Метробус Скопје (Bus rapid transit / BRT)

Кловерстак, незнам зашто мислиш дека метрото ќе се надмине во наредните децении? Едноставно нема никаков индикатор што покажува дека може да се појави нова технологија кога би го заменила. Сигурно нема да бидат тоа никакви летечки дронови за патници. Едноставно метрото, подземно или надземно зависи каде како било поефтино да се направи, се движи по посебна траса без никакви застои, пренесува огромен борј патници, го има на неколку минути, нема замена. Можеме да зборуваме дека ќе се намалат причините за commute, работење од дома особено со пандемијава, интернет шопинг, деливери на свашта до врата, се намалуваат причините, ама колку помалку и да патуваат луѓето мислам дека нема да се појави ни приближна алтернтива на метро.

Не, воопшто не мислев на hyperloop.

Ама има многу надоаѓачки технологии (дел од кои веќе полека влегуваат во употреба, дел се наѕираат, а дел сеуште не можеме ни да ги замислиме), кои особено откако ќе се искомбинираат, целосно ќе го редефинираат урбаниот превоз.


Но еве доволно е да се замисли како би функционирала постојнава сообраќајна мрежа, со перфектно координирани, ултра ефикасни автономни возила, управувани од созреани технологии и алгоритми. Значи со:

- Меѓусебна (или делумно централизирана) координација на сите возила.
- Максимално оптимизирана кинетика на самите возила.
- Максимално оптимизирани крстосници, контролирани во реално време од вештачка интелигенција, кадешто ќе нема класични циклуси и кадешто возила ќе се разминуваат на минимални растојанија, а со големи брзини.
- Избор на идеални рути во реално време.
- Автоматско прераспределување на сообраќајот доколку некоја точка во сообраќајната мрежа се ближи до својот максимален капацитет...
- итн...

Тука нема никаква научна фантастика, само е прашање на време.

Плус тоа најголем дел од тие возила најверојатно нема ни да бидат приватни, туку ќе бидат флоти на приватни или јавни претпријатија, нешто налик на автоматизиран Убер, или автоматизиран ЈСП. Така вкупниот број на возила ќе се намали, со тоа ќе се намали и потребата за паркинг, па и физички ќе порасне капацитетот на многу помали улици кои сега се закрчени со паркирани возила.

Значи замислете колку брзо, колку безбедно и колку релаксирано ќе се стигнува од точка А до точка Б. Замислете каква мобилност на населението е тоа, без воопшто да се земат во предвид комбинации со други технологии.


За сето ова погоре, од технолошки аспект е потребно само досозревање на постоечки софтвери и постоечки сензори, нешто на кое ите како се работи.


Значи еве сценарио:
2040 година. Издаваш говорна команда што ја препознава некаков си уред, наследник на денешниот смартфон. Кажуваш каде сакаш да одиш и можеби уште 3-4 параметри (дали одиш сам или сте тројца, дали сакаш базична услуга, или некаква побрза или полуксузна опција што е поскапа...) и за 2 минути ти доаѓа превозот точно каде што го чекаш и те носи многу брзо точно кадешто одиш. Колку потенцијални патници би имало метрото во такви околности? Бидејќи и во 2040 година со метро ќе треба да одиш 700 метри до станица, таму ќе се заебаваш по ходници и ескалатори, па ќе чекаш воз 5 минути, возот ќе застанува на 10 станици попатно, ќе излезеш од возот и пак се ќе се заебаваш по ходници и ескалатори, па ќе одиш 600 метри од станицата до дестинацијата. Едноставно метрото е нефлексибилен систем кој нема да може доволно радикално да се менува со новите технологии.


Edited by Cloverstack - 22-Apr-2021 at 22:01

Далечна иднина е тоа за Скопје. Ние за 20 години нема ни 50% електрични возила да достигнеме, не па нешто понапредно. Едвај направивме полуфункционален центар за контрола на сообраќај. Да бидеме реални.

Инаку ништо нема да не спречи ако веќе имаме изградена траса за метро или ЛРТ со подземна делница, што ќе брка работа минимум 50 години, да ја пренамениме за хајперлуп, ховерборди или што и да е, кога ќе се процени дека тоа е подобро.

За жал моментално нема во земјава економска подлога за поголеми и скапи зафати. После неколку години 5-6% раст на БДП некоја гарнитура веројатно може да се нафати да истурка метро. Во вакви услови на стагнирање, само со трошки ќе се задоволуваме.

Originally posted by <Fresno> Ние за 20 години нема ни 50% електрични возила да достигнеме, не па нешто понапредно.

Океј, ама ако е така, тогаш па како да очекувам да протуркаме метро?

