Јавна чистота

Ништо шокантно тука. Сарај и Арачиново се спремни за префрлање во Авганистан. Талибанците еве нека дојдат и тука, таман ќе се вклопат.

Ѓубре и натаму се фрла од балкони и тераси! “Комунална хигиена”: Оваа се запира само со казни





Дел од граѓаните продолжуваат да фрлаат смет насекаде освен во контејнерот. Новите контејнери покриени со капаци се скоро празни додека околу нив куп ѓубре. Граѓаните сметаат дека сето тоа е поради ниското ниво на воспитание.

Ги гледам, фрлаат од балкон, а не во контејнер, полесно му е така, го мрзи да оди до таму“.

„Мислам дека е семејна едукација. Децата и возрасните немаат култура“.

Кабастиот отпад пак се фрла на зелените површини и контејнерите, и покрај тоа што е забрането со закон. Скоро во секоја општина е истата слика, контејнери полни со градежен шут, стар мебел, кади и друг дел од покуќнината.

„Го фрлаат мебелот на погрешни места, можеби немаат пари за да платат камион за да ги фрлат на вистинското место. Културата е под ниво, сето тоа зависи од нас, од граѓаните. Ако не работиме сами, ако не се поправиме, никој нема да дојде да ни го поправи тоа“.

„Контејнери и корпи за отпадоци се поставени, но тие се уништени. Општо земено, културата е многу ниска. Не верувам дека казните играат улога, никој не ги плаќа казните“.

Од јавното претпријатие „Комунална хигиена“ велат дека ова појава може да се спречи само со парични глоби.

„Оваа се запира само со казни. Се случува во текот на денот да интервенираме два или три пати, особено на некои локации каде што откако ќе поминат екипите што исчистиле, повторно околу контејнерите имаме неконтролирано фрлање отпад. Според статистичките податоци што ги имавме, во понеделник по викендот има над 600 тони ѓубре, што е голема количина“, изјави Абдулсамед Шабани, директор на ЈП “Комунална хигиена”



Според директорот Шабани, институцијата што тој ја води нема право да изрекува глоби. Сепак, нејзината еко- патрола изрекла над илјада забелешки во рок од една година.

https://alsat.mk/mk/gubre-i-natamu-se-frla-od-balkoni-i-terasi-komunalna-higiena-ovaa-se-zapira-samo-so-kazni/

Интересен концепт, да се постават вакви фиксни пунктови за кабаст отпад. Да може човек на раат да си испланира кога ќе чисти подрум, да се охрабри ослободувањето од старите работи по дома!

КУПИВМЕ ЃУБРАРКИ И ЦИСТЕРНИ, СЕГА ЌЕ ПРАВИМЕ РЕЦИКЛАЖНИ ДВОРОВИ ВО СЕКОЈА ОПШТИНА, ВЕЛАТ ОД СКОПСКА „КОМУНАЛНА ХИГИЕНА“

Јавното претпријатие „Комунална хигиена“ од денеска има пет нови камиони за собирање на ѓубрето низ Скопје, а до крајот на наредниот месец ќе бидат испорачани уште 32 возила. Покрај ѓубрарки, возниот парк на претпријатието ќе биде обновен и со автоцистерни, камиони, самоподигнувачи и кипери со што, како што велат надлежните, ќе се заокружи обновувањето на возниот парк.

„Претпријатието го наследивме во очајна состојба, со стари возила, но и недоволен број. Пред две години купивме нови контејнери и нови возила за подигнување на ѓубрето од нив. Со оваа набавка е заокружен тој процес и сега ќе се фокусираме на други проекти. Приоритет во работењето ќе ни биде отворање рециклажни двовори за селекција на отпадот во сите скопски општини, сега имаме само два“, вели директорот на директорот на ЈП „Комунална хигиена“ Абдусамед Шабани.

Покрај ѓубрарки и метларки, наредниот месец ќе стигнат и нови цистерни за миење на улиците, со што претпријатието ќе има вкупно 20 вакви возила, по две за секоја општина.

„Наследивме осум цистерни за миење на улиците од кои едно возило беше неисправно. Мандатот ќе го завршиме со 20 прскалки и сериозно ќе влијаеме во подигнување на јавната хигиена во нашиот град. Сите возила се технолошки најнапредни, со цел да влијаеме врз хигиена и да не го загадуваат градот“, рече градоначалникот Петре Шилегов.

