Скопје после земјотресот

Во тоа време кога е правен планот граќаните воопшто не го перцепирале "старо Скопје" како некој историски дел од градот. Тогаш не ни биле свесни дека во скопје се раќа уште едно ново старо јадро испреплетено со новото што допрва доаѓало. Скопје ја има таа предност да има неколку стари јхадра од различен период од живеењето на градот "благодарение" на земјотресот. Нормално дека чаршијата е дел од старото на Скопје, но неможе чаршпијата да биде единствена, а ниту па изоставена.

п.с. Ова е само некоја од првичните скици не е и официјалниот ГУП како бил планиран.


Edited by lslcrew - 16-Aug-2009 at 17:36

Не ми е јасна дебатава што ја разврзавте. Да го разберам сентиментот на луѓе како Владимир за градот од неговото детство можам. Да го разберам бескрајното копнеење на луѓе кои ни од блиску не живееле во тоа "Старо Скопје" не можам.

Каде ја гледате таа непроценлива убавина во 2-3 просечни накај подпросечни објекти од своето време како Офицерски дом или стариот театар незнам. Каде е непроценливата убавина на шака скопски маала кои не само што не сте ги доживеале туку не сте ги виделе на слики со оглед на тоа дека 99% стари фотографии се вртат околу плоштадот, не ми е јасно.

Земјотресот '63 е трагичен настан со оглед на тоа дека загинаа нешто повеќе од 1000 наши сограѓани. Но забораваме дека токму тој на Скопје заедно со неговиот тајминг, тогашната геополитика која од Скопје направи светски пример на солидарност и храброста на тогашниот естаблишмент да направи еден таков длабок рез му отвори перспективи да биде метропола а не паланка. Денеска радо се споредуваме со Солун, Загреб, Белград или Софија но многу лесно можеше да се случи и Ниш да ни биде недостижна цел.

Ново, постземјотресно Скопје постои веќе подолго време од фамозното старо Скопје за кое толку се зборува и Ново Скопје има и те како свој идентитет. Има еден куп работи кои денеска си ги земаме здраво за готово живеејќи во град од профил на Скопје и на кои не би можеле ни да помислиме доколку идеалот ни беше по секоја цена да останеме една провинциска касаба.


Edited by pbanks - 16-Aug-2009 at 17:53

Не знам зошто не би ги изнел своите тези забеган, сепак тоа е и цел на еден форум да ги образложуваме своите мислења не да ги чуваме за себе.

Од она што до сега го кажа, да, можеби нешто повеќе можело да се зачува и никој не вели дека во ова што го имаме денеска како резултат нема и еден куп грешки и лоши проценки во позадина. Сепак ме иритира превидот кон она што сме го добиле во однос на она што наводно сме го изгубиле.

Што се однесува до срамнувањето. Во зависност од изворите земјотресот има срамнето 75-85% од сите градби во Скопје. Каде ја гледаме тука можноста за зачувување не нешто? Доколку би се задржале на реконструкција на толку оплакуваните индивидуални градби како театарот тие воопшто не би се вклопиле во реализацијата на модерно Скопје туку веројатно би требало да пристапме на реконструкција на цели маала. А за тоа пак да го правиме градбите во тие маала треба да имаат навистина некаква непроценлива вредност. За каква вредност зборуваме? Како што напомена и ЛСЛ куќите кои ги сочинувале тие маала биле во најголем број стари по 30на години. Денеска имаме многу постари блокови во Скопје од тоа. Тоа биле обични, типични куќи кои по ништо не го правеле Скопје специјален па уште да личи на Прага.

Логично е некои објекти едноставно да биле срамнети со земја бидејќи не се вклопувале во новата визија независно што биле недопрени од земјотресот. Сум слушнал и за други случаи. Мислам дека Читкушеви на пример била онака срушена без врска по земјотресот иако немало никаква потреба за тоа. Можеби тоа некој го има кажано и на овој форум не ми текнува. Но во поголемиот дел случаи верувам дека рушењето било апсолутно оправдано.