Значи пак испаѓа БРТ најдобар избор во моментов.

Originally posted by <Fresno> Не знам што е најпаметно, ја гледам Софија во другава тема и гледам дека се е можно ако се има стратегија. Ние менуваме планови на 4 години.

A замисли да го гледаш Куала Лумпур и неговите транспортни системи:

http://www.kuala-lumpur.ws/transportation/

Originally posted by <Fresno> Не знам што е најпаметно, ја гледам Софија во другава тема и гледам дека се е можно ако се има стратегија.

Точно е.

Ама исто така, Софија е отприлика двојно поголем град од Скопје.

Уште поважно, планирањето за Софиското метро е почнато во 60-тите, изградбата е почната во 1978, а првиот сегмент е пуштен во употреба во 1998.
Тоа освен што е ужасно долго, тоа се и други времиња, поинакви технологии, поинакви можности и решенија.

Originally posted by <Fresno> Ние менуваме планови на 4 години.

Токму ова е една од причините зошто мислам дека овој пат треба целосно да се фокусираме да истуркаме квалитетен БРТ систем, а не повторно да почнеме со лутање.

Контурите што ги знаеме до сега се добри, се надевам тоа ќе се потврди и со идејното решение (редно е веќе да го довршат и објават).



Edited by Cloverstack - 22-Apr-2021 at 19:46

БРТ – за позелено, попаметно и похумано Скопје
од Петре Шилегов

Скопје е една приказна која едноставно ти влегува под кожа и не може да излезе. И тоа не е само приказна за старо Скопје, кое не сакаме да го заборавиме, туку и за едно ново, модерно Скопје, во кое сакаме да живееме.

Како градоначалник, мојата работа има смисла кога одговарам на потребите на граѓаните. А висококвалитетен јавен превоз е насушна потреба на Скопјани веќе со децении. На таа потреба Град Скопје одговара со воведување систем за брз автобуски превоз (БРТ). Со БРТ Скопје станува позелено, подинамично, попаметно.

БРТ за почисто и позелено Скопје
Како да не бидеме горди што Скопје е првиот град во овој дел од Европа кој воведува БРТ (Bus Rapid Transit) систем? Тоа е успех не само за градот, туку и за целата наша држава. Европската банка за обнова и развој го промовира овој проект како зелен проект, во рамките на мрежата на зелени градови, во која Скопје е член од 2019 година. БРТ е токму она што на нашиот главен град веќе со децении му недостига – сообраќајно решение за намалување на градските метежи, чекањето на семафори и аерозагадувањето.

Новите енергетски ефикасни автобуси обезбедуваат поквалитетни и почисти услуги кои значително ги намалуваат емисиите од аерозагадувачи. Подобриот јавен транспорт значи зголемување на бројот на патници, а намалување на употребата на приватни возила. Помалку возила значи помал сообраќаен метеж и помалку сообраќајно аерозагадување. Токму затоа БРТ се промовира како зелен проект од ЕБОР, а Град Скопје добива признание за спроведување на еколошки политики.

Со БРТ Скопје ќе продолжи да паѓа на листите на аерозагадување, каде што беше на највисоки места кога властите спроведуваа нездрави сообраќајни политики – стимулирање увоз на загадувачи и криминални набавки на 200 двокатни дизелаши кои годишно трошат 25.000 евра гориво по автобус повеќе отколку МАН-овите на CNG.

БРТ за подинамично и попаметно Скопје
Со БРТ воспоставуваме две линии со коридори резервирани само за ултра-еколошки автобуси – од Ѓорче Петров до Ново Лисиче, и од Бутел до Кисела Вода. Трасата со правец запад-исток е во должина од 12,80 км во една насока, со 21 станица, а трасата со правец север-југ е во должина од 10.4 км и 20 автобуски станици.

Модерниот БРТ систем овозможува траса физички издвоена од останатите учесници во сообраќајот. Со тоа транспортот на патници станува максимално ефикасен и побрз, овозможувајќи им да стигнат од еден до друг крај на Скопје за само 35 минути. Тоа значи 35 минути не само од Ѓорче до Ново Лисиче и обратно, туку и од Ѓорче до Бутел и од Пинтија до Ѓорче, со менување на линијата во центар со иста карта.

Зголемувањето на брзината и достапноста на јавниот транспорт значи и зголемување на бројот на патници кои го користат јавниот транспорт во Скопје. Затоа што во повеќето случаи БРТ автобусите се побрз начин на транспорт од приватните автомобили. Според првичните проценки, вкупниот број на патници кои ќе ја користат оваа траса е околу 65 илјади луѓе дневно, или околу 24 милиони патници годишно.

