Црква на Плоштад Македонија

Црквата не припаѓа на плоштадот

Ќе се копа плоштадот, новата црква не смее да лежи на канализација

Преместување на фекалниот колектор под плоштадот би чинело околу еден милион евра

Сања Наумовска

„Изградбата на црква на плоштадот ’Македонија’ е сурова кражба на пари од даночните обврзници, но и сериозно штетен зафат од инженерски аспект“, тврди професорот на Архитектонски факултет, Мирослав Грчев. Според него, плоштадот ќе мора одново да се копа, бидејќи новиот објект, чија изградба ја форсира Владата, ќе треба да лежи на канализацискиот колектор, каде што се собираат сите фекалии од источниот дел од главниот град, што е спротивно од сите канони, кои велат дека вакви објекти треба да се градат на чисти и свети места. „Каков духовен храм ќе биде тоа ако лежи на канализација, на место кое не е свето, кое не лежи на остатоци од стар храм, ниту, пак, е откриено во некој сон, богојавление или мистично доживување?“, прашува Грчев.

Пред изградбата на црквата, водовите, кои се наоѓаат на само неколку метри под површината на плоштадот, ќе треба да се преместуваат, што ќе значи дополнително и непотребно трошење огромни пари. Но, канализациските јазли ќе треба да се отплеткуваат и пред поставувањето на споменикот на Александар Македонски, чија локација, пак, лежи на западниот фекален колектор. „Овие водови се со најголема зафатнина во државата, која достигнува и до пречник од 2,5 метри. Поради големината на споменикот, темелите ќе треба да одат многу подлабоко од сегашното место на канализацијата“, вели Грчев.

„Црквата е грешка од неколку аспекти. Прво инженерски, бидејќи никој не погледнал што има под земја, туку, едноставно, слепо се спроведува политичка волја. Потоа, и финансиски, бидејќи многу лесно и неоправдано се посегнува по буџетските пари, што во нормални услови би се сметало за чист криминал“, вели Грчев. Тоа, според него, е последица на практиката јавен објект како што е црква да се планира и да се гради обвиткан со мистерија, како да се работи за безбедносен објект. Поради тоа, и не може да се слушне мислењето на јавноста, особено стручната, која може да укаже на ваквите пропусти.

Црквата, која треба да се гради на плоштадот „Македонија“, лежи на колекторскиот вод што ги спроведува сите отпадни фекални води од источниот дел на Скопје. Колекторот, со дијаметар од 1,6 метри, се наоѓа на само неколку метри под површината на плоштадот и доаѓа по улицата „11 Октомври“. Тој заедно со колекторот од западниот дел од градот се спојува во главниот колектор, кој ги одведува фекалиите во правец од „Дал-мет-фу“ кон Камен мост.

Според Грчев, ако се прави помал и поевтин зафат на премостување, има опасности да се наруши падот на водите кон колекторот, што би предизвикало таложење и застој на фекалии и огромна смрдеа од шахтите. Ако треба да се прави се' одново како што треба, тогаш ќе биде неминовно да се раскопа од влезот на ГТЦ, спроти плоштадот „Пела“, кон плоштадот „Македонија“ до кафулето „Тренд“, како и во правец на „Сити галери“ и да се направи целосно нов систем.

„Тоа ќе трае долго и ќе чини премногу. Центарот на Скопје ќе биде раскопан и каллив, што би било дозволиво и скопјани би го оправдале и заборавиле ако се работи за легитимен проект. Но, за ваква грешка, тоа е премногу“, смета Грчев.

За колку пари се работи и кој би го изведувал преместувањето на фекалната канализација на Скопје се' уште не се обелоденува. Засега само се шпекулира со бројка од околу еден милион евра. За градоначалникот на Скопје, Коце Трајановски, најважно е дека, како што вели, тоа нема да се прави со градски пари. Но, секако, ќе се прави со пари од граѓаните. „Тоа е во надлежност на инвеститорот“, вели Трајановски, а познато е дека инвеститор е Владата, која зафаќа во државниот буџет. „Иако Градот Скопје и Општина Центар ги отпишаа комуналиите, обврската за плаќање на овие инвестиции останува кај инвеститорот“, вели Трајановски.

Јавното претпријатие „Водовод и канализација“ е единственото надлежно за ваков вид зафати, но оттаму не сакаат да коментираат, ниту колку би траел овој зафат, ниту како ќе биде изведен или, пак, колку точно ќе чини.