Црква на Плоштад Македонија

Тони Ангеловски

Македонската православна црква - Охридска архиепископија го стави во мирување проектот за изградба на храмот „Св. Константин и Елена“ на скопскиот плоштад. Дозволата за градење што ја издава општина Центар истекла пред повеќе од три месеци, а од МПЦ-ОА, која е инвеститор на проектот, се уште не е поднесено барање за издавање нова дозвола. Портпаролот на Синодот на МПЦ-ОА, владиката Тимотеј вели дека таа црква не е работа на Синодот и за информации не упати во Скопската епархија. Таму, пак, не сакаат да коментираат зошто не ја обновуваат дозволата, но се уште тврдат дека црквата ќе се гради, а за терминот дополнително ќе не известат. Како што велат, тоа може да се случи и утре, но и по неколку месеци.
Архиепископот Стефан во април најави дека црквата ќе почне да се гради најдоцна до крајот на пролетта, а извори од Синодот на МПЦ-ОА прецизираа дека тоа ќе се случи токму на 3 јуни на празникот „Св. Константин и Елена“. Тогаш МПЦ-ОА доби и повеќе од десет милиони евра од процесот на денационализација, како компензација за одземениот имот во времето на СФРЈ, пари од кои голем дел требаше да бидат употребени за храмот на плоштадот. Но, врвот на МПЦ-ОА ја смени одлуката и го одложи почетокот на градбата на неодредено време, а подоцна црковни извори објаснија дека одложувањето се случило по препорака на владејачката ВМРО-ДПМНЕ затоа што тоа дополнително ќе ги компликувало односите со ДУИ и ќе ги разбудело барањата за изградба на Бурмали-џамија, верски објект што ВМРО-ДПМНЕ нема намера да дозволи да се гради на скопскиот плоштад. Но, проблеми се појавиле и во врвот на МПЦ-ОА затоа што дел од владиките се побуниле против планот најголемиот дел од парите од денационализацијата да и се дадат на Скопската епархија за да ја финансира изградбата на црквата. Тие побарале парите да им се вратат на црквите и на манастирите, чиишто имоти биле одземени, за тие да ги имаат на располагање, а премиерот да префрли други пари за изградба на новата црква. Тогаш и свештениците во храмовите во централното градско подрачје се побунија против изградба на новиот храм затоа што, според нив, има премногу цркви во центарот на градот, па дел од нив ќе зјаат празни по изградбата на новиот храм. Поради ваквите ставови на овие свештеници, кои ги објавивме пред неколку месеци, голем дел од нив беа преместени од страна на архиепископот Стефан во цркви во други населби.
Изградбата на црквата би требало да чини околу осум милиони евра. Лани во септември МПЦ-ОА на државата и плати само 44.225 евра за 1.525 квадратни метри од најатрактивната парцела на скопскиот плоштад.
- Дозволите за градење се истечени и не се обновени. Зошто тоа не е направено ќе морате да прашате кај инвеститорот, како и за деталите кога и дали ќе се гради - вели Јовица Ацковски, портпаролот на општина Центар.
Во МПЦ-ОА, пак, не се премногу расположени да зборуваат за црквата „Св. Константин и Елена“.
- Парите од денационализацијата не се потрошени, но јас не можам да ви зборувам за црквата на плоштад. Тоа е работа на Скопската епархија и таму јавете се - вели портпаролот на Синодот на МПЦ-ОА, владиката Тимотеј.
Според Дамјан Здравев од невладината „Плоштад слобода“, која најбурно протестираше против изградба на црквата, МПЦ-ОА намерно одолжува со изградбата на храмот затоа што граѓаните јасно покажаа дека се против негова изградба, но тоа не значи дека се откажале од проектот.
- Со сето тоа што го направија, се виде дека тие се решени да градат. Но, кога видоа дека отпорот е голем, решија да го одолжат проектот. МПЦ сега има проблем и со тоа да извади неколку милиони евра колку што се потребни за оваа црква бидејќи до сега бараа донации за манастирот „Свети Јован Бигорски“. Но, кога ќе проценат дека е дојден моментот, тие без проблем ќе ги продолжат дозволите. Владата, доколку сака, се уште може да си го врати земјиштето. Во договорот за купопродажба има клаузула дека ако во одреден рок не се изгради црква, Министерство за транспорт и за врски ќе си го врати земјиштето - објаснува Здравев.
И поранешниот градоначалник на општина Центар Мирослав Грчев е убеден дека власта и МПЦ-ОА тактизираат со изградбата на црквата, но не се откажуваат од неа. Според него, нема да има проблем да се извади нова дозвола, но тоа ќе ја чини МПЦ-ОА уште дополнителни еден милион евра. Се разбира, доколку Општината Центар не реши да и ги прости давачките на МПЦ-ОА, што би било незаконски.
- Сега МПЦ-ОА ќе мора да вади комплетно нова дозвола бидејќи не почнаа со градба во предвидениот рок. Црквата не ни можеше да ја продолжи старата дозвола бидејќи таа беше извадена од стариот инвеститор - Министерството за култура, и само тоа можеше и да ја продолжи. Но, очигледно е дека сега тактизираат и чекаат погоден момент. Кога ќе ја вадат новата дозвола само за трошоци за уредување на земјиште ќе треба да платат околу еден милион евра. Иако, не би ме изненадило, пак, да им одобрат некој попуст за што, секако, не постои никаква законска основа - објаснува Грчев.


Дебарската парохија уште ги чека парите за земјотресот


Дебарската парохија си ги бара парите што и ги одобри Владата на име отштета од силниот земјотрес што го погоди Дебар лани во септември. Надлежната владина комисија проценила дека дебарската парохија треба да добие повеќе од 10.000 евра, но досега не добиле ниту денар. Затоа оштетената црква „Света Петка“ сега ја поправаат сами, со донации и со заеми од верниците, иако таа е под заштита на Заводот за заштита на спомениците од културата.
- Доколку не почневме сами да го поправаме покривот, кој почна да се урива, есенва, со доаѓањето на дождовите, црквата ќе беше многу оштетена - вели намесникот на дебарската парохија Благоја Спировски, одговорен за санацијата на црквите оштетени од ланскиот силен земјотрес што го погоди Дебар.
Надлежната комисија проценила дека на име отштета Дебарската парохија треба да добие повеќе од десет илјади евра.
- Иако се допишуваме, иако разговаравме телефонски, потрошивме многу време, не најдовме никакво решение, од надлежните, од Владата, да дојдат да помогнат да санираме. Не препуштија сами на себе - вели Спировски.
Оштетувањата од земјотресот, кои треба да се санираат, имаше и во црквата „Света Богородица“ и во уште неколку помали објекти.

Добро, јас не сфаќам како не можат да разликуваат едно од друго.... или пак намерно е така... скелињата се за постаментот на споменикот на Александар.... мислам дека од црквата до таму има доста разлика за да не се направи ваква "грешка".... 

едноставно одете на идивиди камерата и видете... мене ми бавен нетот, па оставам на вас....

а теранова... хах сега го допрочитав и јас таков за никаде.... ајде веќе се е испревртено па сега се е нормално во овој град....

најдобро да видиме на идивиди ако може некој и во живо з што сега станува збор....

Епа тогаш се извинувам за избрзаноста... Незнам, ќе видиме што ќе биде....

Ама сепак мислам дека не се потребни ексклузивни наслови и текстови