Целиот систем за новиот јавен транспорт ќе биде дигитализиран. Паметниот систем на регулирање на сообраќајот го намалува времето помеѓу две БРТ станици. Компјутерскиот чип во автобусот им сигнализира на сензорите на патот, кои ги предупредуваат патниците на следната станица дали автобусот пристига навреме.

Преку „при-пејд“ системот на билети ќе може да се купи единствена карта за еден час и да се користи во останатиот систем на ЈСП и БРТ, кој ќе биде интегриран во системот на јавен транспорт. Издигнатите платформи овозможуваат побрзо влегување и излегување од автобусите кои се движат по свои ленти, што ја зголемува брзината и безбедноста на транспортот.

БРТ значи поквалитетен живот во поповрзано Скопје
Брзиот автобуски превоз на двата коридора ќе значи поквалитетен живот за повеќето скопјани. Поквалитетен живот за средношколците, зашто БРТ линиите ги поврзуваат повеќето скопски средни училишта. Поквалитетен живот за студентите, зашто двата коридора на БРТ ги поврзуваат повеќето факултети во Скопје. Поквалитетен живот и за пензионерите кои сакаат да испазарат, зашто двете траси ги поврзуваат повеќето пазари и трговски центри.

БРТ значи и повеќе можности за малите бизниси кои гравитираат околу двата коридора. БРТ значи и поефикасно водење на бизнис, зашто намалувањето на времето на транспорт, и намалувањето на градскиот метеж, значи и поефикасно работење – и поуспешен бизнис. Поуспешен бизнис значи дека инвестицијата во БРТ побргу ќе се исплати.

Кога е нешто добро, треба да се каже дека е добро
Почнувањето на реализацијата на БРТ проектот е историски ден за Скопје и скопјани. БРТ ќе биде костурот на јавниот транспорт во Скопје во наредните 100 години. Реализацијата на целиот проект изнесува околу 70 милиони евра – една десетина од вкупната сума од околу 700 милиони евра потрошена на „Скопје 2014“.

Претходниот градоначалник на Скопје имал обид да донесе трамвај по истата траса, на која денес работиме. Само трасата од Ново Лисиче до Ѓорче би чинела 150 милиони евра. За среќа, не успеа, зашто е прескапо.

Затоа, кога е нешто добро, треба да се каже дека е добро. Во ВМРО-ДПМНЕ работеле на нешто што чини 150 милиони евра само за една траса, а ние работиме на нешто што чини 70 милиони евра за две траси. Како може да им е во ред трамвај за 150 милиони евра во еден правец, а да не им е во ред БРТ за 70 милиони евра во два правца? И зошто, најпосле, не го изградија трамвајот кој им остана пуста желба, додека имаа мнозинство во советот во Скопје повеќе од две децении?

Криво ми е што ДПМНЕ не успева да препознае што е добро за градските политики. БРТ е добро за Скопје и Скопјани. Со БРТ, како модерна алтернатива на трамвајот, градот ќе се движи побрзо напред. Со брзиот автобуски превоз, Скопје добива посовремен, похуман, позелен, подинамичен и побезбеден транспорт, по мерка на граѓаните

https://www.slobodenpecat.mk/brt-za-pozeleno-popametno-i-pohumano-skopje/

ВИДЕО | Шилегов: БРТ целосно ќе го трансформира јавниот превоз во Скопје, ќе се укинат постоечките автобуски линии



Многу реакции и негодувања се појавија откако минатиот месец градоначалникот на Град Скопје, Петре Шилегов, го презентираше проектот за брз автобуски превоз БРТ во главниот град. Граѓаните останаа без доволно детали за да го склопат мозаикот за овој масивен проект што Градот ќе го чини 70 милиони евра, заем од ЕБРД, кој веќе е потпишан и ќе се реализира во две транши.

Познато е дека БРТ ќе опфати две линии со коридори резервирани само за ултраеколошки автобуси – од Ѓорче Петров до Ново Лисиче, и од Бутел до Кисела Вода. Трасата со правец запад-исток е во должина од 12,8 км во една насока, со 21 станица, а трасата со правец север-југ е во должина од 10,4 км и 20 автобуски станици.

Новиот градски брз превоз ги укинува сите постојни автобуски линии и предвидува воспоставување нови реонски кружни автобуски линии, чија цел е патниците да ги донесат до стојалиште на БРТ, од каде што ќе го продолжат патувањето во саканиот правец.

