ја тамо немам све наброено, а нити па имам нагласено дека некој од тие треба да е носечки проект. Затоа има три точки. Има уште 101 начин за енергиј. Дали е тоа ситна боранија или не. Воошто ТЕЦ Неготино или ТЕТО не се набројани како носечки.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 30-Jan-2009 at 03:18
МАНУ сугерира нуклеарка во Мариово

четврток, 29 јануари 2009, 18:28

Мариово е засега најпогоден терен за изградба на нуклеарната централа што се предвидува во енергетската стратегија на МАНУ, ексклузивно дознава АЛФА. Македонија може да смета на домашно производство на струја од оваа нуклеарна централа најдоцна до 2030-тата.

Изградбата на овој објект за производство на атомска енергија би чинела околу две ипол милијарди евра. Иако во стратегијата на МАНУ, изградбата на нуклеарка е само едно од решенијата, сепак некои експерти проценуваат дека тоа би било единствено решение за сегашната лоша енергетска состојба и увозна зависност на земјата од енергија.

Експертите велат дека нуклеарката не само што ќе ги покрие домашните потреби, туку ќе обезбеди и вишок струја. Можеби е најскапа како инвестиција, но исплатливоста доаѓа подоцна.

Професорот Чаушевски објаснува дека и да се изградат сите други предвидени хидро, термо и гасни централи, и секогаш да има висок водостој во реките - на земјава повторно ќе и недостига струја. Оттука предлага изградба на нуклеарка како потрајно решение, но таа да биде според највисоки безбедносни и еколошки стандарди.

Инаку, денеска и грчката академија излезе со препорака до тамошната влада – да изгради нуклеарка за да може да има струја на долг рок. Освен Грција, за нова нуклеарка размислуваат и Хрватска и Словенија, покрај сегашната Кршко.


http://vesti.alfatv.com.mk/default.aspx?mId=37&eventId=4739



Posted By: Cloverstack
Date Posted: 30-Jan-2009 at 03:21
Додека они „размислуваат“ и „сугерираат“, возот со Белене ќе ни помине, а до 2030 има уште 21 година.


Posted By: vetatoy
Date Posted: 30-Jan-2009 at 16:41
Се прашувам од каде ќе најдат вода за ладење на реакторите??
Од 104 нуклеарни реактори во Америка лиценцирани за работа , 69 се PWR или pressurized water reactors а 35 се BWR или boiling water reactors. И сите се таканаречениот light water модел.
Идејата е супер. И јас сум ЗА. Не сум попаметен од тие во МАНУ нити ќе бидам до толку умен и образуван, но барем
знам дека за такво нешто пред се треба знаење и луѓе. Само со идеи - фантазии ништо. Неможеме реалните идеи да ги спроведеме а камо ли тоа. С нуклеарна централа е невозможно. А за коинвестирање во Белене? Ниту сум за ниту против. И за првото и второто никој не ме прашува. Се разочарувам се повеќе и повеќе од тоа колку не не бидува ама баш за ништо. Само идеи и филозофии. А како што гледам и јас сум еден од нив. Поздрав


Posted By: lslcrew
Date Posted: 30-Jan-2009 at 16:47
Ветатој најнапред добредојде! Cheers Во некој дел се слагаме, имам и напишано погоре! Се надевам ќе го дадеш твоето мислење и на другите теми на муабет! Thumbs%20Up


Posted By: vetatoy
Date Posted: 30-Jan-2009 at 17:41
Прочитав по темата што има пишувано. Интересна е темата. Бидејќи моментално сум во БГ (работа и образование) и од тука ги следам работите како одат со Белене можам да споделам некои работи. Прво бугарите се свесни што значи да се има НЕК. Со години извезуваа енергија и заработуваа многу. Со исклучени реактори (работат 2 сеуште, „помодерните“) успеваат да се до границите на нивните потреби. Но еднаш да пробаш и да видиш колу е вкусно пак ќе сакаш. Затоа и се заборчуваат со изградбата на Белене. Како и да е ризикуваат и имаат подршка сега и од ЕУ за тој проект (пред се дозвола) а и руснаците инвестираат повторно. Но пред се веќе незнам колку време имаат Колеџ по Топлојадрена Енергетика кој е во склоп на Електро факултетот во Софија. Професорите што таму предаваат се завршени магистри и доктори во Русија. Не велам дека и кај нас нема стручњци (има кои имаат работено во институтот во Винча) но треба барем да се почне со инвестирање во луѓе. Е и тоа е цел проект. Ако за 10-15 години имаме специјалисти по таа тема барем двојно или тројно од тоа што сега имаме е дури тогаш може да размислуваме нешто. Да се споредуваме со бугарите е тешко затоа што само индустриското ниво им е еднакво на тоа што Словенија и Хрватска го имаат заедно. А каде им е и зимки и летен туризам. Тоа што беа заспани со години е поради менталитетот што го имаат. Корупција, криминал и сл. Ќе дадаме еден пример. Имав професор на факултет кој до 90 година бил главен во одделот за мрежни технологии во Бугарската академија на науките. На лекции постојано раскажуваше некои искуства. раскажуваше во тој период до 90 години што била нивната работа таму. И вели. Кога IBM ќе извадеше нешто ново по 6 месеци ќе беше доставено до нас („индустриска шпионажа“ на источниот блок) и наша задача беше да направиме сличен или исти кој ќе одговара на стандардите на источниот блок. Е сега мој заклучок. Ако биле способни да прават стандардни мрежови контолери за цел источен блок + што ли уште не (знам за принтери, монитори, компјутери)каде бевме ние? Ние 40 години во Југославија садевме тутун,пиперки и домати. Татко ми ми разкажуваше како по втора светска војна како отштета на Југославија, Германија плаќала освен другото и во машини и слично(историјата е од професор на машински факултет во Скопје). Па така на скопската железничка некаде 50-60 години стоеле некакви машини со години истоварени. Само земале простор. Дошол некој словенец на службен пат и прашал абе чиј се овие машини. Е наши. Е не ги користите? Е не. Незнаеме зошто служат. А може ли ние да ги земаме? На што нашите му рекле : А колку пари да ти дадеме да ги земеш? Се разбира дал некакви пари за нас многу за него беспари. Покасно се покажало дека тоа се преси кои и ден денес работат во некоја железара во Словенија и да сакаме да си купиме немаме толку пари. Е тоа е кај нас за жал. Фала му на Бога што барем денес знаеме кое и зошто служи, имаме инжинери, архитекти, доктори итн. Но тоа не значи дека имаме се па се можеме. Уште сме назад и треба уште многу да напредуваме. И да не се трудиме да измислуваме топла вода. Да бидеме малку по прагматични. Иновацијата е само 1% а се дуго е 99%. Така се оди напред.
Да инвестираме ли во Бугарскиот нов НЕК? Ми од кај да знам. Знам дека дел од ТЕЦ во Косово е македонски. Сме или нашите родители со години одделувале пари за изградбата на ТЕЦ на косово. И делумно е наш. Но со распадот на Југославија ништо не биднало од тоа. Србите не сакале и да слушнат. Сегашните во Косово едвај успеваат да работат(пошто не знаат многу) а и не им стига зашто се население од 2 милиони и трошат како луди а само тоа им е. ПА така од инвестиранот ништо. Дали да инвестираме во НЕК Белене? Е би било добро. Но ако условите на договорот кој би бил се поволни. Не е само да се дадат (да земеме кредит 300-400милиони зашто немаме толку)па после пак да сме и без струја и без пари. Тоа не е мое да одлучувам но би сакал кога ќе се вратам за стално во МК да видам дека барем некој се грижи за иднината на Македонија. Ако не, тогаш ке тонеме во мрак. Од година во година се потешко е со стабилноста на мрежата. А како би работела индустријата, стопанството, туризам и сето она што се збори без струјата? Дај боже идеите кој што сега ги имаме зацртано да се исполнат. На оваа криза тешко. А далеку ни е НЕК Македонски. Но мора да се почне па макар било како идеја.



