Демографија

Патем, податоците од пописот 2021 во Ексел формат на следниов линк:
https://www.stat.gov.mk/PrikaziSoopstenie.aspx?rbrtxt=146

Нека седи тука оти многу тешко се наоѓа на нивната вебстрана, ова на ФБ го најдов.

Интересен податок од книгата „Варшава го исцртува Скопје“:

Штета што нема вкрстување на вариантите со различен фертилитет и различни миграциски токови. Едно е јасно, мора да се подобри фертилитетот, но уште повеќе да се намали иселувањето. Би било добро при носење на демографска стратегија и мерки, да се тежнее кон висока варијанта на фертилитет (просек од 2.03 деца по жена) со најниска можна варијанта на иселување или да се увезуваат работници (со се семејства) на пример од Украина кој би го компензирале иселувањето. Со вкрстување на двете варијанти имаме шанса да оджиме население над 1.7 милиони до 2050.

Ke dodat. Ne smee da se znae deka fali naselenie. Ne e politički dobr za Kurti i ostanatite.

https://www.facebook.com/photo/?fbid=885149280317518&set=a.597672385731877

Објавени се резултатите од пописот во Албанија во 2023 г. Моментално во државата живеат 2.402.113 жители и во однос на 2011 г. има изгубено 17% од населението.

https://shqiptarja.com/lajm/sa-eshte-numri-i-popullsise-instat-publikon-sot-te-dhenat-e-censit?r=kh1

ПОРАЗИТЕЛНО Е ШТО ГОДИНАВА ИМАМЕ ЗА 500 ПОМАЛКУ ЗАПИШАНИ ПРВАЧИЊА, ВЕЛИ МИНИСТЕРКАТА ЗА ОБРАЗОВАНИЕ

Во мај во основните училишта се запишале 17.200 првачиња, или за 500 помалку од лани, рече вчера министерката за образование и наука Весна Јаневска.

„Податоците се поразителни. Државата не може да има иднина ако овој тренд продолжи. Ќе се потрудиме да ги промениме состојбите, да ги задржиме нашите граѓани да останат тука и да бидат задоволни од условите за образование, за работа и живеење“, рече министерката по посетата на Основното училиште „Наум Охридски“ во с. Булачани.

https://sdk.mk/index.php/makedonija/porazitelno-e-shto-godinava-imame-za-500-pomalku-zapishani-prvachina-veli-ministerkata-za-obrazovanie/

СО 40 ОТСТО ИСЕЛЕНИ, МАКЕДОНИЈА Е НА ПЕТТО МЕСТО ВО ЕУ ПО ЕМИГРАЦИЈА НА ВИСОКООБРАЗОВАН КАДАР, ВЕЛИ ДРЖАВНИОТ ЗАВОД ЗА РЕВИЗИЈА

Во последните десетина години, 40 отсто од високообразовниот и стручен кадар заминува од земјата. Северна Македонија е во топ 20 земји со емиграција на високобразовните и стручни кадри, а на петто место во рамки на Европската унија, рече денеска државниот ревизор Максим Ацевски пред собраниската Комисија за економски прашања, труд и енергетски прашања.

Како што објави МИА, Ацевски презентирал извадоци од Конечниот извештај за извршена ревизија на успешност на тема „Ефективност на мерките за спречување на одливот на високообразовни и стручни кадри“ подготвен од Државниот завод за ревизија (ДЗР).

ДЗР во извештајот заклучува дека со спроведената ревизија и применета ревизорска методологија и прибраните ревизорски докази стекнале уверување дека активностите на Владата како носител на политиките за управување со миграцијата не се ефективни за намалување на одливот на високообразовниот кадар од државата.

Проценките од извршената анализа на ангажираниот експерт на ДЗР покажуваат дека во периодот 2013-2021 година просечно годишно мигрираат по околу 2.500 високообразовани кадри, за кои државата просечно годишно инвестирала по околу пет милијарди денари или вкупно за анализираниот период потрошила 44,7 милијарди денари. Се посочува дека одливот на високообразованите кадри ја чини државата 0,8 проценти од годишниот БДП.

„Дали овие податоци се реални имајќи предвид одредени отстапувања, не би можел да кажам, но бројот на високообразовните кадри што заминуваат е висок“, вели Ацевски.