-Целосно ќе се смени јавниот превоз во Град Скопје. Автобуските линии што сега постојат ќе ги нема. Кога ќе го имате БРТ, фактички ќе немате потреба од 5-ка, 15-ка бидејќи ќе се движи автобусот во тој правец. Сите други автобуски линии ќе вртат во круг. Има реакции зошто во Општина Сарај не оди БРТ, а тоа е затоа што таму немаме инфраструктура за да го поддржи системот, меѓутоа ќе има еден автобус што цело време ќе врти од Општина Сарај до Ѓорче Петров каде што ќе ги истовари патниците за да се качат на БРТ. Или на пример Козле, ќе има автобус што ќе ги истовара патниците на Партизанска и ќе се врати назад, фактички ќе врти во круг и граѓаните ќе имаат брз начин како да дојдат до БРТ, кое потоа ќе ги носи до другите дестинации што ги имаат или ќе може од Ново Лисиче до Автокоманда да се воспостави таква линија. Цел систем апсолутно ќе се смени – вели градоначалникот на Град Скопје, Петре Шилегов.

Затворени стојалишта и дигитална сигнализација
На трасата по која од Ново Лисиче до Ѓорче Петров ќе сообраќа БРТ ќе бидат изградени нови автобуски стојалишта, вкупно 21 и ќе бидат од затворен тип во кои нема да може да се влезе ако не се валидира билетот.

-Значи дека ќе нема шверцување и сите стојалишта ќе бидат во близина на пешачки премин, со што патниците ќе имаат безбеден пристап до автобусите. Вратите ќе се отвораат во момент кога ќе пристигне возилото – објаснува Шилегов додавајќи дека кај Железничката станица, пероните ќе имаат топла врска со стојалиштето на БРТ што значи дека патниците што дошле со воз во Скопје ќе може да се прекачат на автобус без да бидат изложени на надворешните временски услови.

Она што го прави брз БРТ-превозот е секако и дигиталната сигнализација, која веќе се воведува во Скопје преку проектот „Смарт сити“ и тоа значи дека овие автобуси ќе имаат предност пред другите возила во сообраќајот.

-Целокупната сигнализација на раскрсниците со оглед на тоа што станува збор за сериозно дигитален систем, ќе биде посветена на БРТ. Кога ќе доаѓаат возилата на БРТ, си има дигитална најава и вклучувањето и исклучувањето на сигналите ќе биде во функција на БРТ кој ќе може да помине додека другите ќе стојат на раскрсница – вели Шилегов.

Тој објасни дека според целиот проект, Малиот Ринг или улицата од Собранието на РСМ до Палома Бјанка ќе биде претворена во пешачка зона каде што ќе сообраќа само БРТ, како и возилата на итната помош и пожарната и жителите на околните згради во строгиот центар ќе имаат можност да влезат и да излезат до нивните згради со автомобили.

Како спорна точка што дополнително ќе треба да се уреди е делот кај Градската болница, но постојат решенија што се во рамките на проектот.

Приклучувањето на Партизанска од центарот на Скопје е преку булеварот ВМРО од каде што БРТ ќе продолжи да вози до крајот на Партизански одреди по што после кружниот тек кај Порта Влае автобусот пристигнува на последната станица – депото на ЈСП.

Автобус наместо трамвај
Со градоначалникот Петре Шилегов околу 12 часот напладне релацијата од Ново Лисиче до Ѓорче Петров со автомобил ја поминавме за околу 40 минути, а кога ќе почне да сообраќа БРТ кон крајот на 2023 година, ова возење ќе трае околу 35 минути.

-На оваа релација е предвидено да сообраќаат 13 автобуси на комбинирана технологија природен гас и електрична енергија како и уште 13 на линијата од Кисела Вода до Бутел кои ќе се вкрстуваат на раскрсницата кај Веро Џамбо – објасни Шилегов.

Со кредитот од ЕБРД од 70 милиони евра наменат за БРТ-превозот во Скопје, предвидена е и набавката на автобусите ЦНГ хибрид.

-Во моментов технологијата на електричните автобуси не е толку развиена за на нив да го базираме целиот јавен превоз. Проблем со електричните автобуси е што во еден момент, особено навечер кога го нема превозот, ќе треба сите автобуси од флотата на ЈСП, околу 300 да ги приклучите на струја и за тоа ќе ни требаат околу 18-20 милиони евра да направиме ново трафо. Таков капацитет сега нема – дециден е Шилегов.

Шилегов најавува еколошки, безбеден градски превоз, без застој во сообраќајот и уништување на постоечкото зеленило во жардиниеритеСпоред него, на проектот се работело повеќе од 2,5 години од страна на градските служби, експерти што беа ангажирани од Градот како и експерти – консултанти од ЕБРД која е банка партнер на Градот во целиот проект и која поддржува еколошки проекти каков што е овој.