Имам слушнато слични приказни за Белград. Разноразни "стари Белграѓани" кукаат за куќите што биле срушени за изградба на оној артериски градски автопат кој го имаат денеска. Баш ме интересира на што ќе личеше Белград кој и денеска имајќи такво златно инфраструктурно здание кубури со сообраќај.

Дали некој ги забележа автомобилите на сликата 9? Мислам дека пежото е од Франција, а другата од Германија.... кој би рекол дека е Скопје 

Зошто кога би се изградиле сите други содржини кои никогаш не се изградиле, како на пример градската куќа на плоштад, објектите на местото на Еврејско маало итн, сето тоа како комплекс би имало многу повеќе логика. Вака ЕЛЕМ оддава впечаток дека е натрапник во тој кварт само зошто ја немаме целосната слика.

За мене ЕЛЕМ, Телеком, цел тој комплексе апсолутно еден од главните симболи на Скопје и една од најмаркантните градби кои остануваат во сеќавање (нешто што секако неможе да се каже за Магос, Меги и слични градби кои на сите ни се допаѓаат но кога би го посетил Скопје би ги заборавил за 5 мин потоа.

Жал ми е што објектот е во онаква состојба во каква е, иако големи компании менаџираат со него и треба да се засрамат за тоа.

Originally posted by pbanks Зошто кога би се изградиле сите други содржини кои никогаш не се изградиле, како на пример градската куќа на плоштад, објектите на местото на Еврејско маало итн, сето тоа како комплекс би имало многу повеќе логика. Вака ЕЛЕМ оддава впечаток дека е натрапник во тој кварт само зошто ја немаме целосната слика. За мене ЕЛЕМ, Телеком, цел тој комплексе апсолутно еден од главните симболи на Скопје и една од најмаркантните градби кои остануваат во сеќавање (нешто што секако неможе да се каже за Магос, Меги и слични градби кои на сите ни се допаѓаат но кога би го посетил Скопје би ги заборавил за 5 мин потоа. Жал ми е што објектот е во онаква состојба во каква е, иако големи компании менаџираат со него и треба да се засрамат за тоа.

ова е тоа што смета во целата слика за Скопје

Не ти е погрешна дијагнозата но главна причина за тоа е .... неодржување. Било кој град ќе изгледа запустен ако не се одржува и надградува.

Дополнително факт е дека времето кај нас беше застанато на овој план во 80те години. Не можеме да зборуваме за некој капитален проект од 90 навака. Само транзициско ѓубре.

Денеска чат пат се дига по некое интересно зградиче но ништо повеќе од тоа. Сеуште не сме виделе некое ново капитално дело во Скопје

Макс интересни ти се анализиве. Јас сум некои 8-9 години помал од вас, амам доволно се сеќавам на некое нејасно транзициско сивило, барем го имам фатено доволно. Се сеќавам кога градов немаше една бекатон коцка, ама имавме тротоари искршени до бесвест, кога ќе видевме ново парче урбана опрема се вртевме околу да не не снима некој за на скриена камера. А во голем дел од сивилово е заслужен и нечистиот воздух. Јас живеам во кисела вода и до мене блиску е водно, па колку е бистро водно ми е некоја мерка за колку е чист водухот во Скопје. Се случува два-три пати во годиниата водно да биде бистро како да си отишол некаде на планина или некое швајцарско село, а не во сред град. Е сега ваков ден кога ќе се погоди сивилото и не е толку јасно.