Posted By: Cloverstack
Date Posted: 01-Feb-2009 at 00:52
vetatoy, се слагам речиси со се што кажа освен паралелата која ја повлече со Косово

Прашање е како сме ги имале регулирано работите кога сме влегле во таа инвестиција, веројатно тогаш се направени грешките кои подоцна ни се треснале од глава. Југославија се распадна како што се распадна и не треба да влечеме такви груби паралели со Белене. Ако евентуално произлезе наше учество во Белене, тоа мора добо да се регулира со јасен и цврст меѓудржавен договор и сите други можни договори и механизми кои стојат на располагање. Дури и така, апсолутна стопроцентна сигурност нема во ништо и никој не може да гарантира дека нема да настанат проблеми, но веројатноста за таква работа ќе биде исклучително мала, сигурно не поголема од тоа да останеме без гас на пример, или било каков друг увозен ресурс, вклучувајќи и технологија.

Не велам дека во Белене треба да учествуваме по секоја цена. Едноставно треба да бидеме активни и сериозни и да видиме што ќе ни биде понудено, а не да го преспиеме и ова кратко време што преостанува да се вклучиме.
Ако добиеме поволни услови и цврсти гаранции, тогаш зошто да не учествуваме, особено земајќи го во предвид сето она што и досега беше кажано во нишкава...


Posted By: pbanks
Date Posted: 11-Feb-2009 at 17:35

Хрватска и Албанија ќе градат нуклеарка, а Македонија?

Договорот за заедничка централа паднал на средбата меѓу премиерите Санадер и Бериша

 

Хрватска и Албанија заеднички ќе градат нуклеарна централа. Ваков договор паднал на средбата меѓу премиерите, Санадер и Бериша.

Ќе се гради во Албанија, деталите за инвестицијата и капацитетот дополнително ќе се договараат.

„Во самиот разговор се роди таква идеја, бидејќи премиерот Бериша кажа дека тие имаат расправа, дека им е потребна нуклеарна електрана и дека во секој случај би ја граделе, но дека без странски партнер тоа е тешко“, рече Томислав Мазал, портпарол на Министерство за економија.

Отворена понуда за учество имаат Црна Гора и Босна и Херцеговина. Но, од хрватското Министерство за економија за А1 велат дека и Македонија може да се вклучи доколку сака.

„Тоа со Црна Гора и со Босна е затоа што со нив планираме да градиме нафтоводи и затоа премиерот Санадер ги спомена, но јас не гледам причина зошто и Македонија да не се вклучи во тој проект“, вели Мазал.

 

 

Земјава вторпат добива шанса недостигот на струја да го амортизира вклучувајќи се во изградба на нуклеарна централа во соседството.

Неодамна Бугарија не повика за „Белене“. Македонските власти се сретнаа со менаџерите на бугарската централа, но и по три месеци нема конечен одговор дали ќе се вклучиме во овој проект.

Изградбата на нуклеарните централи во Македонија се уште предизвикува дебата само во академските кругови.

Експертите сугерираат дека вакви шанси не смее да се игнорираат, оти во ситуација кога целиот регион се соочува со недостиг на струја, атомските централи може да претставуваат пресвртница во енергетската стратегија и за земјите во опкружувањето.



http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=104262


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 11-Feb-2009 at 21:25


Се надевам дека е сериозно ова. Ова ја става Македонија во доста поповолна положба во било какви преговори и договори. А ако условите се добри не гледам зошто не би се обиделе да обезбедиме учество и во Белене и во Албанско-Хрватскиов проект.

Плус тоа е добра вест за вистинска соработка во регионов која е очајно потребна на сите вклучувајќи не и нас.


Posted By: lslcrew
Date Posted: 13-Feb-2009 at 07:09

Македонија исклучена од големите енергетски проекти

четврток, 12 февруари 2009, 19:17

По најавите за можна заедничка изградба на нуклеарка на Хрватска и Албанија, енерегетските експерти за Алфа оценуваат дека главната причина поради која Македонија останува надвор од големи енергетски проекти е слабата економска моќ на земјата. Изградба на нуклеарка, како долгорочно решение за лошата енергетска состојба и увозната зависност на земјава се предвидува и во Енерегетската стартегија која е во завршна фаза на разгелдување. Според Академикот Томе Бошевски доколку Македонија бара партнер за заедничка нуклеарка, тоа треба да баре сигурен и докажан партнер во нивната изградба, како што се Бугарија или Романија. 

Но, Бошевски е скептилен околу ваквиот исход и вели- “Во услови на инвестициона криза, тешко дека помали земји како нашата, веднаш би се зафатиле за изградба на нуклеарна централа. Дури и да бидеме партнери во изградба на нуклеарка, вели Бошевски, треба да понудиме барем 500 милиони евра, а Македонија е со скромна инвестициска моќ“.

Оттука, експертите на МАНУ сугерираат Македонија да се орјентира кон изградба на гасните електрани.
Но, со ова не се согалсуваат малкуте експерти за нуклеарна енергија во земјава кои велат дека нуклеарката можеби е најскапа како инвестиција, но и долгорочно најисплатлива. Според нив нуклеарката, чија изградба би чинела 2.5 милијарди евра треба да се гради во Мариово.

