Хидроелектрани

Хидроцентралите мали, проблемите големи

Граѓански организации за заштита на животната средина алармираат за можно уништување на горниот тек на Маркова Река од изградба на мала хидроелектрана. Тие бараат државта да ги заштити водените ресурси на Македонија. Во новата владина програма се најавува забрана на нови мали хидроелектрани, но само во заштитените подрачја на земјата.

Маркова Река е уште една од десетиците реки во Македонија на која е започната изградба на мала хидроелектрана, за што жители на главниот град Скопје и граѓански организации за заштита на животната средина велат дека е уште еден случај на „катастрофалното уништување на реките во државата.“

„Изградбата на овие проекти во недопрени и природни предели ја уништуваат геоморфологијата на рекитите, биодиверзитетот, природните вредности и екосистемските услуги кои овие предели ги овозможуваат за луѓето, како чист воздух и чиста вода за пиење. Во недостиг на инспекциска контрола и надзор, овие зафати стануваат чисти мини еколошки катастрофи низ земјата“, реагираат од Центарот за истражување и информирање за животната средина „Еко-свест.“

Маркова Река е долга 30 километри. Таа е десна притока на реката Вардар и тече јужно од главниот град Скопје. Изградбата на мали хидроелектрани на реката, ќе бидат уште неколку од околу 80 во целата земја кои веќе се пуштени во употреба.

Во документ на Регулаторната комисија за енергетика објавен во јуни оваа година, се забележува дека три мали хидроелектрани на Маркова Река се стекнале со привремен статус на повластен производител на електрична енергија уште во 2016 година. Како производител на електрична енергија на Маркова Река е наведена фирмата ИНДИГО ХИДРО МАКЕДОНИЈА ДОО Скопје.

Забрана во заштитените подрачја?

За реакциите на „Еко-свест“ и на граѓаните, РСЕ побара став од Владата и одговор дали ги зема предвид влијанијата врз реките и врз природата од изградбата на малите хидроелектрани, но до објавувањето на текстот не добивме повратен одговор.

Во предлог програмата на новата Влада до 2024 година, која деновиве беше доставена во Собранието, во делот на Заштита на животната средина и зелен развој е наведено дека ќе биде воведена забрана за изградба на нови мали хидроелектрани во заштитените подрачја во земјата.

До ова доаѓа откако во изминатите неколку години изградба на вакви проекти беше дозволено во националните паркови Маврово и Пелистер.

Исто така во новата предлог-програма на Владата во делот за енергетика се вели дека Владата има „амбициозен план“ до 2024 година над 50 проценти од вкупната инсталирана електрична моќност во државата да биде од обновливи извори на енергија.

Електричната енергија добиена од вода преку малите и микро хидроелектрични централи, според законската регулатива, се третира како обновлив извор на енергија, заедно со фотонапонските централи, ветeрните паркови и термоелектричните централи на биогас и биомаса.

Овие проекти за обновливи извори на енергија се финансираат преку сметките за струја во форма на повластени тарифи, според Законот за енергетика, односно шест проценти од парите кои ги плаќаат граѓаните се наменети за субвенционирање на обновливи извори на енергија. РСЕ во јануари оваа година објави истражување чии податоци покажуваат дека сопствениците на малите хидроелектрани остваруваат милионски профити на сметка на граѓаните.

Малите хидроцентрали во новата владина агенда до 2024 година се спомнуваат само еднаш, односно дека ќе бидат забранети во заштитените подрачја, а се наведува дека ќе се произведува чиста електрична енергија во земјата со новите фотоволтаични централи, каде се образложува дека со тоа ќе бидат намалени емисиите на јаглерод диоксид, но и дека ќе бидат изградени ветерни централи и оти ќе биде зголемена квотата за градба на нови биогасни електрани.

Од „Еко-свест“ сметаат дека изградбата на малите хидроелектрани е „неразумна и неоправдана“, бидејќи, како што посочуваат, земјата во блиска иднина ќе се соочи со хидроелектрани на суви речни корита.

„Владата мора да ги стави заштитата на водените ресурси и здравјето на граѓаните како висок приоритет во мерките за прилагодување на климатските промени и да ги запре сите градежни активности на издадените концесии за мали хидроелектрани во земјава кои би требало да се повлечат и да се направат нови проценки за нивниот потенцијал за електрична енергија согласно најновите податоци и најновите климатски услови“, велат од „Еко-свест.“

Додека граѓанските организации за заштита на животнтата средина се противат на овие проекти, дел експерти за енергетика, пак, сметаат дека доколку изостане производството на струја од малите хидроелектрани, таа количина на енергија ќе треба да биде увезена, бидејќи земјата увезува околу 30 проценти од потребите за електрична енергија.

Исто така во новата предлог-програма на Владата во делот за енергетика се вели дека Владата има „амбициозен план“ до 2024 година над 50 проценти од вкупната инсталирана електрична моќност во државата да биде од обновливи извори на енергија.

Електричната енергија добиена од вода преку малите и микро хидроелектрични централи, според законската регулатива, се третира како обновлив извор на енергија, заедно со фотонапонските централи, ветeрните паркови и термоелектричните централи на биогас и биомаса.