Набавката на 37 возила за потребите на „Комунална хигиена“ чини 200 милиони денари со вклучен ДДВ (околу 3,2 милиони евра).

https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/kupivme-gubrarki-i-tsisterni-sega-ke-pravime-retsiklazhni-dvorovi-vo-sekoja-opshtina-velat-od-skopska-komunalna-higiena/

КАФЕАНИТЕ И МАРКЕТИТЕ ГИ ПРЕПОЛНУВААТ КОНТЕЈНЕРИТЕ ОТИ НЕМААТ СОПСТВЕНИ, ШИЛЕГОВ ВЕЛИ ЌЕ ИМ ВОВЕДЕ РЕД ВГОДИНА



Кафулињата, кафеаните и маркетите низ Скопје немаат сопствени контејнери за одлагање на отпадот, па го фрлаат во оние наменети за домаќинствата. Поради тоа контејнерите се преполни, а навечер откако ќе затворат локалите, ѓубре и картонски кутии стојат околу садовите.

Градоначалникот Петре Шилегов вели дека градската администрација има разработен оперативен план за овој проблем, но не успеале да го реализираат поради пандемијата на ковид-19 и лошата финансиска состојба на ЈП „Комунална хигиена“. Најавува дека догодина ќе бидат купени контејнери за угостителските објекти и маркетите, а ќе биде воведена и повисока цена за нив за подигнување на отпадот.

„Во планот за јавни набавки во 2020 имавме предвидено и набавка на канти за отпад од 240 литри, со цел да ги дадеме на рестораните и на помалите маркети бидејќи големите супермаркети веќе користат посебни садови. Овие контејнери се дупло поголеми и ќе може да се одлага три вида на отпад односно ќе се врши селекција. Но, набавката моравме да ја одложиме поради пандемијата. Не сме во финансиска можност ниту годинава да ги набавиме, туку наредната година. Со тоа ќе го решиме проблемот особено за оние делови од градот каде се сконцентирирани повеќе ресторани и кафулиња“ вели Шилегов.

На кејот 13 Ноември кој во моментов се реконструира повеќе нема да има контејнери односно на сите локали ќе им бидат поделени канти. Така е сега решено како што објаснува Шилегов одлагањето на отпадот на објектите од левата страна на Вардар кај Јавното обвинителство.

https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/kafeanite-i-marketite-gi-prepolnuvaat-kontejnerite-oti-nemaat-sopstveni-shilegov-veli-ke-im-vovede-red-vgodina/

Тетово и ѓубрето











Не е тајна дека јавната чистота во Македонија не е на завидно ниво. Тоа е особено одлика на ова поднебје во последните 30-тина години, односно од осамостојувањето па наваму. Може само да погодуваме на што се должи таквиот поразителен и незапирлив надолен тренд во последно време. Урбаните средини, со чесни исклучоци, од ден на ден сè повеќе и повеќе тонат во ѓубре кое е расфрлано околу контејнерите, улиците, булеварите, тротоарите, парковите, плоштадите. Тоа е присутно и на автопатиштата, излетничките места, автокамповите, плажите, а планинарите алармираат и за сѐ повеќе ѓубре присутно на некои од пофреквентните планинарски патеки.

Ваквата тенденција, освен со домашното воспитување, сигурно има врска и со општата ерозија на институциите, со нивниот недоволен ангажман и со општото нивно ниско ниво на ажурност и бирократските вртлози на „ненадлежност“, а коренот на сето тоа веројатно има тесна врска со митото и корупцијата; партиските, фамилијарните и рамковните вработувања; и секако со слабите механизми на контрола коишто и самите се дел од системот на институции, и кои едноставно се вклопиле во институционалното сивило.