Во енергетската стратегија која ја изготвува Ману, како долгорочно решение се предвидува изградба на нуклеарна централа. Енергетските експерти од неодамна сугерираа дека и да се изградат сите други предвидени хидро, термо и гасни централи, на земјава повторно ќе и недостига енергија. Нуклеарната централа не само што ќе го покрие домашното производство на струја, туку ќе произведе и вишоци.

http://vesti.alfatv.com.mk/


Posted By: anDarko
Date Posted: 16-Feb-2009 at 13:49
цареви се овие од Вест - за илустрација на веста поставиле слика од нуклерката во Спрингфилд од серијата Симпсонови LOL

АЛБАНСКАТА ВЛАДА СО ПОНУДА ДО МАКЕДОНИЈА
Скопје да инвестира во нуклеарната централа во Албанија

http://www.vest.com.mk/default.asp?id=163605&idg=9&idb=2600&rubrika=Makedonija - http://www.vest.com.mk/default.asp?id=163605&idg=9&idb=2600&rubrika=Makedonija

Албанија ја повика Македонија да учествува во изградбата на нуклеарната централа на албанското крајбрежје. За изградба на оваа централа Албанија започнала преговори и со Косово и со Црна Гора. Ваквата информација за телевизијата "Алсат" ја потврди албанскиот министер за економија и енергетика Генц Рули.
"Сигурно во нашата визија изградбата на една нуклеарна централа не е само национално дело туку е енергетско дело од регионално значење. Поради тоа значајна компонента останува соработката и координацијата со другите влади во регионот кои се заинтересирани за изградба на нуклеарната централа. Ние досега сме ја тестирале волјата на хрватската Влада која, исто така, го гледа ова како нејзино енергетско решавање. Ќе разговараме со црногорската Влада и, несомнено, со владите на Косово и на Македонија", изјави Рули.
Од македонската Влада велат дека ќе се разгледа оваа можност, но дека конечниот став ќе се знае откако МАНУ ќе ја подготви стратегијата за развој на енергетскиот сектор.
"Дали тоа ќе биде инвестиција во некој проект кој е во Албанија или во Бугарија, ќе зависи од анализите за тоа што е подобра можност за Македонија и за регионот", изјави министерот за економија Фатмир Бесими.
Н. С.

http://www.vest.com.mk/default.asp?id=163605&idg=9&idb=2600&rubrika=Makedonija





Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Feb-2009 at 01:09

„Белене“ подобра опција од „Скадар“

Според аналитичарите, предлогот за изградба на албанско-хрватска нуклеарка кај Скадар е се' уште само идеја и за изградбата ќе се чека 20 години, што ја прави помалку конкурентна алтернатива од „Белене“


Нема дилеми дека мора да се приклучиме на сигурен извор на енергија: нуклеарката „Козлодуј“

Македонија треба што побрзо да даде предлог за финансирање на изградбата на нуклеарната електрана „Белене“ во Бугарија, бидејќи ако ја испуштиме оваа шанса, за една деценија може да се соочиме со 100-процентен увоз на струја, предупредуваат експертите. Според аналитичарите, новиот предлог за изградба на албанско-хрватска нуклеарка е се' уште само идеја на политичко ниво и за нејзина целосна изградба ќе се чека најмалку две децении, што ја прави помалку конкурентна алтернатива на проектот „Белене“.

- Голема грешка е што Македонија се' уште не одговара на понудата да се финансира изградбата на НЕ „Белене“. Тоа е најдобрата опција во моментов за да го решиме проблемот со снабдување со електрична енергија. Ставаме политика таму каде што не треба да ја има. Станува збор за технолошки прашања и потреби. „Белене“ задолжително треба да биде искористена од наша страна. Нуклеарката во Албанија е нова идеја, која на политичко ниво ја разгледувале премиерите на Хрватска и Албанија - изјави Максим Гонев, електроинженер, експерт за енергетика.Според него, предноста на Бугарија е и во тоа што има големо искуство со нуклеарката „Козлодуј“, како и технолошка предност, па така за Бугарите нема да биде проблем стручниот кадар што ќе управува со нуклеарката.

- Нуклеарната енергија е најевтина и чиста. Со совесна и професионална работа може добро да се управува и со нуклеарниот отпад. Сега постојат држави што ги нудат своите стари рудници за складирање на ваквиот отпад во добро затворени контејнери, како на пример Унгарија. Кај нас се' уште постои еден вид бауч од хаваријата во „Чернобил“, но факт е дека таква хаварија не се случува тукутака и е многу ретка - додава Гонев.

"БЕЛЕНЕ" ПОБРЗО ВО ПОГОН

Дека НЕ „Белене“ е подобра алтернатива смета и професорот на Машинскиот факултет Атанаско Тунески, кој е и бивш директор на Македонскиот електропреносен систем оператор (МЕПСО).

- „Белене“ ќе биде многу побрзо направена и пуштена во употреба, некаде од 2014 година, а нам ни треба струјата што побрзо, освен ако не е прескапа во споредба со другите нуклеарки. Проблемот е што власта доцни со одговорот на понудата на Бугарија. Тие воопшто досега не ни се обидоа да се приклучат во проектот. Не знам дали воопшто уште важи оваа понуда за нас - изјави Тунески.

Според него, ако Македонија наскоро не направи големи инвестиции во енергетиката и ако не се приклучи на „Белене“, за пет години сите вработени во државата ќе работат од утро до мрак само за увоз на струја.

- Ќе станеме робови за да можат неколкумина да заработуваат од провизиите и високите цени на струјата од увоз. Резервите на јаглен ги трошиме, пропаѓаат сите тендери за изградба на нови капацитети, а и оние што се почнати да се градат се во застој. Наскоро Македонија ќе стане 100 отсто зависна од увоз на струја - предупредува Тунески.Од друга страна, академик Глигор Каневче од МАНУ, кој е раководител на тимот што ја подготвува Националната енергетска стратегија на Македонија по нарачка на Владата, смета дека е тешко да се каже која алтернатива е подобра без конкретни понуди.

- Од Бугарија немаме конкретна понуда, а проектот во Албанија се' уште е само почетна идеја. Бугарската влада потпиша договор со германски РВЕ, со кој сите расположиви 49 отсто се отстапени на инвеститорот, па така Македонија не би можела да учествува во сопственоста. Единствено ни останува однапред да закупиме струја. За Албанија, исто така, не би можел однапред да зборувам бидејќи се работи само за идеја. Таа нуклеарна централа не би можела да биде готова пред 2025 година - изјави Каневче. „Дневник“ вчера контактираше со државната бугарска компанија НЕК во Софија, од каде ни рекоа дека, освен првичните разговори на политичко ниво, Македонските власти не оствариле никаков понатамошен контакт.

- Имаше разговори на политичко рамниште, но досега од Македонија нема стигнато никаков предлог ниту барање. Во моментов ние ја формираме мешовитата компанија меѓу РВЕ и НЕК, а почнува и изградбата на нуклеарката - велат од прес-центарот на НЕК.

ЗАКУП НА СТРУЈА

Бугарската заменик-министерка за економија и енергетика, Галина Тошева, уште кон крајот на минатата година пред македонските новинари изјави дека Македонија не може да учествува во сопственоста на НЕ „Белене“ бидејќи финансиската конструкција е веќе завршена. Акционери на „Белене“ се Бугарија со 51 отсто и германски РВЕ со 49 отсто од капиталот на нуклеарката.

