Реставрација на Камени Мост

Со турската донација ќе се обноват клуновите на Камениот мост

Донацијата на збратимениот град Истанбул, од 1,2 милиона евра наменети за реконструкција на Камениот мост ќе се употреби за обновување на клуновите, информираат во Градскиот конзерваторски центар. Мостот во последниве десетина години е близу 70 проценти реконструиран, а останува да се обноват уште Стражарницата и клуновите кои ја сечат водата на Вардар. Со турската донација ќе може да се реализира реконструкцијата на клуновите, додека за Стражарницата веќе се обезбедени пари и во тек е тендерот за избор на изведувач. Во конзерваторскиот центар велат дека ја очекуваат екипата турски архитекти на кои ќе им ги пренесат своите сугестии околу потребите на Камениот мост и веруваат дека со оваа донација конечно ќе заврши децениската реконструкција.

„Со Турција соработуваме одамна, бидејќи тие имаат политика за донирање за спомениците од османлискиот период насекаде на Балканот. Од досегашната соработка знам дека тие никогаш не преземаат ништо на своја рака, туку секогаш се консултираат со нас. Ние и за Камениот мост имаме готов проект, според кој останува уште овој зафат, со оглед на тоа дека за Стражарницата се веќе обезбедени финансии. Донацијата е доволна да се затвори и оваа реконструкција, како и осветлението. Клуновите завршуваат рамно, а треба да се пирамидални“, вели Јани Антониев, директор на Градскиот конзерваторски центар и објаснува дека е планирано надворешно осветление на Камениот мост, со што тој ќе биде забележлив од далеку. Кога ќе ја добијат донацијата, ќе биде избрана и фирма која ќе го изврши зафатот, со оглед на тоа дека за него ќе биде потребна тешка градежна механизација. (С.Н.)

МИНИСТЕРСТВОТО ЗА КУЛТУРА ГО ЗАБОРАВИ МОСТОТ, СТРАНЦИ ДАВААТ ПОМОШ

Да не беа Турците, Камениот мост и натаму ќе чмаеше недовршен

Иако лани Министерството го зеде мостот под свое, годинава за него оттаму не издвоиле ниту денар и велат дека за него надлежен е Градот

Министерството за култура годинава не одвоило ниту денар за продолжување на реставрацијата на Камениот мост. Иако лани Министерството ги презеде обврските за реконструкцијата од Градот Скопје, оттаму сега даваат изјави дека тоа не е точно. Мостот, според нив, се' уште бил грижа на градските власти.

- Поради тоа, ние немаме обврска да одвојуваме пари за него - изјави Александар Ѓорѓиев, од канцеларијата за односи со јавноста во Министерството.

Од Градот се вчудоневидени од изјавите од Министерството.

- Официјалното примопредавање на надлежноста околу реставрацијата беше извршено лани меѓу градоначалникот Трифун Костовски и тогашниот министер Илиријан Беќири. Потоа Министерството го задолжи Конзерваторски центар - Скопје да ја продолжи реставрацијата. Мостот се води како споменик од национален интерес и нормално е за него да се грижи државен орган - изјавија од Градот.

Додека Министерството не знае дека треба да се грижи за Камениот мост, во петокот градските власти и претставниците на Конзерваторскиот центар-Скопје имаа средби со турската делегација, која донираше 1,1 милион евра за довршување на објектот. Сега се чека нивниот конечен одговор за тоа на што конкретно ќе се трошат овие пари. Доколку се потрошат само на реставрацијата, тогаш се очекува обновата конечно да заврши. Според паушалните процени, за довршувањето се потребни од 500 до 800 илјади евра. Досега за обновата градските власти потрошија 3,5 милиони евра.

Во третата фаза од обновата предвидена е и изградба на плоштадот Карпошово востание, на просторот меѓу мостот и Старата чаршија, а би чинел околу 250.000 евра. Јани Антониев, директор на Конзерваторскиот центар објасни дека доколку сега се донесе одлука за изградба на плоштадот, најпрво ќе треба да се извршат сондажни истражувања за да се види дали под земјата има археолошко наследство. Доколку се утврди дека има, тогаш мора да се пристапи кон систематски истражувања. Тие се скапи, но од Центарот се децидни дека мора да се спроведат.

Надлежните очекуваат и да утврдат колку точно бил долг мостот. Се претпоставува дека околу три и пол метри од неговата должина сега се наоѓа под земја. За истражувањата е предвидено да се направи ископ од 5.000 кубни метри земја, а ќе се урнат и околу 60 метри постојни ѕидови на кејот.

Од Градот, преку кој е остварена турската донација, велат дека на стручњаците од Турција им бил презентиран проектот за реставрација.

- Стручните лица од Истанбул, откако ќе ја направат потребната анализа, писмено ќе не' известат за тоа како понатаму ќе се реализира донацијата и конкретно за што ќе се потрошат парите - велат од Градот.

За да се доврши мостот, потребно е да се изгради и урнатата стражарница, клуновите на мостот, да се пломбираат 60 лежишта од тргнатите метални конзоли и да се изведе осветлување. За стражарницата парите ги обезбеди Министерството за култура, кое лани издвои осум милиони денари, а фирмата изведувач, според нив, веќе почнала со подготвителни работи.

Изградбата на плоштадот Карпошово востание требаше да почне во мај 2000 година, но тогашниот градоначалник Ристо Пенов не ги обезбеди потребните финансии. Проблем излегоа парите потребни за истражување на земјиштето. Тогаш Пенов рече дека изградбата би траела девет месеци и би се одвивала на етапи. Според него, ако местото се раскопа наеднаш, тогаш со години на тој простор може да остане една голема дупка. Според тогашните процени, испитувањето на овој локалитет би чинело 500.000 евра.