Загрижувачки е што поведението на граѓаните можеби има врска и со сѐ поголемиот нивен револт кон државата, предизвикан од различни побуди, најчесто од економска природа, револт кој практично ја намалува или целосно ја уништува очекуваната љубов кон татковината, ја кине нишката на припадност, а сето тоа, меѓу мноштвото други негативни реперкусии, води и кон неводење грижа за тоа каде џебниот, личниот или домашниот отпад ќе биде фрлен или оставен. Кога на ваквото тажно граѓанско поведение во кое на мнозинството граѓани едноставно „не им е гајле“ за јавната чистота ќе се додаде недоволната функционалност на институциите кои директно се задолжени за собирањето отпад, како и нефункционалноста на оние институции кои регулираат одредени аспекти кои се однесуваат на казнувањето, контролата, па и на образованието на граѓаните, се добива тоа што ѝ се случува на Македонија, а особено на урбаните ткива.

Секако, сликата за јавната чистота не е секаде иста. Одредени градови, обично тоа се помалите во државата, може да се пофалат со солидно ниво на јавна чистота, од кое може да извлечеме заклучок дека тамошните локални самоуправи си ја вршат работата, а граѓаните по инерција се подисциплинирани во тој поглед. За жал, сликата во некои од поголемите градови е тажна. Од тоа што го гледам на социјалните мрежи, како и низ разговори со пријатели, колеги и познаници од други градови, стекнувам впечаток дека можеби најтрагична е ситуацијата во мојот роден град Тетово.

Тетово, градот под Шара, град со специфична структура на население, град во северозападна Македонија недалеку од метрополата, град во прилично развиен регион со солидни економски потенцијали, од некогаш чист, добро уреден град со чист воздух, од некогаш зелена оаза со многу зеленило опишувано уште од странските патеписци кои поминувале тука во XVIII и XIX век, последниве деценија-две е практично непрепознатлив за сите оние кои го паметат од, на пример, 70-тите или 80-тите години на минатиот век.

Состојбата со јавната чистота во градот е навистина тажна. Причините за тоа секако се истите кои ги опишав погоре, а важат за целата држава. Летаргијата на институциите, слабата локална самоуправа, измешана со отсуството на домашно воспитување и/или отсуството на чувство за припадност, го доведе Тетово на едно ниво кое е мачно за опишување.
Секојдневната слика на градот е до толку трагична што веќе смета на окото и на најголемите рамнодушници. Контејнерите низ градот наменети за домашен отпад се преполнуваат до пладне, а кога ќе се исполни нивниот капацитет, граѓаните продолжуваат да фрлаат ѓубре до нив, па во вечерните часови кога се акумулира ѓубрето од целиот ден, насекаде каде што има вакви контејнери се создаваат мини-депонии кои чекаат да поминат комуналните служби навечер. Функционални корпи за џебен отпад има премалку низ градот и претежно може да се забележат само во централното градско подрачје, и притоа неправилно се користат. Ѓубре може да се сретне и на тротоарите низ градот или на улиците: мнозинството од жителите, особено децата, едноставно не водат грижа дали лименката од сокот кој штотуку го испиле ќе го пуштат веднаш од рака на тротоар или ќе го донесат до првата корпа или до дома. Трагично е што ова поведение го гледаме и на самите улици или булевари кога неретко, од отворен прозорец од автомобил во движење ќе излета ѓубре. За сликата да биде полоша придонесуваат кучињата-скитници кои барајќи храна дополнително го растураат ѓубрето од контејнерите и корпите, го влечат по тротоарите, неретко го носат и до средишните булеварски зеленила во кои често го поминуваат денот. Секако, енормниот нивен број и ваквото нивно однесување е исто така мешавина од институционален проблем и отсуство на морал и домашно воспитување кое подразбира дека штом си се одлучил да поседуваш миленик, не може по неколку месеци, кога ќе порасне, туку-така да го оставиш на улица.

Како архитекти, неминовно е да го потенцираме и проблемот со капацитетот на домашните контејнери. Во деталните урбанистички планови ретко кога се обрнува внимание на фактот дека секое зголемување на населението во даден плански опфат, освен што повлекува низа други работи, повлекува и да се реши комуналниот проблем, односно да се зголеми капацитетот на постоечките контејнери со цел да одговори на потребите на новопланираниот број на жители. Едноставно е недозволиво да го оставите истиот број на точки за одлагање домашен отпад, и тоа со истиот капацитет, а во меѓувреме неколку пати се зголемил бројот на жители во дадениот опфат. Не знам зошто надлежните не водат грижа и не го санкционираат и овој аспект кој задолжително мора да се реши при планирањето, но практично секогаш е заборавен од нашите добропознати „врвни“ планерски бироа кои редовно ги добиваат општинските тендери за изработка на плански документации.