- Учеството на Македонија во „Белене“ е прашање на преговори со новата компанија, која ќе биде формирана. Вицепремиерот Зоран Ставрески изрази желба Македонија да ја финансира изградбата на „Белене“. Вашата влада треба да дефинира како сака да учествува и да дојде со предлог - изјави тогаш Тошева.Според бугарскиот министер за економија и енергетика Петар Димитров, договорите за продажба на електричната енергија ќе бидат склучувани една година однапред. Вицепремиерот Зоран Ставрески вчера не беше во можност да одговори на нашите прашања бидејќи ја водеше последната владина седница. Тој во октомври лани, веднаш по посетата на Бугарија, најави дека најдоцна за три месеци ќе биде донесена одлуката за учество во нуклеарката.

- Добиени се позитивни сигнали за финансирање на проектот. За сметка на тоа, ќе добиеме извесно количество електрична енергија од нуклеарната централа. За нас беше значајно да добиеме релевантни податоци од прва рака за да направиме соодветна анализа на исплатливоста на тој проект. Дали да се вклучиме во тој проект или е поисплатлива алтернативата да изградиме сопствена нуклеарна електрана - изјави Ставрески пред речиси пет месеци.

Најмалку четири милијарди евра

Вкупната инвестиција во НЕ „Белене“ ќе изнесува околу 4 милијарди евра, од кои РВЕ само за 49 отсто од сопственоста ќе плати 1, милијардаевра. Изградбата ќе ја врши руската „Атомстројекспорт“, со која е потпишан договор по системот „клуч на рака“, во износ од 4 милијарди евра. Подизведувачи се француски „Арева“ и германски „Сименс“. Нуклеарната централа „Белене“ ќе располага со два нуклеарни блока со моќност од по 1.000 мегавати, кои годишно ќе произведуваат по 14.000 гигават-часови електрична енергија. Бугарија ќе користи до 9.000 гигавати, а остатокот ќе се продава.

http://www.dnevnik.com.mk/?ItemID=390368288726B4408304AD3DA5801B17


Posted By: lslcrew
Date Posted: 18-Feb-2009 at 01:15
Не е воопшто коректно доколку медиумски дилемата од тоа дали треба да се прави или не, се префрла на далиемата дали Бугарија или Албанија! Ако некој мисли дека ќе ја направи Македонија енергетски независна вака, тогаш длабоко се зафркнал! 


Posted By: polval
Date Posted: 20-Feb-2009 at 16:11
Originally posted by lslcrew

Не е воопшто коректно доколку медиумски дилемата од тоа дали треба да се прави или не, се префрла на далиемата дали Бугарија или Албанија! Ако некој мисли дека ќе ја направи Македонија енергетски независна вака, тогаш длабоко се зафркнал! 


ApplauseApplauseApplause
Добра поента!


Posted By: La Linea
Date Posted: 28-Feb-2009 at 02:46

МАНУ ВО ЕНЕРГЕТСКАТА СТРАТЕГИЈА ПРЕПОРАЧУВА ПО 2025 ГОДИНА ДА СЕ ГРАДИ АТОМСКА ЦЕНТРАЛА


Нуклеарка во Македонија?!

Според македонските академици по овој период ќе бидат создадени услови за изградба на ваков капитален енергетски објект


Во Македонија треба да се гради нуклеарна централа по 2025 година бидејќи по овој период ќе бидат создадени услови за изградба на ваков капитален енергетски објект. Со ваков став се македонските академици, чии анализи се составен дел од веќеизготвената енергетската стратегија. Со неа науката укажува и дава предлози за тоа како треба да се решат енергетските проблеми во земјава. Стратегијата веќе е на увид во Министерството за економија и за десетина дена на оваа тема ќе почнат да се одржуваат јавни расправи низ државата. Во подготовката на стратегијата учествуваше Истражувачкиот центар за енергетика, информатика и материјали ИЦЕИМ-при МАНУ заедно со целокупниот научен и стручен потенцијал во земјава.Стратегијата ја третира енергетиката во земјава од 2009 до 2020 година, со визија до 2030 година.

Според академик Глигор Каневче, раководител на експертскиот тим задолжен за нејзина подготовка, енергетската јавност треба да биде информирана за сите сегменти за да може да го даде своето мислење. Предвидено е да се почитува мислењето на сите оние кои тоа ќе го аргументират со факти и анализи.
- Академиците на МАНУ, надлежните служби во Министерството за економија, енергетските здруженија како и целокупната македонска јавност ќе бидат дел од трибините - нагласува Каневче.

Тој вели дека главните насоки на стратегијата се во максималната искористеност на хидропотенцијалот, јагленот, обновливите извори на енергија (сончева енергија, ветер и биомаса), постоечкиот гасоводен систем, како и регионална поврзаност со уште еден стратешки гасовод.

Академик Каневе тоа го појаснува со актуелните проблеми што неодамна се случија со снабдувањето на природен гас како последица на руско-украинскиот спор.За Каневче добро ќе биде нашата земја да се поврзе со гасоводниот прстен на Источна Европа. Министерот за економија укажа дека од Стратегијата се бара да бидат прецизирани целокупните потреби за енергија во земјава, но и како тие ќе бидат задоволени. Тој укажа и на фактот дека досега ниту една Влада во земјава нема усвоено стратегија за развој на енергетиката. Според него, досега се изработувале само елаборати и анализи, а сега Владата првпат е подготвена да усвои една стратегија врз основа на која ќе се изработи акционен план со конкретни насоки за развој на енергетскиот сектор.

За експертите енергетиката е клучна за понатамошниот развој на стопанството и за обезбедување на поголем стандард на граѓаните. Тие предупредуваат дека ако не се подобрат постојните енергетски капацитети и не се изградат нови, ќе се соочиме со уште посериозни недостатоци на струја.

Валентина МАРЈАНОВИЌ


http://www.vecer.com.mk/?ItemID=1CA742BEADC8424E8B70518EA561A1B1


-------------
Помогнете во Македонската Википедија - Слободна енциклопедија!


Posted By: vardar
Date Posted: 04-Mar-2009 at 05:20

Нуклеарка во Македонија, реалност или фикција?


Централата „Белене“ во Бугарија е веќе затворено прашање за нас и доцна е за пријавување во тој проект

Експертите велат дека 2025 е најблискиот можен термин ако се почне веднаш со подготовките

Маја Томиќ

Дали на Македонија и' е неопходна нуклеарка и може ли државата да си дозволи еден таков грандиозен проект, со кој дефинитивно се решава проблемот на обезбеденоста со струја? Ова прашање се поставува повеќе години, но дециден став за него нема. Сепак, идејата никогаш не е напуштена, ниту од политичката ниту од експертската фела. Нуклеарката е дел и од инвестициската програма на Владата од 2009 до 2016 година. Премиерот Никола Груевски најави дека МАНУ ќе почне со изработка на посебна стратегија, а ќе се формира и посебна агенција за имплементација на нуклеарна енергија. Според нејзини препораки, Владата ќе ја донесе конечната одлука за изградба на нуклеарка, што евентуално би се случило во 2025 година. Пребрзо или доволно долго? Ако се имаат предвид искуствата од некои европски земји, ова време е прекратко за реализација на проектот нуклеарка.