Овие проекти за обновливи извори на енергија се финансираат преку сметките за струја во форма на повластени тарифи, според Законот за енергетика, односно шест проценти од парите кои ги плаќаат граѓаните се наменети за субвенционирање на обновливи извори на енергија. РСЕ во јануари оваа година објави истражување чии податоци покажуваат дека сопствениците на малите хидроелектрани остваруваат милионски профити на сметка на граѓаните.

Малите хидроцентрали во новата владина агенда до 2024 година се спомнуваат само еднаш, односно дека ќе бидат забранети во заштитените подрачја, а се наведува дека ќе се произведува чиста електрична енергија во земјата со новите фотоволтаични централи, каде се образложува дека со тоа ќе бидат намалени емисиите на јаглерод диоксид, но и дека ќе бидат изградени ветерни централи и оти ќе биде зголемена квотата за градба на нови биогасни електрани.

Од „Еко-свест“ сметаат дека изградбата на малите хидроелектрани е „неразумна и неоправдана“, бидејќи, како што посочуваат, земјата во блиска иднина ќе се соочи со хидроелектрани на суви речни корита.

„Владата мора да ги стави заштитата на водените ресурси и здравјето на граѓаните како висок приоритет во мерките за прилагодување на климатските промени и да ги запре сите градежни активности на издадените концесии за мали хидроелектрани во земјава кои би требало да се повлечат и да се направат нови проценки за нивниот потенцијал за електрична енергија согласно најновите податоци и најновите климатски услови“, велат од „Еко-свест.“

Додека граѓанските организации за заштита на животнтата средина се противат на овие проекти, дел експерти за енергетика, пак, сметаат дека доколку изостане производството на струја од малите хидроелектрани, таа количина на енергија ќе треба да биде увезена, бидејќи земјата увезува околу 30 проценти од потребите за електрична енергија.

Мала хидроелектрана „Теарце97„ во НП Маврово.



Изградба на мала хидроелектрана на Крапска река на Јакупица која е Емералд подрачје



https://www.slobodnaevropa.mk/a/30805723.html?fbclid=IwAR2XO3xZph9veIOpS12MAv6az1p5Ixd5Qx6OsF-VYqF2xoLa3pW1pe6Hu_0

Доста е веќе со овој фанатички пристап дека секоја интервенција во природата мора да се спречува радикално. Па неможе да се откажеме од хидроцентрали како едно од решенијата за енергија кое е сосема еколошко без штетни емисии,само за да можело некоја да се мие нозе у река и да гледал како пливале риби околу. Има многу други места погоре/подоле по реката за рекреација. Мислам дека се претерува малку.

Интересна мапа, на линков има за сите Балкански држави.
https://www.balkanrivers.net/sites/default/files/Hydropower%20dams%20in%20the%20Balkan230915_FINAL_EdUS.pdf

Изградбата на браната во Маврово

Од твитер профилот на холандскиот амбасадор - изложбениот центар „Матка“ на ЕВН. Според мене, одличен потег, зашто таму може да се носат организирани групи ученици и слично, со што и образовниот систем би станал поинтересен.

Во груби бројки, пример за хидроцентралата на Тресонечка Река, инвестиција од 2,1 милион евра со инсталиран капацитет од 1,8 мегават часови.

Мала хидроелектрана Бистрица







http://www.akinvest.mk/portfolio.html

Originally posted by BOJAN Смеј се ти Кинг, ама треба да дадеме тука еден глобален пресек на сите оние капитални проекти што се ветени, а неисполнети од оваа влада: Кај хидроелектраните ќе ги споменам „Чебрен“ и „Галиште“, ќе го додадам проектот Вардарска долина, ќе го надополнам со проектите „Бошков мост“ и „Луково поле“. За секој од овие капитални инвестиции постоеја конкретни рокови за реализација од владата и ниту еден од нив не е исполнет!

 
Додај ја и ТЕЦ Неготино, која дреме исклучена со години, а модернизацијата за да работи и на гас ќе си чека со години, ако не и децении.
 
Ама затоа види како убаво пастирот го разубавува просторот низ Скопјево по цена од над половина милијарда евра, пари кои можеа да се потрошат за... колку модернизации на ТЕЦ Неготино, РЕК Битола, изградба на Вардарска долина и останати енергетски проекти ?


Edited by Dexter26 - 14-Jan-2016 at 20:13

Originally posted by King Originally posted by BOJAN Ајдееее, пак лажење...

Смеј се ти Кинг, ама треба да дадеме тука еден глобален пресек на сите оние капитални проекти што се ветени, а неисполнети од оваа влада:

Кај хидроелектраните ќе ги споменам „Чебрен“ и „Галиште“, ќе го додадам проектот Вардарска долина, ќе го надополнам со проектите „Бошков мост“ и „Луково поле“. За секој од овие капитални инвестиции постоеја конкретни рокови за реализација од владата и ниту еден од нив не е исполнет!

Ајдееее, пак лажење...