Делот на улицата Димитрија Чуповски во центарот на градот, од станицата за таксисти спроти „Мекдоналдс“ до Собранието, ќе се претвори во пешачка зона. Вакво решение е предвидено со измените на деталниот урбанистички план „Мал ринг“, кои вчера беа презентирани во месната заедница „Мирче Ацев“. Во овој дел, улицата ќе се спушти за три метри и ќе се изведе подземна сообраќајница. Земјиштето наменето за пешачка зона ќе се нивелира и ќе се поврзе со улицата Македонија. Решението кое е изработено од урбанистите на проектантската куќа „Инпума“ и кое, ако го усвои Советот на општина Центар, ќе стане важечко, се коси со проектот на градоначалникот Коце Трајановски за изградба на пешачки подземни премини токму на оваа локација. Според презентерот на планот, Силвана Вановска, фирмата била запознаена со оваа идеја на градот, но сметале дека нивното решение подобро ќе се примени. - Се работи за стара идеја која досега не е презентирана затоа што пречка за изведбата беше подземната инфраструктура, но денес тоа веќе не е толкав проблем “ вели Вановска. Покрај овие измени, во планот „Мал ринг“ се вцртани уште пет нови катни гаражи. Две се наоѓаат на просторот кај дирекцијата на „Македонски пошти“ и кај зградата на МЕПСО. И двете се со висина од 29 метри, првата има капацитет од 315 возила, а втората ќе собира 245 возила. Ваков објект е предвиден и до зградата на музејот на холокаустот, кај поранешната меѓуградска автобуска станица. Гаражата со максимална висина до 29 метри треба да обезбеди места за 450 возила. Ист објект е планиран кај некогашниот трговски центар „Беко“, со висина до 21 метар, односно приземје со седум ката и 883 места за паркирање. Кај хотелот „Холидеј ин“, пак, е вцртана маркица за катна гаража, која ќе работи врз принципот на машинско ракување, односно сопственикот на возилото нема да мора да бара слободно место во гаражата, туку тоа ќе го изведе компјутерскиот систем. Објектот ќе биде со помал габарит, а од „Инпума“ велат дека не знаат колку места ќе се предвидат. Локацијата кај Македонската опера и балет со новите решенија во урбанистичкиот план уште погусто ќе се урбанизира. На зелениот простор зад Комерцијална банка и Операта ќе се градат два комерцијални објекти, а, според надлежните, земјиштето е во приватна сопственост. Во планот е вцртана маркица за уште една државна институција, а објектот е означен со кружен облик. Презентерот Вановска не знаеше да одговори што ќе биде сместено таму, а информација немаа ниту во Службата за општи и посебни работи на Владата. Урбанистите од „Инпума“ предвиделе и реконструкција на подземното паркирање во зградата на МОБ, кое наместо едно, ќе има две нивоа, а вакво решение ќе се примени и за сите нови објекти во тој дел. Сите новоизградени објекти ќе се поврзат со булеварот Гоце Делчев, преку нова улица која ќе почнува кај музејот на холокаустот, а потоа ќе продолжи како подземна сообраќајница. Кај местото на поранешниот Офицерски дом и натаму стои маркица за градска куќа, која освен за локалната власт предвидува простор и за државни институции, а до неа се наоѓа маркица за хотел. Планот ќе биде изложен до први септември, а дотогаш граѓаните може да ги дадат своите забелешки во анкетните листови.

Катни гаражи - архитектонска визија за Мал ринг

Измените на ДУП „Мал ринг“ предвидуваат многу нови споменици на кејот и уште три деловни објекти

Сања Наумовска

„Предвидување на неколку катни надземни гаражи во строгиот центар е фрлање и непрепознавање на скапоценоста на просторот кој се троши на ваков вид инфраструктурни објекти“, смета професорот Мирослав Грчев за последните предложени измени на Деталниот урбанистички план „Мал ринг“, според кои архитектонската визија за најатрактивниот простор во државава се сведува на изградба на катни гаражи и споменици.

Освен бројните катни гаражи во самиот Мал ринг, со измените на планот се предвидува и улицата „Димитрие Чуповски“ да биде пешачка зона, а под неа да се изгради подземна сообраќајница, како и нова улица кон МНТ и зградата на Уставниот суд, која е во изградба. На кејот „13 Ноември“ ќе има и дваесетина нови споменици, на влезот во паркот „Жена-борец“ спроти влезот на Собранието 20-метарски обелиск, а до Филхармонијата, пак, ќе никнат и нови два деловни објекта и една владина зграда.

Според Грчев, за вакви комунални, условно кажано, мртви објекти, како што се катните гаражи, не треба да се одвојуваат посебни локации, туку да се сместат исклучиво под земја.

„Така е секаде во европските и во светските метрополи, каде што моментно минимумот е четири ката под земја, а во помодерните и елитни делови од градовите, некаде дури и во новите станбени блокови и до осум ката под земја“, нагласува Грчев.

Најмалата катна гаража, според предложените измени на ДУП, ќе се гради кај „Холидеј ин“ и во неа паркирањето ќе се управува компјутерски и со подвижни ленти. На паркингот кај „Плаза“, катната гаража ќе има приземје и седум ката и капацитет од 883 возила. Две катни гаражи ќе се градат кај МЕПСО и „Телеком“, а ќе бидат високи до 29 метри. Последната гаража е предвидена во близина на музејот на холокаустот, со капацитет од 450 возила, во висина од 29 метри.

Несомнена е потребата да се реши паркирањето во централното подрачје и треба да се инсистира на катни гаражи, но проблематична е постапката и целта која сака да се постигне со планот. Измени на ДУП „Мал ринг“ се прават многу често, а во заднина е веројатно Законот за просторно и урбанистичко планирање, кој предвидува за секое ново работно или станбено место да се предвиди паркинг.

„Сега, кога во центарот се начичкаа различни згради, деловни и други објекти, за сите нив мора да се обезбеди паркирање. Но, проблематично е тоа што и претходните, а и овие се даваат на јавна анкета во сред сезона на летни одмори, со што се очекува, практично, никој да не ги види и коментира“, смета Грчев.

Исто така, измените не се јавно и транспарентно направени, што е спротивно со Законот. Деталниот план мора да е во согласност со Генералниот, а тој предвидува кога се прават измени во централното подрачје, постапката да биде многу поразлична, потранспарентна од вообичаено и да предвидува јавни дискусии и дебати и соочување на стручната и широката јавност.

„Ако се смета градското, архитектонското, историското и амбиенталното значење на центарот на градот, тогаш мора да се почитува постапката кога се предвидуваат нови содржини. Со овој план, покрај законските се кршат и непишаните, но илјадагодишни правила и цивилизациски норми во планирањето“, вели Грчев.

Според него, пренамената на овие објекти во деловни центри веројатно не е заднината на овој план, но факт е дека и тоа во последно време е исплатлив бизнис.