Доколку сега започнат активностите за нуклеарка, тие би траеле најмалку 15 години, вклучувајќи ја и градбата, велат експерти. Државата прво мора да формира надлежно тело што ќе ги координира сите активности. Според МАНУ, порано од 2025 и нема реални услови за изградба на ваков капитален објект.

„Тоа е многу сложена активност и додека стасаме до нуклеарка, потребни ќе ни бидат неколку илјади чекори. Треба да се испочитува комплетната процедура, согласно со дефинициите на Меѓународната агенција за атомска енергија“, вели академик Глигор Каневче, раководител на тимот за подготовката на енергетската стратегија за периодот 2009 - 2020, со визија до 2030 година, која ја вклучува и можноста за изградба на нуклеарка.

Битно е да се одбере и соодветна локација за нуклеарката, затоа што таа мора да биде во непосредна близина на вода. Идејата на академиците е локацијата да е во Мариово, покрај Црна Река, на која треба да се градат и ХЕЦ „Чебрен“ и „Галиште“. Академик Каневче вели дека е пожелно да има хидроцентрали во близина на нуклеарка. Тој додава дека вредноста на една нуклеарка во просек изнесува 2 милијарди евра, што значи дека ние ќе мора да се потпреме на странски капитал.

Студијата на МАНУ треба да покаже и дали за Македонија е поисплатливо да учествува во изградбите на нуклеарки во соседните земји или, пак, да гради сама. Според Каневче, централата „Белене“ во Бугарија е веќе затворено прашање за нас и доцна е за пријавување во тој проект, едноставно, може да преговараме за купување струја. Инаку, би било пожелно Македонија да земе учество во некоја од соседните држави, зависно од тоа дали и каква понуда ќе имаме.

Инаку, Хрватска и Албанија неодамна најавија дека ќе прават заеднички проект за нуклеарка што ќе биде лоцирана во Скадар, Албанија. Земјите на двете влади треба да се сретнат месецов и да ги договорат деталите. Министерот за економија и енергетика на Албанија, Генц Рули, најави дека Македонија ќе добие покана за учество во изградбата на оваа централа, а според албанските надлежни институции, само за подготовката на кадарот што ќе работи на проектот се потребни најмалку пет години.

И Грција неодамна најави изградба на нуклеарка, како последица на недостигот од енергија и ограничените енергетски ресурси. Според информации од грчки медиуми, владата подготвува планови за изградба на атомска централа во реонот на Лерин, за што се воделе преговори со Русија и со Франција, а за таа намена веќе биле обезбедени 675 милиони евра.

Италијанскиот премиер Силвио Берлускони и францускиот претседател Никола Саркози во Рим неодамна потпишаа спогодба за нуклеарна соработка, која вклучува и градење нуклеарки. Посебно, италијанската „Енел“ и француската „Е Де Еф“ ќе потпишат спогодба за партнерство за изградба на четири реактори во Италија. Оваа земја во 2008 година, со враќањето на Берлускони на власт, реши повторно да се врати кон нуклеарната енергија откако пред 21 година на референдум беше отфрлена идејата за градење нуклеарки. Земјата сака да ја намали зависноста од природен гас и од нафта, а 25 проценти од потребите за електрична енергија сака ги обезбедува од нуклеарни електрани.

Поради повеќе кризи од недостиг на струја и нејзината висока увозна цена, јавноста ја поддржа изградбата на четири нуклеарки, секоја со моќност од 1.600 мегавати. Првата ќе се изгради до 2020 година.

http://www.utrinski.com.mk/?ItemID=A81BBE6D0135304D81807AA5EA125352 - http://www.utrinski.com.mk/?ItemID=A81BBE6D0135304D81807AA5EA125352


Posted By: Dragan
Date Posted: 04-Mar-2009 at 21:21
pred nekoj den Nikola Gruevski (bez v ili so v ne e vazno) rece deka vo narednite 6 godin vladata na R.Maketonija ima vo plan izgradba na sopstvena nuklearna centrala.
Kolku toa ce bide vistina i dali ce se igradi e vo rukite na vladata, a jas sakam da imame nuklearna centrala sega ne mora kolku "BELENE"" tuku e nekoja mala kolku za makedonija da se spasi od zavisnos



Posted By: Dragan
Date Posted: 07-Mar-2009 at 14:59

Нуклеарка во Мариово?


http://www.a1.com.mk/vesti/default.aspx?VestID=105407#komentari - Коментари (25)    
07.03.2009 13:19
Нуклеарката да почне да работи по 2025 година

 

Македонија би требала наскоро да почне со изградба на нуклеарна централа, за таа да може да профункционира во 2025 година.

Ова се предвидува во Националната енергетска стратегија изработена од Македонската академија за науки и уметности, која во денешното интервју за „Дневник“, пошироко ја образложува академик Глигор Каневче.

„Изградбата на домашна нуклеарка ќе значи ангажирање голем број наши фирми. Се работи за армија луѓе при изградбата плус приближно еден вработен на еден мегават моќност што значи уште 1.000 вработени во нуклеарната централа“, смета Каневче.

Според него, локацијата на нуклеарна централа, најверојатно би била во Мариово, затоа што тој терен е многу поволен и од сеизмички и од аспект на населеност.

„Во нашиот план предвидуваме нуклеарката да почне да работи по 2025 година. Таа би била на некој начин алтернатива на можните термоцентрали на јаглен со подземен коп“, вели Каневче.

Тој појаснува дека нуклеарката би била спас, со оглед на високата цена која што треба да се плати за испуштање на стакленичките гасови од централите на јаглен.

„Значи, овие планови многу ќе зависат од сценаријата во светот и Европа за намалување на стакленичките гасови според протоколот од Кјото. Ние сигурно до тогаш ќе бидеме во ЕУ и ќе мора да ги исполниме обврските. Со оглед на тоа дека периодот за изградба на нуклеарните централи е многу долг, преку 15 години од првичните акции. За да може македонската нуклеарка по 2025 година да работи ние мораме да започнеме со активностите сега“, потенцира академик Каневче.

Според Националната енергетска стратегија на МАНУ, на Македонија предвидува до 2020 година и се потребни речиси три милијарди евра инвестиции во енергетскиот систем.



Posted By: Cloverstack
Date Posted: 07-Mar-2009 at 17:53
Тој појаснува дека нуклеарката би била спас, со оглед на високата цена која што треба да се плати за испуштање на стакленичките гасови од централите на јаглен.