јас токму тоа го велам од една крајност во друга! мислам дека ниските предемјотресни згради не е проблем доколку се со живи бои, проблем е што нема ред, нема вклопливост во околина, естетски критериуми ко за во гето, немање префинетост во формите и комбинирање на материјалите...  проблем е што не сме стандардизирани воопшто а и онаму каде постојат норми истите се заобиколуваат или импровизираат до максимум, понекогаш мислам дека поеластично толкување на законите од тука дека не се наоѓа

и нормално е донекаде да постои низок критеиум со оглед дека сме сардисани од таа транзиција на сите нивоа и на секој можен начин, проблем е што тоа ни стнува норма. не смееме да се правдаме со ова или она, факт е дека скопје и кој било друг град почнува од малите работите да заличува на град, од чистотата преку лантерните до зеленилото, нам овие работи максимално ни се измолкнаа, институциите закржлавеа, и тоа не се должи на беспарицата туку на неодговорноста, нишај врата земај плата... всушност доколку имаш јаки институции и ред ќе има, доколку институциите се млитави и народот ќе биде опуштен, кога ликовите во академијата, по факултетите, во културата, прават зицери што останало со просечна администрација!? но никој не е крив што сме биле најбаксуз општество, и во комунизмот запоставени и во транзицијата максимално отепани (парите од приватизацијата надвор изнесени) и денес во постојан расчекор... 

и не би рекол тогаш дека беше сиво колку што беше тмурно, имаше неосветлени улици и тоа во центар, излезени како од некој сф филм, имаше радиоактивно зеленило, народ кој не почитува правила, младина која негледа иднина, уметници кои си лечат јавно комплекси, закржлавена атмосфера на секој чекор, среќа менталитетот ни е ведар па немаше многу самоубиства, она знаеме и во нјалоша атмосфера да бидеме позитивно опуштени и од ништо надеж да се извади! она што се смени за сега е културното заживување на градот (позитивни кампањи и отворени манифестации), проследено со еден куп шарени реклами, јасно по децентрализацијата малку од малку општините почнаа да дишат, па и нешто од нешто локално почна да се менува... но сега мора да се исфорсира естетскиот момент ако ништо друго, ако сакаме на почетоков од крајов на транзицијата да земеме залет кој и навистина ќе не однесе во еу. колку што е битно да се запне околу фасадирањето што сега со новиот закон конечно и се уреди, толку е потребно и на самите навики кај народот да се поработи, неможе народ без дозвола да припушта да допушта и распушта во недоглед, институциите мора ред да воведат, но тој ред со двајца без тројца инспектори никогаш нема да стигнат да го воведат а камо ли пак да го одржат, секој мора во и пред својот двор да внимава да нема хаос, туку стандардизирано урбано живеење... во овој контекст позитивно е што го наштимаа законот за казната да може да се намири и преку општествена работа, со што веќе судиите не би требало да имаат проблем околу развлекување на споровите онаму каде ќе се јават, а општинарите ич да не му ја мислат кога ќе казнуваат...  

добро секогаш се почнува од најосновното најхоризонталното, а потоа се крева погледот и нагоре, џабе убави згради ако фалат капаци од шахти, и обратно бадијала улиците и зеленилото да ги светнеме и ревитализираме, а фасадите да ги оставиме или изедени или ушљакани. сето ова треба да е една сплотена целина, токму како што беше порано, а не импровизација до импровизација. можеби во ред е човек да се правда доколку е килав но кај нас станува збор за колективна и институционална и општествена мрзливост која всушност е просто недомакинлук и ништо повеќе!

тоа е тој општествен проблем, на хартија сите закони од европа да ги препишеме, ако ние не изнајдеме одржливи механизми кои тие закони ќе ги спроведуваат бадијала, еве забрането е сечење дрва на тротоар, народ брате цепи на големо, и тоа сред центар, но што се луѓето криви што нема кој и вооптшо да ги предупреди кои обврски му следуваат како жител на одредена општина, ова немора да полага дозвола за живеење но бар да биде запознаен со правилата и нормите, а како да се запознае кога ни на интернет не се работите едноставно достапни ниту пак некому му се дели некаков прирачник, ова бар по куќните совети можат да го направат ако ништо друго. се надевам дека самата децентрализација со време ќе донесе одржлив начин на информирање за и спроведуње на законите на својата територија, во спротивно и во европа да влеземе ние пак транзициски ќе живееме!