Забележлив е и друг проблем со кој се соочува Тетово, а е сличен со проблемот кој се јавува и во туристичките места. Тоа е „шпицот“ на туристичката сезона или во Тетово тоа е периодот од годината во кој се присутни голем број печалбари кои живеат надвор, а дошле во татковината на одмор. Тогаш мака мачат комуналните служби да се изборат со зголемената фреквенција на луѓе. Веќе бевме сведоци на една екстремна ситуација која го погоди Охрид летово, кога во неможност да се патува надвор поради пандемијата на Ковид-19, огромен број на домашни туристи во само неколку дена се слеа во градот, а градските служби едноставно не можеа благовремено да се изборат со динамиката на создавање ново и ново ѓубре. Можеби не толку екстремна, но таква е ситуацијата со ѓубрето во Тетово во летните месеци. Службите кои и онака имаат недоволно вработени – и обично тоа се возрасни луѓе пред пензионирање; кои се погодени од редовното доцнење на платата и неретко заостанување на неколку плати, и тоа во ситуација кога општината магично наоѓа пари за сите други вработени (од кои огромен дел не ни одат на работа и/или немаат работни задачи) освен за градските хигиеничари; кои се осакатени со стара механизација и застарени методи на работа, во летните месеци се дополнително оптоварени со поголемото создавање ѓубре поради зголемената фреквенција на луѓе.

Сублиматот на сето ова е една состојба во која е Тетово, која е самоодржлива налик на теоретските „perpetuum mobile“ машини. Може да дискутираме до вечноста и назад за тоа кој е повеќе виновен: дали некултурата на граѓаните или нефункционалноста на општината и воопшто на државата, и пак нема да дојдеме до заеднички консензус бидејќи тоа би било исто како да дискутираме за тоа дали јајцето е постаро или кокошката. Сепак, кога ваквата перпетуална спирала која врти надолу носејќи нѐ во еколошки амбис би била личност, не би ѝ било важно кој придонесува повеќе за нејзиното постоење, дали граѓаните или општината, важно ѝ е да постои. И според законите на физиката, вакво перпетуално движење, теоретски, може да се прекине само со извонредна надворешна сила. Во случајов, таква сила може да произлезе единствено од институциите.

Сметам дека за да почне да се средува хаосот со ѓубрето во Тетово најпрво мора да постои силна политичка волја. Притоа е потребна кадровска консолидација и координација на неколку нивоа и на различни институции: од општински сектори надлежни за просторно планирање, преку комунални служби, па сè до инспекторатите, полицијата и евентуални редарски служби. Конечно, да не го заборавиме и учеството на образовниот систем чија едукативна улога е неопходна за стекнување квалитетни животни навики и формирање нормална цивилизирана личност од најрана возраст на поединецот. A сосем нормално е возрасен човек да не фрла ѓубре како сака и каде сака – тоа не е одлика на особена личност – туку е одлика на сосем нормална цивилизирана личност. Само кај нас очигледно нормално е спротивното, штом мнозинството се однесува на тој нецивилизиран начин.

Автор: Бошко ВИДОЕСКИ, дипл. инж. арх

https://www.porta3.mk/tetovo-i-gjubreto/

Промивирани нови возила за собирање отпад во Битола



ЈП „Комуналец“ го збогати возниот парк со две нови возила за собирање на отпад, кои ќе помогнат во тековното извршување на работните активности во делот
на комуналната хигиена.

Денеска градоначалничката на Битола Наташа Петровска и директорот на ЈП „Комуналец“ Панде Богоевски при промовирањето на возилата, го истакнаа значењето на осовременување на возниот парк на ова јавно претпријатие, за подобри услуги кон граѓаните.