Почнува да ме иритира начинот на кој биваме убедувани дека сето ова со нуклеарката е толку едноставно. Како прво Македонија е далеку од максимално дозволените лимити за ЦО2 од Кјото протоколот. Исто така, ако планираат нуклеарка, а работата со јагленот и ЦО2 е таква, зошто тогаш само за годинава се најавуваат 650000 евра за истражување на нови потенцијални наоѓалишта на јаглен. И како побогу ќе прикрпиме до таа 2025? Што во меѓувреме??? А човек може и реално да очекува дека според нашата вообичаена пракса, некој ваков рок би бил дебело прегазен и не би морале да крпиме до 2025 туку поверојатно до 2035.
Муабетиве за нуклеарка се уште ми се чинат како несериозни, без разлика колку периодов не бомбардираат со такви најави.


Posted By: гитардемон
Date Posted: 07-Mar-2009 at 18:42

Избори се ближат, избори се ближат Затоа нè бомбардираат.

А од МАНУ сфатија дека луѓето сфаќаат дека се само пијаници кои земаат плата бесцелно, па мораа да направат нешто за да се покажат. Искрено ова е второто нешто кое го слушам од МАНУ во мојот живот, првото беше за некоја си размена на територии со Албанија. И да, имам видено една книга на факс кај мене од МАНУ, значи три. Значи сè на cè чамче муабет си прават експертите, јас не видов ништо експертско во 'анализата' нивна. Делот со нашите фирми е особено смешен, баш сакам да видам како ќе изградат Бетон или Гранит нуклеарна централа, и како локалците од Мариово ќе управуваат со нуклеарниот отпад и со калибрацијата на прачките во реакторите. Изгледа од МАНУ планираат и сами да си произведуваме нуклеарно гориво?


-------------
Arguing on the internet is like running at the special olympics. Even if you win, you're still retarded.


Posted By: Andrej_LJ
Date Posted: 08-Mar-2009 at 20:47
Репортажа на Бугарската Национална Телевизија БНТ 1 за Македонија и НЕЦ Белене:

Македония се оттегля от проекта "Белене"?

Македония е на път да се откаже от идеята да участва във финансирането на проекта АЕЦ "Белене" и има намерение да изгради своя атомна електроцентрала до 2025 година. Това е заложено в Националната енергийна стратегия, изработена по поръчка на правителството от екип на Македонската академия на науките и изкуствата. Според ръководителя на екипа академик Глигор Каневче, идеята Македония да участва в проекта Белене била повече от политически, а не от експертни мотиви.

Все по очевидно става, че Македония няма да участва с инвестиции в изграждането на атомната централа Белене в България. Това, според академик Глигор Каневче, било повече желание на някои български политици, отколкото реалност. Според експерта, който е ръководител на групата, изработила Националната енергийна стратегия на Македония, финансовата схема за АЕЦ "Белене" вече била напълно затворена, а да плащаш ток, който ще получиш след пет години, означавало да си много богата държава.

Очевидно Македония не е такава, след като в Националната стратегия се препоръчва страната сама да построи своя собствена атомна централа. Академикът дори е избрал мястото- това е платото Мариово, където теренът бил много удобен както от гледна точка на земетресения, така и от гледна точка на малкото население. Изграждането на македонска централа щяло да ангажира и да даде работа на много фирми от страната, а след пускането й най-малко хиляда специалисти щели да работят в нея.

Академикът, който минава за един от най-подготвените енергийни експерти в Македония смята, че ако правителството приеме идеята за собствена атомна централа, подготовката трябва да започне веднага за да завърши в най-добрия случай в 2025 г. Стратегията ще бъде внесена за разглеждане от правителството на едно от следващите му заседания. То ще има последната дума "за" или "против" Белене.

Автор: Костадин Филипов - кореспондент на БНТ Скопие

http://bnt.bg/bg/news/view/5274/makedonija_se_otteglja_ot_proekta_belene


Posted By: lslcrew
Date Posted: 12-Mar-2009 at 14:39
Среде Мариово ќе никне нуклеарна централа



Автор:  Александар С. Димковски
Македонија
Веќе нема дилеми. Во Мариово се планира изградба на нуклеарна централа. Она што премиерот Груевски го најави како амбициозен план за развивање на нуклеарна програма, го потврдија и во МАНУ. Атомската централата би требало да биде завршена до 2026 година. За да може да се стигне да се изгради дотогаш активностите треба да почнат веднаш, велат во МАНУ.

- Дотогаш ќе бидат изградени „Чебрен“ и „Галиште“ и тоа е добра комбинација на нуклеарна со хидроцентрала и ќе има вода за ладење. Потребно е да се оформи посебно тело со активности на тој план, усогласување на законската регулатива со прописите на Меѓународната агенција за атомска енергија, планирање, едукација и уште многу други работи- ни изјави Глигор Каневче, раководител на тимот во МАНУ, кој ја подготви долгогодишната државна стратегија за енергетика. Владата неодамна најави дека во сферата на енергетиката во наредните седум години планира да вложи 3,85 милијарди евра. Изградбата на самата нуклеарна централа би чинела околу 2,5 милијарди евра.

Нуклеарната енергија е реалност во целиот свет и сè повеќе земји се ориентираат кон овој ресурс. Во Франција 80 отсто од потребите за енергија се покриваат од нуклеарните централи, кои ги има многу во земјата.

Изградба на атомска централа најави и Албанија како заеднички проект со Хрватска. Сепак, двете клучни прашања што се наметнуваат при реализацијата на еден ваков проект во Македонија е обезбедувањето стручен кадар и проблемот со складирање на нуклеарниот отпад.

Во однос на првото прашање академик Каневче вели дека во фаза на изградбата на централата ќе се обезбеди школување на потребниот кадар во некои атомски станици, а ќе се ангажираат и експерти од странство.

- Секаде во светот практика е управувањето со големите системи да се даде на големи компании и тука не треба да има стравување дека нема да создадеме кадар - вели Каневче.

Доне Гершановски, професор на Институтот за физика при Природно-математичкиот факултет, смета дека изградбата на нуклеарен реактор бара многу подготовки.

- Самиот збор нуклеарка значи зрачење и потребно е да има најмалку 3-4 нивоа на заштита. За управување со една ваква станица се потребни 300-400 експерти по нуклеарна физика - вели Гершановски.

Складирањето на нуклеарниот отпад исто така може да биде проблем заради отпорот, кој најчесто се јавува кај локалното население. Нуклеарниот отпад беше проблем и за Бугарија, која по поморски пат го транспортираше до Русија. Според академикот Каневче, главниот нуклеарен отпад, што е најголем по количество и најмногу што зрачи, ќе се носи во фабрики што произведуваат нуклеарно гориво и тие ќе ни испраќаат ново гориво.