-Трасата на БРТ не е нешто што сум го измислил јас како градоначалник или некој од моите претходници. Тоа е истата траса предвидена во урбанистичкото планирање на нашиот град и по која требаше или треба да се движи трамвај. БРТ е супституција на трамвај. Современите градови што немаат шински превоз имаат БРТ. Станува збор за многу еколошки превоз. БРТ на оваа линија од Ново Лисиче до Ѓорче како проект чини 40 милиони евра, а ако беше трамвај тоа се 150 милиони евра. Целокупниот систем сега што чини 70 милиони евра – ако влезе во трамвајско решение би чинело 380 милиони евра – тврди градоначалникот на Скопје, кој очекува од граѓаните да добие и втор мандат во кој целосното модерно решение за јавниот превоз ќе се види на дело.

Еден билет за целиот систем на јавен превоз
Со оглед на тоа што дел од граѓаните ќе мора да користат два автобуса, наместо еден како што користеле досега за одредени дестинации во градот, градоначалникот уверува дека тоа ќе биде регулирано со ист билет што ќе важи за двете возења – и со кружниот и со БРТ.

-Тикетингот или политика на карта е посебна наука што се применува во светот во смисла да понудите повеќе опции. Глобално возењето во БРТ или поради БРТ нема да биде причина за зголемување на цената на картата. Едно валидирање на картата важи за целиот систем на јавен превоз. Ако се качите во Козле и таму ја валидирате картата при влезот во БРТ нема да го правите тоа уште еднаш зошто системот останува интегрален за целиот јавен превоз – вели Шилегов со кого се возевме со автомобил по трасата по која од Ново Лисиче до Ѓорче Петров ќе сообраќа линијата на БРТ.

https://www.slobodenpecat.mk/shilegov-brt-czelosno-ke-go-transformira-javniot-prevoz-vo-skopje-ke-se-ukinat-postoechkite-avtobuski-linii/

За 30 минути од Лисиче до Ѓорче – 3600 патници ќе се превезуваат за еден час со Бас Рапид



За 30 минути ќе се стигнува од Ново Лисиче до Ѓорче Петров, преку 23 постојки на растојание од половина километар, со новиот јавен транспорт кој го презентираше градоначалникот Петре Шилегов. Според проценките, анализите и потребите, би се превезувале 3 600 патници на час. Ќе се обучува кадар кој ќе управува со возилата.

„Зашто го одбравме токму овој модел на јавен транспорт? Како најдобро, најбрзо, најбезбедно и најисплатливо решение за Скопје како главен и најголем град во нашата држава“, истакна Петре Шилегов.

Ќе има физички издвоена траса околу која ќе има зелени појаси. Потоа, станици од затворен тип на кои наплатата ќе се врши на самата станица за да се избегне задржување на возилата на станицата. До таа мера ќе биде автоматизиран системот што во затворената автобуска станица во моментот кога ќе застане возилото се отвораат вратите и од возилото и од станицата со цел да има трансфер. Ќе биде поставен систем за наплата со паметни картички, систем за информации на патници во реално време. Сето ова, според властите, ќе обезбеди поефтин јавен превоз од сегашниот и интеграција со останатите видови на превоз се дел од карактеристиките на новиот Бас Рапид.

„Скопје доцни 40 години да направи квалитетен исчекор во унапредувањето на јавниот градски превоз. 1980 -тите години имаше инивцијатива за вов едување на трамвајски систем во Градот Скопје, иамше и референдум кој за малку не успеа за неколку проценти. Меѓутоа тоа што денес се случува во Скопје кој е град со повеќе од 600 000 жители . Преку 170 000 регистрирани возила, зборува дека Скопје има сериозен проблем во сообраќајниот систем“, вели Проф. Д-р Никола Крстаноски.

Ова ќе биде прв јавен превоз од ваков тип на Балканот. Во моментов вакво нешто има во Франција, Израел, Јужна Америка. Тендерската постапка треба да започне на почетокот на август, а ако се се одвива по планираното целосниот проект ќе биде заокружен во 2024 та година. За реализација, Европската банка за обновлив развој ќе додели заем во износ од 70 милиони евра на кој рокот за отплата е 15 години, со грејс период од четири години. Предвидена е уште една траса на потегот од Кисела Вода до Бутел. Улицата Рекорд и потегот од Стара Железничка до Бит Пазар би биле пешачки зони.


https://mk.tv21.tv/za-30-minuti-od-lisiche-do-gorche-3600-patnitsi-ke-se-prevezuvaat-za-eden-chas-so-bas-rapid/

Полошо било и од што очекувавме.