– Двете нови возила чинат околу 15.000.000 денари. Во изминатиот период од 3 години и 4 месеци, вкупно се вложени над 59.000.000 денари за мултифункционални
трактори, специјализирани возила и механизација, која што е потребна за работа на ЈП „Комуналец“. Сето ова покажува дека и јавните претпријатија, како и општината, се во исклучително стабилна состојба, како би можеле да ги подобруваат условите за работа, а воедно да овозможуваат поубава и побрза услуга кон граѓаните. Во следниот период планираме и набавка на помали возила за собирање на отпад, кои ќе одговараат на
спецификите на градот и потесните улици и така да обезбедиме услуга и за тие жители На овој начин се обезбедува поквалитетна услуга и дополнително се прави финансиска заштеда, затоа што е помал трошокот за нови возила, наспроти одржувањето на застарените возила – изјави Петровска.

Поддршката од Општина Битола и градоначалничата Петровска беше клучна за реализација на овој проект. Во делот на комуналната хигиена, постојано се врши надградба на капацитетите за складирање и собирање на отпадот, истакна директорот
на ЈП „Комуналец“.

– Во делот на Комунална хигиена веќе се набавени два нови големи камиони за ѓубре од по 14 кубни метри, 100 нови контејнери се веќе пристигнати, уште 70 се очекува да пристигнат деновиве, по што ќе се врши замена на постојни со нови. Овие зафати продолжуваат и кон нови реони за подигање на отпад и во рурални средини. Разговаравме со жителите на Меџитлија, Цапари, Ротино, Доленци, Егри, а следува и Поешево, со што се проширува организираниот систем на подигнување на отпадот на територијата на цела општина. Иако имаше скептицизам за подземните контејнери за отпад, најавуваме дека истите ќе се поставуваат веќе во април на ул. „Васко Карангелевски“ – рече Богоевски.

https://www.novamakedonija.com.mk/makedonija/republika/промивирани-нови-возила-за-собирање-о/

Па не сме стигнати на тоа ниво, затоа што ДОМА треба да се селектира отпадот, а не да одам по улици и да бирам контејнери за стакло или за не знам што друго.

Дома треба да се делат канти, дома треба да се селектира отпадот, за тие што селектираат правилно попуст на сметка, за тие што не селектираат плус цена и ете го решението.

И ова не зависи од нивото на свест или од народот, туку едноставно преку градска политика може да се реши.

само неколку поста погоре имаме информација дека еден куп контејнери не се во употреба, а они набавилес исти такви

МАРИН НАЈАВИ ДЕКА ЌЕ ЈА ЧИСТИ ОПШТИНА АЕРОДРОМ СО НОВА МЕТОДОЛОГИЈА ПО ТЕРКОТ НА ЉУБЉАНА

По теркот на градот Љубљана, Општина Аеродром ќе воведува нова методологија за одржување на хигиената на нејзината територија. Тоа, како што соопшти денеска кабинетот на градоначалникот Златко Марин, ќе се реализира преку неколку проекти. Најпрво граѓаните преку веб страна ќе може да пријавуваат проблеми поврзани со хигиената, а општинските служби во најкус можен рок ќе интервенираат.

Општината ќе постави календар на редовни активности за чистење на Аеродром, ќе постави распореди за вонредни чистења на кабаст отпад и постојано ќе ги ажурира сите наведени термини за да бидат информирани граѓаните кога ќе се чисти во нивниот реон, населба или улица.

„По теркот на градот Љубљана и јавното претпријатие ‘Снага‘, воведуваме нова европска методологија за одржување на јавната хигиена во Општина Аеродром. Ние сме прва општина во државата и во регионот што имплементира ваква практика. Освен со новата методологија, аплицираме и за ЕУ-проект за селекција на отпад од куќен праг „Clean AirDrom“ финансиран од Европскиот фонд за локални самоуправи. Континуирано ќе реализираме акции за собирање и обезбедување микролокации, урбани простори за одлагање кабаст отпад, почнуваме со изработка на проект за селекција и компостирање органски отпад и изработка на студија на загадувачи во Општина Аеродром, што ќе опфати и субвенционирање за нивно неутрализирање. Наскоро, Општината ќе ги повика станбените заедници да креираат енергетски задруги во соработка со бизнис-заедницата“, рече Дејан Антовски, раководител на Одделението за комунални работи и заштита на животната средина.

https://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/marin-najavi-deka-ke-ja-chisti-opshtina-aerodrom-so-nova-metodologija-po-terkot-na-lublana/