- Со самото тоа проблемот со складирање ќе биде нивен. Ние ќе треба да се погрижиме за нискорадиоактивниот отпад, како гумените ракавици на пример што не смеат да се фрлаат - вели Каневче.

Отпадот од нуклеарните централи обично се складира во длабоки подземни засолништа или во добро заштитени контејнери потопени во вода. Потребното време за целосно разградување нуклеарен отпад изнесува стотици илјади години, па дури и милион години.

Екологистите со загриженост реагираат на најавите за изградба на атомска централа во Македонија.

- За нас најдобро енергетско решение е централата во Белене, Бугарија. Со кого ќе ја правиме нуклеарката? Сите во регионот го решија проблемот со учество во Белене. Друго е прашањето каде и како ќе се складира и транспортира опасниот отпад, кога Македонија е многу мала земја по површина - ни изјави Андреја Стојковски од Македонскиот центар за европско образование.

И ДОМ на Лилјана Поповска силно се спротивставуваме на идејата за изградба на нуклеарна централа.

- Македонија е премногу мала за изградба на ваков капацитет. Премногу средства ќе се потрошат за нејзина изградба. Премногу ќе нè чини создадениот нуклеарен отпад, а и премногу е опасно за здравјето на луѓето, почвата и водата - велат од ДОМ.

http://www.novamakedonija.com.mk/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=2&fCat=1&top=1&EditionID=339&ArticleID=20071


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 21-Mar-2009 at 23:01
За разлика од домашните написи што ги читаме од неодамна, според http://www.stratfor.com/ - stratfor , јужниот сосед зазел став (или има регулирано) дека нема да користи нуклеарна енергија.

Интересна мапа во секој случај:




Posted By: гитардемон
Date Posted: 22-Mar-2009 at 00:11
Кога имало во Софија реактор? Или барем близу Софија? А што се однесува до Грција, немаат никогаш кажано дека се против нуклеарна енергија, баш кажаа дека размислуваат да се гради (во леринско, touché). Инаку никогаш го немам кажано мојот став за оваа работа, се согласувам со нуклеарни централи максимално. Баш ме интересира дали има некој од членовите на форумот против (да изложи ставови, вака не е интересно ако сме сите за)

-------------
Arguing on the internet is like running at the special olympics. Even if you win, you're still retarded.


Posted By: Cloverstack
Date Posted: 22-Mar-2009 at 00:29
Во право си,  ја збркале локацијата на Козлодуј (па и на Белене - ја ставиле кај Козлодуј), ама Козлодуј не е баш нешто многу подалеку од Софија отколку наведената локација на реакторот што потенцијално би се реактивирал, така да конкретно во тој дел не си сосема во право.


Posted By: beTon
Date Posted: 22-Mar-2009 at 00:46

лично јас сум против, но за сега немам потреба од експликација и спорење на моите размисли со останатите членови, со оглед дека навистина ваква работа е оправдана  и енергетски и економски,  земено  и во моментов и долгорочно,  но мене ми боде очи единствено  способноста во иднина  безбедносно  да се носиме со ваков проект, а технички не гледам зошто не би е изводлив, само треба озбилно нафаќање на истиот.

може натака евентуално да соберам неколку текстови кои ќе ги пуштам како некаква хронологија околу иницијативите за нуклеарка во МКД, акад.Бошевски уште од седумдесетите се залага за вакво нешто, но за среќа или не, се досега бевме глуви за неговите заложби.



Posted By: lslcrew
Date Posted: 22-Mar-2009 at 00:49
Под безбедносно подржазбираш евентуална несреќа, или евентуално злоупотребување во време на недај боже војна?!


Posted By: beTon
Date Posted: 22-Mar-2009 at 01:01

и двата случаи ми изгледаат за наши услови возможни. но доколку навистина и Албанија и Грција затераат нуклеарки во регионов процентот од  ваква опасност ќе се релативизира, до прифатливо ниво Question  



Posted By: pbanks
Date Posted: 22-Mar-2009 at 01:13

МАКЕДОНИЈА СЕ ПРИКЛУЧУВА КОН ЕНЕРГЕТСКИТЕ ТРЕНДОВИ

Чебрен и Галиште ќе ја ладат нуклеарката во Мариово

Владата го прифати предлогот на МАНУ со нуклеарка да се намали зависноста на Македонија од увоз на струја. Како можна локација за централата се посочува мариовскиот крај, а како можен извор на вода за ладење на реакторот се спомнуваат акумулациите за хидроцентралите Чебрен и Галиште чија изградба Владата вторпат ја понуди на тендер во почетокот на годинава