Според извештајот, вкупниот ефект на опортунитетниот трошок во однос на изгубен БДП кој не е генериран заради годишната емиграција на вкупното население од државата се проценува на 5,15 проценти од БДП на годишно ниво. Доколку на ова се додаде реално изгубената инвестиција во образованието во овие кадри која во просек изнесува 3,19 проценти годишно од БДП, вкупниот негативен економски ефект рефлектира вкупна загуба од 8,34 проценти од БДП на годишно ниво.

По истекувањето на периодот на важност на Националната стратегија за вмрежување и соработка со високообразовани и стручни кадри 2013-2020 година не е усвоен нов стратешки документ кој го опфаќа проблемот поврзан со одлив на мозоци односно сеопфатна стратегија за економската миграција, со мерки и активности поврзани со намалувањето на одливот на високообразован кадар, со што би се намалиле и негативни ефекти во областа на економскиот развој на земјата и научноистражувачката дејност. Се констатира дека мерките од Стратегијата не се целосно имплементирани.

Ацевски истакна дека државата не успеала да формира единствена база на податоци за да има бројка на одлив на високообразовани и стручни кадри. Како пример посочува дека во 2023 /2024 имало околу 23.000 слободни места за упис на државните универзитети, а се запишале само 10.000. Според државниот ревизор, недостасува и точен мониторинг и колку реално студенти можат да запишат универзитетите.

Според министерката за образование и наука Весна Јаневска, бројката што се презентира е поразителна, потенцирајќи дека за задржување на кадарот во земјата е потребен мултиресорки пристап така што таа може да зборува само за образованието.

„Добро е што државата имала Стратегија за спречување на одливот на мозоци, но за жал, не го постигнала ефектот кој бил предвиден при креирањето. Нема да се навраќаме назад и да бараме виновници. Како нова Влада преку мултиресорски пристап ќе се фокусираме на креирање нови мерки и активности со кои ќе го намалиме заминувањето на квалификуваниот и високообразован кадар“, рече Јаневска.

Посочи дека со универзитетите веќе се разговара за промени со цел поквалитетен образовен систем, осовременување на студиските програми за да бидат интересни за младите, но и усогласување со потребите на пазарот на трудот.

„Затоа ќе ги ревидираме квотите за упис на факултетите, врз основа на реална анализа на состојбите во општеството и утврдување на тоа што ни недостига“, рече Јаневска.

Стипендирањето во голема мера треба да стимулира упис на дефицитарни струки, па оттука и стипендиите на МОН веројатно ќе подлежат на ревизија. Зборувајќи за шангајските стипендии, министерката кажа дека очигледно е потребно реобмислување на начинот на кој тие се даваат и на начинот кој студентите треба да возвратат.

„Веќе се консултираме со повеќе студенти кои имаат искористено ваков тип на стипендија. Имаат интересни идеи кои ги размислуваме во моментов. Најчесто нотираат потреба за поголемо поврзување со компаниите во Македонија, бидејќи администрацијата нуди ограничени можности“, рече Јаневска, додавајќи дека Министерството прави дигитален регистар за евиденција на сите стипендисти, заради полесно лоцирање, вмрежување…

Младите, како што рече Јаневска, треба да добијат повеќе можности за учество и развој во науката и затоа се планираат повеќе пари и враќање на финансирањето на научно – истражувачките проекти со апликативни цели, како и нивно вклучување во наставно – научните тимови во рамки на образовните установи каде недостига персонал.

Ќе се прошируваат и можностите за вмрежување на младите со младите од други земји преку Хоризонт, Еразмус и други програми за образование и наука.

https://sdk.mk/index.php/makedonija/so-40-otsto-iseleni-makedonija-e-na-petto-mesto-vo-eu-po-emigratsija-na-visokoobrazovan-kadar-veli-drzhavniot-zavod-za-revizija/

https://x.com/demomkd/status/1874824324278022583/photo/1

Интереснп е забрзувањеѕо на падот од 2017 наваму, нз со што може да е поврзано, а короната се чини немала огромно влијание со оглед на тоа дека најголемата разлика е 2022/2023.