Трамвај Скопје ( Лесна железница / LRT )

иМАјЌи јА ПрЕДВиД тОПОгрАфСкАтА ПОВОЛНОСт НА СкОПјЕ, СиСтЕМОт ЛЕСНО МЕтрО би биЛ НАјДОбрО ПриЛАгОДЕН и тЕХНички НАјСигУрЕН зА ПОДОбрУВАЊЕ НА јАВНиОт грАДСки ПрЕВОз НА ПАтНици

Повеќе од три децении во Скопје повремено се актуализира проектот наречен трамвај. Актуелната состојба со сообраќајот во градот и зголемувањето на цените на нафтата на светските берзи дејствуваат во насока на посериозно проучување на начините и можностите на државата и нa градот за реализација на проект за масовен јавен превоз на патници во Скопје. Кога се зборувa за системите за масовен јавен превоз на патници треба да се направи суштинска разлика помеѓу системот класичен трамвај и системот лесно метро. во што е разликата помеѓу овие два система на масовен јавен превоз на патници?

Лесно метро е јавен градски транспортен систем за превоз на патници кој има помал капацитет и помали брзини од градска железница или од класично метро, но овој систем има поголем капацитет и повисоки брзини во експлоатација од традиционалниот трамвајски систем.

Лесното метро се разликува од класичниот трамвај по две најбитни карактеристики: кај лесното метро инфраструктурата е изградена во посебен простор во кој може да се движат само возилата од овој систем. За разлика од класичното метро, инфраструктурата на лесното метро има вкрстувања во ниво со улици или со пешачки и велосипедски патеки. Колосекот на овој систем може да има т.н. трамвајски лесни шини или најприменуваниот облик на шини вињол како и кај класичните железници. 
Инфраструктурата на лесното метро во централните градски зони кои се најгусто изградени, најчесто се гради подземно за да се зголеми сигурноста во нејзината експлоатација.

Зошто е поповолен системот лесно метро за Скопје од класичниот трамвај? За да биде ефикасен еден урбан јавен транспортен систем треба да има сопствена инфраструктура за да ги избегне драстичните промени во сообраќајот условени од примената на автомобилите во секојдневната мобилност на граѓаните. Имајќи ја предвид топографската поволност на Скопје, системот лесно метро би бил најдобро прилагоден и технички најсигурен за подобрување на јавниот градски превоз на патници. во однос на класичниот трамвај, овој вид на транспорт ги има следните предности:

БРЗИНА
Системот лесно метро може да достигне максимална брзина до 60 км/час. Неговата комерцијална средна брзина е 26 км/час, односно за 60 до 70 отсто поголема од онаа на автобускиот или тролејбускиот урбан јавен превоз на патници.

РЕГУЛАРНОСТ
Регуларноста на услугата се обезбедува со обезбедување на сопствен простор за движење на железничките возила со кое се избегнуваат секојдневните закрчувања на сообраќајот во уличната мрежа.

КАПАЦИТЕТ НА ВОЗИЛАТА
Поврзувањето на две возила во една композиција овозможува вкупен капацитет од околу 450­-500 места во часовите кога побарувачката е најголема, што е за околу четири пати повеќе од капацитетот што го имаат зглобните автобуси и тролејбуси.

КАПАЦИТЕТ НА ЛИНИЈАТА
Бидејќи инфраструктурата е одделена од останатата патна мрежа, возниот ред може да биде воспоставен со регуларни интервали на патување на возилата кои би можеле да се регулираат да бидат на временски разлики од околу 5 минути, па и помалку (зависи од растојанието помеѓу станиците). 
Со тоа се овозможува часовен капацитет на линијата во еден правец од 5.500 до 6.000 патници на час по насока.

КОМФОР
Возилата од овој систем овозможуваат висок комфор за патниците условен од потребните проектни параметри на железничкиот пат, а висината на пероните се изведува во иста висина со подот на возилата за едноставен влез и излез на патниците.

СИГУРНОСТ
Сигурноста на овие системи се гарантира со вградување на блок­систем за интегрална контрола на патувањето, детектори за поминување на возилата на дадени делници од линијата и со уреди за автоматско застанување на возилата во случај да не е почитувана сигнализацијата.
Земајќи ги предвид претходните карактеристики на системот лесно метро за масовен јавен превоз на патници, истиот веројатно би бил најсоодветно решение за Скопје за драстично подобрување на понудата на јавен транспорт во градот и за намалување на сообраќајниот метеж и транспортните трошоци.

Проф. д-р Зоран Кракутовски Градежен факултет http://www.komoraoai.mk/gallery/Presing_br.2.pdf