Владата планира да гради нуклеарка. За централата за спас од енергетска криза како почетна инвестиција премиерот Никола Груевски неодамна најави 1,2 милијарди евра. Конечната одлука за изградба на централата треба да ја донесе Агенцијата за имплементација на нуклеарна енергетика, која допрва треба да се формира. Според новата и сe уште необјавена Национална стратегија за енергетика, која по нарачка на Владата ја изработи МАНУ, рокот за изградба на нуклеарката е до 2025 - 2030 година.
Вака изгледа сценариото, иако ниту една институција сe уште нема направено анализи дали Македонија ќе има доволно вода за зафатот. Зашто, словенечката нуклеарка Кршко се наоѓа на Сава, бугарската Белене се гради на Дунав, а на истата река е и романската Чернавода.
Како можна локација на нуклеарката се спомнува мариовскиот крај, бидејќи е ненаселен и е блиску до Црна Река, од која треба да се обезбеди вода за ладење на реакторот. Таму се предвидени двете хидроцентрали Чебрен и Галиште од чии акумулации ќе се црпи вода за нуклеарката. На почетокот на годинава Владата нивната изградба вторпат ја понуди на тендер откако првиот го поништи поради несоодветни понуди од германски РВЕ и австрискиот Вербунд.
Професорот Антон Чаушевски од Факултетот за електротехника и информациска технологија вели дека ладењето на македонската нуклеарка би било со ладилни кули за што е потребно помало количество вода во однос на природни водни ресурси како река и море.
Од Министерството за економија не сакаат да ја коментираат идејата на МАНУ додека не го видат предлогот од академиците. Велат дека откако ќе ја добијат Стратегијата ќе почнат со детални анализи на водните ресурси во мариовскиот регион, каква е сеизмиката, како и каква инфраструктура е потребна за да работи таму централа. Ќе се испитаат и можностите за ископување ураниум во земјава, при што ќе се одлучи и дали е поисплатливо горивото да се обезбедува од странство или може да се добие од домашни рудници. Тогаш ќе се носат и потребните закони.
Јосиф Милевски од Управата за хидрометеоролошки работи тврди дека врз основа на нивните студии до 2025 година водните ресурси ќе бидат на ниво на 1961 година. Во тој период имало најмногу вода во Македонија. За истражувањето и проекциите на словенечкиот Универзитет Нова Горица во "Сценарио за климатски промени во Македонија" направени за перидот од 1961 година до 2100 година, според кои нивото на врнежи во следните 90 години во регионот на Битола драстично ќе се намали, Милевски вели дека станува збор за многу песимистички сценарија на кои не треба да им се верува.
Според словенечкото истражување, климатските промени до 2050 година треба да предизвикаат намалување на врнежите, и тоа до 2050 година ќе паѓаат само 65 отсто од врнежите што паднале 1961. До 2100 година, сценариото предвидува да паднат само 32 отсто од дождовите што паднале во 61 година.
Поранешната министерка за економија Вера Рафајловска вели дека недостигаат детални анализи за користење на водните ресурси од двете хидроцентрали.
"Подготвени се повеќе студии од странски куќи за оптимализација на системот на Црна Река за производство на електрична енергија, но во најголем дел не се земени предвид останатите можни користења на водите освен за електрични потреби. При изградбата на ХЕЦ Чебрен и ХЕЦ Галиште мора да се земе предвид користењето на водата и за други намени освен за електрична енергија", вели Рафајловска.
Академик Глигор Каневче вели дека Македонија нема време за чекање ако сака до 2025 - 2030 година да ја изгради и вклучи нуклеарката. Дополнителен притисок за реализација на проектот претставува и сe поголемата зависност на земјава од увозна струја, а до 2025 година на Македонија ќе $ требаат нови централи. Постојните термоцентрали дотогаш ќе бидат на крајот на својот работен век.
"Период на изградба на нуклеарна централа е најмалку 15 години, а ние уште немаме ништо започнато. А има многу чекори да се преземат. Стратегијата предвидува изградба на нови термоцентрали на јаглен и гас, како и нови хидроцентрали. Целта е да ги покриваме сопствените потреби од електрична енергија, но сценариото зависи и од глобалните случувања кои тешко може да се предвидат. Затоа производството не треба да зависи од еден енергенс", вели Каневче.
Според академикот, Македонија наместо да се вклучи во проектите за изградба на нуклеарки во соседните земји, треба да изгради нуклеарна централа на своја територија.
"Од еколошки аспект нуклеарната централа емитува многу помалку јаглероден диоксид од термоцентралите, а од економски аспект ќе се отвори работа за домашните фирми и ќе се креираат нови работни места", вели Каневче.
И професорот Антон Чаушевски од Факултетот за електротехника и информациска технологија се согласува дека основна причина во Македонија да се искористи нуклеарната опција е немањето на други енергетски ресурси.
"Македонија има само лигнит со површински коп кој е веќе при крај на исцрпување. Со исцрпување на резервите и со стареењето на постојните капацитети на лигнит, потребно е да се градат нови термообјекти. Опцијата на отворање нови јамски копови на лигнит со изградба на нови современи термоцентрали на јаглен со еколошка технологија според директивите на ЕУ, е скапа варијанта, и е економски споредлива со нуклеарната централа. Македонија како земја што нема директен пристап на море, нема можност за континуирано снабдување на големи количини јаглен како увозна варијанта на гориво. Гасот како опција веќе се воведува со градба на новите гасни електрани, а хидропотенцијалот е со ограничени можности", објаснува Чаушевски.
Според професорот, нуклеарните електрични централи се скапи објекти, но предност е што трошоците за гориво и експлоатација се пониски отколку кај термоцентралите на јаглен и гас.
"Најмалите комерцијални единици за нуклеарна централа денес се 1000 мегавати и за неа се потребни околу 2,5 милијарди евра инвестиција. Ваков капацитет за Македонија денеска е голем, меѓутоа, за периодот кога треба да влезе во работа би бил доволен како за Македонија, а може и пошироко за регионот. Со сериозна нуклеарна програма, најрано што може да се изгради централата е периодот 2025-2030", објаснува Чаушевски.

Во Мариовско има ураниум за нуклеарка?

Во 50-те години, геолози од Нуклеарниот завод Винча од Белград три години ги истражувале резервите на ураниум на Селечка Планина, над селото Кокре, во мариовскиот крај. Резултатите од тоа истражување останале мистерија до денешен ден, но гласовите за ураниум го прават Мариово атрактивно за рударските компании.
Се зборува дека наоѓалиште на ураниум има и во месноста Јамиште кај кратовското село Луково.
Од Министерството за економија велат дека сe уште немаат никакви барања за истражување за експлоатација на ураниумот.

Во светот работат 437 нуклеарки

Над 16 отсто од вкупните светски потреби за електрична енергија се задоволуваат од производството од околу 437 активни нуклеарни централи. Од нив околу 80 отсто се лоцирани во развиени држави. Дури 38 отсто од вкупните потреби на ЕУ се задоволуваат од нуклеарки.
Нуклеарната треска го зафати светот по големиот раст на цените на гасот и суровата нафта на светски берзи, што директно влијаеше и на цената на фосилните горива кои се користат во термоцентралите. Изминатите неколку години за нуклеарки размислуваат речиси сите соседни земји, а некои стартуваа и со реализација на проектите. И во Азија и Русија интензивно се инвестира во нови нуклеарни централи, а се почесто се реализираат слични инвестициите и во земјите на ЕУ.

Нуклеарките еколошки почисти

Македонија до влезот во ЕУ треба да ги намали емисиите на ЦО2 или ќе плаќа пенали. Нуклеарната централа за разлика од термоцентралата нема емисии на стакленички гасови, кои предизвикуваат климатски промени. Радиоактивниот отпад, според Чаушевски, волуменски е далеку помал од пепелот од согорување на јагленот во термоцентрала.
"Нискорадиоактивниот отпад се складира на посебни места, а истрошеното гориво што е високорадиоактивен отпад е во специјални базени во реакторот. Неговиот третман се регулира во договор со испорачателот на свежо гориво за негово враќање назад на рециклирање или крајно складирање", вели професорот.
Во просек една нуклеарна централа годишно создава 20 тони високо радиоактивен отпад од горивото, а според Институтот за нуклеарна енергија, сите нуклеарни централи во светот, годишно би создавале 2 милијарди тони СО2 ако работеа на фосилни горива.

Словенечко Кршко наспроти РЕК Битола

Словенија веќе 20-ина години ја експлоатира нуклеарната централа во Кршко. Таа има инсталирано моќност од 2000 мегавати термална енергија, односно 696 мегавати електрична енергија. Нуклеарката годишно произведува над 5 милијарди киловат-часови електрична енергија, што претставува околу 40 отсто од вкупното производство на Словенија.
Најголем производител на струја во Македонија е Рударско-енергетскиот комбинат Битола, кој работи на јаглен. Вкупната инсталирана моќност во РЕК Битола изнесува 675 мегавати и годишно произведува околу 4,6 милијарди киловат-часови. РЕК Битола произведува над 70 отсто од домашната струја.


http://www.vest.com.mk/default.asp?ItemID=28A9AC8B2D07594CBC4EC50BB0585300



Print Page | Close Window